Usta Zeynal Nəqqaş (Kərbəlayi Zeynalabdin Əbu Səid oğlu Abdullazadə; 1839, Ordubad – 1904, Ordubad, Naxçıvan qəzası) — xəttat nəqqaş və şair.
Usta Zeynal Nəqqaş | |
---|---|
Kərbəlayi Zeynalabdin Əbu Səid oğlu Abdullazadə | |
Doğum tarixi | 1839 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 1904 |
Vəfat yeri | |
Milliyyəti | azərbaycanlı |
Təhsili | mədrəsə |
Əsərlərinin dili | Azərbaycan dili, ərəb dili, fars dili |
Janr | divan |
Üzvlüyü |
Həyatı
Kiçik yaşlarından poeziyaya, xəttatlıq və naqqaşlıq sənətinə maraq göstərir. Ordubadda sonra isə Təbrizdə mədrəsə almış, nəqqaşlıq sənəti ilə yanaşı, ərəb-fars dillərini və klassik Şərq şerini mükəmməl öyrənmişdir. Ordubadda fəaliyyət göstərən "Əncüməni-şüəra" ədəbi məclisinin ən fəal və istedadlı üzvlərindən olmuşdur. Ədəbi irsindən çox az nümunələr dövrümüzədək gəlib çatmışdır. Əlyazma divani itdiyindən yaradıcılığı haqqında ətraflı danışmaq mümkün deyil. Lakin əldə olan nümunələr göstərir ki, Usta Zeynal Nəqqaş həm klassik, həm də tənqidi-realist üslubda şeirlər yazmışdır.
Fəaliyyəti
Şeirləri
Şeirləri bədii sənətkarlıq xüsusiyyətləri, orijinal obrazları, cinas qafiyələri ilə diqqət cəlb edir. "Nə bilim" adlı satirik şeirindən misralar:
Gedib əyyami-vüsalın, olacaqmış belə hicr, Həsrətin paki ölüncə qalacaqmış, nə bilim? |
İctimai məzmunlu şeirləri
İctimai məzmunlu şeirlərində dövrün sosial ziddiyyətləri, yoxsul camaatı iqtisadi və mənəvi əsarətdə saxlayan hakim təbəqələr tənqid olunur. Azərbaycanın digər şəhərlərində fəaliyyət göstərən ədəbi məclislərin üzvləri ilə əlaqəsi saxlamış, onlarla şerlənmiş, məktublaşmışdır.
Yaradıcılığı
Nəqqaşlıq sənəti
Usta Zeynal həm də mahir nəqqaş olmuş Ordubad, Təbriz və Tiflisdə bir sıra binanın dekorativ bəzəklərini işləmişdir. Naxçıvanda yerləşən xan sarayının və yaşayış binasının, Bakıda Hacı Zeynalabdin Tağıyevin evi (indiki Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyi), Ordubad şəhərinin "Malik İbrahim" qəbiristanlığındakı dağa bitişik "Qara pir"də işlədiyi naxış, XIX əsrin axırlarında İran şahının Ordubada gəlişi ilə əlaqədar "Came" məscidinin arxa divarına işlədiyi "Şiri-xurşid" gerbi də sənətkarın maraqlı yaradıcılıq nümunələrindəndir. Müəllif Ordubaddakı Cümə məscidinin divarına həkk etdiyi şeirində yazır:
Yaran, bu dəhri-dun biz ilə məcrası var, |
İstinadlar
- Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası. Naxçıvan ensiklopediyası. Bakı. 2002. səh. 566-567.
- Savalan Fərəcov. (az.). medeniyyet.az. 11-05-2016. Archived from the original on 2020-01-16. İstifadə tarixi: 2019-06-21.
Ədəbiyyat
- Rəfiyev C. Nəqqaş və şair. “Elm və həyat” jurnalı. 1979. səh. №8.
Xarici keçidlər
- "Qızıl əlli nəqqaş" şair
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Usta Zeynal Neqqas Kerbelayi Zeynalabdin Ebu Seid oglu Abdullazade 1839 Ordubad 1904 Ordubad Naxcivan qezasi xettat neqqas ve sair Usta Zeynal NeqqasKerbelayi Zeynalabdin Ebu Seid oglu AbdullazadeDogum tarixi 1839Dogum yeri Ordubad AzerbaycanVefat tarixi 1904Vefat yeri Ordubad Naxcivan qezasi Irevan quberniyasi Rusiya imperiyasiMilliyyeti azerbaycanliTehsili medreseEserlerinin dili Azerbaycan dili ereb dili fars diliJanr divanUzvluyu Encumeni sueraHeyatiKicik yaslarindan poeziyaya xettatliq ve naqqasliq senetine maraq gosterir Ordubadda sonra ise Tebrizde medrese almis neqqasliq seneti ile yanasi ereb fars dillerini ve klassik Serq serini mukemmel oyrenmisdir Ordubadda fealiyyet gosteren Encumeni suera edebi meclisinin en feal ve istedadli uzvlerinden olmusdur Edebi irsinden cox az numuneler dovrumuzedek gelib catmisdir Elyazma divani itdiyinden yaradiciligi haqqinda etrafli danismaq mumkun deyil Lakin elde olan numuneler gosterir ki Usta Zeynal Neqqas hem klassik hem de tenqidi realist uslubda seirler yazmisdir FealiyyetiSeirleri Seirleri bedii senetkarliq xususiyyetleri orijinal obrazlari cinas qafiyeleri ile diqqet celb edir Ne bilim adli satirik seirinden misralar Gedib eyyami vusalin olacaqmis bele hicr Hesretin paki olunce qalacaqmis ne bilim Meni bicariye varmis bu xeyalin felekin Zulm elile bele viran olacaqmis ne bilim Ictimai mezmunlu seirleri Ictimai mezmunlu seirlerinde dovrun sosial ziddiyyetleri yoxsul camaati iqtisadi ve menevi esaretde saxlayan hakim tebeqeler tenqid olunur Azerbaycanin diger seherlerinde fealiyyet gosteren edebi meclislerin uzvleri ile elaqesi saxlamis onlarla serlenmis mektublasmisdir YaradiciligiNeqqasliq seneti Usta Zeynal hem de mahir neqqas olmus Ordubad Tebriz ve Tiflisde bir sira binanin dekorativ bezeklerini islemisdir Naxcivanda yerlesen xan sarayinin ve yasayis binasinin Bakida Haci Zeynalabdin Tagiyevin evi indiki Milli Azerbaycan Tarixi Muzeyi Ordubad seherinin Malik Ibrahim qebiristanligindaki daga bitisik Qara pir de islediyi naxis XIX esrin axirlarinda Iran sahinin Ordubada gelisi ile elaqedar Came mescidinin arxa divarina islediyi Siri xursid gerbi de senetkarin maraqli yaradiciliq numunelerindendir Muellif Ordubaddaki Cume mescidinin divarina hekk etdiyi seirinde yazir Yaran bu dehri dun biz ile mecrasi var Cox xaneler xerab eyleyib muddeasi var Aldanmayin bu cerxi cefacu ecuzine Yoxdur vefasi sermi ne de heyasi var Bu buqeyu serifle Neqqasi yad edin Enbabdan hemise dua iltimasi var IstinadlarAzerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Naxcivan ensiklopediyasi Baki 2002 seh 566 567 Savalan Ferecov az medeniyyet az 11 05 2016 Archived from the original on 2020 01 16 Istifade tarixi 2019 06 21 EdebiyyatRefiyev C Neqqas ve sair Elm ve heyat jurnali 1979 seh 8 Xarici kecidler Qizil elli neqqas sair