Serbofobiya (serb. Србофобија) — Serbiyaya, serblərə, serb dilinə və ya Serb Pravoslav Kilsəsinə qarşı nifrət və ya düşmənçilik hisslərini tərif etmək üçün istifadə edilən ümumi sosial-siyasi termin. Bu fenomen tarixən serb xalqının və sosial qrupunun təqib edilməsinə, təzyiqlərə məruz qalmasına səbəb olmuşdur. Serbofobiya termini indiki dövrdə bütün xalqla əlaqəli olaraq serblərə tarixi nifrətin tərifi kimi qəbul edilir, serblərə bağlı hər şeyin, xüsusilə də serb dövlətçiliyinin rəddi və onlara nifrət hissi ifadə edir. Digər tərəfdən, Serb Respublikasının Bosniya və Herseqovina daxilində ayrıca bir muxtar serb bölgəsi olaraq rədd edilməsi də buna aiddir.
Bu fikrin ən parlaq nümayəndəsi XIX–XX əsrlərdə mövcud olan idi. Bu partiyanın ən ifrat elementləri İkinci Dünya müharibəsi dövründə Yuqoslaviya krallığında hakimiyyətə gələn və serblər, yəhudilər, qaraçılar və dissidentləri hədəf alan irqi qanunlar qəbul edən ustaşlar xorvat faşist təşkilatı olmuşdur. Bu, serblərin və (1941–1945) yaşayan digər azlıq qruplarının üzvlərinin ilə nəticələnmişdir.
Tarixi
Osmanlı imperiyasında
- Kosovo
Serbofobiya 1877–1897-ci illər arasında baş verən Osmanlı–Serb və Osmanlı–Yunan müharibələri nəticəsində Kosovo vilayətində böyüyür. 1878-ci ildə baş tutan ilə minlərlə alban əsilli Osmanlı qoşunu və albaniyalı mülkilər Osmanlının Kosovo vilayətinin şərq hissəsinə qaçmalı oldular. olaraq bilinən bu məcburi köçkünlər qaçdıqları bölgələrdə serblərə qarşı böyük düşmənçilik hissi bəsləyirdilər. Bu düşmənçilik serbofobiyanı gücləndirir və nəticədə albanlar Priştina və bölgələri də daxil olmaqla bütün vilayətdə serb mülkilərinə qarşı qətl, talan və təcavüz kimi genişmiqyaslı vəhşiliklər törədir.
Serblərə qarşı törədilən vəhşiliklər 1901-ci ildə də pik nöqtəyə çatır. Buna səbəb 1897-ci il Osmanlı–Yunan müharibəsindən sonra bölgənin osmanlılara geri verilməyən silahlarla dolu olması idi. Albanlar qırğınlar, təcavüzlər, talanlar və deportasiya da daxil olmaqla Priştina və Şimali Kosovo bölgələrində çoxsaylı vəhşiliklər törədirlər. Müxtəlif mənbələrə görə, albanlar o dövrdə homogen bir ərazi yaratmağa çalışdıqları üçün xristian serblərə etnik təmizlənmə təşkil edirdilər.
- Makedoniya
Serblərə Qarşı Cəmiyyət 1897-ci ildə Osmanlı imperiyasının Saloniki şəhərində qurulmuş bolqar milliyətçi təşkilatı idi. Təşkilatın fəalları həm Daxili Makedoniya İnqilab Təşkilatının, həm də Ali Makedoniya-Ədirnə Komitəsinin üzvləri idilər. Onlar 1902-ci ilə qədər ən azı 43 nəfəri öldürmüş və 52 nəfəri yaralamışdılar. Qurbanların arasında serbdilli məktəblərin sahibləri, müəllimlər, serb pravoslav ruhaniləri və Osmanlı imperiyasında yaşayan digər tanınmış serblər var idi. Bolqarlar Makedoniyada serb mənşəli olmayan, lakin serblərlə eyni müqəddəratı təyin edənlər üçün "serbmənlər" ifadəsini istifadə edirdilər.
Həmçinin bax
Mənbə
İstinadlar
- Bataković, Dušan. The Kosovo Chronicles. Plato. 1992. 2016-12-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
- Frantz, Eva Anne. "Violence and its Impact on Loyalty and Identity Formation in Late Ottoman Kosovo: Muslims and Christians in a Period of Reform and Transformation". Journal of Muslim Minority Affairs. 29 (4). 2009: 460–461. doi:10.1080/13602000903411366.
- Iain King; Whit Mason. Peace at Any Price: How the World Failed Kosovo. Cornell University Press. 2006. səh. 30. ISBN . 2020-01-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
- Hadži Vasiljević, Jovan. Četnička akcija u Staroj Srbiji i Maćedoniji. 1928. səh. 14.
Ədəbiyyat
- Kitablar
- . The National Question in Yugoslavia: Origins, History, Politics. Cornell University Press. 1988. ISBN .
- , redaktorHistoire du peuple serbe [History of the Serbian People] (French). Lausanne: L’Age d’Homme. 2005. ISBN . 2021-02-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
- Carmichael, Cathie. Ethnic Cleansing in the Balkans: Nationalism and the Destruction of Tradition. Routledge. 2012. ISBN . 2022-07-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
- . The Serbs. Malden: Blackwell Publishing. 2004. ISBN . 2020-03-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
- . Srbofobija i antisemitizam. Beli anđeo. 2000.
- Klajn, Lajčo. The Past in Present Times: The Yugoslav Saga. University Press of America. 2007. səh. 17. ISBN . 2022-04-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
- Korb, Alexander. A Multipronged Attack: Ustaša Persecution of Serbs, Jews, and Roma in Wartime Croatia // Eradicating Differences: The Treatment of Minorities in Nazi-Dominated Europe. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing. 2010. 145–163. ISBN . 2022-07-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
- . Plamen četništva (Serbian). Belgrade: Hipnos. 1990 [1930]. 2020-08-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20. (serb.)
- Jelavich, Charles; Jelavich, Barbara. The Establishment of the Balkan National States, 1804–1920. University of Washington Press. 1986. ISBN . 2022-05-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
- Jovanović, Batrić. Peta kolona antisrpske koalicije : odgovori autorima Etnogenezofobije i drugih pamfleta. 1989. 2020-07-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
- Little, David. Peacemakers in Action: Profiles of Religion in Conflict Resolution. Cambridge University Press. 2007. ISBN . 2022-08-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
- MacDonald, David Bruce. Balkan Holocausts?: Serbian and Croatian Victim Centred Propaganda and the War in Yugoslavia. Manchester University Press. 2002. ISBN .
- McCormick, Rob. "The United States' Response to Genocide in the Independent State of Croatia, 1941–1945". Genocide Studies and Prevention. 3 (1). 2008: 75–98. 2021-04-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
- Meier, Viktor. Yugoslavia: A History of Its Demise. Routledge. 2013. ISBN . 2021-06-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
- Mitrović, Andrej. Serbia's Great War, 1914-1918. , Indiana: Purdue University Press. 2007. ISBN .
- Serbia: The History behind the Name. London: Hurst & Company. 2002. ISBN . 2020-03-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
- Pavlowitch, Stevan K. Hitler's New Disorder: The Second World War in Yugoslavia. Columbia University Press. 2008. ISBN . 2016-05-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
- Ramet, Sabrina P. Nihil Obstat: Religion, Politics, and Social Change in East-Central Europe and Russia. Duke University Press. 1998. ISBN . 2022-04-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
- Ramet, Sabrina P. The Three Yugoslavias: State-building and Legitimation, 1918-2005. Indiana University Press. 2006. ISBN . 2020-05-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
- Ramet, Sabrina P. The Independent State of Croatia 1941-45. Routledge. 2007. ISBN . 2022-09-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
- Skendi, Stavro. The Albanian National Awakening. Princeton University Press. 2015. ISBN . 2022-05-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
- . Gone with the Storm: A Chronicle of Ethnic Cleansing of Serbs from Croatia. Knin-Banja Luka-Beograd: Grafid, DIC Veritas. 2015. ISBN . 2020-09-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
- Tomasevich, Jozo. War and Revolution in Yugoslavia, 1941–1945: Occupation and Collaboration. 2. San Francisco: Stanford University Press. 2001. ISBN . 2020-03-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
- Trbovich, Ana S. A Legal Geography of Yugoslavia's Disintegration. Oxford University Press. 2008. ISBN . 2021-02-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-20.
- , redaktorCreating the Other: Ethnic Conflict & Nationalism in Habsburg Central Europe. Berghahn Books. 2003. ISBN .
- Jurnallar
- Božić, Sofija. "Serbs in Croatia (1918–1929): Between the myth of "Greater-Serbian Hegemony" and social reality". Balcanica. 41. 2010: 185–208.
- Məqalələr
- Marsden, Chris. "British documentary substantiates US-KLA collusion in provoking war with Serbia". WSWS. 16 March 2000. 13 September 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 20 September 2020.
Xarici keçidlər
- Ovey, Michael. . . 2014-02-22 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-09-20.
- Globalizing the Holocaust: A Jewish "useable past" in Serbian nationalism 2022-01-09 at the Wayback Machine, by David McDonald, , New Zealand
- Neue Serbophilie und alte Serbophobie 2022-03-28 at the Wayback Machine, "New Serbophilia and Old Serbophobia", a 2000 article by Werner Pirker (alm.)
- at the Wayback Machine (archive index), a 1999 article by Catherine Argand from , a French literary magazine (fr.)
- , a 2001 article by Luca Rastello (ital.)
- at the Wayback Machine (archive index), a 2000 article by Alexei Makarkin (rus.)
- Ku është antimillosheviqi? 2021-07-23 at the Wayback Machine, a 2000 AIM article by Igor Mekina (alb.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Serbofobiya serb Srbofobiјa Serbiyaya serblere serb diline ve ya Serb Pravoslav Kilsesine qarsi nifret ve ya dusmencilik hisslerini terif etmek ucun istifade edilen umumi sosial siyasi termin Bu fenomen tarixen serb xalqinin ve sosial qrupunun teqib edilmesine tezyiqlere meruz qalmasina sebeb olmusdur Serbofobiya termini indiki dovrde butun xalqla elaqeli olaraq serblere tarixi nifretin terifi kimi qebul edilir serblere bagli her seyin xususile de serb dovletciliyinin reddi ve onlara nifret hissi ifade edir Diger terefden Serb Respublikasinin Bosniya ve Herseqovina daxilinde ayrica bir muxtar serb bolgesi olaraq redd edilmesi de buna aiddir Serbiyanin 1913 cu ilde Albaniyani isgal etmesini eks etdiren karikatura Burada Serbiya ilan seklinde tesvir edilmisdir Basliqda qeyd edilir Menden uzaqlasin vehsi qanicenler Bu fikrin en parlaq numayendesi XIX XX esrlerde movcud olan idi Bu partiyanin en ifrat elementleri Ikinci Dunya muharibesi dovrunde Yuqoslaviya kralliginda hakimiyyete gelen ve serbler yehudiler qaracilar ve dissidentleri hedef alan irqi qanunlar qebul eden ustaslar xorvat fasist teskilati olmusdur Bu serblerin ve 1941 1945 yasayan diger azliq qruplarinin uzvlerinin ile neticelenmisdir TarixiOsmanli imperiyasinda Kosovo Serbofobiya 1877 1897 ci iller arasinda bas veren Osmanli Serb ve Osmanli Yunan muharibeleri neticesinde Kosovo vilayetinde boyuyur 1878 ci ilde bas tutan ile minlerle alban esilli Osmanli qosunu ve albaniyali mulkiler Osmanlinin Kosovo vilayetinin serq hissesine qacmali oldular olaraq bilinen bu mecburi kockunler qacdiqlari bolgelerde serblere qarsi boyuk dusmencilik hissi besleyirdiler Bu dusmencilik serbofobiyani guclendirir ve neticede albanlar Pristina ve bolgeleri de daxil olmaqla butun vilayetde serb mulkilerine qarsi qetl talan ve tecavuz kimi genismiqyasli vehsilikler toredir Serblere qarsi toredilen vehsilikler 1901 ci ilde de pik noqteye catir Buna sebeb 1897 ci il Osmanli Yunan muharibesinden sonra bolgenin osmanlilara geri verilmeyen silahlarla dolu olmasi idi Albanlar qirginlar tecavuzler talanlar ve deportasiya da daxil olmaqla Pristina ve Simali Kosovo bolgelerinde coxsayli vehsilikler toredirler Muxtelif menbelere gore albanlar o dovrde homogen bir erazi yaratmaga calisdiqlari ucun xristian serblere etnik temizlenme teskil edirdiler Makedoniya Serblere Qarsi Cemiyyet 1897 ci ilde Osmanli imperiyasinin Saloniki seherinde qurulmus bolqar milliyetci teskilati idi Teskilatin feallari hem Daxili Makedoniya Inqilab Teskilatinin hem de Ali Makedoniya Edirne Komitesinin uzvleri idiler Onlar 1902 ci ile qeder en azi 43 neferi oldurmus ve 52 neferi yaralamisdilar Qurbanlarin arasinda serbdilli mekteblerin sahibleri muellimler serb pravoslav ruhanileri ve Osmanli imperiyasinda yasayan diger taninmis serbler var idi Bolqarlar Makedoniyada serb menseli olmayan lakin serblerle eyni muqedderati teyin edenler ucun serbmenler ifadesini istifade edirdiler Hemcinin baxTurkofobiyaMenbeIstinadlar Batakovic Dusan The Kosovo Chronicles Plato 1992 2016 12 26 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 20 Frantz Eva Anne Violence and its Impact on Loyalty and Identity Formation in Late Ottoman Kosovo Muslims and Christians in a Period of Reform and Transformation Journal of Muslim Minority Affairs 29 4 2009 460 461 doi 10 1080 13602000903411366 Iain King Whit Mason Peace at Any Price How the World Failed Kosovo Cornell University Press 2006 seh 30 ISBN 0 8014 4539 6 2020 01 09 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 20 Hadzi Vasiljevic Jovan Cetnicka akcija u Staroj Srbiji i Macedoniji 1928 seh 14 Edebiyyat Kitablar The National Question in Yugoslavia Origins History Politics Cornell University Press 1988 ISBN 978 0 8014 9493 2 redaktorHistoire du peuple serbe History of the Serbian People French Lausanne L Age d Homme 2005 ISBN 9782825119587 2021 02 26 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 20 Carmichael Cathie Ethnic Cleansing in the Balkans Nationalism and the Destruction of Tradition Routledge 2012 ISBN 978 1 134 47953 5 2022 07 12 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 20 The Serbs Malden Blackwell Publishing 2004 ISBN 9781405142915 2020 03 15 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 20 Srbofobija i antisemitizam Beli anđeo 2000 Klajn Lajco The Past in Present Times The Yugoslav Saga University Press of America 2007 seh 17 ISBN 978 0 7618 3647 6 2022 04 07 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 20 Korb Alexander A Multipronged Attack Ustasa Persecution of Serbs Jews and Roma in Wartime Croatia Eradicating Differences The Treatment of Minorities in Nazi Dominated Europe Newcastle upon Tyne Cambridge Scholars Publishing 2010 145 163 ISBN 9781443824491 2022 07 27 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 20 Plamen cetnistva Serbian Belgrade Hipnos 1990 1930 2020 08 12 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 20 serb Jelavich Charles Jelavich Barbara The Establishment of the Balkan National States 1804 1920 University of Washington Press 1986 ISBN 978 0 295 96413 3 2022 05 31 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 20 Jovanovic Batric Peta kolona antisrpske koalicije odgovori autorima Etnogenezofobije i drugih pamfleta 1989 2020 07 28 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 20 Little David Peacemakers in Action Profiles of Religion in Conflict Resolution Cambridge University Press 2007 ISBN 978 0 521 85358 3 2022 08 23 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 20 MacDonald David Bruce Balkan Holocausts Serbian and Croatian Victim Centred Propaganda and the War in Yugoslavia Manchester University Press 2002 ISBN 0 7190 6466 X McCormick Rob The United States Response to Genocide in the Independent State of Croatia 1941 1945 Genocide Studies and Prevention 3 1 2008 75 98 2021 04 15 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 20 Meier Viktor Yugoslavia A History of Its Demise Routledge 2013 ISBN 978 1 134 66511 2 2021 06 14 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 20 Mitrovic Andrej Serbia s Great War 1914 1918 Indiana Purdue University Press 2007 ISBN 978 1 55753 476 7 Serbia The History behind the Name London Hurst amp Company 2002 ISBN 9781850654773 2020 03 09 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 20 Pavlowitch Stevan K Hitler s New Disorder The Second World War in Yugoslavia Columbia University Press 2008 ISBN 978 0 231 70050 4 2016 05 29 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 20 Ramet Sabrina P Nihil Obstat Religion Politics and Social Change in East Central Europe and Russia Duke University Press 1998 ISBN 978 0 8223 2070 8 2022 04 10 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 20 Ramet Sabrina P The Three Yugoslavias State building and Legitimation 1918 2005 Indiana University Press 2006 ISBN 978 0 253 34656 8 2020 05 19 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 20 Ramet Sabrina P The Independent State of Croatia 1941 45 Routledge 2007 ISBN 978 0 415 44055 4 2022 09 10 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 20 Skendi Stavro The Albanian National Awakening Princeton University Press 2015 ISBN 978 1 4008 4776 1 2022 05 01 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 20 Gone with the Storm A Chronicle of Ethnic Cleansing of Serbs from Croatia Knin Banja Luka Beograd Grafid DIC Veritas 2015 ISBN 9789995589806 2020 09 28 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 20 Tomasevich Jozo War and Revolution in Yugoslavia 1941 1945 Occupation and Collaboration 2 San Francisco Stanford University Press 2001 ISBN 0 8047 3615 4 2020 03 03 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 20 Trbovich Ana S A Legal Geography of Yugoslavia s Disintegration Oxford University Press 2008 ISBN 978 0 19 533343 5 2021 02 03 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 20 redaktorCreating the Other Ethnic Conflict amp Nationalism in Habsburg Central Europe Berghahn Books 2003 ISBN 9781782388524 JurnallarBozic Sofija Serbs in Croatia 1918 1929 Between the myth of Greater Serbian Hegemony and social reality Balcanica 41 2010 185 208 MeqalelerMarsden Chris British documentary substantiates US KLA collusion in provoking war with Serbia WSWS 16 March 2000 13 September 2022 tarixinde Istifade tarixi 20 September 2020 Xarici kecidlerVikianbarda Serbofobiya ile elaqeli mediafayllar var Ovey Michael 2014 02 22 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 09 20 Globalizing the Holocaust A Jewish useable past in Serbian nationalism 2022 01 09 at the Wayback Machine by David McDonald New Zealand Neue Serbophilie und alte Serbophobie 2022 03 28 at the Wayback Machine New Serbophilia and Old Serbophobia a 2000 article by Werner Pirker alm at the Wayback Machine archive index a 1999 article by Catherine Argand from a French literary magazine fr a 2001 article by Luca Rastello ital at the Wayback Machine archive index a 2000 article by Alexei Makarkin rus Ku eshte antimillosheviqi 2021 07 23 at the Wayback Machine a 2000 AIM article by Igor Mekina alb