Session Initiation Protocol (SIP; azərb. Sessiyanın başlanması protokolu) — səs, video və mesajlaşma proqramlarını əhatə edən kommunikasiya seanslarını başlatmaq, saxlamaq və dayandırmaq üçün istifadə olunan siqnal protokolu SIP internet telefoniyasında, şəxsi IP telefon sistemlərində, həmçinin LTE (VoLTE) üzərindən mobil telefon zənglərində istifadə olunur.
SIP | |
Session Initiation Protocol | |
---|---|
Yaradılma tarixi | mart 1999 | )
Port/ID | 5060, 5061 |
Protokolun məqsədi | internet telefoniya |
Protokol mübadilə olunan mesajların xüsusi formatını və iştirakçıların əməkdaşlığı üçün kommunikasiyaların ardıcıllığını müəyyən edir. SIP mətn əsaslı protokoldur, "Hypertext Transfer Protocol" (HTTP) və "Simple Mail Transfer Protocol" (SMTP) kimi bir çox elementlərini özündə birləşdirir. SIP ilə qurulan zəng çoxsaylı striminq mediasından ibarət ola bilər, lakin SIP mesajında faydalı yük kimi məlumat mübadiləsi edən mətnli mesajlar kimi proqramlar üçün ayrıca striminq tələb olunmur.
SIP sessiya mediasını təyin edən və daşıyan bir neçə digər protokollarla birlikdə işləyir. Ən çox media növü və parametrlərinin müzakirəsi və media quraşdırması SIP mesajlarında faydalı yük kimi daşınan (SDP) ilə həyata keçirilir. SIP əsas nəqliyyat təbəqəsi protokolundan müstəqil olmaq üçün nəzərdə tutulmuşdur. Bu, "" (UDP), "Transmission Control Protocol" (TCP) və "" (SCTP) ilə istifadə edilə bilər. Təhlükəsiz şəbəkə əlaqələri üzərindən SIP mesajlarının təhlükəsiz şəkildə ötürülməsi üçün protokol "" (TLS) ilə şifrələnə bilər. Media axınlarının (səs, video) ötürülməsi üçün SIP mesajlarında daşınan SDP faydalı yükü adətən "" (RTP) və ya "" (SRTP) istifadə edir.
Tarixi
SIP ilk olaraq 1996-cı ildə Mark Hendli, Henninq Şultsrinn, Yeva Şuler və Conatan Rozenberq tərəfindən ""da multimedia sessiyalarının qurulmasını asanlaşdırmaq üçün dizayn edilmişdir. Protokol 1999-cu ildə RFC 2543 kimi standartlaşdırılmışdır. 2000-ci ilin noyabrında SIP mobil şəbəkələrdə IP əsaslı striminq multimedia xidmətləri üçün siqnal protokolu və "IP Multimedia Subsystem" (IMS) arxitekturasının daimi elementi kimi qəbul edilmişdir. 2002-ci ilin iyununda spesifikasiyaya yenidən baxılmışdır. O vaxtdan bəri müxtəlif genişləndirmələr və dəqiqləşdirmələr dərc edilmişdir.
SIP yeni multimedia proqramlarını dəstəkləmək məqsədi ilə ictimai telefon şəbəkəsində (PSTN) mövcud olan zəng emalı funksiyalarını və xüsusiyyətlərini dəstəkləyən IP əsaslı kommunikasiya üçün siqnalizasiya və zəng quraşdırma protokolunu təmin etmək məqsədilə hazırlanmışdır. Bu videotelefoniya, paylanması, ani mesajlaşma, iştirakçılıq haqqında məlumat, , və onlayn oyunlar üçün genişləndirilmişdir.
SIP öz tərəfdarları ilə deyil, internet cəmiyyətində kök salması ilə seçilir. SIP ilk növbədə İnternet mühəndisliyi üzrə xüsusi komissiya (IETF) tərəfindən standartlaşdırılmış, kimi digər protokollar isə ənənəvi olaraq Beynəlxalq Telekommunikasiya İttifaqı (ITU) ilə əlaqələndirilmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "What is SIP?". . May 11, 2004. September 18, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: September 11, 2023.
- "4G | ShareTechnote". www.sharetechnote.com. 2023-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-09.
- Johnston, Alan B. SIP: Understanding the Session Initiation Protocol (Second). Artech House. 2004. ISBN .
- "SIP core working group charter". Internet Engineering Task Force. 2010-12-07. 2010-02-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-01-11.
- "Search Internet-Drafts and RFCs". Internet Engineering Task Force. 2020-05-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-11.
- SIP: Session Initiation Protocol. 2002. doi:10.17487/RFC3261. RFC 3261.
- Rouse, Margaret. "Session Initiation Protocol (SIP)". . 2018-07-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-09-11.
Əlavə ədəbiyyat
- Brian Reid; Steve Goodman, Exam Ref 70-342 Advanced Solutions of Microsoft Exchange Server 2013 (MCSE), Microsoft Press, 22 January 2015, səh. 24, ISBN
- Miikka Poikselkä; Georg Mayer; Hisham Khartabil; Aki Niemi, The IMS: IP Multimedia Concepts and Services in the Mobile Domain, John Wiley & Sons, 19 November 2004, səh. 268, ISBN
Xarici keçidlər
- IANA: SIP Parameters
- IANA: SIP Event Types Namespace
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Session Initiation Protocol SIP azerb Sessiyanin baslanmasi protokolu ses video ve mesajlasma proqramlarini ehate eden kommunikasiya seanslarini baslatmaq saxlamaq ve dayandirmaq ucun istifade olunan siqnal protokolu SIP internet telefoniyasinda sexsi IP telefon sistemlerinde hemcinin LTE VoLTE uzerinden mobil telefon zenglerinde istifade olunur SIPSession Initiation ProtocolYaradilma tarixi mart 1999 26 il evvel 1999 03 Port ID 5060 5061Protokolun meqsedi internet telefoniya Protokol mubadile olunan mesajlarin xususi formatini ve istirakcilarin emekdasligi ucun kommunikasiyalarin ardicilligini mueyyen edir SIP metn esasli protokoldur Hypertext Transfer Protocol HTTP ve Simple Mail Transfer Protocol SMTP kimi bir cox elementlerini ozunde birlesdirir SIP ile qurulan zeng coxsayli striminq mediasindan ibaret ola biler lakin SIP mesajinda faydali yuk kimi melumat mubadilesi eden metnli mesajlar kimi proqramlar ucun ayrica striminq teleb olunmur SIP sessiya mediasini teyin eden ve dasiyan bir nece diger protokollarla birlikde isleyir En cox media novu ve parametrlerinin muzakiresi ve media qurasdirmasi SIP mesajlarinda faydali yuk kimi dasinan SDP ile heyata kecirilir SIP esas neqliyyat tebeqesi protokolundan musteqil olmaq ucun nezerde tutulmusdur Bu UDP Transmission Control Protocol TCP ve SCTP ile istifade edile biler Tehlukesiz sebeke elaqeleri uzerinden SIP mesajlarinin tehlukesiz sekilde oturulmesi ucun protokol TLS ile sifrelene biler Media axinlarinin ses video oturulmesi ucun SIP mesajlarinda dasinan SDP faydali yuku adeten RTP ve ya SRTP istifade edir TarixiSIP ilk olaraq 1996 ci ilde Mark Hendli Henninq Sultsrinn Yeva Suler ve Conatan Rozenberq terefinden da multimedia sessiyalarinin qurulmasini asanlasdirmaq ucun dizayn edilmisdir Protokol 1999 cu ilde RFC 2543 kimi standartlasdirilmisdir 2000 ci ilin noyabrinda SIP mobil sebekelerde IP esasli striminq multimedia xidmetleri ucun siqnal protokolu ve IP Multimedia Subsystem IMS arxitekturasinin daimi elementi kimi qebul edilmisdir 2002 ci ilin iyununda spesifikasiyaya yeniden baxilmisdir O vaxtdan beri muxtelif genislendirmeler ve deqiqlesdirmeler derc edilmisdir SIP yeni multimedia proqramlarini desteklemek meqsedi ile ictimai telefon sebekesinde PSTN movcud olan zeng emali funksiyalarini ve xususiyyetlerini destekleyen IP esasli kommunikasiya ucun siqnalizasiya ve zeng qurasdirma protokolunu temin etmek meqsedile hazirlanmisdir Bu videotelefoniya paylanmasi ani mesajlasma istirakciliq haqqinda melumat ve onlayn oyunlar ucun genislendirilmisdir SIP oz terefdarlari ile deyil internet cemiyyetinde kok salmasi ile secilir SIP ilk novbede Internet muhendisliyi uzre xususi komissiya IETF terefinden standartlasdirilmis kimi diger protokollar ise enenevi olaraq Beynelxalq Telekommunikasiya Ittifaqi ITU ile elaqelendirilmisdir Hemcinin baxIP Multimedia SubsystemIstinadlar What is SIP May 11 2004 September 18 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi September 11 2023 4G ShareTechnote www sharetechnote com 2023 01 01 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2023 03 09 Johnston Alan B SIP Understanding the Session Initiation Protocol Second Artech House 2004 ISBN 9781580531689 SIP core working group charter Internet Engineering Task Force 2010 12 07 2010 02 19 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 01 11 Search Internet Drafts and RFCs Internet Engineering Task Force 2020 05 31 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2023 09 11 SIP Session Initiation Protocol 2002 doi 10 17487 RFC3261 RFC 3261 Rouse Margaret Session Initiation Protocol SIP 2018 07 10 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2023 09 11 Elave edebiyyatBrian Reid Steve Goodman Exam Ref 70 342 Advanced Solutions of Microsoft Exchange Server 2013 MCSE Microsoft Press 22 January 2015 seh 24 ISBN 9780735697904 Miikka Poikselka Georg Mayer Hisham Khartabil Aki Niemi The IMS IP Multimedia Concepts and Services in the Mobile Domain John Wiley amp Sons 19 November 2004 seh 268 ISBN 978047087114 0Xarici kecidlerIANA SIP Parameters IANA SIP Event Types Namespace