Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tahirə Əkbər qızı Tahirova (7 noyabr 1913, Bayramalı – 26 oktyabr 1991, Bakı) — Azərbaycan diplomatı, dövlət xadimi, Azərbaycan SSR xarici işlər naziri (1959–1983), Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti sədrinin müavini (1963–1968).
| Tahirə Tahirova | |
|---|---|
 | |
Azərbaycan SSR xarici işlər naziri | |
| 26 mart 1959 – 24 noyabr 1983 | |
| Əvvəlki | Mahmud Əliyev |
| Sonrakı | Elmira Qafarova |
| 29 aprel 1963 – 28 fevral 1968 | |
| Sədr | Ənvər Əlixanov |
Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti Dövlət Elmi-Tədqiqat İşlərini Əlaqələndirmə Komitəsinin sədri | |
| 12 oktyabr 1961 – 29 aprel 1963 | |
| Əvvəlki | komitə yaradılıb |
| Sonrakı | Böyükağa Əzimov |
Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti Dövlət Elm-Texnika Komitəsinin sədri | |
| 10 avqust 1957 – 4 sentyabr 1961 | |
| Sonrakı | komitə ləğv edilib |
Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Şurasının sədri | |
| 5 aprel 1954 – 4 dekabr 1956 | |
| Əvvəlki | Zəhra Kərimova |
| Sonrakı | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 7 noyabr 1913 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 26 oktyabr 1991 (77 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Partiya | |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | diplomat, siyasətçi, sindikatçı[d] |
| Həyat yoldaşı | |
| Elmi fəaliyyəti | |
| Elmi dərəcəsi | |
| | |
| Təltifləri | |
Həyatı
Tahirə Əkbər qızı Tahirova 1913-cü il noyabr ayının 7-də Rusiya imperiyasının Zakaspiysk vilayətinin (indiki Türkmənistan) Mərv qəzasında, Bayramalı kəndində ziyalı ailəsində anadan olmuşdur.
1935-ci ildə Azərbaycan Sənaye İnstitutunu bitirmiş və bununla da neft sənayesi üzrə ali təhsil alan ilk azərbaycanlı qadın-mütəxəssis olmuşdur.
Türk, ingilis və rus dillərini bilirdi.
1983-cü ildə Tahirə Tahirova təqaüdə çıxmış, 1991-ci il oktyabrın 26-da vəfat etmiş və II Fəxri Xiyabanda dəfn edilmişdir.
Ailəsi
Tahirə Tahirova Şuşa şəhərinin məşhur əsilzadə ailələrindən olan Tahirovlar nəslindəndir.
Fəaliyyəti
Əmək fəaliyyətinə 1936-cı ildən elmi işçi kimi başlamış, daha sonra 1940-cı ildə Azərbaycan Neft Elmi-Tədqiqat İnstitutuna direktor təyin olunmuşdur. Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsində çalışdığı 1942-ci ildən etibarən II Dünya müharibəsi illərində cəbhənin fasiləsiz neft təchizatına cavabdeh idi. 1949-cu ildə isə partiya işindən Azərbaycan Sənaye İnstitutunun "Neft yataqlarının istismarı kafedrası"nda elmi-pedaqoji fəaliyyətinə qayıdaraq, 1953-cü ildə texniki elmlər namizədi dərəcəsini alır. 1959-cu ildə SSRİ XİN-in Diplomatik Akademiyasını bitirir.
1954–1957-ci illərdə Azərbaycan Həmkarlar İttifaqı Şurasının sədri, 1957–1959-cu illərdə Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti yanında Dövlət Elm-Texnika Komitəsinin sədri, Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti Dövlət Elmi-Tədqiqat İşlərini Əlaqələndirmə Komitəsinin sədri, 1959–1983-cü illərdə Azərbaycan SSR xarici işlər naziri və paralel olaraq, 1963–1968-ci illərdə Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti sədrinin müavini işləmişdir.
1968-ci ilədək olan dövrdə o, SSRİ-nin müttəfiq respublikalarında (BMT-də öz nümayəndəlikləri olan Ukrayna SSR və Belorusiya SSR istisna olmaqla) mövcud olmuş qaydaya əsasən, xarici işlər nazirinin vəzifəsini digər vəzifələrlə yanaşı icra etmişdi. Lakin Tahirovanın səyləri nəticəsində Azərbaycan Ukrayna və Belorusiyadan sonra ilk müttəfiq respublika oldu ki, bu vəzifə o biri nazir vəzifələri kimi ayrıca vəzifə şəklində icra olunmağa başladı. Beləliklə, 1968-ci ildə öz xahişi ilə Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti sədrinin müavini vəzifəsindən azad olunaraq bütün gücünü diplomatik fəaliyyətə həsr etmişdir.
Tahirə Tahirova 1980-1988-ci illərdə baş vermiş İran-İraq müharibəsi zamanı SSRİ-nin sülh üçün vasitəçilik edən komandasının da üzvü olmuşdur.
O, nazir işlədiyi müddətdə Azərbaycan diplomatlarının SSRİ-nin səfirliklərində işləməsinə, Diplomatik Akademiyada oxumalarına diqqət yetirmişdir.
Bundan əlavə, o, Sovet hökumət və parlament nümayəndə heyətlərinin üzvü olaraq BMT Baş Assambleyasının iclaslarında iştirak edərək, eləcə də, Azərbaycan SSR-ə səfər edən yüksək səviyyəli qonaqların qəbul olunmasında iştirak etmişdir.
SSRİ Ali Sovetinin 4-cü çağırış, Azərbaycan SSR Ali Sovetinin 3, 5–7-ci çağırışlarının deputatı olmuşdur.
Mükafatları
1976-cı ildə Tahirə Tahirova diplomatik fəaliyyətdə xüsusi xidmətlərinə görə SSRİ Xarici İşlər Nazirliyinin təqdimatı ilə ilə təltif olunmuşdur.
Bundan başqa, , , ordeni ilə mükafatlandırılmışdır.
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu, Tahirovlar, "Soy" elmi-kütləvi dərgi, 2007, № 1, səh.18–25
İstinadlar
- "Ministers of Foreign Affairs of Azerbaijan. Tahira Tahirova". 2022-06-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-07-08.
- . 2011-07-06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-07-08.
- . 2011-07-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-07-08.
- Galina Mikeladze. "Женщины Азербайджана: Ханум-министр Таира Таирова" [Women of Azerbaijan: The Minister Tahira Tahirova]. News.az. 2008-03-08. 2012-12-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-07-08.
Xarici keçidlər
- Azərbaycanın ilk qadın xarici işlər naziri Tahirə Tahirovanın hekayəti 2014-04-03 at the Wayback Machine
- Tahirə Tahirova 2008-10-13 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tahire Ekber qizi Tahirova 7 noyabr 1913 Bayramali 26 oktyabr 1991 Baki Azerbaycan diplomati dovlet xadimi Azerbaycan SSR xarici isler naziri 1959 1983 Azerbaycan SSR Nazirler Soveti sedrinin muavini 1963 1968 Tahire TahirovaAzerbaycan SSR xarici isler naziri26 mart 1959 24 noyabr 1983EvvelkiMahmud EliyevSonrakiElmira QafarovaAzerbaycan SSR Nazirler Soveti sedrinin muavini29 aprel 1963 28 fevral 1968SedrEnver ElixanovAzerbaycan SSR Nazirler Soveti Dovlet Elmi Tedqiqat Islerini Elaqelendirme Komitesinin sedri12 oktyabr 1961 29 aprel 1963Evvelkikomite yaradilibSonrakiBoyukaga EzimovAzerbaycan SSR Nazirler Soveti Dovlet Elm Texnika Komitesinin sedri10 avqust 1957 4 sentyabr 1961Sonrakikomite legv edilibAzerbaycan Hemkarlar Ittifaqlari Surasinin sedri5 aprel 1954 4 dekabr 1956EvvelkiZehra KerimovaSonrakiSexsi melumatlarDogum tarixi 7 noyabr 1913 1913 11 07 Dogum yeri Bayramali Turkmenistan SSRVefat tarixi 26 oktyabr 1991 1991 10 26 77 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanDefn yeri II Fexri XiyabanPartiya Sovet Ittifaqi Kommunist PartiyasiTehsili Azerbaycan Senaye Institutu 1935 SSRI Xarici Isler Nazirliyinin Ali Diplomatik Mektebi d 1959 Fealiyyeti diplomat siyasetci sindikatci d Heyat yoldasi Abdulla BayramovElmi fealiyyetiElmi derecesi texnika elmleri namizediTeltifleri 1976HeyatiTahire Ekber qizi Tahirova 1913 cu il noyabr ayinin 7 de Rusiya imperiyasinin Zakaspiysk vilayetinin indiki Turkmenistan Merv qezasinda Bayramali kendinde ziyali ailesinde anadan olmusdur 1935 ci ilde Azerbaycan Senaye Institutunu bitirmis ve bununla da neft senayesi uzre ali tehsil alan ilk azerbaycanli qadin mutexessis olmusdur Turk ingilis ve rus dillerini bilirdi 1983 cu ilde Tahire Tahirova teqaude cixmis 1991 ci il oktyabrin 26 da vefat etmis ve II Fexri Xiyabanda defn edilmisdir Ailesi Tahire Tahirova Susa seherinin meshur esilzade ailelerinden olan Tahirovlar neslindendir FealiyyetiEmek fealiyyetine 1936 ci ilden elmi isci kimi baslamis daha sonra 1940 ci ilde Azerbaycan Neft Elmi Tedqiqat Institutuna direktor teyin olunmusdur Azerbaycan Kommunist Partiyasi Merkezi Komitesinde calisdigi 1942 ci ilden etibaren II Dunya muharibesi illerinde cebhenin fasilesiz neft techizatina cavabdeh idi 1949 cu ilde ise partiya isinden Azerbaycan Senaye Institutunun Neft yataqlarinin istismari kafedrasi nda elmi pedaqoji fealiyyetine qayidaraq 1953 cu ilde texniki elmler namizedi derecesini alir 1959 cu ilde SSRI XIN in Diplomatik Akademiyasini bitirir 1954 1957 ci illerde Azerbaycan Hemkarlar Ittifaqi Surasinin sedri 1957 1959 cu illerde Azerbaycan SSR Nazirler Soveti yaninda Dovlet Elm Texnika Komitesinin sedri Azerbaycan SSR Nazirler Soveti Dovlet Elmi Tedqiqat Islerini Elaqelendirme Komitesinin sedri 1959 1983 cu illerde Azerbaycan SSR xarici isler naziri ve paralel olaraq 1963 1968 ci illerde Azerbaycan SSR Nazirler Soveti sedrinin muavini islemisdir 1968 ci iledek olan dovrde o SSRI nin muttefiq respublikalarinda BMT de oz numayendelikleri olan Ukrayna SSR ve Belorusiya SSR istisna olmaqla movcud olmus qaydaya esasen xarici isler nazirinin vezifesini diger vezifelerle yanasi icra etmisdi Lakin Tahirovanin seyleri neticesinde Azerbaycan Ukrayna ve Belorusiyadan sonra ilk muttefiq respublika oldu ki bu vezife o biri nazir vezifeleri kimi ayrica vezife seklinde icra olunmaga basladi Belelikle 1968 ci ilde oz xahisi ile Azerbaycan SSR Nazirler Soveti sedrinin muavini vezifesinden azad olunaraq butun gucunu diplomatik fealiyyete hesr etmisdir Tahire Tahirova 1980 1988 ci illerde bas vermis Iran Iraq muharibesi zamani SSRI nin sulh ucun vasitecilik eden komandasinin da uzvu olmusdur O nazir islediyi muddetde Azerbaycan diplomatlarinin SSRI nin sefirliklerinde islemesine Diplomatik Akademiyada oxumalarina diqqet yetirmisdir Bundan elave o Sovet hokumet ve parlament numayende heyetlerinin uzvu olaraq BMT Bas Assambleyasinin iclaslarinda istirak ederek elece de Azerbaycan SSR e sefer eden yuksek seviyyeli qonaqlarin qebul olunmasinda istirak etmisdir SSRI Ali Sovetinin 4 cu cagiris Azerbaycan SSR Ali Sovetinin 3 5 7 ci cagirislarinin deputati olmusdur Mukafatlari1976 ci ilde Tahire Tahirova diplomatik fealiyyetde xususi xidmetlerine gore SSRI Xarici Isler Nazirliyinin teqdimati ile Xalqlar dostlugu ordeni ile teltif olunmusdur Bundan basqa Qirmizi emek bayragi ordeni Lenin ordeni Seref nisani ordeni ile mukafatlandirilmisdir MenbeEnver Cingizoglu Tahirovlar Soy elmi kutlevi dergi 2007 1 seh 18 25Istinadlar Ministers of Foreign Affairs of Azerbaijan Tahira Tahirova 2022 06 18 tarixinde Istifade tarixi 2010 07 08 2011 07 06 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 07 08 2011 07 18 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 07 08 Galina Mikeladze Zhenshiny Azerbajdzhana Hanum ministr Taira Tairova Women of Azerbaijan The Minister Tahira Tahirova News az 2008 03 08 2012 12 31 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 07 08 Xarici kecidlerVikimenbede Azerbaycanin xarici isler nazirleri ile elaqeli melumatlar var Azerbaycanin ilk qadin xarici isler naziri Tahire Tahirovanin hekayeti 2014 04 03 at the Wayback Machine Tahire Tahirova 2008 10 13 at the Wayback Machine