Səlim karvansarası — Dərələyəz mahalının Keşişkənd (1975-ci ildən Yeğeqnadzor) rayonu ərazisində Ələyəz dağının Səlim aşırımında, Ağkənd (1967-ci ildən Ağcanadzor) kəndinin yuxarısında XIV əsrə aid tarixi karvansara.
Səlim karvansarası | |
---|---|
Ölkə | |
Yerləşir | Arpa |
Tikilmə tarixi | 1332 |
Uzunluğu |
|
Eni | 13 m |
Material | bazalt |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Ümumi məlumat
Karvansaranın giriş qapısının (1,80m x 1,13m) üzərindəki yarımdairə daş kitabədə onun 1329-cu ildə Azərbaycan Elxanilər dövlətinin hökmdarı xan tərəfindən tikdirildiyi yazılmışdır. Karvansaranın yerləşdiyi ərazidəki Ağkənd kəndində 1918-ci ilə qədər ancaq azərbaycanlılar yaşamış və kənddə ilk ermənilər (rəsmi statistikaya görə 172 nəfər) 1923–1925-ci illərdə köçürülüb məskunlaşmışlar. Həmin ərazilərdə yaşayan azərbaycanlılar 1988-ci ildə zorla qovulduqdan sonra Ermənistan hökuməti Səlim karvansarası ilə bağlı faktları tamamilə saxtalaşdıraraq, onu dünya ictimaiyyətinə erməni abidəsi kimi təqdim edir.
Karvansaranın giriş qapısı (1,80x1,13m) üzərində fars dilində daşa (l,87x0,86m) oyularaq, həkk olunmuş kitabədə deyilir:
"Əbu Səid xan Bahadur — dünyanın sultanı, insanların padşahı, ərəblərin və ərəb olmayanların hökmdarı, bütün xalqların çarı — Allah onun hökmranlığını və sultanlığını əbədi etsin — vaxtında bina olundu. Xeyrat sahibi Çuşkyab ibn (oğlu) Ləvənd ibn …şah Nur ibn … 729-cu il tarixdə" h.729–1328
Erməni saxtakarlığı
Anadoludan tutmuş Çinə qədər Araz boyu karvan-ticarət yolu – İpək yolu üzərində Zəngəzurun Səlim keçidi adlanan yerdə Elxani Əbu Səid dövründə tikilən karvansaranı "erməni milli memarlıq abidəsi" kimi nəşr etdiriblər (Arutunyan V. M, Yerevan, 1984 il). (bax. KGPA, t. III, № 991, s. 62). Həmin yol üzərində Zəngilan rayonunun Məmmədbəyli kəndində Yəhya İbn Məhəmməd türbəsinin (vəf. 1305 il) qapısı üzərində qoyulan kitabə ölçüsü, forması, həkk olunan texnikasına görə, qeyd olunan karvansara kitabəsinin eynidir. Belə kitabənin üçüncüsünə Azərbaycanın tarixi ərazisində hələ rast gəlinməyib. Qeyd olunan kitabədə XIV əsrdə İpək yolu üzərindəki bütün abidələri yaratmış memar Əli Məcdəddinin adı yazılıb. Abidənin içərisində erməni dilində divara bir yazı qoyulub. Bu yazıda olan mətnlə qapının üzərinə hörülən yazının mətni üst-üstə düşmür. Erməni dilində olan yazıda qeyd olunur ki, bu abidə 1332-ci ildə Orbelyan nəslindən olan Çesar tərəfindən tikilib. Lazar Universitetin müəllimi Xr. İv. Kuçuk-İoannasov iddia edir ki, "tatarlar" (yəni azərbaycanlılar) sonradan bu karvansaraya Səlim adı verib və ərəbcə yazını qapının üzərinə qoyublar, halbuki ərəbcə yazı bina tikildiyi zaman qapının üzərinə hörülüb. Hətta ermənilərin çap etdikləri bukletdə də karvansara Səlim karvansarası adı ilə çap olunub.
Qalereya
- Səlim karvansarası öndən görünüşü
- Qabaq girişdən yuxarı solda qanadlı heyvanın yüksək relyefi
- Ön girişdən yuxarı sağda öküzün hündür relyefi
- Damın üstündən oculusun görünüşü
- Səlim karvansarası
- Arxadan görünüş
- Daxili zal
- Daxili zal
İstinadlar
- Wiki Loves Monuments monuments database. 2017.
- Wiki Loves Monuments monuments database. 2017.
- İbrahim Bayramov. "Qərbi Azərbaycan: tarixi həqiqətlər və ya Ermənistanın etnik təmizləmə siyasəti". Bakı, "Şərq-Qərb", 2012. səh.278
- Ermənistanda Azərbaycan mədəni irsinə qarşi vandalis 2011-01-24 at the Wayback Machine m
- (PDF). 2018-12-22 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-11-03.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Caliber.az mission landed in Armenia: investigation into the footsteps of vandals — Exclusive photo facts
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Selim karvansarasi Dereleyez mahalinin Kesiskend 1975 ci ilden Yegeqnadzor rayonu erazisinde Eleyez daginin Selim asiriminda Agkend 1967 ci ilden Agcanadzor kendinin yuxarisinda XIV esre aid tarixi karvansara Selim karvansarasiSelim karvansarasi39 56 58 sm e 45 14 12 s u Olke ErmenistanYerlesir ArpaTikilme tarixi 1332Uzunlugu 26 mEni 13 mMaterial bazalt Vikianbarda elaqeli mediafayllarSelim karvansarasi muasir dovrdeUmumi melumatKarvansaranin giris qapisinin 1 80m x 1 13m uzerindeki yarimdaire das kitabede onun 1329 cu ilde Azerbaycan Elxaniler dovletinin hokmdari xan terefinden tikdirildiyi yazilmisdir Karvansaranin yerlesdiyi erazideki Agkend kendinde 1918 ci ile qeder ancaq azerbaycanlilar yasamis ve kendde ilk ermeniler resmi statistikaya gore 172 nefer 1923 1925 ci illerde kocurulub meskunlasmislar Hemin erazilerde yasayan azerbaycanlilar 1988 ci ilde zorla qovulduqdan sonra Ermenistan hokumeti Selim karvansarasi ile bagli faktlari tamamile saxtalasdiraraq onu dunya ictimaiyyetine ermeni abidesi kimi teqdim edir Karvansaranin plani Karvansaranin giris qapisi 1 80x1 13m uzerinde fars dilinde dasa l 87x0 86m oyularaq hekk olunmus kitabede deyilir Ebu Seid xan Bahadur dunyanin sultani insanlarin padsahi ereblerin ve ereb olmayanlarin hokmdari butun xalqlarin cari Allah onun hokmranligini ve sultanligini ebedi etsin vaxtinda bina olundu Xeyrat sahibi Cuskyab ibn oglu Levend ibn sah Nur ibn 729 cu il tarixde h 729 1328Ermeni saxtakarligiAnadoludan tutmus Cine qeder Araz boyu karvan ticaret yolu Ipek yolu uzerinde Zengezurun Selim kecidi adlanan yerde Elxani Ebu Seid dovrunde tikilen karvansarani ermeni milli memarliq abidesi kimi nesr etdiribler Arutunyan V M Yerevan 1984 il bax KGPA t III 991 s 62 Hemin yol uzerinde Zengilan rayonunun Memmedbeyli kendinde Yehya Ibn Mehemmed turbesinin vef 1305 il qapisi uzerinde qoyulan kitabe olcusu formasi hekk olunan texnikasina gore qeyd olunan karvansara kitabesinin eynidir Bele kitabenin ucuncusune Azerbaycanin tarixi erazisinde hele rast gelinmeyib Qeyd olunan kitabede XIV esrde Ipek yolu uzerindeki butun abideleri yaratmis memar Eli Mecdeddinin adi yazilib Abidenin icerisinde ermeni dilinde divara bir yazi qoyulub Bu yazida olan metnle qapinin uzerine horulen yazinin metni ust uste dusmur Ermeni dilinde olan yazida qeyd olunur ki bu abide 1332 ci ilde Orbelyan neslinden olan Cesar terefinden tikilib Lazar Universitetin muellimi Xr Iv Kucuk Ioannasov iddia edir ki tatarlar yeni azerbaycanlilar sonradan bu karvansaraya Selim adi verib ve erebce yazini qapinin uzerine qoyublar halbuki erebce yazi bina tikildiyi zaman qapinin uzerine horulub Hetta ermenilerin cap etdikleri bukletde de karvansara Selim karvansarasi adi ile cap olunub QalereyaSelim karvansarasi onden gorunusu Qabaq girisden yuxari solda qanadli heyvanin yuksek relyefi On girisden yuxari sagda okuzun hundur relyefi Damin ustunden oculusun gorunusu Selim karvansarasi Arxadan gorunus Daxili zal Daxili zalIstinadlarWiki Loves Monuments monuments database 2017 Wiki Loves Monuments monuments database 2017 Ibrahim Bayramov Qerbi Azerbaycan tarixi heqiqetler ve ya Ermenistanin etnik temizleme siyaseti Baki Serq Qerb 2012 seh 278 Ermenistanda Azerbaycan medeni irsine qarsi vandalis 2011 01 24 at the Wayback Machine m PDF 2018 12 22 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 11 03 Hemcinin baxQafqaz Albaniyasi tarixinde ermeni saxtakarligiXarici kecidlerCaliber az mission landed in Armenia investigation into the footsteps of vandals Exclusive photo facts