Tukay rayonu (tatar. Тукай районы) — Rusiya Federasiyası, Tatarıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. Rayon respublikanın şimal-şərqində, Kama çayınımn sağ sahilində yerləşir.
Tukay rayonu | |||||
---|---|---|---|---|---|
Тукай районы | |||||
![]() | |||||
| |||||
| |||||
Ölkə | |||||
İnzibati mərkəz | Naberejnıye Çelnı | ||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
Yaradılıb | 1930 | ||||
Sahəsi |
| ||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
| ||||
Rəsmi sayt | |||||
![]() | |||||
![]() |
İnzibati mərkəzi Yar Çallı şəhəridir (şəhər özü respublika tabeliyindəki bir şəhərdir və şəhər dairəsini təşkil edir.)
Coğrafiyası
Yar Çallı, Minzələ, Sarman, Zəy, Nijnekamsk, Alabuqarayonları ilə, Nijnekamsk su anbarı vastəsilə Mendeleyevsk və Əgerce rayonları ilə həmsərhəddir.
Rayonunun inzibati ərazisinin sahəsi 1729.49 km²-dir.
Mühafizə olunan ərazilər
"Aşağı Kama" və "Borovets Klyuçi" Milli Parkları.
Tarixi
1920-ci ilə qədər Tukay rayonunun ərazisi Ufa vilayətinin Minzələ qəzasına daxil idi. 1920-ci ildə qəza yeni qurulan Tatarıstan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının tərkibinə daxil olur.
Rayon 1 oktyabr 1930-cu ildə mərkəzi Yar Çallı şəhəri olan Çallı rayonu olaraq qurulur. Rayon Çallı volostunun ərazisini, Abdulovskaya, Axmetyevskaya və Afanasyevskiy volostlarının bir hissələrini və Kuzkeevski və Şinqalçinski volostlarının bir neçə yaşayış məntəqəsini əhatə edirdi. 20 aprel 1976-cı ildə rayon Tukay rayonu adlandırılır.
Əhalisi
2010-cu il siyahıyaalınmasına görə rayon əhalisi 36 561 nəfər olmuşdur.
- Milli tərkib
Tatarlar - 71,07%, ruslar - 24,26%, çuvaşlar - 1,48% və başqaları. Dini baxımından əhalisi provaslav və müsəlmandır.
Yerli özünü idarəetmə
Tukay rayonu ərazisinə 23 kənd inzibati vahidliyi daxildir. Rayon ərazisinə ümumilikdə 88 yaşayış məntəqəsi daxildir.
İqtisadiyyat
Nəqliyyat
Böyük şəhərlərin, magistral avtomobil və dəmir yollarının üzərində yerləşməsi və Kama çayı üzərindən körpünün olması rayon ərazisində yol şəbəkəsinin inkişafına öz töhfəsini verir.
M-7 Moskva-Kazan-Ufa avtomobil yolu (Volqa), 16A-0003 Yar Yallı-Zəy-Almət, 16A-0003 - Nijnekamsk, 16A-0003 - Beqişevo Airport, Yar Çallı - Sarman - Oktyabrski.
Dəmiryol stansiyası rayonun qərb hissəsi boyunca uzanır. Əgerce - Yar Çallı - Akbaş, Nijnekamsk filialları, KAMAZ sənaye zonasına uzanan yol və s. Rayonun cənub-qərbində Beqişevo beynəlxalq hava limanı yerləşir.
Kama və Nijnekamsk su anbarında yük və sərnişin daşımalar həyata keçirilir.
İstinadlar
- 26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года. Rusiya Dövlət Federal Statistika Xidməti.
- "В. В. Ермаков «Челнинская история»". 2010-09-10 tarixində .
- Указ Президиума Верховного Совета РСФСР от 20 апреля 1976 года «О переименовании Челнинского района Татарской АССР».
- "Татстат: Национальный состав населения Республики Татарстан" (PDF). 2012-11-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2012-11-07.
- "Муниципальные образования в составе муниципального района".[ölü keçid]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tukay rayonu tatar Tukaj rajony Rusiya Federasiyasi Tataristan Respublikasinin erazisine daxil olan inzibati rayon Rayon respublikanin simal serqinde Kama cayinimn sag sahilinde yerlesir Tukay rayonuTukaj rajonyBayraq d Gerb d 55 51 sm e 52 31 s u Olke RusiyaInzibati merkez Naberejniye CelniTarixi ve cografiyasiYaradilib 1930Sahesi 1 744 km EhalisiEhalisi 40 633 nef 1 yanvar 2018 Resmi sayt Vikianbarda elaqeli mediafayllar Inzibati merkezi Yar Calli seheridir seher ozu respublika tabeliyindeki bir seherdir ve seher dairesini teskil edir CografiyasiYar Calli Minzele Sarman Zey Nijnekamsk Alabuqarayonlari ile Nijnekamsk su anbari vastesile Mendeleyevsk ve Egerce rayonlari ile hemserheddir Rayonunun inzibati erazisinin sahesi 1729 49 km dir Muhafize olunan eraziler Asagi Kama ve Borovets Klyuci Milli Parklari Tarixi1920 ci ile qeder Tukay rayonunun erazisi Ufa vilayetinin Minzele qezasina daxil idi 1920 ci ilde qeza yeni qurulan Tataristan Muxtar Sovet Sosialist Respublikasinin terkibine daxil olur Rayon 1 oktyabr 1930 cu ilde merkezi Yar Calli seheri olan Calli rayonu olaraq qurulur Rayon Calli volostunun erazisini Abdulovskaya Axmetyevskaya ve Afanasyevskiy volostlarinin bir hisselerini ve Kuzkeevski ve Sinqalcinski volostlarinin bir nece yasayis menteqesini ehate edirdi 20 aprel 1976 ci ilde rayon Tukay rayonu adlandirilir Ehalisi2010 cu il siyahiyaalinmasina gore rayon ehalisi 36 561 nefer olmusdur Milli terkib Tatarlar 71 07 ruslar 24 26 cuvaslar 1 48 ve basqalari Dini baximindan ehalisi provaslav ve muselmandir Yerli ozunu idareetmeTukay rayonu erazisine 23 kend inzibati vahidliyi daxildir Rayon erazisine umumilikde 88 yasayis menteqesi daxildir IqtisadiyyatNeqliyyat Boyuk seherlerin magistral avtomobil ve demir yollarinin uzerinde yerlesmesi ve Kama cayi uzerinden korpunun olmasi rayon erazisinde yol sebekesinin inkisafina oz tohfesini verir M 7 Moskva Kazan Ufa avtomobil yolu Volqa 16A 0003 Yar Yalli Zey Almet 16A 0003 Nijnekamsk 16A 0003 Beqisevo Airport Yar Calli Sarman Oktyabrski Demiryol stansiyasi rayonun qerb hissesi boyunca uzanir Egerce Yar Calli Akbas Nijnekamsk filiallari KAMAZ senaye zonasina uzanan yol ve s Rayonun cenub qerbinde Beqisevo beynelxalq hava limani yerlesir Kama ve Nijnekamsk su anbarinda yuk ve sernisin dasimalar heyata kecirilir Istinadlar26 Chislennost postoyannogo naseleniya Rossijskoj Federacii po municipalnym obrazovaniyam na 1 yanvarya 2018 goda Rusiya Dovlet Federal Statistika Xidmeti V V Ermakov Chelninskaya istoriya 2010 09 10 tarixinde Ukaz Prezidiuma Verhovnogo Soveta RSFSR ot 20 aprelya 1976 goda O pereimenovanii Chelninskogo rajona Tatarskoj ASSR Tatstat Nacionalnyj sostav naseleniya Respubliki Tatarstan PDF 2012 11 21 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2012 11 07 Municipalnye obrazovaniya v sostave municipalnogo rajona olu kecid