Məmmədbəyli — Azərbaycan Respublikasının Zəngilan rayonunun Məmmədbəyli kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.
Məmmədbəyli | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Rayon | Zəngilan rayonu |
Tarixi və coğrafiyası | |
Saat qurşağı | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Məmmədbəyli kəndi Həkəri çayının sahilindədir. Keçmiş adı Tərəkəmə olmuşdur. XIX əsrdə kənd Məmməd bəy Zəngilaniyə məxsus olduğuna görə sonralar onun adı ilə tanınmışdır. Kənddə memar Əli Məcdəddinin tikdiyi (1305) türbə vardır. Türbədə Yəhya ibn Məhəmməd əl-Hac adlı şəxs dəfn edilmişdir.
1993-ci ildə Ermənistan Respublikası Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. 20 oktyabr 2020-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad edilmişdir.
Tarixi
Bir versiyaya görə Məmmədbəyli kəndi bura cənubdan gəlib Zəngəzur, Göyçə yaylaqlarına gedən bir şəxsin dayaq yeri imiş. Köç zamanı dünyasını dəyişdiyi üçün burada dəfn olunub və həmin şəxsin adı Məmməd bəy olduğu üçün Məmmədbəyli adlanıb. Bu variant xalq etimologiyası - yozumudur. Belə bir nəticə çıxarmaq mümkündür ki, Məmmədbəyli kəndinin ən azı 700 və bəlkə də bundan artıq yaşı vardır. Məmmədbəyli kəndi Arazın sol sahilində dağlar və təpələrlə əhatə olunmuşdur. Kənddən baxanda yamyaşıl tarla sahələri, bağlar öz füsunkarlığı ilə göz oxşayırdı.
Kənddəki e.ə. 3-cü minilliyə təsadüf edən «Kum qaya» və başqa tarixi yerlər oraların daha qədim yaşayış məskəni olmasından xəbər verir. Hacı Qasımın nəvəsi, Azərbaycanın Əməkdar müəllimi Hacıyev Dadaş Mehdi oğlunun evinin yaxınlığında qırx metrə qədər uzunluğu olan və nə vaxtsa yaşayış üçün qazılmış torpaq sərdabə son zamanlara qədər dururdu. Həkəri çayının sol sahilində, kiçk təpəliklər üzərində salınmış Məmmədbəyli kəndində tarixin sınaqlarından çıxmış ocaqlar, pirlər var idi. Həmin ocaqlardan biri "Yel piri" yaxud "Şam piri" adlanırdı. Kimdə "yel" - revmatizm xəstəliyi olsa bura pənah gətirər, şam yandırar, xəstəliyi üçün şəfa istəyərdi. Deyilənə görə kim buraya sidq-ürəklə qədəm qoysa şəfa tapar, həmin xəstəlikdən bir daha əziyyət çəkməzmiş. Kəndin kənarında qaya və təpəliklərin üstündə çox nadir ağaclar bitirdi. Onlardan biri də Dağdağan ağacı idi. Kənd camaatı həmin ağaclara sitayiş edər, xüsusilə bahar bayramlarında gedib dilək diləyər, onun budaqlarına müxtəlif çeşidli parçalar, yaylıqlar bağlayardılar. Nədənsə heç kəs onları açıb götürməz, istəklərinin bu yolla həyata keçəcəyinə inanardılar. Məmmədbəylinin qəbiristanlığı ilə Zərnəli və Havalı kəndlərinin qəbiristanlığı bir yerdə - bu kəndlərin arasında yerləşən və böyük ərazini əhatə edən yüksəklikdə salınmışdı. Burada qoç şəkilli qəbir daşlarına təsadüf edilirdi ki, bu da ya orada məskən salıb yaşayanların mal-darlıqla məşğul olduqlarından, ya da nə vaxtsa onu totem kimi qəbul etmələrindən xəbər verir. Kənd qəbiristanlığında hamı tərəfindən sınanılmış və inanc yerinə çevrilmiş seyidlər dəfn olunmuşdular. Onlardan Seyid Bəxşəli ağa ilə Seyid Gülzarın qəbirləri camaatın inam yerinə çevirilmişdi. Adamlar tez-tez buraya nəzir qoyar, diləklərinin çin olmasını, arzularının həyata keçməsini arzulayardılar.
Zəngilan rayonunun Məmmədbəyli kəndi 29 oktyabr 1993-cü ildə işğal olunub.
Əhalisi
Sayı
- 1981-ci ildə – 996 nəfər.
- 2004-cü ildə – 1763 nəfər.
Şəhidləri
- Ramazan Quliyev, Cümşüd Muradov, Oruc Quliyev
Şəxsiyyətləri
- Həsən Rəhimov — filologiya elmləri doktoru, professor
- — fizika -riyaziyyat elmləri namizədi
- Mütəllim Həsənov — şair, publisist, müəllim.
- — iqtisad elmləri namizədi.
- — fizika-riyaziyyat elmləri namizədi.
- — tibb elmləri namizədi.
Həmçinin bax
Qalereya
İstinadlar
- Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı" (PDF) (az.). stat.gov.az. 2019. 2020-04-16 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-04-16.
- Məmmədbəyli // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. II cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. 304. ISBN .
- "Bu kəndlər də azad edildi - Prezident elan etdi". qafqazinfo.az (az.). 20 oktyabr 2020. 2020-10-22 tarixində . İstifadə tarixi: 20 oktyabr 2020.
- "Zəngilan və bu kəndləri azad edildi". qafqazinfo.az (az.). 20 oktyabr 2020. 2021-08-05 tarixində . İstifadə tarixi: 20 oktyabr 2020.
Mənbə
- Mütəllim Həsənov, “Məmmədbəyli kəndi” məqaləsi, "Qərib məzarlar" kitabı, Bakı, «Nurlan».
Zəngilan rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Memmedbeyli Azerbaycan Respublikasinin Zengilan rayonunun Memmedbeyli kend inzibati erazi dairesinde kend Memmedbeyli39 09 36 sm e 46 48 27 s u Olke AzerbaycanRayon Zengilan rayonuTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00Xeriteni goster gizle Memmedbeyli Vikianbarda elaqeli mediafayllar Memmedbeyli kendi Hekeri cayinin sahilindedir Kecmis adi Terekeme olmusdur XIX esrde kend Memmed bey Zengilaniye mexsus olduguna gore sonralar onun adi ile taninmisdir Kendde memar Eli Mecdeddinin tikdiyi 1305 turbe vardir Turbede Yehya ibn Mehemmed el Hac adli sexs defn edilmisdir 1993 ci ilde Ermenistan Respublikasi Silahli Quvveleri terefinden isgal edilib 20 oktyabr 2020 ci ilde Azerbaycan Silahli Quvveleri terefinden isgaldan azad edilmisdir TarixiBir versiyaya gore Memmedbeyli kendi bura cenubdan gelib Zengezur Goyce yaylaqlarina geden bir sexsin dayaq yeri imis Koc zamani dunyasini deyisdiyi ucun burada defn olunub ve hemin sexsin adi Memmed bey oldugu ucun Memmedbeyli adlanib Bu variant xalq etimologiyasi yozumudur Bele bir netice cixarmaq mumkundur ki Memmedbeyli kendinin en azi 700 ve belke de bundan artiq yasi vardir Memmedbeyli kendi Arazin sol sahilinde daglar ve tepelerle ehate olunmusdur Kendden baxanda yamyasil tarla saheleri baglar oz fusunkarligi ile goz oxsayirdi Memmedbeylide turbe Kenddeki e e 3 cu minilliye tesaduf eden Kum qaya ve basqa tarixi yerler oralarin daha qedim yasayis meskeni olmasindan xeber verir Haci Qasimin nevesi Azerbaycanin Emekdar muellimi Haciyev Dadas Mehdi oglunun evinin yaxinliginda qirx metre qeder uzunlugu olan ve ne vaxtsa yasayis ucun qazilmis torpaq serdabe son zamanlara qeder dururdu Hekeri cayinin sol sahilinde kick tepelikler uzerinde salinmis Memmedbeyli kendinde tarixin sinaqlarindan cixmis ocaqlar pirler var idi Hemin ocaqlardan biri Yel piri yaxud Sam piri adlanirdi Kimde yel revmatizm xesteliyi olsa bura penah getirer sam yandirar xesteliyi ucun sefa isteyerdi Deyilene gore kim buraya sidq urekle qedem qoysa sefa tapar hemin xestelikden bir daha eziyyet cekmezmis Kendin kenarinda qaya ve tepeliklerin ustunde cox nadir agaclar bitirdi Onlardan biri de Dagdagan agaci idi Kend camaati hemin agaclara sitayis eder xususile bahar bayramlarinda gedib dilek dileyer onun budaqlarina muxtelif cesidli parcalar yayliqlar baglayardilar Nedense hec kes onlari acib goturmez isteklerinin bu yolla heyata kececeyine inanardilar Memmedbeylinin qebiristanligi ile Zerneli ve Havali kendlerinin qebiristanligi bir yerde bu kendlerin arasinda yerlesen ve boyuk erazini ehate eden yukseklikde salinmisdi Burada qoc sekilli qebir daslarina tesaduf edilirdi ki bu da ya orada mesken salib yasayanlarin mal darliqla mesgul olduqlarindan ya da ne vaxtsa onu totem kimi qebul etmelerinden xeber verir Kend qebiristanliginda hami terefinden sinanilmis ve inanc yerine cevrilmis seyidler defn olunmusdular Onlardan Seyid Bexseli aga ile Seyid Gulzarin qebirleri camaatin inam yerine cevirilmisdi Adamlar tez tez buraya nezir qoyar dileklerinin cin olmasini arzularinin heyata kecmesini arzulayardilar Zengilan rayonunun Memmedbeyli kendi 29 oktyabr 1993 cu ilde isgal olunub EhalisiSayi 1981 ci ilde 996 nefer 2004 cu ilde 1763 nefer Sehidleri Ramazan Quliyev Cumsud Muradov Oruc QuliyevSexsiyyetleri Hesen Rehimov filologiya elmleri doktoru professor fizika riyaziyyat elmleri namizedi Mutellim Hesenov sair publisist muellim iqtisad elmleri namizedi fizika riyaziyyat elmleri namizedi tibb elmleri namizedi Hemcinin baxMemmedbeyli turbesiQalereyaIstinadlarAzerbaycan Respublikasinin Dovlet Statistika Komitesi Inzibati erazi bolgusu tesnifati PDF az stat gov az 2019 2020 04 16 tarixinde PDF Istifade tarixi 2020 04 16 Memmedbeyli Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti II cild Baki Serq Qerb 2007 304 ISBN 978 9952 34 156 0 Bu kendler de azad edildi Prezident elan etdi qafqazinfo az az 20 oktyabr 2020 2020 10 22 tarixinde Istifade tarixi 20 oktyabr 2020 Zengilan ve bu kendleri azad edildi qafqazinfo az az 20 oktyabr 2020 2021 08 05 tarixinde Istifade tarixi 20 oktyabr 2020 MenbeMutellim Hesenov Memmedbeyli kendi meqalesi Qerib mezarlar kitabi Baki Nurlan Zengilan rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Kend ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin