Sirin (q.rus сиринъ ← yun. Σειρῆνες — siren) — rus əfsanələrində başı qadın, bədəni isə quş (adətən bayquş) olan mifoloji varlıq. Bu obraz Yunan mifologiyasındakı sirenlərdən götürülüb. Əfsanəyə görə, Sirin ya İridə, ya da Fərat çayı ətrafında yaşayırdı.
Sirin | |
---|---|
![]() | |
Mifologiya | Qərbi Avropa, |
Əlaqəli personajlar | Alkonost |
![]() |
Tarixi
Sirin əfsanəsinin VIII–IX əsrlərdə fars tacirləri tərəfindən Rusiyaya gətirildiyi güman edilir. və Kiyev şəhərlərində o, tez-tez keramika məmulatlarında, qızıl medalyonlarda və hətta X–XII əsrlərə aid İncil kitablarının haşiyələrində təsvir olunurdu.Bu tarixi kontekstdə , çöl əraziləri, Volqa və Dnepr çayları vasitəsilə Bizans imperiyası ilə güclü əlaqələr qurmuşdu. Pomorlar (ağ dəniz sahilində yaşayan rus xalqı) Sirini tez-tez Cənnət ağaclarında oturan quş kimi «Yaradılış» kitabının illüstrasiyalarında təsvir edirdilər.
XVII-XVIII əsrlərdə Sirinin obrazı dəyişdi və o, dünya harmoniyasının simvolu oldu (çünki o, cənnətə yaxın yaşayırdı).Həmin dövrdə insanlar inanırdılar ki, yalnız xoşbəxt insanlar Sirinin nəğməsini eşidə bilər, lakin çox az adam onu görə bilərdi. Çünki o, insan xoşbəxtliyi qədər sürətli və tutulmaz idi. Sirin əbədi sevincin və ilahi xoşbəxtliyin rəmzi hesab olunurdu.
Folklor
Bu yarım-qadın, yarım-quş varlıq, daha sonrakı siren əfsanələri ilə birbaşa bağlıdır. O, adətən tac və ya taxmış şəkildə təsvir olunurdu. Sirin müqəddəslər üçün gözəl nəğmələr oxuyur və onlara gələcək nemətləri xəbər verirdi. Lakin bu quş təhlükəli idi. Onun nəğməsini eşidən insanlar hər şeyi unudub ona doğru gedir və sonda ölürdülər.İnsanlar Sirindən qorunmaq üçün toplardan atəş açır, zənglər çalır və yüksək səslər çıxararaq onu qorxutmağa çalışırdılar.
görə, Alma Xilaskar Günü (ing. Apple Feast of the Saviour Day) səhəri Sirin alma bağlarına uçub kədərli halda ağlayır. Günortadan sonra Alkonost adlı başqa bir mifoloji quş həmin yerə gələrək sevinir və gülür. Alkonost qanadlarından şeh silkələyərək, oturduğu ağacdakı bütün meyvələrə şəfa bəxş edirdi.
Bəzən Sirin, Allahın sözünün insan ruhuna daxil olmasının metaforu kimi qəbul edilirdi.Bəzən isə o, zəif iradəli insanları yoldan çıxaran bidətçilərin simvolu kimi görünürdü. Rus folklorunda Sirin Slavyan mifologiyasındakı Vilanın ekvivalenti hesab olunurdu. O, həmçinin xristian yazıçısı Müqəddəs Efrem Suri ilə eyniləşdirilmişdi. Buna görə də rus kənd şairləri, məsələn, , Sirini şairin sinonimi kimi işlədirdi.
XX–XXI əsr incəsənətində
XX–XXI əsrlərdə rus xalq sənətkarları Sirin obrazına tez-tez müraciət ediblər. Məsələn, o, rəsmlərinin süjetlərində yer alır və Karqopol oyuncaqları arasında qadın başlı fit çalan quş formasında hazırlanır.
Moskva metropoliteninin 1979-cu ildə açılan “Perovo” stansiyasının salon divarlarında yerləşdirilmiş oyma daş panellərdən birində başında kiçik tac olan Sirin təsvir edilmişdir. Stansiyanın memarlıq-bədii tərtibatının müəllifləri L. A. Novikova və V. İ. Filatov idi. Onlar rus xalq tətbiqi sənəti ənənələrinə əsaslanaraq bu oyma panelləri rus “xorum” (ənənəvi interyer tərtibatı) üslubunda icra etmişdilər. L. A. Novikovaya görə, Sirin xoşbəxtliyin simvolu kimi təsvir olunmuşdur.
“Rosa Mira” (“Dünyanın Gülü”) kitabında sirinlər, alkonostlar və gamayunlar xristian baş mələklərinə çevrilir.
Populyar mədəniyyətdə
- Avstraliyalı alternativ rok qrupu Birds of Tokyo öz March Fires albomunda “Sirin” adlı bir mahnı yayımlayıb.
- Yazıçı Vladimir Nabokov “Sirin” təxəllüsü ilə nəşrlər etmişdir.
- Moog synthesizer "Sirin: Analog Messenger of Joy" adlanan cihaz istehsal edib.
- Çin mobil oyunu Honkai Impact 3rd Belaruslu Slavyan qızı olan və oyunun əsas antagonistlərindən biri sayılan Sirin obrazını təqdim edir.
- Tyranny video oyununda "Songbird" Sirin adlı bir qadın personaj var. O, mahnıları ilə insanların zehnini ələ keçirir.
- , janrında ifa edən iamthemorning duetinin solisti, 2024-cü ildə “Sirin” adlı ikinci solo albomunu buraxıb. O, bu mifoloji quşu “bədbəxtlik və ölüm xəbərçisi” kimi təsvir edib.
Qalereya
- Sirin (açıqca) (1908)
- Sirin, rus çapı, XIX əsr.
- Sirin, rus çapı, XIX əsr.
- Viktor Vasnetsov. Şirin (solda) və Alkonost (sağda) Sevinc və Kədər Quşları (1896)
Həmçinin bax
İstinadlar
- Власов, 2008
- Сирин. Bestiary (rus). İstifadə tarixi: 2009-04-16.
- Священные птицы. New Acropol (rus). İstifadə tarixi: 2009-04-16.
- John Zumerchik; Steven L. Danver. Seas and waterways of the world: an encyclopedia of history, uses, and issues. ABC-CLIO. 2010. 236–237. OCLC 1054962639.
- "Kiev and the Byzantine Legacy of Russia". byzantine-legacy (ingilis). İstifadə tarixi: 2019-07-23.
- Maas, Michael. How the Steppes Became Byzantine // Empires and Exchanges in Eurasian Late Antiquity: Rome, China, Iran, and the Steppe, ca. 250–750 (ingilis). 2018. 19–34. doi:10.1017/9781316146040.004. ISBN . İstifadə tarixi: 2019-07-23.
- Славянские суеверия(rus). 2009-02-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-04-16.
- Boguslawski, Alexander. "RELIGIOUS LUBOK". 1999. 2009-08-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-04-16.
- Персонажи славянской мифологии(rus). İstifadə tarixi: 2009-04-16.
- Hilton, Alison. Russian folk art. Indiana University Press. 1995. 144. ISBN .
Sirin bird of paradise.
- Bobrov A. A. Русский месяцеслов на все времена. Памятные даты, праздники, обряды, именины [Russian months for all time. Memorable dates, holidays, ceremonies, name days] (rus). M.: Veche. 2004. ISBN .
Xarici keçidlər
Vikianbarda Sirin ilə əlaqədar mediafayllar var
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sirin q rus sirin yun Seirῆnes siren rus efsanelerinde basi qadin bedeni ise qus adeten bayqus olan mifoloji varliq Bu obraz Yunan mifologiyasindaki sirenlerden goturulub Efsaneye gore Sirin ya Iride ya da Ferat cayi etrafinda yasayirdi SirinMifologiya Qerbi Avropa Elaqeli personajlar Alkonost Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiSirin efsanesinin VIII IX esrlerde fars tacirleri terefinden Rusiyaya getirildiyi guman edilir ve Kiyev seherlerinde o tez tez keramika memulatlarinda qizil medalyonlarda ve hetta X XII esrlere aid Incil kitablarinin hasiyelerinde tesvir olunurdu Bu tarixi kontekstde col erazileri Volqa ve Dnepr caylari vasitesile Bizans imperiyasi ile guclu elaqeler qurmusdu Pomorlar ag deniz sahilinde yasayan rus xalqi Sirini tez tez Cennet agaclarinda oturan qus kimi Yaradilis kitabinin illustrasiyalarinda tesvir edirdiler XVII XVIII esrlerde Sirinin obrazi deyisdi ve o dunya harmoniyasinin simvolu oldu cunki o cennete yaxin yasayirdi Hemin dovrde insanlar inanirdilar ki yalniz xosbext insanlar Sirinin negmesini eside biler lakin cox az adam onu gore bilerdi Cunki o insan xosbextliyi qeder suretli ve tutulmaz idi Sirin ebedi sevincin ve ilahi xosbextliyin remzi hesab olunurdu FolklorBu yarim qadin yarim qus varliq daha sonraki siren efsaneleri ile birbasa baglidir O adeten tac ve ya taxmis sekilde tesvir olunurdu Sirin muqeddesler ucun gozel negmeler oxuyur ve onlara gelecek nemetleri xeber verirdi Lakin bu qus tehlukeli idi Onun negmesini esiden insanlar her seyi unudub ona dogru gedir ve sonda olurduler Insanlar Sirinden qorunmaq ucun toplardan ates acir zengler calir ve yuksek sesler cixararaq onu qorxutmaga calisirdilar gore Alma Xilaskar Gunu ing Apple Feast of the Saviour Day seheri Sirin alma baglarina ucub kederli halda aglayir Gunortadan sonra Alkonost adli basqa bir mifoloji qus hemin yere gelerek sevinir ve gulur Alkonost qanadlarindan seh silkeleyerek oturdugu agacdaki butun meyvelere sefa bexs edirdi Bezen Sirin Allahin sozunun insan ruhuna daxil olmasinin metaforu kimi qebul edilirdi Bezen ise o zeif iradeli insanlari yoldan cixaran bidetcilerin simvolu kimi gorunurdu Rus folklorunda Sirin Slavyan mifologiyasindaki Vilanin ekvivalenti hesab olunurdu O hemcinin xristian yazicisi Muqeddes Efrem Suri ile eynilesdirilmisdi Buna gore de rus kend sairleri meselen Sirini sairin sinonimi kimi isledirdi XX XXI esr incesenetindeXX XXI esrlerde rus xalq senetkarlari Sirin obrazina tez tez muraciet edibler Meselen o resmlerinin sujetlerinde yer alir ve Karqopol oyuncaqlari arasinda qadin basli fit calan qus formasinda hazirlanir Moskva metropoliteninin 1979 cu ilde acilan Perovo stansiyasinin salon divarlarinda yerlesdirilmis oyma das panellerden birinde basinda kicik tac olan Sirin tesvir edilmisdir Stansiyanin memarliq bedii tertibatinin muellifleri L A Novikova ve V I Filatov idi Onlar rus xalq tetbiqi seneti enenelerine esaslanaraq bu oyma panelleri rus xorum enenevi interyer tertibati uslubunda icra etmisdiler L A Novikovaya gore Sirin xosbextliyin simvolu kimi tesvir olunmusdur Rosa Mira Dunyanin Gulu kitabinda sirinler alkonostlar ve gamayunlar xristian bas meleklerine cevrilir Populyar medeniyyetdeAvstraliyali alternativ rok qrupu Birds of Tokyo oz March Fires albomunda Sirin adli bir mahni yayimlayib Yazici Vladimir Nabokov Sirin texellusu ile nesrler etmisdir Moog synthesizer Sirin Analog Messenger of Joy adlanan cihaz istehsal edib Cin mobil oyunu Honkai Impact 3rd Belaruslu Slavyan qizi olan ve oyunun esas antagonistlerinden biri sayilan Sirin obrazini teqdim edir Tyranny video oyununda Songbird Sirin adli bir qadin personaj var O mahnilari ile insanlarin zehnini ele kecirir janrinda ifa eden iamthemorning duetinin solisti 2024 cu ilde Sirin adli ikinci solo albomunu buraxib O bu mifoloji qusu bedbextlik ve olum xebercisi kimi tesvir edib QalereyaSirin aciqca 1908 Sirin rus capi XIX esr Sirin rus capi XIX esr Viktor Vasnetsov Sirin solda ve Alkonost sagda Sevinc ve Keder Quslari 1896 Hemcinin baxAlkonost QamayunIstinadlarVlasov 2008 Sirin Bestiary rus Istifade tarixi 2009 04 16 Svyashennye pticy New Acropol rus Istifade tarixi 2009 04 16 John Zumerchik Steven L Danver Seas and waterways of the world an encyclopedia of history uses and issues ABC CLIO 2010 236 237 OCLC 1054962639 Kiev and the Byzantine Legacy of Russia byzantine legacy ingilis Istifade tarixi 2019 07 23 Maas Michael How the Steppes Became Byzantine Empires and Exchanges in Eurasian Late Antiquity Rome China Iran and the Steppe ca 250 750 ingilis 2018 19 34 doi 10 1017 9781316146040 004 ISBN 9781316146040 Istifade tarixi 2019 07 23 Slavyanskie sueveriya rus 2009 02 12 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 04 16 Boguslawski Alexander RELIGIOUS LUBOK 1999 2009 08 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 04 16 Personazhi slavyanskoj mifologii rus Istifade tarixi 2009 04 16 Hilton Alison Russian folk art Indiana University Press 1995 144 ISBN 978 0 253 32753 6 Sirin bird of paradise Bobrov A A Russkij mesyaceslov na vse vremena Pamyatnye daty prazdniki obryady imeniny Russian months for all time Memorable dates holidays ceremonies name days rus M Veche 2004 ISBN 5 7838 1304 4 Xarici kecidlerVikianbarda Sirin ile elaqedar mediafayllar var