Seyidağa Axundzadə — tarixçi.
Seyidağa Axundzadə | |
---|---|
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Maştağa, Bakı qəzası, Bakı quberniyası, Rusiya imperiyası |
Fəaliyyəti | tarixçi |
Həyatı
Seyidağa Mir Hüseyn oğlu Axundzadə 1887-ci ildə Maştağada ruhani ailəsində anadan olub, açıqfikirli və mütərəqqi ziyalılardan idi. Atası Axund Mir Hüseyn (1852-1924) İraqın Nəcəf şəhərində 15 il ali dini təhsil almış, islami elmlərlə yanaşı tarix, coğrafiya və tibb sahəsinə dair biliklərə dərindən yiyələnmişdir. Axund Mir Hüseyn xeyriyyəçi Hacı Zeynalabdin Tağıyevlə dostluq edirdi. Deyilənə görə Hacı, Axund Mir Hüseynin biliyini və istedadını yüksək qiymətləndirib ona at və fayton bağışlamışdı. Seyidağa atasının Hacı ilə dostluq münasibətlərindən faydalanaraq Tağıyevin "Kaspi" mətbəəsində mürəttib vəzifəsinə işə düzəlmişdi. O sürətlə və qüsursuz yığıcılıq peşəsinə yiyələnməklə yanaşı mətbuatda məqalələr ilə çıxış edirdi. "Kaspi" mətbəəsi Bakının indiki Sabir adına bağçasında yerləşirdi. Cavad Axundzadənin dediyinə görə anası mətbəədə işləyən atasına vaxtaşırı çörək aparırmış və hamiləliyinin son günlərindən birində – 1909-cu ildə o Maştağada yox, məhz "Kaspi" mətbəəsində anadan olmuşdur. Seyidağa Axundzadə sonralar "Orucov qardaşları" mətbəəsində, "Səda", "Hümmət", "Yeni fikir" qəzetlərində və "Azərnəşr"də linotipçi işləsə də ilk dəfə əmək fəaliyyətinə başladığı məkanı, ilk övladının dünyaya gəldiyi yeri – "Kaspi" mətbəəsini unutmurdu. Nüfuzlu mətbuat orqanlarının, sanballı tarixi kitabların "doğum evi" olan "Kaspi" mətbəəsi onun üçün əziz və unudulmaz idi. Təkcə onu xatırlatmaq kifayətdir ki, Bakı qazisi Mir Məhəmməd Kərim Mir Cəfərzadənin ilk dəfə Azərbaycan dilinə tərcümə etdiyi üç cildlik, ümumi həcmi 2500 səhifəyə yaxın "Kəşfül-həqayiq" adlı Qurani-Şərifin təfsiri kitabı 1904-cü ildə Azərbaycan və ərəb dillərində "Kaspi" mətbəəsində işıq üzü görmüşdür. Eləcə də burada Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin, Yusif Vəzir Çəmənzəminlinin, Məhəmməd Hadinin, Abbas Səhhətin, Əliabbas Müznibin, Abdulla Şaiqin, Sultan Məcid Qənizadənin, Mahmud bəy Mahmudbəyovun, Lev Tolstoyun və b. əsərləri çap olunmuşdur. Bu mətbəə əslində Azərbaycanın kitab mədəniyyətinə misilsiz töhfələr bəxş etmişdir. Təəssüflər olsun ki, 1918-ci ilin mart soyqrımında erməni-daşnak hərbi bandalarının Bakı şəhərində barbarcasına yandırıb məhv etdikləri tarixi memarlıq abidələri, müqəddəs ziyarətgahlar, təhsil və mədəniyyət ocaqları, inzibati və yaşayış binaları sırasında zəmanəsinin açıq söz, açıq fikir beşiyi, Qafqazın qocaman və mötəbər mətbuat mərkəzi sayılan "Kaspi" mətbəəsi də yer almışdı
Əsərləri
- "Mart hadisəsi 1918 və yaxud Nuru Paşa ordusu tərəfindən Bakının işğalı" ( 1919) "Turan" mətbəəsi 4 cildlik kitab
İstinadlar
[1][ölü keçid]
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Seyidaga Axundzade tarixci Seyidaga AxundzadeDogum tarixi 1857Dogum yeri Mastaga Baki qezasi Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiFealiyyeti tarixciHeyatiSeyidaga Mir Huseyn oglu Axundzade 1887 ci ilde Mastagada ruhani ailesinde anadan olub aciqfikirli ve mutereqqi ziyalilardan idi Atasi Axund Mir Huseyn 1852 1924 Iraqin Necef seherinde 15 il ali dini tehsil almis islami elmlerle yanasi tarix cografiya ve tibb sahesine dair biliklere derinden yiyelenmisdir Axund Mir Huseyn xeyriyyeci Haci Zeynalabdin Tagiyevle dostluq edirdi Deyilene gore Haci Axund Mir Huseynin biliyini ve istedadini yuksek qiymetlendirib ona at ve fayton bagislamisdi Seyidaga atasinin Haci ile dostluq munasibetlerinden faydalanaraq Tagiyevin Kaspi metbeesinde murettib vezifesine ise duzelmisdi O suretle ve qusursuz yigiciliq pesesine yiyelenmekle yanasi metbuatda meqaleler ile cixis edirdi Kaspi metbeesi Bakinin indiki Sabir adina bagcasinda yerlesirdi Cavad Axundzadenin dediyine gore anasi metbeede isleyen atasina vaxtasiri corek aparirmis ve hamileliyinin son gunlerinden birinde 1909 cu ilde o Mastagada yox mehz Kaspi metbeesinde anadan olmusdur Seyidaga Axundzade sonralar Orucov qardaslari metbeesinde Seda Hummet Yeni fikir qezetlerinde ve Azernesr de linotipci islese de ilk defe emek fealiyyetine basladigi mekani ilk ovladinin dunyaya geldiyi yeri Kaspi metbeesini unutmurdu Nufuzlu metbuat orqanlarinin sanballi tarixi kitablarin dogum evi olan Kaspi metbeesi onun ucun eziz ve unudulmaz idi Tekce onu xatirlatmaq kifayetdir ki Baki qazisi Mir Mehemmed Kerim Mir Ceferzadenin ilk defe Azerbaycan diline tercume etdiyi uc cildlik umumi hecmi 2500 sehifeye yaxin Kesful heqayiq adli Qurani Serifin tefsiri kitabi 1904 cu ilde Azerbaycan ve ereb dillerinde Kaspi metbeesinde isiq uzu gormusdur Elece de burada Ebdurrehim bey Haqverdiyevin Yusif Vezir Cemenzeminlinin Mehemmed Hadinin Abbas Sehhetin Eliabbas Muznibin Abdulla Saiqin Sultan Mecid Qenizadenin Mahmud bey Mahmudbeyovun Lev Tolstoyun ve b eserleri cap olunmusdur Bu metbee eslinde Azerbaycanin kitab medeniyyetine misilsiz tohfeler bexs etmisdir Teessufler olsun ki 1918 ci ilin mart soyqriminda ermeni dasnak herbi bandalarinin Baki seherinde barbarcasina yandirib mehv etdikleri tarixi memarliq abideleri muqeddes ziyaretgahlar tehsil ve medeniyyet ocaqlari inzibati ve yasayis binalari sirasinda zemanesinin aciq soz aciq fikir besiyi Qafqazin qocaman ve moteber metbuat merkezi sayilan Kaspi metbeesi de yer almisdiEserleri Mart hadisesi 1918 ve yaxud Nuru Pasa ordusu terefinden Bakinin isgali 1919 Turan metbeesi 4 cildlik kitabIstinadlar 1 olu kecid Hemcinin baxMastaga