Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Müqəddəs Valentin Günü, Sevgililər günü kimi də tanınan, başlanğıc tarixi qədim Roma İmperiyası dövrünə təsadüf edən, Katolik xristianların inancına görə bayram edilən tarixi gün.
| Müqəddəs Valentin Günü | |
|---|---|
 | |
| Tarix | 14 fevral |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
14 Fevral tarixi
Qədim Romada 14 fevral günü bütün romalılar üçün əhəmiyyətli bir gün idi. Bu gündə Roma xalqı tərəfindən qadınlıq və evlilik ilahəsi olaraq qəbul edilən ilaha hörmət əlaməti olaraq tətil və şənlik edilərdi.
15 fevral günündə isə Bayramı başlayırdı. Bu bayram xalqın gənc əhalisi üçün böyük əhəmiyyət daşıyırdı. Bunun səbəbi isə həyatları qəti qaydalar ilə məhdudlaşdırılmış, bunun təbii nəticəsi olaraq birlikdə həyata şansı olmayan bu gənclər yalnız bu bayram müddətində belə olsa bir-birlərinin partneri olurdular. Hansı gənc qadının hansı gənc kişi ilə bir cüt meydana gətirəcəyi köhnə bir ənənə olan və Luperkalia Bayramının ərəfə günü edilən bir püşk ilə müəyyən olurdu. Romalı gənc qızlar adlarını kiçik kağız parçalarının üzərinə yazıb bir qaba qoyurdular. Gənc Romalı kişilər isə qabdan bu kağızları çəkərək üzərində hansı qızın adı yazılıbsa o qızla bayram əyləncələri boyunca birlikdə cinsi həyat yaşayırdılar.
III əsrdə Roma imperiyasına başçılıq edən İmperator II Kladius tarix qaynaqlarında bu hallara son qoymaq istəyən əxlaqi dəyərlərə önəm verən bir imperator kimi xarakterizə olunub. Onun hətta ordunun güclənməsi və nizam-intizamın qorunması üçün orduda xidmət edən gənclərə müvəqqəti olaraq evlənməyi qadağan etdiyi də tarixi qaynaqlarda göstərilib.
O zamanlar Valentin Romada rahib idi. Valentin imperatorun Luperkalia bayramını qadağan etməsinə baxmayaraq, gizli şəkildə qızlarla oğlanları görüşdürməkdə, onların bu müvəqqəti görüşünü də xristianlıq qaydaları ilə guya qanuniləşdirməkdə davam edirmiş. (Katoliklər də bu fakta dayanaraq iddia edirdilər ki, rahib Valentin xristianlığı təbliğ etdiyi üçün öldürülüb.) İmperator da onun bu hərəkətlərindən xəbər tutaraq zindana atdırır və döydürərək, təhqiramiz formada öldürtdürür. Valentin 14 fevral tairixində xristian məzarlığında dəfn edilir.
Rahib Valentin barədə tarixdə keçən maraqlı faktlardan biri də onun həbsxanadan öz yoldaşlarına, xüsusən də keşiş dostu Mariusa "Valentini unutma", "Səni sevirəm" deyə məktublar göndərməsidir. Bu fakt ümumiyyətlə, Valentinin eyni zamanda bir homoseksual olduğu fərziyyəsini də önə çəkir.
14 Fevral Müqəddəs Valentin Günü müxtəlif xristian məzhəblərində qeyd olunur; məsələn, Anglikan Birliyi təqvimində,bayram günü kimi Lüteran kilsəsinin təqvimində göstərilir . Ancaq 1969-cu ildə 14 Fevral Müqəddəs Valentin günü Ümumi Roma Təqvimindən çıxarıldı səbəb kimi isə , Müqəddəs Valentin haqqında 14 fevralda Via Flaminiya üzərində dəfn olunmasından başqa heç nə məlum olmadığı göstərilir.
Əfsanələr
İngilis tarixçisi Con Foks qeyd edir ki, Valentinin Müqəddəs Hippolitus qəbiristanlığının yaxınlığında yerləşən Romadakı Praxedes Kilsəsində dəfn edildiyini bildirir. Bu əmrdə deyilir ki, əfsanəyə görə "Culiya özü məzarının yanında çəhrayı çiçəkli bir badam ağacı əkdi. Buna görə də indi badam ağacı məhəbbət və dostluğun rəmzidir"
Başqa bir əfsanəyə görə Müqəddəs Valentin,əsgərlərə Allahın sevgisini daim xatırlamaq üçün öz perqamentlərini ürəklərinin üzərindən kəsmələrini deyib buna görə də ürəyi sevginin simvolu hesab edirlər.
Valentin günü
14 fevralın “Valentin günü”adı altında açıq-aşkar qeyd edilməsi rahib Valentinin ölümündən təxminən 226 il sonraya təsadüf edir. Papa Gelasius tərəfindən 496-cı ildə Roma bütpərəstlərindən qalan adı rahib Valentinin şərəfinə dəyişdirilir. Addəyişmənin səbəbinə gəlincə isə, xristian ruhanilər Romadakı bütpərəstlərin "Luperkalia" bayramına xristian gənclərin də qatıldığından və bütpərəst qızlarla əylənmələrindən narahat olduqlarından ,gənclərin heç olmasa xristianlığa bağlı adı olan bir şənlikdə - “Müqəddəs Valentin günü”ndə əylənmələrini təmin etdilər. Bununla da həmin bu “Valentin günü” meydana çıxdı. Başqa sözlə, Xristian kilsəsi Roma bütpərəstlərinin 15 fevralda keçirdikləri kütləvi aşkar əxlaqsızlıq bayramlarını Papa Gelasiusun təşəbbüsü ilə 1 gün əvvəlki tarixə - 14 fevrala rəsmiləşdirdi.
Sevgililər günü
İllər keçdikcə yavaş-yavaş 14 fevral sevgililərin, aşiqlərin bir-birlərinə eşq mesajları göndərdiyi bir günə çevrildi. Bununla pararel olaraq "Müqəddəs Valentin" də xristianlar arasında bütün sevənlərin qoruyucu əzizi halına gəlib belə xatırlanmağa başlandı. Sevgililər Günü 1800-cü illərdən sonra Amerikada ilk Sevgililər Günü kartını göndərməsindən bu yana indiki vaxtda daha çox sayda insanın qeyd etdiyi ictimai bir hadisə halına gəldi. Bunun təbii nəticəsi olaraq hadisənin ticarət istiqaməti çox inkişaf etdi. Az qala hər kəs hər il 14 fevralda sevgililərinə və ya yoldaşlarına bu günün ruhu ilə inteqrasiya olunan, qarşı tərəfə sevgilərini izah edən hədiyyələr verir. Bu hədiyyələrin başında isə sadə, amma bir o qədər mənalı çiçəklər gəlir.
Sevgililər gününü bəzi müsəlman ölkələri qeyd etmir. Özbəkistan, Türkmənistan, Malayziya, İndoneziya, İran, Səudiyyə Ərəbistanı və Pakistan Sevgililər Gününü qeyd etməyən ölkələrdir.
Mənbə
- “Oxford University Press” qəzeti, 1997-ci il, 14 fevral buraxılışı
- “Centre Daily Times” qəzeti, 2009-cu il, 14 fevral buraxılışı
- “New York Times” qəzeti, 1993-cü il, 14 fevral buraxılışı
- Countries That Do Not Celebrate Valentine’s Day 2019-02-15 at the Wayback Machine, Map Universal
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Muqeddes Valentin Gunu Sevgililer gunu kimi de taninan baslangic tarixi qedim Roma Imperiyasi dovrune tesaduf eden Katolik xristianlarin inancina gore bayram edilen tarixi gun Muqeddes Valentin GunuTarix 14 fevral Vikianbarda elaqeli mediafayllar14 Fevral tarixiQedim Romada 14 fevral gunu butun romalilar ucun ehemiyyetli bir gun idi Bu gunde Roma xalqi terefinden qadinliq ve evlilik ilahesi olaraq qebul edilen ilaha hormet elameti olaraq tetil ve senlik edilerdi 15 fevral gununde ise Bayrami baslayirdi Bu bayram xalqin genc ehalisi ucun boyuk ehemiyyet dasiyirdi Bunun sebebi ise heyatlari qeti qaydalar ile mehdudlasdirilmis bunun tebii neticesi olaraq birlikde heyata sansi olmayan bu gencler yalniz bu bayram muddetinde bele olsa bir birlerinin partneri olurdular Hansi genc qadinin hansi genc kisi ile bir cut meydana getireceyi kohne bir enene olan ve Luperkalia Bayraminin erefe gunu edilen bir pusk ile mueyyen olurdu Romali genc qizlar adlarini kicik kagiz parcalarinin uzerine yazib bir qaba qoyurdular Genc Romali kisiler ise qabdan bu kagizlari cekerek uzerinde hansi qizin adi yazilibsa o qizla bayram eylenceleri boyunca birlikde cinsi heyat yasayirdilar III esrde Roma imperiyasina basciliq eden Imperator II Kladius tarix qaynaqlarinda bu hallara son qoymaq isteyen exlaqi deyerlere onem veren bir imperator kimi xarakterize olunub Onun hetta ordunun guclenmesi ve nizam intizamin qorunmasi ucun orduda xidmet eden genclere muveqqeti olaraq evlenmeyi qadagan etdiyi de tarixi qaynaqlarda gosterilib O zamanlar Valentin Romada rahib idi Valentin imperatorun Luperkalia bayramini qadagan etmesine baxmayaraq gizli sekilde qizlarla oglanlari gorusdurmekde onlarin bu muveqqeti gorusunu de xristianliq qaydalari ile guya qanunilesdirmekde davam edirmis Katolikler de bu fakta dayanaraq iddia edirdiler ki rahib Valentin xristianligi teblig etdiyi ucun oldurulub Imperator da onun bu hereketlerinden xeber tutaraq zindana atdirir ve doydurerek tehqiramiz formada oldurtdurur Valentin 14 fevral tairixinde xristian mezarliginda defn edilir Rahib Valentin barede tarixde kecen maraqli faktlardan biri de onun hebsxanadan oz yoldaslarina xususen de kesis dostu Mariusa Valentini unutma Seni sevirem deye mektublar gondermesidir Bu fakt umumiyyetle Valentinin eyni zamanda bir homoseksual oldugu ferziyyesini de one cekir 14 Fevral Muqeddes Valentin Gunu muxtelif xristian mezheblerinde qeyd olunur meselen Anglikan Birliyi teqviminde bayram gunu kimi Luteran kilsesinin teqviminde gosterilir Ancaq 1969 cu ilde 14 Fevral Muqeddes Valentin gunu Umumi Roma Teqviminden cixarildi sebeb kimi ise Muqeddes Valentin haqqinda 14 fevralda Via Flaminiya uzerinde defn olunmasindan basqa hec ne melum olmadigi gosterilir EfsanelerIngilis tarixcisi Con Foks qeyd edir ki Valentinin Muqeddes Hippolitus qebiristanliginin yaxinliginda yerlesen Romadaki Praxedes Kilsesinde defn edildiyini bildirir Bu emrde deyilir ki efsaneye gore Culiya ozu mezarinin yaninda cehrayi cicekli bir badam agaci ekdi Buna gore de indi badam agaci mehebbet ve dostlugun remzidir Basqa bir efsaneye gore Muqeddes Valentin esgerlere Allahin sevgisini daim xatirlamaq ucun oz perqamentlerini ureklerinin uzerinden kesmelerini deyib buna gore de ureyi sevginin simvolu hesab edirler Valentin gunu14 fevralin Valentin gunu adi altinda aciq askar qeyd edilmesi rahib Valentinin olumunden texminen 226 il sonraya tesaduf edir Papa Gelasius terefinden 496 ci ilde Roma butperestlerinden qalan Luperkalia bayraminin adi rahib Valentinin serefine deyisdirilir Addeyismenin sebebine gelince ise xristian ruhaniler Romadaki butperestlerin Luperkalia bayramina xristian genclerin de qatildigindan ve butperest qizlarla eylenmelerinden narahat olduqlarindan genclerin hec olmasa xristianliga bagli adi olan bir senlikde Muqeddes Valentin gunu nde eylenmelerini temin etdiler Bununla da hemin bu Valentin gunu meydana cixdi Basqa sozle Xristian kilsesi Roma butperestlerinin 15 fevralda kecirdikleri kutlevi askar exlaqsizliq bayramlarini Papa Gelasiusun tesebbusu ile 1 gun evvelki tarixe 14 fevrala resmilesdirdi Sevgililer gunuIller kecdikce yavas yavas 14 fevral sevgililerin asiqlerin bir birlerine esq mesajlari gonderdiyi bir gune cevrildi Bununla pararel olaraq Muqeddes Valentin de xristianlar arasinda butun sevenlerin qoruyucu ezizi halina gelib bele xatirlanmaga baslandi Sevgililer Gunu 1800 cu illerden sonra Amerikada ilk Sevgililer Gunu kartini gondermesinden bu yana indiki vaxtda daha cox sayda insanin qeyd etdiyi ictimai bir hadise halina geldi Bunun tebii neticesi olaraq hadisenin ticaret istiqameti cox inkisaf etdi Az qala her kes her il 14 fevralda sevgililerine ve ya yoldaslarina bu gunun ruhu ile inteqrasiya olunan qarsi terefe sevgilerini izah eden hediyyeler verir Bu hediyyelerin basinda ise sade amma bir o qeder menali cicekler gelir Sevgililer gununu bezi muselman olkeleri qeyd etmir Ozbekistan Turkmenistan Malayziya Indoneziya Iran Seudiyye Erebistani ve Pakistan Sevgililer Gununu qeyd etmeyen olkelerdir Menbe Oxford University Press qezeti 1997 ci il 14 fevral buraxilisi Centre Daily Times qezeti 2009 cu il 14 fevral buraxilisi New York Times qezeti 1993 cu il 14 fevral buraxilisiCountries That Do Not Celebrate Valentine s Day 2019 02 15 at the Wayback Machine Map Universal