Tədqiqat universiteti — elmi tədqiqatın universitetin işinin mərkəzi hissələrindən biri olduğu xüsusi bir universitet növüdür.Cənubi Kaliforniya Universiteti. Onlar ictimai və ya özəl ola bilər və çox vaxt tanınmış adlara malikdirlər.Belə universitetlər elmi araşdırmaların özünə böyük diqqət yetirir və çox vaxt elmə tanınmış adları daxil edirlər.Tədqiqat universitetlərində bakalavr dərəcələri çox vaxt peşə deyil, akademikdir və tələbələri xüsusi peşəkar karyeralara hazırlamır, lakin bir çox işəgötürənlər hələ də tədqiqat universitetlərinin dərəcələrini qiymətləndirirlər, çünki onlar tənqidi düşünmə kimi bacarıqları təmin edirlər. Qlobal miqyasda tədqiqat universitetləri ABŞ və Yaponiya istisna olmaqla, əsasən dövlət universitetləridir.
Tarixi
Müasir tədqiqat universiteti konsepsiyası ilk dəfə Almaniyada 19-cu əsrin əvvəllərində, Wilhelm von Humboldt "Einheit von Lehre und Forschung" (tədris və tədqiqatın vəhdəti) konsepsiyasına diqqət yetirdiyi təhsilin yaradılması vasitəsi kimi vizyonunu müdafiə etdiyi zaman ortaya çıxdı. Həqiqət, gözəllik və yaxşılıq anlayışını inkişaf etdirməli olan universitet təhsilinin əvvəlki məqsədləri deyil, əsaslar (təbiət elmləri, sosial elmlər və humanitar elmlər) yönümlü bir təhsil yaratmaq idi.
ABŞ-da ali təhsil tarixi üzrə ixtisaslaşmış tarixçi Rocer L. Geiger iddia edirdi ki, “Amerika tədqiqat universiteti modeli Amerika İnqilabından əvvəl qurulmuş beş müstəmləkə kollecləri (Harvard Universiteti, Yel Universiteti, Pensilvaniya Universiteti, Prinston Universiteti və Kolumbiya Universiteti ), beş dövlət universiteti (Miçiqan, Viskonsin, Minnesota, İllinoys və Kaliforniya) və beş özəl universitet yarandığı gündən tədqiqat universiteti (MIT, Cornell, Johns Hopkins, Stanford və Çikaqo) olmaq üçün dizayn edilmişdir.
1960-cı illərdən bəri Amerika tədqiqat universitetləri, xüsusən də Amerikanın aparıcı ictimai tədqiqat universiteti olan Kaliforniya Universiteti bütün dünyada model rolunu oynayır. Bu gün Şimali Amerikanın ən nüfuzlu tədqiqat universitetləri Amerika Birləşmiş Ştatları və Kanadada 66 əsas tədqiqat universitetindən ibarət seçilmiş bir qrup olan Amerika Universitetləri Assosiasiyasına məxsusdur.
Xüsusiyyətləri
Liverpul Universitetinin Ali Təhsil İdarəsinin professoru Con Taylor uğurlu tədqiqat universitetlərinin əsas xüsusiyyətlərini aşağıdakı kimi müəyyən edir:
- "Təmiz və tətbiqi tədqiqatların mövcudluğu"
- "Elmi yönümlü təlim təchizatı"
- "Akademik fənlərin genişliyi"
- "Magistratura proqramlarının yüksək nisbəti"
- “Xarici gəlirin yüksək səviyyəsi”
- “Beynəlxalq perspektiv”
Filip Altbah tədqiqat üniversitetlərinin müvəffəq olması üçün lazım olan fərqli,oxşar olsa da,əsas xüsusiyyətlər toplusunu müəyyənləşdirir:
- Diferensiallaşdırılmış ali təhsil sistemində akademik iyerarxiyanın ən yüksək pilləsində və müvafiq dəstək alan
- Əksər hallarda dövlət qurumları
- Qeyri-universitet elmi-tədqiqat institutlarının universitetlərlə güclü əlaqələri olmadığı halda, onların rəqabəti azdır
- Ən yaxşı işçiləri və tələbələri cəlb etmək və tədqiqat infrastrukturunu dəstəkləmək üçün digər universitetlərdən daha çox maliyyə
- Adekvat və davamlı büdcələr
- Tələbə ödənişlərindən və əqli mülkiyyətdən gəlir əldə etmək potensialı
- Uyğun otaqlar
- Akademik azadlıq
Milli Elmlər, Mühəndislik və Tibb Akademiyalarının 2012-ci il hesabatı Amerika kontekstində tədqiqat universitetlərini aşağıdakı kimi əlavə xüsusiyyətlərə malik intellektual azadlıq, təşəbbüskarlıq və yaradıcılıq, mükəmməllik və açıqlıq dəyərlərinə malik olaraq müəyyən etdi:
- Böyük və hərtərəfli olmaq – Clark Kerr tərəfindən "multiversitet"
- Tələbə yaşayış təcrübəsini vurğulayaraq (xüsusilə Amerika tədqiqat universitetlərini kontinental Avropadakı universitetlərdən fərqləndirən kimi qeyd olunur)
- Ali təhsilin tədqiqatla inteqrasiyası
- Tədqiqat və təqaüdlə məşğul olan müəllimlərin olması
- Aydın və cəsarətli rəhbərlik
İstinadlar
- "The role of research universities in developing countries". University World News. 2013-08-11. 2017-09-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-08-23. (ing.)
- The Road to Academic Excellence: The Making of World-Class Research Universities. Dünya Bankı. Philip G. Altbach, Jamil Salmi. 2011. 135. (ing.)
- Steven Sample. "The Research University of the 21st Century: What Will it Look Like?". Cənubi Kaliforniya Universiteti. 2002-12-02. 2021-02-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-08-08. (ing.)
- O'Shaughnessy, Lynn. The College Solution: A Guide for Everyone Looking for the Right School at the Right Price. 2012. 125. ISBN .
Ədəbiyyat
- Гайгер, Роджер Л. Знания и деньги. Исследовательские университеты и парадокс рынка / Пер. с англ. И. Дягилевой; под науч. ред. А. Рябова. — М.: Изд. дом Высшей школы экономики, 2018. — 408 с. — (Библиотека журнала «Вопросы образования»). — 1000 экз. —
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tedqiqat universiteti elmi tedqiqatin universitetin isinin merkezi hisselerinden biri oldugu xususi bir universitet novudur Cenubi Kaliforniya Universiteti Onlar ictimai ve ya ozel ola biler ve cox vaxt taninmis adlara malikdirler Bele universitetler elmi arasdirmalarin ozune boyuk diqqet yetirir ve cox vaxt elme taninmis adlari daxil edirler Tedqiqat universitetlerinde bakalavr dereceleri cox vaxt pese deyil akademikdir ve telebeleri xususi pesekar karyeralara hazirlamir lakin bir cox isegoturenler hele de tedqiqat universitetlerinin derecelerini qiymetlendirirler cunki onlar tenqidi dusunme kimi bacariqlari temin edirler Qlobal miqyasda tedqiqat universitetleri ABS ve Yaponiya istisna olmaqla esasen dovlet universitetleridir TarixiMuasir tedqiqat universiteti konsepsiyasi ilk defe Almaniyada 19 cu esrin evvellerinde Wilhelm von Humboldt Einheit von Lehre und Forschung tedris ve tedqiqatin vehdeti konsepsiyasina diqqet yetirdiyi tehsilin yaradilmasi vasitesi kimi vizyonunu mudafie etdiyi zaman ortaya cixdi Heqiqet gozellik ve yaxsiliq anlayisini inkisaf etdirmeli olan universitet tehsilinin evvelki meqsedleri deyil esaslar tebiet elmleri sosial elmler ve humanitar elmler yonumlu bir tehsil yaratmaq idi ABS da ali tehsil tarixi uzre ixtisaslasmis tarixci Rocer L Geiger iddia edirdi ki Amerika tedqiqat universiteti modeli Amerika Inqilabindan evvel qurulmus bes mustemleke kollecleri Harvard Universiteti Yel Universiteti Pensilvaniya Universiteti Prinston Universiteti ve Kolumbiya Universiteti bes dovlet universiteti Miciqan Viskonsin Minnesota Illinoys ve Kaliforniya ve bes ozel universitet yarandigi gunden tedqiqat universiteti MIT Cornell Johns Hopkins Stanford ve Cikaqo olmaq ucun dizayn edilmisdir 1960 ci illerden beri Amerika tedqiqat universitetleri xususen de Amerikanin aparici ictimai tedqiqat universiteti olan Kaliforniya Universiteti butun dunyada model rolunu oynayir Bu gun Simali Amerikanin en nufuzlu tedqiqat universitetleri Amerika Birlesmis Statlari ve Kanadada 66 esas tedqiqat universitetinden ibaret secilmis bir qrup olan Amerika Universitetleri Assosiasiyasina mexsusdur XususiyyetleriLiverpul Universitetinin Ali Tehsil Idaresinin professoru Con Taylor ugurlu tedqiqat universitetlerinin esas xususiyyetlerini asagidaki kimi mueyyen edir Temiz ve tetbiqi tedqiqatlarin movcudlugu Elmi yonumlu telim techizati Akademik fenlerin genisliyi Magistratura proqramlarinin yuksek nisbeti Xarici gelirin yuksek seviyyesi Beynelxalq perspektiv Filip Altbah tedqiqat universitetlerinin muveffeq olmasi ucun lazim olan ferqli oxsar olsa da esas xususiyyetler toplusunu mueyyenlesdirir Diferensiallasdirilmis ali tehsil sisteminde akademik iyerarxiyanin en yuksek pillesinde ve muvafiq destek alan Ekser hallarda dovlet qurumlari Qeyri universitet elmi tedqiqat institutlarinin universitetlerle guclu elaqeleri olmadigi halda onlarin reqabeti azdir En yaxsi iscileri ve telebeleri celb etmek ve tedqiqat infrastrukturunu desteklemek ucun diger universitetlerden daha cox maliyye Adekvat ve davamli budceler Telebe odenislerinden ve eqli mulkiyyetden gelir elde etmek potensiali Uygun otaqlar Akademik azadliq Milli Elmler Muhendislik ve Tibb Akademiyalarinin 2012 ci il hesabati Amerika kontekstinde tedqiqat universitetlerini asagidaki kimi elave xususiyyetlere malik intellektual azadliq tesebbuskarliq ve yaradiciliq mukemmellik ve aciqliq deyerlerine malik olaraq mueyyen etdi Boyuk ve herterefli olmaq Clark Kerr terefinden multiversitet Telebe yasayis tecrubesini vurgulayaraq xususile Amerika tedqiqat universitetlerini kontinental Avropadaki universitetlerden ferqlendiren kimi qeyd olunur Ali tehsilin tedqiqatla inteqrasiyasi Tedqiqat ve teqaudle mesgul olan muellimlerin olmasi Aydin ve cesaretli rehberlikIstinadlar The role of research universities in developing countries University World News 2013 08 11 2017 09 05 tarixinde Istifade tarixi 2018 08 23 ing The Road to Academic Excellence The Making of World Class Research Universities Dunya Banki Philip G Altbach Jamil Salmi 2011 135 ing Steven Sample The Research University of the 21st Century What Will it Look Like Cenubi Kaliforniya Universiteti 2002 12 02 2021 02 23 tarixinde Istifade tarixi 2018 08 08 ing O Shaughnessy Lynn The College Solution A Guide for Everyone Looking for the Right School at the Right Price 2012 125 ISBN 9780132944694 EdebiyyatGajger Rodzher L Znaniya i dengi Issledovatelskie universitety i paradoks rynka Per s angl I Dyagilevoj pod nauch red A Ryabova M Izd dom Vysshej shkoly ekonomiki 2018 408 s Biblioteka zhurnala Voprosy obrazovaniya 1000 ekz ISBN 978 5 7598 1222 7