Sucəddim ayini (az-əbcəd. سو جدیم آیینی) — Azərbaycanın bir çox yerində və Ermənistan azərbaycanlıları arasında yayılmış adət. Bu ayində insanlar bir-birinə su atır və ya insanlar suya atılır. Yaz ayında keçirilir.
Etimologiyası
Sucəddim "su" və "cəddim-baba" sözlərindən yaranmış mürəkkəb sözdür. Sucəddim (Subaba) mürəkkəb sözünün özündə də suya inamın izi var. Elə buna görə də mərasim "Sucəddim" adlanmışdır. Türk xalqlarında müqəddəslərə, məbudlara arabir baba da deyirlər.
Tarixi
1623-cü ildə Səfəviləri ziyarət edən rus taciri 15 avqust tarixində Səfəvi sarayında Şah I Abbasın iştirakı ilə insanların bir-birinə necə su atdığını təsvir edir. Sucəddim ayini, yəni insanların bir-birini sulaması və ya suya atması Azərbaycanın bir çox yerində və Ermənistan azərbaycanlıları arasında ən son dövrlərə qədər davam etmişdir. Bu ayin Səfəvilərdən fərqli olaraq yaz dövründə icra edilirdi. Azərbaycan ədəbiyyatşünası Mirəli Seyidov təbiət varlıqları haqqındakı məqaləsində bu adəti qədim türk xaqanlarının suya girmələri və başqırdların üzərlərinə su atması ilə əlaqələndirir.
Sucəddim mərasimi, ola bilsin bilavasitə suya inamla bağlı olaraq Quba rayonunun Alpan kəndində Subaba adlı əski bir türbə bu günə kimi mövcuddur. Bütün bu mərasimlər əkinçiliklə, maldarlıqla əlaqədar suya tapınmanın bir-birindən az fərqlərlə təzahür formalarıdır.
Həmçinin bax
- Abrizəgan bayramı. Oxşar Zərdüşt festivalı.
- . Ermənistanda bir-birini su atılmaqla qeyd edilən festival.
İstinadlar
- Seyidov Mirəli. Azərbaycan xalqının soykökünü düşünərkən. Bakı, 2018. 444 səh.
- M. A. Seyidov, "Eski Türk Kitabelerinde Yer-Sub Meselesi", (çev. S. Gömeç), A. Ü. D. T. C. F Tarih Araştırmaları Dergisi, c. 18, sayı: 29, s. 259, 1996.
- Akbaş Ercan, Ceren. "Türk Dünyası Atasözlerinde Mitolojik Izler." MasterThesis, October 30, 2020. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=Q-z_okijQZ7nyc3KhZqpGA&no=7R-NZdO3oQLNUZTgcQXEhg
- Azərbaycan etnoqrafiyası, Üç cilddə III cild. (2007), Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutu, Bakı: Şərq-Qərb. səh 20–21.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Suceddim ayini az ebced سو جدیم آیینی Azerbaycanin bir cox yerinde ve Ermenistan azerbaycanlilari arasinda yayilmis adet Bu ayinde insanlar bir birine su atir ve ya insanlar suya atilir Yaz ayinda kecirilir EtimologiyasiSuceddim su ve ceddim baba sozlerinden yaranmis murekkeb sozdur Suceddim Subaba murekkeb sozunun ozunde de suya inamin izi var Ele buna gore de merasim Suceddim adlanmisdir Turk xalqlarinda muqeddeslere mebudlara arabir baba da deyirler Tarixi1623 cu ilde Sefevileri ziyaret eden rus taciri 15 avqust tarixinde Sefevi sarayinda Sah I Abbasin istiraki ile insanlarin bir birine nece su atdigini tesvir edir Suceddim ayini yeni insanlarin bir birini sulamasi ve ya suya atmasi Azerbaycanin bir cox yerinde ve Ermenistan azerbaycanlilari arasinda en son dovrlere qeder davam etmisdir Bu ayin Sefevilerden ferqli olaraq yaz dovrunde icra edilirdi Azerbaycan edebiyyatsunasi Mireli Seyidov tebiet varliqlari haqqindaki meqalesinde bu adeti qedim turk xaqanlarinin suya girmeleri ve basqirdlarin uzerlerine su atmasi ile elaqelendirir Suceddim merasimi ola bilsin bilavasite suya inamla bagli olaraq Quba rayonunun Alpan kendinde Subaba adli eski bir turbe bu gune kimi movcuddur Butun bu merasimler ekincilikle maldarliqla elaqedar suya tapinmanin bir birinden az ferqlerle tezahur formalaridir Hemcinin baxAbrizegan bayrami Oxsar Zerdust festivali Ermenistanda bir birini su atilmaqla qeyd edilen festival IstinadlarSeyidov Mireli Azerbaycan xalqinin soykokunu dusunerken Baki 2018 444 seh M A Seyidov Eski Turk Kitabelerinde Yer Sub Meselesi cev S Gomec A U D T C F Tarih Arastirmalari Dergisi c 18 sayi 29 s 259 1996 Akbas Ercan Ceren Turk Dunyasi Atasozlerinde Mitolojik Izler MasterThesis October 30 2020 https tez yok gov tr UlusalTezMerkezi tezDetay jsp id Q z okijQZ7nyc3KhZqpGA amp no 7R NZdO3oQLNUZTgcQXEhg Azerbaycan etnoqrafiyasi Uc cildde III cild 2007 Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Arxeologiya ve Etnoqrafiya Institutu Baki Serq Qerb seh 20 21