Uçan ağıl — Naxçıvan Muxtar Respublikasının Babək rayonu ərazisində qədim yaşayış yeri. Yaşayış yeri rayonun Sirab kəndindən şimalda yerləşir.
Uçan ağıl | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Yerləşir | Naxçıvan MR |
Aidiyyatı | Babək rayonu |
Üslubu | Arxeoloji abidə |
Kateqoriya | Yaşayış yeri |
Əhəmiyyəti | Ölkə əhəmiyyətli |
|
Tədqiqi
Uçan ağıl 2015-2017-ci illərdə Vəli Baxşəliyev və Katrin Marronun rəhbərliyi ilə beynəlxalq Azərbaycan-Fransa arxeoloji ekspedisiyası tərəfindən arxeoloji qazıntılarla öyrənilmişdir.
Uçan ağıl yaşayış yerinin yerüstü materialları boyalı qablar və samanlı keramika nümunələrindən ibarətdir. Tapıntılar arasında Kür-Araz mədəniyyətinə aid keramika parçalarına da rast gəlinmişdir. Tapıntılar arasında Duzdağdan məlum olan daş baltalara bənzər bir ədəd əmək alətinin aşkar olunması da diqqətəlayiqdir. Yaşayış yerində üç yerdə qazıntı aparılmışdır. Birinci sahənin ölçüsü 5x5 m, ikinci sahənin ölçüsü 5x5 m, üçüncü sahənin ölçüsü 5x10 m olmuşdur. Qazıntılar mədəni təbəqənin relyefdən asılı olaraq 0, 20-1, 20 sm arasında qaldığını göstərir. Uçan ağıl yaşayış yerinin tədqiqi zamanı saman qarışığı olan qırmızı rəngli keramika nümunələri, o cümlədən boyalı qabların parçaları aşkar olunmuşdur.
Tarixi
Keramika nümunələrinin araşdırılması onların e. ə. V minilliyin birinci yarısına və Ovçular təpəsindən əvvələ aid olduğunu təsdiq edir. Bu, abidələrdən götürülən karbon nümunələrinin analizi ilə də təsdiq olunmuşdur. Uçan ağıl yaşayış yerindən Kültəpə yaşayış yerindən (Culfa, İran) məlum olan Dalmatəpə tipli boyalı keramika parçalarının aşkar olunması bu yaşayış yerləri arasında əlaqələrin olduğunu təsdiq etməkdədir. Qeyd edək ki, Uçan ağıldan aşkar olunan boyalı keramika nümunələrinin biri də Mesopotamiya abidələrində yayılan boyalılarla bənzərdir. Keramika nümunələrinin bir qismi isə qaba qum qarışığı olan gildən hazırlanmışdır. Bu yaşayış yerinin araşdırılması Naxçıvanın erkən və orta eneolit dövrü mədəniyyətinin Urmiya hövzəsi və Şərqi Anadolu ilə əlaqələr şəraitində inkişaf etdiyini göstərir.
İstinadlar
- Бахшалиев В.Б. Исследование энеолитических памятников Сирабчайской и Нахчыванчайской долин. Problems of the Archaeology of theCaucasus and Near East. Neolithic - Late Bronze Age. Baku: Институт археологии и этнографии. 2017, с. 108-121.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ucan agil Naxcivan Muxtar Respublikasinin Babek rayonu erazisinde qedim yasayis yeri Yasayis yeri rayonun Sirab kendinden simalda yerlesir Ucan agilUcan agil umumi gorunus 39 17 28 sm e 45 30 29 s u Olke AzerbaycanYerlesir Naxcivan MRAidiyyati Babek rayonuUslubu Arxeoloji abideKateqoriyaYasayis yeriAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiEhemiyyetiOlke ehemiyyetliUcan AgilTedqiqiUcan agil 2015 2017 ci illerde Veli Baxseliyev ve Katrin Marronun rehberliyi ile beynelxalq Azerbaycan Fransa arxeoloji ekspedisiyasi terefinden arxeoloji qazintilarla oyrenilmisdir Ucan agil yasayis yerinin yerustu materiallari boyali qablar ve samanli keramika numunelerinden ibaretdir Tapintilar arasinda Kur Araz medeniyyetine aid keramika parcalarina da rast gelinmisdir Tapintilar arasinda Duzdagdan melum olan das baltalara benzer bir eded emek aletinin askar olunmasi da diqqetelayiqdir Yasayis yerinde uc yerde qazinti aparilmisdir Birinci sahenin olcusu 5x5 m ikinci sahenin olcusu 5x5 m ucuncu sahenin olcusu 5x10 m olmusdur Qazintilar medeni tebeqenin relyefden asili olaraq 0 20 1 20 sm arasinda qaldigini gosterir Ucan agil yasayis yerinin tedqiqi zamani saman qarisigi olan qirmizi rengli keramika numuneleri o cumleden boyali qablarin parcalari askar olunmusdur TarixiKeramika numunelerinin arasdirilmasi onlarin e e V minilliyin birinci yarisina ve Ovcular tepesinden evvele aid oldugunu tesdiq edir Bu abidelerden goturulen karbon numunelerinin analizi ile de tesdiq olunmusdur Ucan agil yasayis yerinden Kultepe yasayis yerinden Culfa Iran melum olan Dalmatepe tipli boyali keramika parcalarinin askar olunmasi bu yasayis yerleri arasinda elaqelerin oldugunu tesdiq etmekdedir Qeyd edek ki Ucan agildan askar olunan boyali keramika numunelerinin biri de Mesopotamiya abidelerinde yayilan boyalilarla benzerdir Keramika numunelerinin bir qismi ise qaba qum qarisigi olan gilden hazirlanmisdir Bu yasayis yerinin arasdirilmasi Naxcivanin erken ve orta eneolit dovru medeniyyetinin Urmiya hovzesi ve Serqi Anadolu ile elaqeler seraitinde inkisaf etdiyini gosterir IstinadlarBahshaliev V B Issledovanie eneoliticheskih pamyatnikov Sirabchajskoj i Nahchyvanchajskoj dolin Problems of the Archaeology of theCaucasus and Near East Neolithic Late Bronze Age Baku Institut arheologii i etnografii 2017 s 108 121