Tsihisdziri (gürc. ციხისძირი) — Gürcüstanın Acarıstan Muxtar Respublikasının nə tabe olan, Qara dəniz sahilində yerləşən kənd. Kənd Kobuleti şəhərinin 8 km cənubunda yerləşir. Roma tarixçilərinin ümumi görüşünə əsasən kəndin ərazisində Lazikadakı qədim şəhərlərdən olan şəhəri mövcud olmuşdur.
Tsihisdziri | |
---|---|
ციხისძირი | |
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 75 ± 1 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəsmi dili | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Arxeologiyası
Memarlıq
Hazırda kəndin yerləşdiyi bölgə Qara dənizin sahilində yerləşir. 1962-ci ildə yaşayış məntəqəsində aparılmış sistematik arxeoloji tədqiqatlar nəticəsində müxtəlif dövrlərə aid fərqli əsərlər tapılmışdır. Burada tapılan ən qədim əsər son tunc dövrünə aiddir. O dövrdə bölgədə hökm sürmüşdür. Tsihisdzirinin şimalındakı də sahil xəttindən təqribən 200 metr uzaqlıqda e.ə. 8-ci əsrə aid qum təpələri aşkar edilmişdir. Sonrakı əsrlərdə bölgədə Qara dənizin şərq sahili boyunca bir sıra antik yunan koloniyaları qurulmuşdur. Tsihisdziridə yunan koloniyasının olmasına dair mənbələrdə sübutlar olmasa da, burada aparılan arxeoloji qazıntılar zamanı Qədim Yunanıstanın Amfora bölgəsindən olan əhaliyə aid e.ə. 5-ci əsrdən qalmış məzarlar aşkar etmişdir.
1907-ci ildə Tsihisdziri ərazisində eramızın 3-cü əsrinə aid qızıl-zinət əşyaları, gümüş və bürünc qablar, muncuqlar və sikkələr aşkar edilmişdir. Tapıntılar daha sonra Rusiyanın Sankt-Peterburq şəhərindəki Ermitaj Muzeyinə göndərilmişdir. Həmçinin Tsihisdziri xarabalıqlarından tapılmış üzərində latın dilində yazılar olan böyük kərpic romalıların bu ərazidə olmasını sübut edir. Kərpicin dəki Roma hərbi atelyesində hazırlandığı və cənuba göndərildiyi düşünülür. Həmin kərpic indi Gürcüstanın paytaxtı Tbilisidəki Canaşia Muzeyində sərgilənir.
Tsihisdziri qalası
Qala iki təpə üzərində yerləşir. Abidənin ümumi sahəsi 1,5 hektardır. Həmçinin burada 6-cı əsrdən qalma 33X17.80 m. ölçüsündə olan bazilika və iki dini məbəd də yerləşir. Məbədlərdən biri xristianlıq dövründən, digəri isə orta əsrlərdən qalmadır. Bazilikanın yaxınlığında 6-cı əsrə aid hamam və su çəni yerləşir. Qalanın şimalında yaşayış məntəqəsinin qalıqları və yüzlərlə məzar mövcuddur. Bu abidələrin tarixi ün sonunu və ya orta əsrləri əhatə edir.
Əhalisi
2014-cü il əhalinin siyahıya alınmasına görə Tsihisdzirinin əhalisi 2472 nəfərdir. Əhalinin əksəriyyəti (97%) gürcülərdir.
Əhali | 2002 | 2014 |
---|---|---|
Ümumi | 2,253 | 2,472 |
Həmçinin bax
İstinadlar
- Gamkrelidze və b. 2013
- Braund, 1994
- Tsetskhladze, 1999
- Odisheli, 2013
- Khoshtaria, 2013
- Mania, Natsvlishvili, 2013
- "georgia-ethnic-2014". 2018-11-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-11-17.
Ədəbiyyat
- Allen, William Edward David; Muratoff, Paul (1953). Caucasian Battlefields: A History of the Wars on the Turco-Caucasian Border 1828–1921. Cambridge: Cambridge University Press.
- Braund, David (1994). Georgia in Antiquity: A History of Colchis and Transcaucasian Iberia, 550 BC–AD 562. Oxford: Oxford University Press. .
- Gamkrelidze, Gela; Mindorashvili, Davit; Bragvadze, Zurab; Kvatsadze, Marine, (Edl.) (2013). "ციხისძირი [Tsihisdziri]". ქართლის ცხოვრების ტოპოარქეოლოგიური ლექსიკონი [Topoarchaeological dictionary of Kartlis tskhovreba (The history of Georgia)] (PDF) (Gürcüce) (1st bas.). Tiflis: Georgian National Museum. ss. 588–592. ISBN 978-9941-15-896-4. 29 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Temmuz 2019.
- Khoshtaria, David (2013). "The Basilica at Petra (Tsihisdziri)". Flora, Karagianni (Ed.). Medieval ports in North Aegean and the Black Sea: links to the maritime routes of the East; International Symposium, Thessalonike, 4–6 December 2013; Proceedings. Thessalonike. ss. 367–376. .
- Mania, Irina; Natsvlishvili, Natia (2013). "Littoral fortifications in South-West Georgia". Flora, Karagianni (Ed.). Medieval ports in North Aegean and the Black Sea: links to the maritime routes of the East; International Symposium, Thessalonike, 4–6 December 2013; Proceedings. Thessalonike. ss. 276–283. .
- Odisheli, Manana (2013). "Georgia in Roman Times (1st to 4th Centuries AD)". Opper, Thorsten (Ed.). Hadrian: Art, Politics & Economy (PDF). British Museum Research Publication #175. ss. 148–165. . 10 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Ekim 2016.
- Tsetskhladze, Gocha R. (1999). Pichvnari and its environs. Paris: Presses Univ. Franche-Comté. .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tsihisdziri gurc ციხისძირი Gurcustanin Acaristan Muxtar Respublikasinin ne tabe olan Qara deniz sahilinde yerlesen kend Kend Kobuleti seherinin 8 km cenubunda yerlesir Roma tarixcilerinin umumi gorusune esasen kendin erazisinde Lazikadaki qedim seherlerden olan seheri movcud olmusdur Tsihisdziriციხისძირი41 45 43 sm e 41 45 14 s u Olke GurcustanTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 75 1 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 2 472 nef 2014 Resmi dili gurcu diliXeriteni goster gizle Tsihisdziri Vikianbarda elaqeli mediafayllarArxeologiyasiMemarliq Hazirda kendin yerlesdiyi bolge Qara denizin sahilinde yerlesir 1962 ci ilde yasayis menteqesinde aparilmis sistematik arxeoloji tedqiqatlar neticesinde muxtelif dovrlere aid ferqli eserler tapilmisdir Burada tapilan en qedim eser son tunc dovrune aiddir O dovrde bolgede hokm surmusdur Tsihisdzirinin simalindaki de sahil xettinden teqriben 200 metr uzaqliqda e e 8 ci esre aid qum tepeleri askar edilmisdir Sonraki esrlerde bolgede Qara denizin serq sahili boyunca bir sira antik yunan koloniyalari qurulmusdur Tsihisdziride yunan koloniyasinin olmasina dair menbelerde subutlar olmasa da burada aparilan arxeoloji qazintilar zamani Qedim Yunanistanin Amfora bolgesinden olan ehaliye aid e e 5 ci esrden qalmis mezarlar askar etmisdir 1907 ci ilde Tsihisdziri erazisinde eramizin 3 cu esrine aid qizil zinet esyalari gumus ve burunc qablar muncuqlar ve sikkeler askar edilmisdir Tapintilar daha sonra Rusiyanin Sankt Peterburq seherindeki Ermitaj Muzeyine gonderilmisdir Hemcinin Tsihisdziri xarabaliqlarindan tapilmis uzerinde latin dilinde yazilar olan boyuk kerpic romalilarin bu erazide olmasini subut edir Kerpicin deki Roma herbi atelyesinde hazirlandigi ve cenuba gonderildiyi dusunulur Hemin kerpic indi Gurcustanin paytaxti Tbilisideki Canasia Muzeyinde sergilenir Tsihisdziri qalasi Qala iki tepe uzerinde yerlesir Abidenin umumi sahesi 1 5 hektardir Hemcinin burada 6 ci esrden qalma 33X17 80 m olcusunde olan bazilika ve iki dini mebed de yerlesir Mebedlerden biri xristianliq dovrunden digeri ise orta esrlerden qalmadir Bazilikanin yaxinliginda 6 ci esre aid hamam ve su ceni yerlesir Qalanin simalinda yasayis menteqesinin qaliqlari ve yuzlerle mezar movcuddur Bu abidelerin tarixi un sonunu ve ya orta esrleri ehate edir Ehalisi2014 cu il ehalinin siyahiya alinmasina gore Tsihisdzirinin ehalisi 2472 neferdir Ehalinin ekseriyyeti 97 gurculerdir Ehali 2002 2014Umumi 2 253 2 472Hemcinin baxAcaristan Muxtar RespublikasiIstinadlarGamkrelidze ve b 2013 Braund 1994 Tsetskhladze 1999 Odisheli 2013 Khoshtaria 2013 Mania Natsvlishvili 2013 georgia ethnic 2014 2018 11 04 tarixinde Istifade tarixi 2020 11 17 EdebiyyatAllen William Edward David Muratoff Paul 1953 Caucasian Battlefields A History of the Wars on the Turco Caucasian Border 1828 1921 Cambridge Cambridge University Press Braund David 1994 Georgia in Antiquity A History of Colchis and Transcaucasian Iberia 550 BC AD 562 Oxford Oxford University Press ISBN 0 19 814473 3 Gamkrelidze Gela Mindorashvili Davit Bragvadze Zurab Kvatsadze Marine Edl 2013 ციხისძირი Tsihisdziri ქართლის ცხოვრების ტოპოარქეოლოგიური ლექსიკონი Topoarchaeological dictionary of Kartlis tskhovreba The history of Georgia PDF Gurcuce 1st bas Tiflis Georgian National Museum ss 588 592 ISBN 978 9941 15 896 4 29 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 4 Temmuz 2019 Khoshtaria David 2013 The Basilica at Petra Tsihisdziri Flora Karagianni Ed Medieval ports in North Aegean and the Black Sea links to the maritime routes of the East International Symposium Thessalonike 4 6 December 2013 Proceedings Thessalonike ss 367 376 ISBN 978 960 9677 01 1 Mania Irina Natsvlishvili Natia 2013 Littoral fortifications in South West Georgia Flora Karagianni Ed Medieval ports in North Aegean and the Black Sea links to the maritime routes of the East International Symposium Thessalonike 4 6 December 2013 Proceedings Thessalonike ss 276 283 ISBN 978 960 9677 01 1 Odisheli Manana 2013 Georgia in Roman Times 1st to 4th Centuries AD Opper Thorsten Ed Hadrian Art Politics amp Economy PDF British Museum Research Publication 175 ss 148 165 ISBN 978 0 86159 175 6 10 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 8 Ekim 2016 Tsetskhladze Gocha R 1999 Pichvnari and its environs Paris Presses Univ Franche Comte ISBN 2 913322 42 5