Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Molyusklar (lat. Mollusca) — heyvanlar aləminə aid heyvan tipi.Xaricdən çanaq ilə örtülmùşdür
| Molyusklar | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Ranqsız: Ranqsız: Tipüstü: Tip: Molyusklar | ||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
Molyuskaların bədəni üçqatlı çanaq içərisində yerləşir. Bədən manti adlanan nazik dəri ilə örtülür. Manti hüceyrələrinin ifraz etdiyi mayedə olan kalsium duzlarından çanaq əmələ gəlir. Heyvanın bədəni ilə manti arasında manti boşluğu vardır. Bədən üç hissədən – baş, gövdə və ayaqdan ibarətdir. Molyuskalar həzm, ifrazat, qan-damar, tənəffüs və sinir sisteminə malikdir. bir hissəsi quruda, əksəriyyəti isə şirin sularda, dənizlərdə və okeanlarda yaşayır.
Hazırda 130000 növü məlumdur. Onlardan Xəzərdə 118 növü qeyd edilmişdir. növü Xəzərə 1928-ci ildə Qara dənizdən gəmilərlə gəlmişdir. Gəmilər Xəzərə Batumi şəhərindən dəmir yolu ilə gətirilmişdir. Dəniz suyunun təmizlənməsində süzgəc kimi mühüm rolu vardır. Bioloji örtüklərin əmələ gəlməsində böyük əhəmiyyətə malikdir. 1959-cu ildə Şimali Xəzərdə Hypanis colorata ilbizi qeydə alınmışdır. Bu növ Xəzərə Azov dənizindən gəlmişdir. 1939–1940-cı illərdə rus alimi L. A. Zenkeviç rəhbərliyi altında Xəzərə Abra ovata iqlimləşdirilmişdir. Bu növ də Xəzərə Azov dənizindən gətirilmişdir. Hazırda abra ilbizinə dənizin bütün sahələrində rast gəlinir və bentik heyvanlar arasında biokütləcə mühüm rol oynayır. Abra ilbizi nərə və uzunburun balıqların qidasında mühüm rol oynayır. Cerastoderma ilbizi də geniş yayılmışdır. Xəzərdə onun 2 növü var (C.rhombodies, C.isthmicum) vardır. Ehtimal ki onlar Xəzərə Xvalın dövründə Qara dənizdən gəlmişlər. Xəzərdə dreyssena ilbizi də geniş yayılmışdır. Molyuskalar yosunlar və üzvi çürüntülərlə qidalanırlar, özləri isə balıqların qidasında mühüm rol oynayırlar.
Təsnifatı
- Çökükquyruqlar (Caudofoveata)
- Qarnışırımlılar (Solenogastres)
- Zirehli molyusklar (Polyplacophora)
- Monoplakoforlar (Monoplacophora)
- İkitaylılar (Bivalvia)
- Kürəkayaqlılar (Scaphopoda)
- Qarınayaqlılar (Gastropoda)
- Başıayaqlılar (Cephalopoda)
- † Rostroconchia
Şəkillər
-
![image]()
-
![image]()
-
![image]()
Müxtəlif ilbiz çanaqları
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2001.
- Ruggiero M. A., Gordon D. P., Orrell T. M., Bailly N., Bourgoin T., Brusca R. C., Cavalier-Smith T., Guiry M. D., Kirk P. M. A Higher Level Classification of All Living Organisms (ing.). // PLOS ONE / PLOS ONE Editors PLoS, 2015. Vol. 10, Iss. 4. P. e0119248. ISSN 1932-6203 doi:10.1371/JOURNAL.PONE.0119248 PMID:25923521
Mənbə
- Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press. 2006. 679.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Molyusklar lat Mollusca heyvanlar alemine aid heyvan tipi Xaricden canaq ile ortulmusdurMolyusklarElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Ranqsiz IlkagizlilarRanqsiz Tipustu SpirallilarTip MolyusklarBeynelxalq elmi adiMollusca Cuvier 1797Sekil axtarisiITIS 69458NCBI 6447EOL 2195FW 7805 Molyuskalarin bedeni ucqatli canaq icerisinde yerlesir Beden manti adlanan nazik deri ile ortulur Manti huceyrelerinin ifraz etdiyi mayede olan kalsium duzlarindan canaq emele gelir Heyvanin bedeni ile manti arasinda manti boslugu vardir Beden uc hisseden bas govde ve ayaqdan ibaretdir Molyuskalar hezm ifrazat qan damar teneffus ve sinir sistemine malikdir bir hissesi quruda ekseriyyeti ise sirin sularda denizlerde ve okeanlarda yasayir Hazirda 130000 novu melumdur Onlardan Xezerde 118 novu qeyd edilmisdir novu Xezere 1928 ci ilde Qara denizden gemilerle gelmisdir Gemiler Xezere Batumi seherinden demir yolu ile getirilmisdir Deniz suyunun temizlenmesinde suzgec kimi muhum rolu vardir Bioloji ortuklerin emele gelmesinde boyuk ehemiyyete malikdir 1959 cu ilde Simali Xezerde Hypanis colorata ilbizi qeyde alinmisdir Bu nov Xezere Azov denizinden gelmisdir 1939 1940 ci illerde rus alimi L A Zenkevic rehberliyi altinda Xezere Abra ovata iqlimlesdirilmisdir Bu nov de Xezere Azov denizinden getirilmisdir Hazirda abra ilbizine denizin butun sahelerinde rast gelinir ve bentik heyvanlar arasinda biokutlece muhum rol oynayir Abra ilbizi nere ve uzunburun baliqlarin qidasinda muhum rol oynayir Cerastoderma ilbizi de genis yayilmisdir Xezerde onun 2 novu var C rhombodies C isthmicum vardir Ehtimal ki onlar Xezere Xvalin dovrunde Qara denizden gelmisler Xezerde dreyssena ilbizi de genis yayilmisdir Molyuskalar yosunlar ve uzvi curuntulerle qidalanirlar ozleri ise baliqlarin qidasinda muhum rol oynayirlar TesnifatiCokukquyruqlar Caudofoveata Qarnisirimlilar Solenogastres Zirehli molyusklar Polyplacophora Monoplakoforlar Monoplacophora Ikitaylilar Bivalvia Kurekayaqlilar Scaphopoda Qarinayaqlilar Gastropoda Basiayaqlilar Cephalopoda RostroconchiaSekillerOsminoq Muxtelif ilbiz canaqlariIstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 2001 Ruggiero M A Gordon D P Orrell T M Bailly N Bourgoin T Brusca R C Cavalier Smith T Guiry M D Kirk P M A Higher Level Classification of All Living Organisms ing PLOS ONE PLOS ONE Editors PLoS 2015 Vol 10 Iss 4 P e0119248 ISSN 1932 6203 doi 10 1371 JOURNAL PONE 0119248 PMID 25923521MenbeGeologiya terminlerinin izahli lugeti Baki Nafta Press 2006 679 Hemcinin bax