Dağlaləsi (lat. Tulipa) — bitkilər aləminin zanbaqçiçəklilər dəstəsinin zanbaqkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Dağlaləsi | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Dağlaləsi | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Təsviri
Latınca adı fars mənşəli toliban (çalma, əmmamə) sözündən götürülüb. Soğanağı yumurtavarı, çiçəkləri iri, çiçəkyanlığı ağ (bəzən qırmızı və ya sarı), meyvəsi qutucuqdur. Gövdəsinin hündürlüyü 6 sm-dən 50 sm-ədək olur. Onun ucunda günəşli havada açılan, axşamlar və tutqun havada bükülən al rəngli bir (bəzən bir neçə) çiçəyi olur. Çarpaz tozlanır. May–iyun aylarında çiçəkləyir. Çiçəkləmə müddəti 30 günə qədərdir. İlk dəfə 16-cı əsrdə Türkiyədə becərilmişdir. Cənubi Avropada, Kiçik, Ön və Şərqi Asiyada 140, Orta Asiyada, Qafqazda, Sibirdə 83, o cümlədən Azərbaycanda 7 növü yayılmışdır.
Qarabağ dağlaləsi, Eyxler dağlaləsi, Juliya dağlaləsi və s. növləri dekorativ bağçılıqda istifadə edilir.
Növləri
- Eyxler dağlaləsi (Tulipa eichleri)
- Florenski dağlaləsi (Tulipa florenskyi)
- Şmidt dağlaləsi (Tulipa schmidtii)
- Yuliya dağlaləsi (Tulipa julia)
- Botschantz.
- DC.
- Regel
- Boiss. ex Regel
- Pall. ex Spreng.
- Vved.
- Boiss.
- (Baker) Marais
- Grey-Wilson
- Tulipa biebersteiniana Schult. & Schult.f.
- Tulipa biflora Pall.
- Vved.
- Regel
- Regel
- S.N.Abramova & Zakal.
- Regel
- Botschantz.
- Vved.
- DC.
- K.Perss.
- Tulipa clusiana DC.
- Boiss. & Heldr.
- Stapf ex Turrill
- (Regel) Regel
- Vved.
- Vved.
- Tulipa eichleri Regel
- Ghahr., Attar & Ghahrem.-Nejad
- Vved.
- Tulipa florenskyi Woronow
- Tulipa fosteriana Irving
- Tulipa gesneriana L.
- Regel
- Rech.f.
- Terzioglu
- Heldr.
- Rech.f.
- Ledeb.
- (Regel) Baker
- Raamsd.
- Popov & Vved.
- B.Fedtsch.
- Herb.
- Borbás
- Regel
- Tulipa julia K.Koch
- Qarabağ dağlaləsi (Tulipa karabachensis Grossh.)
- Özhatay & Koçak
- Regel
- Regel
- Regel
- B.Fedtsch. ex Czerniak.
- Regel
- Vved.
- Regel
- B.Fedtsch.
- Regel
- Merckl.
- Regel
- Tulipa linifolia Regel
- Baker
- Regel
- Hoog
- Popov & Vved.
- Y.Z.Zhao
- Lindl.
- Pobed.
- Hoog
- Rech.f.
- Vved.
- Boiss. ex Heldr.
- Vved.
- Regel
- C.Agardh ex Schult. & Schult.f.
- (Lindl.) Sweet
- Vved.
- Stapf
- Hoog
- Baker
- Vved.
- Tulipa pulchella (Regel) Baker
- Krasn.
- (Velen.) Velen.
- Vved.
- Sieber ex Spreng.
- Tulipa schmidtii Fomin
- Z.M.Mao
- Bunge
- Achv. & Mirzoeva
- Baker
- Turrill
- Tulipa suaveolens Roth
- Vved.
- Vved.
- Vved.
- Tulipa sylvestris L.
- (Link) Pamp.
- (Regel) Maire & Weiller
- Stapf
- D.Y.Tan & X.Wei
- Tulipa tarda Stapf
- Regel
- Regel
- Botschantz.
- Hoog
- B.Fedtsch.
- Tulipa turkestanica (Regel) Regel
- Wendelbo
- Boiss.
- (L.) Besser ex Baker
- Botschantz. & Sharipov
- Botschantz.
- Matin & Iranshahr
- Vved.
İstinadlar
- Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. S. 145. doi:10.5962/BHL.TITLE.746
- Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 305.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Daglalesi lat Tulipa bitkiler aleminin zanbaqcicekliler destesinin zanbaqkimiler fesilesine aid bitki cinsi DaglalesiElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad BirlepelilerDeste ZanbaqciceklilerFesile ZanbaqkimilerYarimfesile LilioideaeTriba Cins DaglalesiBeynelxalq elmi adiTulipa L 1753Sekil axtarisiITIS 43104NCBI 13305EOL 17820TesviriLatinca adi fars menseli toliban calma emmame sozunden goturulub Soganagi yumurtavari cicekleri iri cicekyanligi ag bezen qirmizi ve ya sari meyvesi qutucuqdur Govdesinin hundurluyu 6 sm den 50 sm edek olur Onun ucunda gunesli havada acilan axsamlar ve tutqun havada bukulen al rengli bir bezen bir nece ciceyi olur Carpaz tozlanir May iyun aylarinda cicekleyir Cicekleme muddeti 30 gune qederdir Ilk defe 16 ci esrde Turkiyede becerilmisdir Cenubi Avropada Kicik On ve Serqi Asiyada 140 Orta Asiyada Qafqazda Sibirde 83 o cumleden Azerbaycanda 7 novu yayilmisdir Qarabag daglalesi Eyxler daglalesi Juliya daglalesi ve s novleri dekorativ bagciliqda istifade edilir NovleriEyxler daglalesi Tulipa eichleri Florenski daglalesi Tulipa florenskyi Smidt daglalesi Tulipa schmidtii Yuliya daglalesi Tulipa julia Botschantz DC Regel Boiss ex Regel Pall ex Spreng Vved Boiss Baker Marais Grey Wilson Tulipa biebersteiniana Schult amp Schult f Tulipa biflora Pall Vved Regel Regel S N Abramova amp Zakal Regel Botschantz Vved DC K Perss Tulipa clusiana DC Boiss amp Heldr Stapf ex Turrill Regel Regel Vved Vved Tulipa eichleri Regel Ghahr Attar amp Ghahrem Nejad Vved Tulipa florenskyi Woronow Tulipa fosteriana Irving Tulipa gesneriana L Regel Rech f Terzioglu Heldr Rech f Ledeb Regel Baker Raamsd Popov amp Vved B Fedtsch Herb Borbas Regel Tulipa julia K Koch Qarabag daglalesi Tulipa karabachensis Grossh Ozhatay amp Kocak Regel Regel Regel B Fedtsch ex Czerniak Regel Vved Regel B Fedtsch Regel Merckl Regel Tulipa linifolia Regel Baker Regel Hoog Popov amp Vved Y Z Zhao Lindl Pobed Hoog Rech f Vved Boiss ex Heldr Vved Regel C Agardh ex Schult amp Schult f Lindl Sweet Vved Stapf Hoog Baker Vved Tulipa pulchella Regel Baker Krasn Velen Velen Vved Sieber ex Spreng Tulipa schmidtii Fomin Z M Mao Bunge Achv amp Mirzoeva Baker Turrill Tulipa suaveolens Roth Vved Vved Vved Tulipa sylvestris L Link Pamp Regel Maire amp Weiller Stapf D Y Tan amp X Wei Tulipa tarda Stapf Regel Regel Botschantz Hoog B Fedtsch Tulipa turkestanica Regel Regel Wendelbo Boiss L Besser ex Baker Botschantz amp Sharipov Botschantz Matin amp Iranshahr Vved IstinadlarLinney K Genera plantarum eorumque characteres naturales secundum numerum figuram situm amp proportionem omnium fructificationis partium 5 Stokholm 1754 S 145 doi 10 5962 BHL TITLE 746 Linnaeus C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 1 S 305 Hemcinin bax