Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
500-cü ildönümü Fondunun Türkiyə yəhudiləri muzeyi (türk. 500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi) — Türk yəhudilərinin ənənələrindən və tarixindən bəhs edən 500-cü ildönümü Fondu tərəfindən yaradılan mədəniyyət mərkəzi. 25 noyabr 2001-ci ildə İstanbulun Karaköy bölgəsində (İstanbul) açılıb. 500-cü ildönümü Fondu (Vəqf), 1989-cu ildə Səfərad yəhudilərinin Osmanlı imperiyasıda sığınacaq tapmasının 500-cü ildönümü münasibətilə 113 türk vətəndaşı, yəhudi və müsəlmanlar tərəfindən qurulub. Muzeyin yaradılması ideyasını indi onun kuratoru olan Naim Gühlerüz təklif edib. Vəqf tanınmış yəhudi ailəsi olan Kamhi tərəfindən maliyyələşdirilib.
| Türkiyə yəhudiləri muzeyi | |
|---|---|
| türk. 500. Yıl Vakfı Türk Musevileri Müzesi | |
 | |
 Muzeyin birinci mərtəbəsi | |
 | |
| Əsası qoyulub | 2001 |
| Açılış tarixi | 2001 |
| Mövzu | tarixi |
| Ölkə |  Türkiyə |
| Yerləşir | Zülfəris sinaqoqu |
| Ünvan | Karaköy, İstanbul |
| Ziyarətçi sayı | hər il 10000 nəfər |
| Direktor | Nisya İşman Allovi |
| HGYO | |
| muze500.com | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
Əvvəllər Zülfəris Sinaqoqu kimi tanınan muzey binası, muzey tələblərinə uyğun olaraq bərpa edilmiş və yenidən qurulmuşdur. Bu sinaqoqun 1671-ci ildə mövcud olduğuna və orijinal binasının Genuya Respublikasından olan kolonistlər tərəfindən tikildiyinə dair mənbələr var. O mənbələrdə "Qalatadakı Müqəddəs Sinavi (sinaqoq)" və ya "Kal Kadoş Qalata" kimi keçir. "Zülfəris" adının, ehtimal ki, "gəlinin saçağı" kimi tərcümə olunan bir fars dilindəki ifadədən gəlir. XIX əsrin əvvəllərində köhnə binanın yerində (bəlkə də 1823-cü ildə) yenisi tikilmişdir.
1882-ci ildə, Samuel Malkinin yardımları ilə sinaqoq mücrüsünə mərmər çərçivə əlavə edildi. 1890-cı ildə yenidənqurma Kondo ailəsinin vəsaiti hesabına aparıldı. 1904-cü ildə Qalatanın Yəhudi icması tərəfindən sinaqoqda bərpa işləri görüldü. 1968-ci ildə sinaqoq yenidən əhəmiyyətli dərəcədə yenidən quruldu və 1979-cu ildə Frakiya mənşəli yəhudilərin istifadəsinə verildi. 1983-cü ildə, sinaqoq son toy mərasiminə ev sahibliyi etdi. İki il sonra ibadət üçün bağlandı və nəticədə 500-cü ildönümü Fonduna bağışlandı. 2001-ci ildə Kamhi ailəsinin maliyyə dəstəyi ilə yenidən inşa edilmiş bina Türk Yəhudiləri Muzeyi olaraq açıldı.
Muzeyin təsviri
Türkiyə Yəhudiləri Muzeyinin kolleksiyasında yəhudilərlə müsəlman türklərin mədəniyyətlərinin qarışması, Türk yəhudilərinin ənənələrini əks etdirən etnoqrafik materiallar və İspaniyadan Türkiyəyə yəhudi köçünün tarixi dəlilləri yer alır. Muzeyə dəmir qapıdan Nadia Ardittinin "Yüksələn atəşin abidəsi" metal heykəlinin olduğu həyətə daxil olmaqla girilir. Abidə Balkanlar, Dalmatiya, Qafqaz, Fələstin, Tripolitaniya, Çanaqqala, Koreya və Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsində iştirak etmiş şəhid Türk yəhudilərinin xatirəsinə həsr edilmişdir.
Girişdəki səkkizguşəli əsas salonun məlumat panelləri Zülfəris sinaqoqunun, haham-bashi institutunun tarixindən, İstanbul və Anadoluda yaşayan yəhudilərin gündəlik həyatından bəhs edir. Ayrıca, Türkiyə yəhudilərinin azlıq statusunu itirdiyi Türkiyə Cümhuriyyətinin suverenliyini tanıyan Lozan sülh müqaviləsinin bir nüsxəsi, xəritələr, sənədlər, fərmanlar (sultanların fərmanları) kimi ekosponatlar var. Eyni mərtəbədəki qutuda görünən iki Tövrat kitabı var.
Birinci mərtəbədə girişdə yerləşən digər bir məlumat panelində II Dünya müharibəsi zamanı Avropadan Türkiyəyə qaçan yəhudi akademiklər və yəhudilərin Holokostdan qaçmasına kömək edən Türkiyə diplomatlarının adları vardır. Türkiyə diplomatlarının bəzilərinin adı dünya xalqları ədalətliləri sırasına daxildir.
Qalereya
-
![image]()
Türkiyə yəhudiləri muzeyinin daxili -
![image]()
Türkiyə yəhudiləri muzeyinin daxili -
![image]()
Türkiyə yəhudiləri muzeyinin daxili -
![image]()
Türkiyə yəhudiləri muzeyinin daxili -
![image]()
Türkiyə yəhudiləri muzeyinin daxili -
![image]()
Türkiyə yəhudiləri muzeyinin daxili -
![image]()
Türkiyə yəhudiləri muzeyinin daxili -
![image]()
Türkiyə yəhudiləri muzeyinin daxili -
![image]()
Türkiyə yəhudiləri muzeyinin daxili -
![image]()
Türkiyə yəhudiləri muzeyinin daxili -
![image]()
Türkiyə yəhudiləri muzeyinin daxili -
![image]()
Türkiyə yəhudiləri muzeyinin daxili
İstinadlar
- "Chief Rabbinate of Turkey (Türkiye Hahambaşılığı)". 2017-12-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 ноября 2018.
- Güleryüz, Naim. "The Quincentennial Foundation Museum of Turkish Jews". Beyoğlu (3). июнь 2006. 50–56..
- "The Zülfaris Synagogue". Ayasofya Hotel. 2014-08-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 ноября 2018.
Xarici keçidlər
- Официальный сайт музея
- Jewish Museum of Turkey
- Chief Rabbinate of Turkey
- Shalom Newspaper, the main Jewish newspaper in Turkey
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
500 cu ildonumu Fondunun Turkiye yehudileri muzeyi turk 500 Yil Vakfi Turk Musevileri Muzesi Turk yehudilerinin enenelerinden ve tarixinden behs eden 500 cu ildonumu Fondu terefinden yaradilan medeniyyet merkezi 25 noyabr 2001 ci ilde Istanbulun Karakoy bolgesinde Istanbul acilib 500 cu ildonumu Fondu Veqf 1989 cu ilde Seferad yehudilerinin Osmanli imperiyasida siginacaq tapmasinin 500 cu ildonumu munasibetile 113 turk vetendasi yehudi ve muselmanlar terefinden qurulub Muzeyin yaradilmasi ideyasini indi onun kuratoru olan Naim Guhleruz teklif edib Veqf taninmis yehudi ailesi olan Kamhi terefinden maliyyelesdirilib Turkiye yehudileri muzeyiturk 500 Yil Vakfi Turk Musevileri MuzesiMuzeyin birinci mertebesiEsasi qoyulub 2001Acilis tarixi 2001Movzu tarixiOlke TurkiyeYerlesir Zulferis sinaqoquUnvan Karakoy IstanbulZiyaretci sayi her il 10000 neferDirektor Nisya Isman Allovi41 01 36 sm e 28 58 21 s u H G Y Omuze500 com Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiEvveller Zulferis Sinaqoqu kimi taninan muzey binasi muzey teleblerine uygun olaraq berpa edilmis ve yeniden qurulmusdur Bu sinaqoqun 1671 ci ilde movcud olduguna ve orijinal binasinin Genuya Respublikasindan olan kolonistler terefinden tikildiyine dair menbeler var O menbelerde Qalatadaki Muqeddes Sinavi sinaqoq ve ya Kal Kados Qalata kimi kecir Zulferis adinin ehtimal ki gelinin sacagi kimi tercume olunan bir fars dilindeki ifadeden gelir XIX esrin evvellerinde kohne binanin yerinde belke de 1823 cu ilde yenisi tikilmisdir 1882 ci ilde Samuel Malkinin yardimlari ile sinaqoq mucrusune mermer cercive elave edildi 1890 ci ilde yenidenqurma Kondo ailesinin vesaiti hesabina aparildi 1904 cu ilde Qalatanin Yehudi icmasi terefinden sinaqoqda berpa isleri goruldu 1968 ci ilde sinaqoq yeniden ehemiyyetli derecede yeniden quruldu ve 1979 cu ilde Frakiya menseli yehudilerin istifadesine verildi 1983 cu ilde sinaqoq son toy merasimine ev sahibliyi etdi Iki il sonra ibadet ucun baglandi ve neticede 500 cu ildonumu Fonduna bagislandi 2001 ci ilde Kamhi ailesinin maliyye desteyi ile yeniden insa edilmis bina Turk Yehudileri Muzeyi olaraq acildi Muzeyin tesviriZulferis sinaqoqunun interyeri1856 ci ilin sentyabrinda Zulferis sinaqoqunda Krim muharibesi zamani ruslara qarsi doyuslerde Osmanli esgeri ile ciyin ciyine vurusan ve helak olan Fransiz ordusunun yehudi esgerlerinin xatiresini anma merasimi kecirildi Bu merasimde polkovnik Qarbi beyin komandirliyindeki herbi hisse de istirak etdi Turkiye Yehudileri Muzeyinin kolleksiyasinda yehudilerle muselman turklerin medeniyyetlerinin qarismasi Turk yehudilerinin enenelerini eks etdiren etnoqrafik materiallar ve Ispaniyadan Turkiyeye yehudi kocunun tarixi delilleri yer alir Muzeye demir qapidan Nadia Ardittinin Yukselen atesin abidesi metal heykelinin oldugu heyete daxil olmaqla girilir Abide Balkanlar Dalmatiya Qafqaz Felestin Tripolitaniya Canaqqala Koreya ve Turkiye Istiqlaliyyet muharibesinde istirak etmis sehid Turk yehudilerinin xatiresine hesr edilmisdir Girisdeki sekkizguseli esas salonun melumat panelleri Zulferis sinaqoqunun haham bashi institutunun tarixinden Istanbul ve Anadoluda yasayan yehudilerin gundelik heyatindan behs edir Ayrica Turkiye yehudilerinin azliq statusunu itirdiyi Turkiye Cumhuriyyetinin suverenliyini taniyan Lozan sulh muqavilesinin bir nusxesi xeriteler senedler fermanlar sultanlarin fermanlari kimi ekosponatlar var Eyni mertebedeki qutuda gorunen iki Tovrat kitabi var Birinci mertebede girisde yerlesen diger bir melumat panelinde II Dunya muharibesi zamani Avropadan Turkiyeye qacan yehudi akademikler ve yehudilerin Holokostdan qacmasina komek eden Turkiye diplomatlarinin adlari vardir Turkiye diplomatlarinin bezilerinin adi dunya xalqlari edaletlileri sirasina daxildir QalereyaTurkiye yehudileri muzeyinin daxili Turkiye yehudileri muzeyinin daxili Turkiye yehudileri muzeyinin daxili Turkiye yehudileri muzeyinin daxili Turkiye yehudileri muzeyinin daxili Turkiye yehudileri muzeyinin daxili Turkiye yehudileri muzeyinin daxili Turkiye yehudileri muzeyinin daxili Turkiye yehudileri muzeyinin daxili Turkiye yehudileri muzeyinin daxili Turkiye yehudileri muzeyinin daxili Turkiye yehudileri muzeyinin daxiliIstinadlar Chief Rabbinate of Turkey Turkiye Hahambasiligi 2017 12 12 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 5 noyabrya 2018 Guleryuz Naim The Quincentennial Foundation Museum of Turkish Jews Beyoglu 3 iyun 2006 50 56 The Zulfaris Synagogue Ayasofya Hotel 2014 08 08 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 5 noyabrya 2018 Xarici kecidlerOficialnyj sajt muzeya Jewish Museum of Turkey Chief Rabbinate of Turkey Shalom Newspaper the main Jewish newspaper in Turkey