Sen-Luis və ya yerli dildə Ndar — Seneqalda şəhər. Seneqalın şimal-qərbində, Seneqal çayının mənsəbi yaxınlığında və Seneqalın paytaxtı Dakardan təxminən 320 km şimalda yeləşir. Şəhərin əhalisi 2005-ci ildə rəsmi olaraq 176,000 kimi dəyərləndirilib. Sen-Luis, paytaxt Dakara köçürüldüyü zaman 1673-cü ildən 1902-ci ilə qədər Seneqal Fransız koloniyasının, 1895-ci ildən 1902-ci ilə qədər isə Fransız Qərbi Afrikasının paytaxtı idi. Şəhər 1920-ci ildən 1957-ci ilə qədər qonşu Mavritaniya koloniyasını paytaxtı kimi də xidmət etmişdir.
Sen-Lui | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Əsası qoyulub | 1659 |
Mərkəzin hündürlüyü | 22 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Digər | |
Rəsmi adı | Island of Saint-Louis |
Tipi | Mədəni |
Kriteriya | (ii), (iv) |
Tarixi | 2000 (24-cü sessiya) |
İstinad nöm. | 956 |
Ölkə | Seneqal |
Region | Afrika |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Adlar
Şəhər 13-cü əsrdə Fransa kralı olan IX Lüdovikin (ing. Louis IX) şərəfinə Sen-Lui (fr. Saint-Louis) adlandırılmışdır. Ad həmçinin dolayı yolla 1659-cu ildə, adanın məskunlaşıldığı dövrdə Fransada hakimiyyətdə olan kral XIV Lüdovikə də istinad edir.
Adanın yerli və Fransız istilasından əvvəlki adı Ndar-dır və Volof dilində bir növ ada üçün istifadə edilir.
Ndar Tout və ya Tout, Volof adının "Kiçik" və ya "Kiçik Sent Luis" mənasını verən fransızlaşmış bir formasıdır.
Coğrafiya
Sen-Luis, Seneqalın şimalında, Mavritaniya ilə sərhəddə, Seneqal açyında yerləşir. Uzunluğu 2 km (1.2 mil)-dən çox, genişliyi isə cəmi 400 m (1,300 ft) olan bu dar adada köhnə müstəmləkə şəhərinin mərkəzi mövcuddur.
Sen-Luinin üç xüsusiyyəti ona fərqli bir coğrafi görünüş veiri: Sahel, bataqlıqlar və Barbari dili.
Sahel
Sen-Lui Sahel zonasında yerləşir. Buna görə də adanın landşaftı az sayda akasiya ağacları ilə xarakterizə olunur və quru mövsümdə qum fırtınaları baş verir.
Bataqlıqlar
Bataqlıqlar, yağışlı mövsümdə çayın kənd ərazisinə axdığı zaman meydana gəlir və ərazidə qızılqaz və qutan kimi quşları cəlb edən manqrovlar uzanır.
Barbari dili
Mavritaniyadakı 600 km (370 mil) uzunluğundakı Barbari dili Seneqal çayını Atlantik Okeanından ayırır. Buranın bitki örtüyü əsasən qumlu və duzlu torpaqlarda torpaq eroziyasının qarşısını almaq üçün yayılan Qatırquyruqyarpaq kazuarina ağaclarından ibarətdir.
İqlim
Sen-Luidə quraq iqlim hakimdir. Ərazidə yanlız iki fəsil: iyun-oktyabr ayları arasında istilik, rütubət və fırtına ilə xarakterizə olunan yağışlı mövsüm və noyabr-may aylarında sərin okean küləyi və Harmattan küləklərinin tozu ilə xarakterizə olunan quru mövsüm mövcuddur. 2011-ci ildə çəkilmiş bir sənədli filmdə, Sen-Lui dəniz səviyyəsinin yüksəlməsi ilə ən çox təhdid edilən Afrika şəhəri olaraq təsvir edilmişdir.
Mədəniyyət
Mədəniyyət Sen-Luinin iqtisadiyyatının vacib bir hissəsini təşkil edir. Şəhər 19-cu əsr morfologiyasının böyük hissəsini qoruyub saxlayır və Baiya, Kartagena, Havana və Nyu-Orlean şəhərlərini xatırladır. Fərqli görünüşü, çoxsaylı tarixi abidələri, beynəlxalq musiqi festivalları və mədəniyyət sərgiləri sayəsində Sen-Lui hər il çox sayda turisti özünə cəlb edir.
Sen-Lui Qore adası ilə birlikdə Qərbi Afrikanın ən xarakterik Fransız müstəmləkə nöqtəsi olaraq qalır.
UNESCO-nun Ümumdünya irsi
Sen-Luinin xarakterik müstəmləkə memarlığı, nizamlı şəhər planı v' Seneqal çayının mənsəbindəki bir adada yerləşməsi, Sen-Luiyə fərqli görünüş və 2000-ci ildən bəri Ümumdünya irsi səviyyəsinə qaldıran şəxsiyyət veiri. Sen-Lui adası Ümumdünya irsi siyahısına ii və iv meyarları əsasında yazılmışdır.
Kriteriya ii Tarixi Sen-Lui şəhəri Qərbi Afrikanın böyük bir hissəsində təhsil və mədəniyyət, memarlıq, sənətkarlıq və xidmətlərin inkişafına mühüm dəyərlər və təsir mübadiləsi nümayiş etdirir.
Kriteriya iv Qərbi Afrikanın keçmiş paytaxtı olan Sen-Lui adası, öz təbii şəraiti ilə səciyyələnən müstəmləkə şəhərlərinin görkəmli bir nümunəsidir və bu bölgədəki müstəmləkə hökumətinin tarixini göstərir.
Qardaş şəhərlər
İstinadlar
- Saint Louis and Segou (Sikoro): Broad Historical Sketches // Dofo Kow: History Matters, 12 February 2012, 31 March 2022 tarixində , İstifadə tarixi: 26 June 2020
- Coins d'Histoire // Ndar Ragne!, 2021-09-18 tarixində , İstifadə tarixi: 2020-06-26.
- "PLANT FOR THE PLANET: THE BILLION TREE CAMPAIGN" (PDF). Unep.org. 2010-07-25 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib.
- [1] [ölü keçid]
- "Earth Reporters: My City and Your City - OpenLearn - Open University". Open.edu. 2019-08-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-01-01.
- UNESCO World Heritage Centre. "Island of Saint-Louis - UNESCO World Heritage Centre". Whc.unesco.org. 2022-09-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-09-29.
- . APRECE. 2006. 2011-07-06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-07-14.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sen Luis ve ya yerli dilde Ndar Seneqalda seher Seneqalin simal qerbinde Seneqal cayinin mensebi yaxinliginda ve Seneqalin paytaxti Dakardan texminen 320 km simalda yelesir Seherin ehalisi 2005 ci ilde resmi olaraq 176 000 kimi deyerlendirilib Sen Luis paytaxt Dakara kocurulduyu zaman 1673 cu ilden 1902 ci ile qeder Seneqal Fransiz koloniyasinin 1895 ci ilden 1902 ci ile qeder ise Fransiz Qerbi Afrikasinin paytaxti idi Seher 1920 ci ilden 1957 ci ile qeder qonsu Mavritaniya koloniyasini paytaxti kimi de xidmet etmisdir Sen Lui16 02 sm e 16 30 q u Olke SeneqalTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1659Merkezin hundurluyu 22 mSaat qursagi UTC 0EhalisiEhalisi 258 592 nef 2021 DigerUNESCO Umumdunya IrsiResmi adiIsland of Saint LouisTipiMedeniKriteriya ii iv Tarixi2000 24 cu sessiya Istinad nom 956OlkeSeneqalRegionAfrikaXeriteni goster gizle Sen Lui Vikianbarda elaqeli mediafayllarAdlarSeher 13 cu esrde Fransa krali olan IX Ludovikin ing Louis IX serefine Sen Lui fr Saint Louis adlandirilmisdir Ad hemcinin dolayi yolla 1659 cu ilde adanin meskunlasildigi dovrde Fransada hakimiyyetde olan kral XIV Ludovike de istinad edir Adanin yerli ve Fransiz istilasindan evvelki adi Ndar dir ve Volof dilinde bir nov ada ucun istifade edilir Ndar Tout ve ya Tout Volof adinin Kicik ve ya Kicik Sent Luis menasini veren fransizlasmis bir formasidir CografiyaSen Luis Seneqalin simalinda Mavritaniya ile serhedde Seneqal acyinda yerlesir Uzunlugu 2 km 1 2 mil den cox genisliyi ise cemi 400 m 1 300 ft olan bu dar adada kohne mustemleke seherinin merkezi movcuddur Sen Luinin uc xususiyyeti ona ferqli bir cografi gorunus veiri Sahel bataqliqlar ve Barbari dili Sahel Sen Lui Sahel zonasinda yerlesir Buna gore de adanin landsafti az sayda akasiya agaclari ile xarakterize olunur ve quru movsumde qum firtinalari bas verir Bataqliqlar Bataqliqlar yagisli movsumde cayin kend erazisine axdigi zaman meydana gelir ve erazide qizilqaz ve qutan kimi quslari celb eden manqrovlar uzanir Barbari dili Mavritaniyadaki 600 km 370 mil uzunlugundaki Barbari dili Seneqal cayini Atlantik Okeanindan ayirir Buranin bitki ortuyu esasen qumlu ve duzlu torpaqlarda torpaq eroziyasinin qarsisini almaq ucun yayilan Qatirquyruqyarpaq kazuarina agaclarindan ibaretdir Iqlim Sen Luide quraq iqlim hakimdir Erazide yanliz iki fesil iyun oktyabr aylari arasinda istilik rutubet ve firtina ile xarakterize olunan yagisli movsum ve noyabr may aylarinda serin okean kuleyi ve Harmattan kuleklerinin tozu ile xarakterize olunan quru movsum movcuddur 2011 ci ilde cekilmis bir senedli filmde Sen Lui deniz seviyyesinin yukselmesi ile en cox tehdid edilen Afrika seheri olaraq tesvir edilmisdir MedeniyyetMedeniyyet Sen Luinin iqtisadiyyatinin vacib bir hissesini teskil edir Seher 19 cu esr morfologiyasinin boyuk hissesini qoruyub saxlayir ve Baiya Kartagena Havana ve Nyu Orlean seherlerini xatirladir Ferqli gorunusu coxsayli tarixi abideleri beynelxalq musiqi festivallari ve medeniyyet sergileri sayesinde Sen Lui her il cox sayda turisti ozune celb edir Sen Lui Qore adasi ile birlikde Qerbi Afrikanin en xarakterik Fransiz mustemleke noqtesi olaraq qalir UNESCO nun Umumdunya irsi Sen Luinin xarakterik mustemleke memarligi nizamli seher plani v Seneqal cayinin mensebindeki bir adada yerlesmesi Sen Luiye ferqli gorunus ve 2000 ci ilden beri Umumdunya irsi seviyyesine qaldiran sexsiyyet veiri Sen Lui adasi Umumdunya irsi siyahisina ii ve iv meyarlari esasinda yazilmisdir Kriteriya ii Tarixi Sen Lui seheri Qerbi Afrikanin boyuk bir hissesinde tehsil ve medeniyyet memarliq senetkarliq ve xidmetlerin inkisafina muhum deyerler ve tesir mubadilesi numayis etdirir Kriteriya iv Qerbi Afrikanin kecmis paytaxti olan Sen Lui adasi oz tebii seraiti ile seciyyelenen mustemleke seherlerinin gorkemli bir numunesidir ve bu bolgedeki mustemleke hokumetinin tarixini gosterir Qardas seherlerSent Luis ABS Lil Fransa 1978 ci ilden beri Fes seher Merakes 1979 cu ilden beri Lyej Belcika 1980 ci ilden beri Bolonya Italiya 1991 ci ilden beri Tuluza Fransa 2003 cu ilden beri Fortaleza Braziliya 2006 ci ilden beriIstinadlarSaint Louis and Segou Sikoro Broad Historical Sketches Dofo Kow History Matters 12 February 2012 31 March 2022 tarixinde Istifade tarixi 26 June 2020 Coins d Histoire Ndar Ragne 2021 09 18 tarixinde Istifade tarixi 2020 06 26 PLANT FOR THE PLANET THE BILLION TREE CAMPAIGN PDF Unep org 2010 07 25 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib 1 olu kecid Earth Reporters My City and Your City OpenLearn Open University Open edu 2019 08 06 tarixinde Istifade tarixi 2013 01 01 UNESCO World Heritage Centre Island of Saint Louis UNESCO World Heritage Centre Whc unesco org 2022 09 01 tarixinde Istifade tarixi 2013 09 29 APRECE 2006 2011 07 06 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2008 07 14