Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Təkab şəhristanı (fars. شهرستان تکاب) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının 17 şəhristanından biri və bu ostanda inzibati ərazi vahidi. Şəhristanın inzibati mərkəzi Təkab (Tikantəpə) şəhəridir.
| Təkab şəhristanı | |
|---|---|
| شهرستان تکاب | |
 | |
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Şəhristanın ərazisi 2,523 km²-dir. 2006-cı ildə aparılmış əhalinin siyahıya alınmasının nəticələrinə görə şəhristanın əhalisi 17 618 ailədə 81 395 nəfər (kişilər - 40 161 nəfər, qadınlar - 41 234 nəfər) olmuşdur.
Təkab şəhristanında əsasən azərbaycanlılar, qismən kürdlər yaşayırlar.Bölgədə yaşayan azərbaycanlılar, Azərbaycan dilində (əfşar şivəsində), kürdlər isə soran ləhcələsində danışırlar.
Təkab şəhristanının inzibati bölgüsü
- Mərkəzi bəxşi
- İnzibati mərkəzi: Təkab (Tikantəpə)
- DEHİSTANLARI:
- Əfşar dehistanı
- KƏNDLƏRİ: Badarlı (Padarlı), Badxərid / Vixer, Çahartağ, Çiçəkli, Feyzabad, Qalacıq, Qaraqaya, Qocur, Sarıcalı, Oğulbəy, Yolqunağac
- Ənsar dehistanı
- KƏNDLƏRİ: Ağqala, Ərəbşah, Asmanbulağı, Ayqalası, Durbaş, Gəzdərə, Hacıbabay-i Ülya, Hacıbabay-i Süfla, Hacıbabay-i Vusta, Kotan-i Ülya, Qırxlı, Sabil, Tamay, Taşəkabud / Taşkabud
- Kərəftu dehistanı
- KƏNDLƏRİ: Əliabad-i Noxuddərə, Ağabəy, Badmahmud, Boluz (Bolus), Çaharqala, Çəpdərə, Dərvişrəş, Daşbulaq, Noxuddərə, Pəhləvan, Qarababa, Güldərə-i Ülya, Güldərə-i Süfla, Qoca, Sarıbağ, Sarıqurğan, Təpəbur, Taskənd, Tondarlı (Dondarlı), Yəhərli
- Əfşar dehistanı
- DEHİSTANLARI:
- İnzibati mərkəzi: Təkab (Tikantəpə)
- Təxt-i Süleyman bəxşi
- Şəhərləri yoxdur
- DEHİSTANLARI:
- Əhmədabad dehistanı
- KƏNDLƏRİ: Əhmədabad-i Ülya, Əhmədabad-i Süfla, Alçalı-i Ülya, Alçalı-i Süfla, Əminabad, Anqurud / Ənqurud, Ağotaq, Ağdərə-i Ülya, Ağdərə-i Süfla, Ağdərə-i Vusta, Ərəbşah, Arpaçayı, Çıraqtəpə-i Ülya, Çıraqtəpə-i Süfla, Güləgülə, Həsənabad, Cidaqaya, Qaynarca, Şirmərd, Yarəziz, Yengikənd, Zərəşoran, Zinharkəndi / Zinhar
- Çəmən dehistanı
- KƏNDLƏRİ: Ağbulaq-i Həmədani, Ağbulaq-i Ülya (yerli əhalinin dilindəki əsl adı Baş Ağbulaq), Babanəzər, Birincə, Günbəd, Gögərdçi (Göyərdici / Göyərçin (?)), Hampa, Üçhisar, Qarabulaq, Qaranaz, Qarovulxana, Qızılqışlaq, Qoşabulaq, Quşxana-i Ülya, Təzəkənd-i Nüsrətabad, Tumarkəndi
- Sarıq dehistanı
- KƏNDLƏRİ: Alasaqqal, Başbarat, Çöplü, Daş Qızqapan, Doldolbulağı, Göyağac, Kərimabad, Xarxar, Kusəpiri, Mayinbulaq, Nəbikəndi, Qaraömər, Tərməkçi
- Əhmədabad dehistanı
- DEHİSTANLARI:
- Şəhərləri yoxdur
Görməli yerlər
- Balqız dağı (və ya Bilqeys - Balqız dağının farslaşdırılmış adıdır) - türk eli arasında ona Haça dağ da deyirlər, səbəbi iki qoşa zirvəsinin olmasıdır, hündürlüyü 3350 metr. Bu dağın iki zirvəsinin başı ilin bütün fəsilləri boyu qarlı olur. Yay aylarında qar nisbətən azca əriyir və tarixən bu qar sularının əmələ gətirdiyi və bu iki zirvə arasında yerləşən möhtəşəm mənzərəyə sahib gölə tökülür.
- Divzindanı dağı (və ya Zindan dağı) - 120 metr hündürlüyə sahib olan içi boş dağ olan təbii komleks, ağzının eni 50 metrdir. Ətrafında bizim eradan əvvəl 1000 il öncəsinə - o dövrdə mövcud olmuş Manna dövlətinə aid abidələr vardır. UNESCO-da İranın tarixi əsərləri siyahısında qeyd olunmuşdur.
- Qəynərcə şəlaləsi - Təxt-i Süleyman yaxınlığında yerləşən Qəynərcə kəndində yerləşir.
- Birincə dəryası - Töhül dağının ətəklərində Birincə kəndində yerləşir.
- Çəmligöl (və ya Çəmlibel və ya Çənlibel) - təbii əsər, 85 metr eni olan göldə yerləşən və onun üzərində hərəkət edən 70 metr eni olan adadır.
- Savruq körpüsü - Səfəvilər dövrünə aiddir, türk kəndi olan Durbaş kəndinin yanında yerləşir.
- Balqız qalası - qala 3350 metr hündürlüyü olan Balqız dağının başında tikilib və Təxt-i Süleymanın yaxınlığındadır.
- Sərdar Əfşar qalası - Tikantəpə şəhərinin ortasında yerləşir.
- Sarıqurğan qalası - qala Tikantəpədən Sayınqalaya gedən yolun üzərində yerləşir.
- Oğulbəy kəndinin Cümə məscidi
- Oğulbəy buzlu xanası
- Kərəfto köhülü
- Təxti-Süleyman (və ya Soğurluq) - bizim eradan 1000 il əvvəl yəni 3000 il öncə əsası qoyulmuşdur, bu ərazidəki qədim yaşayış komleksi öncə Manna dövlətinin, daha sonra Atropantena dövlətinin paytaxtı olmuşdur, hazırda qədim Qazaka şəhəri xarabalığının yerləşdiyi tarixi kompleksdir. UNESCO-da İranın tarixi əsərləri siyahısında qeyd olunmuşdur.
Mineral sular
- İstisu, Qəynərcə suyu, Birincə suyu, Çardaq suyu, Ağbulaq suyu, Oğulbəy suyu, Durbaş suyu, Tamay suyu və s.
Mədənlər
- Ağdərə qızıl mədəni - Tikantəpə şəhərinin 30 km-liyində yerləşir, burada fəaliyyət göstərən Puyazərkan karxanası mədəndən ildə 4 ton saf qızıl hasil edir, mədəndə filizlər arındırılarkən onun tərkibindən saf qızılla yanaşı gümüş və civə də hasil edilməktədir, karxananın təkcə qızıl hasilatından əldə etdiyi gəlir illik 150 milyard İran tüməni dəyərindədir, karxananın bütün səhmləri fars əsilli səhmdarlara məxsusdur. Ağdərə mədəni İran İslma respublikasının Zərəşoran qızıl mədənindən sonra ikinci ən böyük qızıl mədənidir.
- Zərəşoran qızıl mədəni - fəaliyyətdə deyil, 150 min ton real qızıl ehtiyatına sahibdir. İran İslam Respublikasının ən böyük qızıl mədənidir.
- Balqızın qranit mədəni - Səhənd və Savalan dağlarından sonra Güney Azərbaycanın üçüncü ən uca dağı olan Balqız dağının zirvəsində yerləşir. Bugün Tikantəpə şəhristanı ərazisində 220 bu cür dəyərli daşlara sahib mədənlər mövcuddur ki onlardan 85-i fəaliyyətdədir, digər mədənlərin də fəaliyyətə başlaması üçün texniki hazırlıqlar hökumət planındadır. Mədən tikinti materialları ehtiyatlarına görə Tikantəpə İranın ən zəngin ərazisi hesab olunur. Bütün mədənlər qeyri-Tikantəpəli və qeyri-azərbaycanlı olan əsasən fars əsilli və isfahanlı sahibkarlara, qismən digər bölgələrdən olan kürd əsilli sahibkarlara məxsusdur. Bütün karxanalarda mədənlərdən orta hesabla ildə 108 milyard İran tüməni dəyərində mədən tikinti materialları - qiymətli tikinti daşları hasil edilir.
Görkəmli şəxslər
- Yədullah Məftun Əmini: 1926-cı ildə Tikantəpə şəhərində anadan olmuşdur. Güney Azərbaycanın tanınmış şairlərindən biridir.
- Seyyid Yəhya Yəsrubi: 1942-ci ildə Çıraqtəpə kəndində anadan olmuşdur. İranın böyük islam alimi və mütəfəkkirlərindən biridir.
- Əbasələt Sadiqi
- Cəmşid Yari
- Zəbihullah Qasımlı
- Yadullah Səburi (şair
- İrandan xaricdə yaşayan təkablılar
- Professor Şəhriyar Sadiq Əfşar Çıraqtəpə: ABŞ-də yaşayan tanınmış fizika alimi, şəhristanının türk kəndi olan Çıraqtəpə kəndində anadan olmuşdur.
- İbrahim Şiri (Azərbaycan Respublikası, Bakı)
- Rəsul Vəlizadə (Almaniya)
- Əli Nasiri (Norveç)
- Pərviz Nəvidi (Fransa, Paris)
- Həmid Qaraxani (Stokholm)
- Həsən Dadbar (Kanada)
İstinadlar
- نتایج سرشماری جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری سال 1395.
- Government of Takab city (Takab şəhristanının rəsmi saytı) :معرفی شهرستان[ölü keçid]
- . 2009-04-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-04-14.
- روزنامه جام جم - JameJamOnline.ir :تکاب شهر قلعه هاي تاريخي[ölü keçid]
Xarici keçidlər
- Takab şəhristanının rəsmi saytı
- Qərbi Azərbaycan ostanının rəsmi saytı
- Dünya Azərbaycanlıları Konqresi :Mağaralarda gizlənən minillərin sirli tarixi, Tikantəpə və Sayınqalanın dünəni, bu günü... 2021-01-25 at the Wayback Machine
- Youtube-da Güney Azərbaycan Televizyasının rəsmi səhifəsində: Haray proqramı silsiləsindən ---"Tikantəpə" sənədli film (1), "Tikantəpə" sənədli film (2), Qızıl və Daş mədənləri, "Tikantəpə" sənədli film (3), Kürd məsələsi (1), "Tikantəpə" sənədli film (4), Kürd məsələsi (2)
Həmçinin bax
 | İran ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tekab sehristani fars شهرستان تکاب Iranin Qerbi Azerbaycan ostaninin 17 sehristanindan biri ve bu ostanda inzibati erazi vahidi Sehristanin inzibati merkezi Tekab Tikantepe seheridir Tekab sehristaniشهرستان تکاب36 27 sm e 47 04 s u Olke IranTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 03 30EhalisiEhalisi 80 556 nef 2016 Tekab sehristani Vikianbarda elaqeli mediafayllarTekab sehristaninin Qerbi Azerbaycan ostanindaki yerlesimi Sehristanin erazisi 2 523 km dir 2006 ci ilde aparilmis ehalinin siyahiya alinmasinin neticelerine gore sehristanin ehalisi 17 618 ailede 81 395 nefer kisiler 40 161 nefer qadinlar 41 234 nefer olmusdur Tekab sehristaninda esasen azerbaycanlilar qismen kurdler yasayirlar Bolgede yasayan azerbaycanlilar Azerbaycan dilinde efsar sivesinde kurdler ise soran lehcelesinde danisirlar Tekab sehristaninin inzibati bolgusuMerkezi bexsi Inzibati merkezi Tekab Tikantepe DEHISTANLARI Efsar dehistani KENDLERI Badarli Padarli Badxerid Vixer Cahartag Cicekli Feyzabad Qalaciq Qaraqaya Qocur Saricali Ogulbey Yolqunagac Ensar dehistani KENDLERI Agqala Erebsah Asmanbulagi Ayqalasi Durbas Gezdere Hacibabay i Ulya Hacibabay i Sufla Hacibabay i Vusta Kotan i Ulya Qirxli Sabil Tamay Tasekabud Taskabud Kereftu dehistani KENDLERI Eliabad i Noxuddere Agabey Badmahmud Boluz Bolus Caharqala Cepdere Dervisres Dasbulaq Noxuddere Pehlevan Qarababa Guldere i Ulya Guldere i Sufla Qoca Saribag Sariqurgan Tepebur Taskend Tondarli Dondarli Yeherli Text i Suleyman bexsi Seherleri yoxdur DEHISTANLARI Ehmedabad dehistani KENDLERI Ehmedabad i Ulya Ehmedabad i Sufla Alcali i Ulya Alcali i Sufla Eminabad Anqurud Enqurud Agotaq Agdere i Ulya Agdere i Sufla Agdere i Vusta Erebsah Arpacayi Ciraqtepe i Ulya Ciraqtepe i Sufla Gulegule Hesenabad Cidaqaya Qaynarca Sirmerd Yareziz Yengikend Zeresoran Zinharkendi Zinhar Cemen dehistani KENDLERI Agbulaq i Hemedani Agbulaq i Ulya yerli ehalinin dilindeki esl adi Bas Agbulaq Babanezer Birince Gunbed Gogerdci Goyerdici Goyercin Hampa Uchisar Qarabulaq Qaranaz Qarovulxana Qizilqislaq Qosabulaq Qusxana i Ulya Tezekend i Nusretabad Tumarkendi Sariq dehistani KENDLERI Alasaqqal Basbarat Coplu Das Qizqapan Doldolbulagi Goyagac Kerimabad Xarxar Kusepiri Mayinbulaq Nebikendi Qaraomer TermekciGormeli yerlerBalqiz dagi ve ya Bilqeys Balqiz daginin farslasdirilmis adidir turk eli arasinda ona Haca dag da deyirler sebebi iki qosa zirvesinin olmasidir hundurluyu 3350 metr Bu dagin iki zirvesinin basi ilin butun fesilleri boyu qarli olur Yay aylarinda qar nisbeten azca eriyir ve tarixen bu qar sularinin emele getirdiyi ve bu iki zirve arasinda yerlesen mohtesem menzereye sahib gole tokulur Divzindani dagi ve ya Zindan dagi 120 metr hundurluye sahib olan ici bos dag olan tebii komleks agzinin eni 50 metrdir Etrafinda bizim eradan evvel 1000 il oncesine o dovrde movcud olmus Manna dovletine aid abideler vardir UNESCO da Iranin tarixi eserleri siyahisinda qeyd olunmusdur Qeynerce selalesi Text i Suleyman yaxinliginda yerlesen Qeynerce kendinde yerlesir Birince deryasi Tohul daginin eteklerinde Birince kendinde yerlesir Cemligol ve ya Cemlibel ve ya Cenlibel tebii eser 85 metr eni olan golde yerlesen ve onun uzerinde hereket eden 70 metr eni olan adadir Savruq korpusu Sefeviler dovrune aiddir turk kendi olan Durbas kendinin yaninda yerlesir Balqiz qalasi qala 3350 metr hundurluyu olan Balqiz daginin basinda tikilib ve Text i Suleymanin yaxinligindadir Serdar Efsar qalasi Tikantepe seherinin ortasinda yerlesir Sariqurgan qalasi qala Tikantepeden Sayinqalaya geden yolun uzerinde yerlesir Ogulbey kendinin Cume mescidi Ogulbey buzlu xanasi Kerefto kohulu Texti Suleyman ve ya Sogurluq bizim eradan 1000 il evvel yeni 3000 il once esasi qoyulmusdur bu erazideki qedim yasayis komleksi once Manna dovletinin daha sonra Atropantena dovletinin paytaxti olmusdur hazirda qedim Qazaka seheri xarabaliginin yerlesdiyi tarixi kompleksdir UNESCO da Iranin tarixi eserleri siyahisinda qeyd olunmusdur Mineral sular Istisu Qeynerce suyu Birince suyu Cardaq suyu Agbulaq suyu Ogulbey suyu Durbas suyu Tamay suyu ve s MedenlerAgdere qizil medeni Tikantepe seherinin 30 km liyinde yerlesir burada fealiyyet gosteren Puyazerkan karxanasi medenden ilde 4 ton saf qizil hasil edir medende filizler arindirilarken onun terkibinden saf qizilla yanasi gumus ve cive de hasil edilmektedir karxananin tekce qizil hasilatindan elde etdiyi gelir illik 150 milyard Iran tumeni deyerindedir karxananin butun sehmleri fars esilli sehmdarlara mexsusdur Agdere medeni Iran Islma respublikasinin Zeresoran qizil medeninden sonra ikinci en boyuk qizil medenidir Zeresoran qizil medeni fealiyyetde deyil 150 min ton real qizil ehtiyatina sahibdir Iran Islam Respublikasinin en boyuk qizil medenidir Balqizin qranit medeni Sehend ve Savalan daglarindan sonra Guney Azerbaycanin ucuncu en uca dagi olan Balqiz daginin zirvesinde yerlesir Bugun Tikantepe sehristani erazisinde 220 bu cur deyerli daslara sahib medenler movcuddur ki onlardan 85 i fealiyyetdedir diger medenlerin de fealiyyete baslamasi ucun texniki hazirliqlar hokumet planindadir Meden tikinti materiallari ehtiyatlarina gore Tikantepe Iranin en zengin erazisi hesab olunur Butun medenler qeyri Tikantepeli ve qeyri azerbaycanli olan esasen fars esilli ve isfahanli sahibkarlara qismen diger bolgelerden olan kurd esilli sahibkarlara mexsusdur Butun karxanalarda medenlerden orta hesabla ilde 108 milyard Iran tumeni deyerinde meden tikinti materiallari qiymetli tikinti daslari hasil edilir Gorkemli sexslerYedullah Meftun Emini 1926 ci ilde Tikantepe seherinde anadan olmusdur Guney Azerbaycanin taninmis sairlerinden biridir Seyyid Yehya Yesrubi 1942 ci ilde Ciraqtepe kendinde anadan olmusdur Iranin boyuk islam alimi ve mutefekkirlerinden biridir Ebaselet Sadiqi Cemsid Yari Zebihullah Qasimli Yadullah Seburi sair Irandan xaricde yasayan tekablilar Professor Sehriyar Sadiq Efsar Ciraqtepe ABS de yasayan taninmis fizika alimi sehristaninin turk kendi olan Ciraqtepe kendinde anadan olmusdur Ibrahim Siri Azerbaycan Respublikasi Baki Resul Velizade Almaniya Eli Nasiri Norvec Perviz Nevidi Fransa Paris Hemid Qaraxani Stokholm Hesen Dadbar Kanada Istinadlarنتایج سرشماری جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری سال 1395 Government of Takab city Takab sehristaninin resmi sayti معرفی شهرستان olu kecid 2009 04 18 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 04 14 روزنامه جام جم JameJamOnline ir تکاب شهر قلعه هاي تاريخي olu kecid Xarici kecidlerTakab sehristaninin resmi sayti Qerbi Azerbaycan ostaninin resmi sayti Dunya Azerbaycanlilari Konqresi Magaralarda gizlenen minillerin sirli tarixi Tikantepe ve Sayinqalanin duneni bu gunu 2021 01 25 at the Wayback Machine Youtube da Guney Azerbaycan Televizyasinin resmi sehifesinde Haray proqrami silsilesinden Tikantepe senedli film 1 Tikantepe senedli film 2 Qizil ve Das medenleri Tikantepe senedli film 3 Kurd meselesi 1 Tikantepe senedli film 4 Kurd meselesi 2 Hemcinin bax Iran ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin