Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Suşi (yap. 寿司, 鮨, 鮓) — balıqdan hazırlanmış yemək növü.
İlk suşi adlı yemək Cənubi Asiyada meydana gəlmişdir. Təmizlənmiş və müxtəlif hissələrə bölünmüş balıqlar nazik təbəqələr formasında düzülür. İçərisinə duz da əlavə edildikdən sonra qabın ağız hissəsi daş preslərlə örtülürdü. Bir neçə həftədən sonra daşı götürürdülər və əvəzində adi qapaqlarla bağlayırdılar. Bir neçə ay ötdükdən sonra balıq acıyı, mayalanırdı və məhz bundan sonra işlənilməsi üçün hazır sayılırdı. Hələ də Tokionun bir neçə restoranında bu orijinal suşini gələn qonaqlara təklif edirlər. Bu suşinin adı narezushi adlandırılır və sualtı heyvan olan karp balığından hazırlanır. Hazırlanan bu qidanın olduqca sərt qoxusu olur və nəticədə balığın qoxusunu udmağı bacarır. Beləliklə narezushi yeyilərkən çox gözəl tam verir.
Yaranma tarixi
1900-cü ildə çox istedadlı və bacarıqlı olan Yohei adlı baş aşpaz bu yeməyin təqdim edilmə formasını inkar etmiş və özü müasir üsulda süfrəyə verilən suşini yaratmışdır. Ənənədən kənara çıxaraq balıqla pendiri də birləşdirmişdir. Bu yenilik tezliklə yayılmağı bacardı və beləcə yeməyin hazırlanmasının iki növü çıxdı. Kansai – Osaka şəhərinin üsulu hesab olunur, Kansai rayonu və Tokio üsulu Edo, hansı ki həmin dövrlərdə Edo adlandırılırdı. Osaka həmişə Yaponiyanın ticarət şəhəri olmuşdur və yerli düyü tacirləri suşiyə əhəmiyyət verirdi, çünki bu yemək hazırlanarkən özündə müxtəlif növlərdə olan düyüləri birləşdirirdi. Yemək hazırlanarkən tərkibinə müxtəlif inqridentlər də əlavə edilir, həmçinin xüsusi forma ilə qablaşdırırdılar. Tokio dəniz sahili yerdir və onun ətrafında olduqca çox balığa, molyusklara rast gəlmək mümkündür. Bu tipli balıqlardan hazırlanırdı və tərkibinə az miqdarda düyü də əlavə edilirdi. Müasir günümüzdə yaponlar nigirzuşini ən orijinal suşi növü kimi görürlər, lakin bu heç də belə deyil. Kansai (Osaka) suşisi nigirzuşidən daha uzun tarixə malikdir və hazırlanması da çox çətindir. Lakin bunu yaponların çox az bir hissəsi bilir. Qeyd etmək lazımdır ki, əvvəllər onlar suşinin daxilinə düyü əlavə etmirdilər. İş orasındadır ki, çinli heroqlif olan bir şəxs araşdırmaları zamanı suşinin "turşuya qoyulmuş balıq" olduğunu bildirmişdir. Min illər bundan əvvəl düyü yeməklərin ən əsas hissəsi olmaqla yanaşı, balıqların saxlanılması üçün də əhəmiyyətli idi. Təzə balıq balaca hissələrə bölünürdü, duz əlavə edilərək, düyünün içərisinə salınırdı. Düyüdə həqiqətən qıcqırma prosesi gedirdi, bunun köməyi ilə balıq tam bir il müddətinə saxlanılırdı. Yeməyə ehtiyac duyulan vaxtlarda çıxardılır və süfrəyə verilirdi, əgər düyüyə heç bir ehtiyac olmazdısa, bu zaman növbəti balıqların saxlanılmasında istifadə edilməsi mümkün idi. Yalnız XVI əsrdə turşuya qoyulmuş balıqla düyünü birlikdə verməyə başladılar və nəticədə düyü suşinin ayrılmaz bir parçasına çevrildi. Həmçinin bundan sonra düyünü göbələyə, tərəvəzlərə və bir çox başqa məhsullara da qatırdılar. Beləliklə əhali müxtəlif dadları, spesefik təamları və yeməkləri əldə etdilər.
Bu müddətə qədər balığın saxlanılması üçün düyünün daha tez qıcqırdılması prosesi tapılmışdı, beləcə artıq neçə aylar yaxud bir il gözləməyə ehtiyac yox idi, sayılmış günlər yeməyin hazır olmasına səbəb olurdu. XVII əsrdə artıq həqiqi düyü suşisi meydana gəldi, bu yeməyin tərkibinə düyü, düyü mayası, dəniz məhsulları və tərəvəzlər əlavə edilirdi. Beləcə balığın turşusunun alınması üçün istifadə olunan düyü özünəməxsus bir təama çevrildi.
Sonrakı inkişaf mərhələsi
Suşinin sonrakı inkişaf mərhələsi düyünün içərisinə sirkənin əlavə edilməsi oldu və nəticədə uzunmüddətli qıcqrımaya ehtiyac qalmadı. Bu sirkə daha çox düyüdən və meyvələrdən təşkil olunurdu. Həmçinin daxilinə su, bəzən isə şəkər tozu əlavə edilirdi, ayı pəncəsi adlı bitki, bal və dəniz bitkiləri, daha sonra isə içərisinə suda bişmiş düyü qatılır, bura da balıq, dəniz məhsulları, tərəvəz qatılaraq, bir müddət təzyiq altında saxlayırlar. Bu xörək çox böyük məşhurluq əldə etdi və Tokioda — 1868-ci ildə İdo adlanan yerdə çoxsaylı qəlyanaltılar üçün nəzərdə tutulmuş maqazinlər, restoranlar açılaraq, suşi formasında yeməklər verilməyə başlanıldı. Hətta bunların içərisində öz evlərində düyü ilə suşi hazırlayan yerlərə də rast gəlmək mümkün idi. Elə bu gündən etibarən suşinin hazırlanma qaydası dəyişilməz olaraq qaldı. Həmçinin heç bir inkişaf və dəyişiklik nəzərə çarpmadı, tam köhnə reseptlərlə hazırlıq aparılırdı. Bu yemək hər dəfə daha çox qonağın gəlməsinə səbəb olurdu. Xüsusi görkəmə, estetik üsula sahib olan suşi hazırlamaq üçün heç də bütün ənənələri yerinə yetirmək lazım deyil. Onun hazırlanmasınmda qidaların prinsiplərini bilmək yetərlidir, daha sonra öz fantaziyanızdan istifadə edərək, öz reseptinizi düşünüb, inqridentləri əlavə edərək, ağız dadınıza uyğun dad yarada bilərsiniz.
Qalereya
-
![image]()
Niqiri Toro (とろ) -
![image]()
巻き鮭 -
![image]()
柿の葉寿司 -
![image]()
茶巾寿司 -
![image]()
Suşi (盛り合わせ) -
![image]()
-
![image]()
Gunkan maki（軍艦巻き） -
![image]()
Sasazuşi (笹寿司)
İstinadlar
- Qalaktika
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
![image]()
Vikianbarda Suşi ilə əlaqəli mediafayllar var.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Susi yap 寿司 鮨 鮓 baliqdan hazirlanmis yemek novu Susi Ilk susi adli yemek Cenubi Asiyada meydana gelmisdir Temizlenmis ve muxtelif hisselere bolunmus baliqlar nazik tebeqeler formasinda duzulur Icerisine duz da elave edildikden sonra qabin agiz hissesi das preslerle ortulurdu Bir nece hefteden sonra dasi gotururduler ve evezinde adi qapaqlarla baglayirdilar Bir nece ay otdukden sonra baliq aciyi mayalanirdi ve mehz bundan sonra islenilmesi ucun hazir sayilirdi Hele de Tokionun bir nece restoraninda bu orijinal susini gelen qonaqlara teklif edirler Bu susinin adi narezushi adlandirilir ve sualti heyvan olan karp baligindan hazirlanir Hazirlanan bu qidanin olduqca sert qoxusu olur ve neticede baligin qoxusunu udmagi bacarir Belelikle narezushi yeyilerken cox gozel tam verir Yaranma tarixi1900 cu ilde cox istedadli ve bacariqli olan Yohei adli bas aspaz bu yemeyin teqdim edilme formasini inkar etmis ve ozu muasir usulda sufreye verilen susini yaratmisdir Eneneden kenara cixaraq baliqla pendiri de birlesdirmisdir Bu yenilik tezlikle yayilmagi bacardi ve belece yemeyin hazirlanmasinin iki novu cixdi Kansai Osaka seherinin usulu hesab olunur Kansai rayonu ve Tokio usulu Edo hansi ki hemin dovrlerde Edo adlandirilirdi Osaka hemise Yaponiyanin ticaret seheri olmusdur ve yerli duyu tacirleri susiye ehemiyyet verirdi cunki bu yemek hazirlanarken ozunde muxtelif novlerde olan duyuleri birlesdirirdi Yemek hazirlanarken terkibine muxtelif inqridentler de elave edilir hemcinin xususi forma ile qablasdirirdilar Tokio deniz sahili yerdir ve onun etrafinda olduqca cox baliga molyusklara rast gelmek mumkundur Bu tipli baliqlardan hazirlanirdi ve terkibine az miqdarda duyu de elave edilirdi Muasir gunumuzde yaponlar nigirzusini en orijinal susi novu kimi gorurler lakin bu hec de bele deyil Kansai Osaka susisi nigirzusiden daha uzun tarixe malikdir ve hazirlanmasi da cox cetindir Lakin bunu yaponlarin cox az bir hissesi bilir Qeyd etmek lazimdir ki evveller onlar susinin daxiline duyu elave etmirdiler Is orasindadir ki cinli heroqlif olan bir sexs arasdirmalari zamani susinin tursuya qoyulmus baliq oldugunu bildirmisdir Min iller bundan evvel duyu yemeklerin en esas hissesi olmaqla yanasi baliqlarin saxlanilmasi ucun de ehemiyyetli idi Teze baliq balaca hisselere bolunurdu duz elave edilerek duyunun icerisine salinirdi Duyude heqiqeten qicqirma prosesi gedirdi bunun komeyi ile baliq tam bir il muddetine saxlanilirdi Yemeye ehtiyac duyulan vaxtlarda cixardilir ve sufreye verilirdi eger duyuye hec bir ehtiyac olmazdisa bu zaman novbeti baliqlarin saxlanilmasinda istifade edilmesi mumkun idi Yalniz XVI esrde tursuya qoyulmus baliqla duyunu birlikde vermeye basladilar ve neticede duyu susinin ayrilmaz bir parcasina cevrildi Hemcinin bundan sonra duyunu gobeleye terevezlere ve bir cox basqa mehsullara da qatirdilar Belelikle ehali muxtelif dadlari spesefik teamlari ve yemekleri elde etdiler Chumaki Susi Bu muddete qeder baligin saxlanilmasi ucun duyunun daha tez qicqirdilmasi prosesi tapilmisdi belece artiq nece aylar yaxud bir il gozlemeye ehtiyac yox idi sayilmis gunler yemeyin hazir olmasina sebeb olurdu XVII esrde artiq heqiqi duyu susisi meydana geldi bu yemeyin terkibine duyu duyu mayasi deniz mehsullari ve terevezler elave edilirdi Belece baligin tursusunun alinmasi ucun istifade olunan duyu ozunemexsus bir teama cevrildi Sonraki inkisaf merhelesiSusinin sonraki inkisaf merhelesi duyunun icerisine sirkenin elave edilmesi oldu ve neticede uzunmuddetli qicqrimaya ehtiyac qalmadi Bu sirke daha cox duyuden ve meyvelerden teskil olunurdu Hemcinin daxiline su bezen ise seker tozu elave edilirdi ayi pencesi adli bitki bal ve deniz bitkileri daha sonra ise icerisine suda bismis duyu qatilir bura da baliq deniz mehsullari terevez qatilaraq bir muddet tezyiq altinda saxlayirlar Bu xorek cox boyuk meshurluq elde etdi ve Tokioda 1868 ci ilde Ido adlanan yerde coxsayli qelyanaltilar ucun nezerde tutulmus maqazinler restoranlar acilaraq susi formasinda yemekler verilmeye baslanildi Hetta bunlarin icerisinde oz evlerinde duyu ile susi hazirlayan yerlere de rast gelmek mumkun idi Ele bu gunden etibaren susinin hazirlanma qaydasi deyisilmez olaraq qaldi Hemcinin hec bir inkisaf ve deyisiklik nezere carpmadi tam kohne reseptlerle hazirliq aparilirdi Bu yemek her defe daha cox qonagin gelmesine sebeb olurdu Xususi gorkeme estetik usula sahib olan susi hazirlamaq ucun hec de butun eneneleri yerine yetirmek lazim deyil Onun hazirlanmasinmda qidalarin prinsiplerini bilmek yeterlidir daha sonra oz fantaziyanizdan istifade ederek oz reseptinizi dusunub inqridentleri elave ederek agiz dadiniza uygun dad yarada bilersiniz QalereyaNiqiri Toro とろ 巻き鮭 柿の葉寿司 茶巾寿司 Susi 盛り合わせ Gunkan maki 軍艦巻き Sasazusi 笹寿司 IstinadlarQalaktikaHemcinin baxBaliq Yapon metbexiXarici kecidlerVikianbarda Susi ile elaqeli mediafayllar var