Alkonost — əfsanəvi qadın başlı quş. Alkonost bəzi əfsanələrdə fərdi bir obraz kimi qeyd olunmuşdur.
Alkonost | |
---|---|
| |
Mifologiya | Bizans, slavyan |
Cinsi | qadın |
Əlaqəli personajlar | Sirin |
Xarakterik cəhətləri | valehedici oxuma |
Atributlar | cənnət çiçəyi və bükülmüş tumar |
Mənşəyi | Alkonostun obrazı tanrılar tərəfindən alacaqaranlıq dəniz quşuna çevrilmiş Alkion adlı qız haqqında yunan mifinə dayanır. |
![]() |
Folklor
Alkonostun adı yunan yarı-ilahəsi Alkiondan gəlir. Yunan mifologiyasına görə,
Alkion tanrılar tərəfindən quş (alacaqaranlıq dəniz quşu) şəklinə salınmışdır. Alkonost o qədər gözəl səslər çıxarır ki, onu eşidən hər kəs bildiklərini unudur və başqa heç nə istəmir. O, underworld (ölülər aləmi) dünyasında öz həmkarı olan Sirin ilə birlikdə yaşayır.
Alkonost yumurtalarını sahildə qoyur və sonra onları dənizə yuvarlayır. Yumurtalar çıxanda isə güclü bir fırtına başlayır və dəniz o qədər coşur ki, onu keçmək mümkünsüz olur. O, Slavyan mifologiyasındakı digər quşların – Raroq və Stratimin bacısı hesab olunur.
Xalq əfsanələrinə görə, Alma Xilaskarı Bayramının (ing. Apple Feast of the Saviour) səhəri Sirin alma bağlarına uçub kədərli şəkildə oxuyur. Günortadan sonra isə Alkonost həmin yerə uçur və sevinc içində gülməyə başlayır. O, qanadlarından çilənən şeh ilə oturduğu ağacın meyvələrinə şəfa bəxş edir.
Ədəbiyyatda
Alkonost haqqındakı süjet Aristotel ("Heyvanlar tarixi", V 542b 4) və Pliniy Starşinin ("Təbii tarix", X 32. 47) qışın ortasında sahil qumlarına yumurta qoyan zimorodok (yun. ἀλκυών) haqqında yazdıqlarına dayanır. Yeddi gün ərzində quş yumurtalarını inkubasiya edir, daha sonra isə yeddi gün balalarını bəsləyir.Bu müddət ərzində dənizdə tam sakitlik hökm sürür və bu günlərə Alkonost günləri və ya Alkion günləri deyilir. Xristian yazılı ənənəsində Alkonost haqqında ilk süjet IV əsrdə yazılmış Böyük Vasilinin "Şəstodnevi" əsərində görünür. Slavyan mətnlərində bu personaj haqqında ilk məlum mənbə IX-X əsrlərdə yaşamış Bolqar Eksarx İoannın "Şəstodnevi" əsəridir. Burada "алкуон(ъ) есть морская птица" ("alkuon dəniz quşudur") ifadəsinin yanlış oxunması nəticəsində ilk dəfə "Alkonost" adı meydana gəlmiş və qədim rus ədəbiyyatında sabitləşmişdir."Tolkovaya Palea" və ondan götürülmüş "Azbukovniklər" (XVI-XVII əsrlər) Alkonost obrazına daha nağılvari xüsusiyyətlər əlavə edir: o, yumurtalarını dənizin dərinliklərinə qoyur və suyun səthində inkubasiya edir. Alkonostun dənizdə bala çıxarması haqqında motiv rus mənəvi nəğmələrində "Göyərçin kitabı" və "Cəsur Yeqori" haqqında dastanlarda Strafil quşuna aid edilir. XVII-XVIII əsr məcmuələrində isə Alkonost dənizdə üzən yuvada balalarını çıxaran bir quş kimi təsvir olunur.
bu obraz İsidor Sevilski, Albert Veliki və Brunetto Latini tərəfindən xatırlanır. Bu quş haqqında nağıl Qərbi Avropa bestiarilərində də oxunur. Sirin və Alkonost adlı iki antropomorfik cənnət quşu XVII əsrdən etibarən Xronoqraflarda qeyd olunur. Onların ilk məlum adı 1617-ci il Rus Xronoqrafı redaksiyasında rast gəlinir. Əfsanəyə görə, bu quşlar öz nəğmələri ilə insanları o qədər valeh edirlər ki, ruhları bədənlərindən ayrılır.
Populyar mədəniyyətdə
- Alkonost 2019-cu ildə çıxan Mythgard adlı rəqəmsal kart oyununda Dreni fraksiyasının nadir bir döyüşçüsü kimi yer alıb.
- 2016-cı ildə Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində iştirak etmiş xorvatiyalı müğənni Nina Kralcits özünü Alkonost of Balkan adlandırır.
- Alkonost, 1995-ci ildə Tatarıstanın Naberejnı Çelnı şəhərində qurulmuş Rus epik folk metal qrupudur.
Qalereya
- Postcard, 1908
-
-
İstinadlar
- Nina, Lena G. "Everything Slavic Related". self-published. 2011-08-27 tarixində orijinalından (blog) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-05-27 – Tumblr vasitəsilə.
- Bobrov A. A. Русский месяцеслов на все времена. Памятные даты, праздники, обряды, именины [Russian months for all time. Memorable dates, holidays, ceremonies, name days] (rus). M.: Veche. 2004. ISBN .
- "Алконост". PR in mythology. Electronic encyclopedia.
- Torpie, Kate. Groovy Tubes: Mythical Beasts. Groovy Tube Books (children's illustrated). Norwalk, CT: InnovativeKids. 2007. 23. B002YX0E8Y. İstifadə tarixi: 18 November 2016.[]
- Matthews, John; Matthews, Caitlin. The Element Encyclopedia of Magical Creatures: The Ultimate A–Z of Fantastic Beings from Myth and Magic (children's illustrated). London: HarperCollins UK. 2010. səh. 16. ISBN . İstifadə tarixi: 18 November 2016.[]
- "Nina Kraljić Alkonost of Balkan".
Xarici keçidlər
Vikianbarda Alkonost ilə əlaqədar mediafayllar var
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Alkonost efsanevi qadin basli qus Alkonost bezi efsanelerde ferdi bir obraz kimi qeyd olunmusdur AlkonostMifologiya Bizans slavyanCinsi qadinElaqeli personajlar SirinXarakterik cehetleri valehedici oxumaAtributlar cennet ciceyi ve bukulmus tumarMenseyi Alkonostun obrazi tanrilar terefinden alacaqaranliq deniz qusuna cevrilmis Alkion adli qiz haqqinda yunan mifine dayanir Vikianbarda elaqeli mediafayllarFolklorAlkonostun adi yunan yari ilahesi Alkiondan gelir Yunan mifologiyasina gore Alkion tanrilar terefinden qus alacaqaranliq deniz qusu sekline salinmisdir Alkonost o qeder gozel sesler cixarir ki onu esiden her kes bildiklerini unudur ve basqa hec ne istemir O underworld oluler alemi dunyasinda oz hemkari olan Sirin ile birlikde yasayir Alkonost eseri Alkonost yumurtalarini sahilde qoyur ve sonra onlari denize yuvarlayir Yumurtalar cixanda ise guclu bir firtina baslayir ve deniz o qeder cosur ki onu kecmek mumkunsuz olur O Slavyan mifologiyasindaki diger quslarin Raroq ve Stratimin bacisi hesab olunur Xalq efsanelerine gore Alma Xilaskari Bayraminin ing Apple Feast of the Saviour seheri Sirin alma baglarina ucub kederli sekilde oxuyur Gunortadan sonra ise Alkonost hemin yere ucur ve sevinc icinde gulmeye baslayir O qanadlarindan cilenen seh ile oturdugu agacin meyvelerine sefa bexs edir EdebiyyatdaV M Vasnetsov Sirin ve Alkonost Keder ve sevinc quslari 1896 Alkonost haqqindaki sujet Aristotel Heyvanlar tarixi V 542b 4 ve Pliniy Starsinin Tebii tarix X 32 47 qisin ortasinda sahil qumlarina yumurta qoyan zimorodok yun ἀlkywn haqqinda yazdiqlarina dayanir Yeddi gun erzinde qus yumurtalarini inkubasiya edir daha sonra ise yeddi gun balalarini besleyir Bu muddet erzinde denizde tam sakitlik hokm surur ve bu gunlere Alkonost gunleri ve ya Alkion gunleri deyilir Xristian yazili enenesinde Alkonost haqqinda ilk sujet IV esrde yazilmis Boyuk Vasilinin Sestodnevi eserinde gorunur Slavyan metnlerinde bu personaj haqqinda ilk melum menbe IX X esrlerde yasamis Bolqar Eksarx Ioannin Sestodnevi eseridir Burada alkuon est morskaya ptica alkuon deniz qusudur ifadesinin yanlis oxunmasi neticesinde ilk defe Alkonost adi meydana gelmis ve qedim rus edebiyyatinda sabitlesmisdir Tolkovaya Palea ve ondan goturulmus Azbukovnikler XVI XVII esrler Alkonost obrazina daha nagilvari xususiyyetler elave edir o yumurtalarini denizin derinliklerine qoyur ve suyun sethinde inkubasiya edir Alkonostun denizde bala cixarmasi haqqinda motiv rus menevi negmelerinde Goyercin kitabi ve Cesur Yeqori haqqinda dastanlarda Strafil qusuna aid edilir XVII XVIII esr mecmuelerinde ise Alkonost denizde uzen yuvada balalarini cixaran bir qus kimi tesvir olunur bu obraz Isidor Sevilski Albert Veliki ve Brunetto Latini terefinden xatirlanir Bu qus haqqinda nagil Qerbi Avropa bestiarilerinde de oxunur Sirin ve Alkonost adli iki antropomorfik cennet qusu XVII esrden etibaren Xronoqraflarda qeyd olunur Onlarin ilk melum adi 1617 ci il Rus Xronoqrafi redaksiyasinda rast gelinir Efsaneye gore bu quslar oz negmeleri ile insanlari o qeder valeh edirler ki ruhlari bedenlerinden ayrilir Populyar medeniyyetdeAlkonost 2019 cu ilde cixan Mythgard adli reqemsal kart oyununda Dreni fraksiyasinin nadir bir doyuscusu kimi yer alib 2016 ci ilde Avroviziya Mahni Musabiqesinde istirak etmis xorvatiyali mugenni Nina Kralcits ozunu Alkonost of Balkan adlandirir Alkonost 1995 ci ilde Tataristanin Naberejni Celni seherinde qurulmus Rus epik folk metal qrupudur QalereyaPostcard 1908IstinadlarNina Lena G Everything Slavic Related self published 2011 08 27 tarixinde orijinalindan blog arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 05 27 Tumblr vasitesile Bobrov A A Russkij mesyaceslov na vse vremena Pamyatnye daty prazdniki obryady imeniny Russian months for all time Memorable dates holidays ceremonies name days rus M Veche 2004 ISBN 5 7838 1304 4 Alkonost PR in mythology Electronic encyclopedia Torpie Kate Groovy Tubes Mythical Beasts Groovy Tube Books children s illustrated Norwalk CT InnovativeKids 2007 23 B002YX0E8Y Istifade tarixi 18 November 2016 daha etibarli menbe lazimdir Matthews John Matthews Caitlin The Element Encyclopedia of Magical Creatures The Ultimate A Z of Fantastic Beings from Myth and Magic children s illustrated London HarperCollins UK 2010 seh 16 ISBN 978 0007365050 Istifade tarixi 18 November 2016 daha etibarli menbe lazimdir Nina Kraljic Alkonost of Balkan Xarici kecidlerVikianbarda Alkonost ile elaqedar mediafayllar var