Sayma nerpası (lat. Pusa hispida saimensis) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsinin əsl suitilər fəsiləsinin nerpa cinsinin halqaşəkilli suiti növünə aid heyvan yarımnövü. Vaxtı ilə Ansilovo gölü Baltik dənizi ilə əlaqə itmişdir. Bu səbəbdən 9000–8000 il əvvəl yarımnövə çevrilmişdir.
Sayma nerpası | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Sinifüstü: Klad: Klad: Sinif: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Yarımsinif: Klad: İnfrasinif: Maqndəstə: Dəstəüstü: Klad: Qranddəstə: Mirdəstə: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Yarımdəstə: İnfradəstə: Klad: Klad: Klad: Klad: Fəsiləüstü: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Yarımnöv: Sayma nerpası | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
|
Yayılması və sayı
Bu yarımnöv Finlandiya ərazisində yaşayan yeganə emdemin məməli növüdür. 2014-cü ildə onların sayı 310 baş təşkil etmişdir. Əz az say göstəricisi 1990-cı ildə müəyyən edilmişdir. Cəmi 180 baş. Müəyyən edilmişdir ki onlar arasında cəmi 90 başı çütləşmə üçün yararlıdır. 2024-cü ildə dövlət proqramına əsasən onların sayını 400 başa çatdırmaq planlaşdırılır.
Bioloji xüsusiyyətləri
Bu növə daxil olan fərdlərin uzunluğu — 130–145 sm, çəkisi isə 50–90 kq olur. Bununla belə daha irilərinə də rast gəlinir. 2006-cı ildə uzunluğu 154 sm, çəkisi 124 kq olan suiti aşkarlanmışdır.
Xəzi əsasən tünd boz olur. Bəzi hallarda qaralarına rast gəlinir. Bu yagımnövün kəllə qurulumu fərqlənir. Belə ki kəllələri enli, çənələri isə qısadır. Beynləri nisbətən iridir.
Çoxalması
Onlar yetkinlik yaşına 4–5 ilində çatırlar. Üç il ərzində dişilər iki dəfə bala verir. Balalar fevralın sonunda doğulur. Yeni doğulan körpənin çəkisi 5 kq təşkil edir.
Həyat tərzi
Sayma nerpası ömrünün 65–85% suda keçirirlər. Onlar suyun altında 20 dəqiqə qala bilirlər. Burada onlar qısa müddətli yuxuya gedirlər. Orta ömür müddətləri 20 il, bəziləri isə 30 il yaşaya bilir.
Sayma nerpası əsasən balıqlarla qidalanır. Gün ərzində bir necə kq təşkil edir. İllik qida rasionu 1000 kq-dır. Göldə onları qida ilə təmin etmək üçün torla ov qadağan edilmişdir.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sayma nerpasi lat Pusa hispida saimensis heyvanlar aleminin xordalilar tipinin memeliler sinfinin yirticilar destesinin esl suitiler fesilesinin nerpa cinsinin halqasekilli suiti novune aid heyvan yarimnovu Vaxti ile Ansilovo golu Baltik denizi ile elaqe itmisdir Bu sebebden 9000 8000 il evvel yarimnove cevrilmisdir Sayma nerpasiElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad Yarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad Klad Klad Klad XoanlarKlad Klad Klad Klad Klad Sinifustu DordayaqlilarKlad Klad Sinif MemelilerKlad Klad Klad Klad Klad Klad Klad Yarimsinif Vehsi heyvanlarKlad EuteriyalarInfrasinif PlasentalilarMaqndeste Desteustu LavrazioterilerKlad Qranddeste Mirdeste FeraeKlad Klad Klad YirticikimilerDeste YirticilarYarimdeste ItkimilerInfradeste Klad Klad Klad Klad Fesileustu Fesile Esl suitilerYarimfesile SuitilerTriba Cins NerpaNov Halqasekilli suitiYarimnov Sayma nerpasiBeynelxalq elmi adiPusa hispida saimensis Oscar Frithiof Nordqvist 1899Sekil axtarisiITIS 622064NCBI 248495FW 147306Yayilmasi ve sayiBu yarimnov Finlandiya erazisinde yasayan yegane emdemin memeli novudur 2014 cu ilde onlarin sayi 310 bas teskil etmisdir Ez az say gostericisi 1990 ci ilde mueyyen edilmisdir Cemi 180 bas Mueyyen edilmisdir ki onlar arasinda cemi 90 basi cutlesme ucun yararlidir 2024 cu ilde dovlet proqramina esasen onlarin sayini 400 basa catdirmaq planlasdirilir Bioloji xususiyyetleriBu nove daxil olan ferdlerin uzunlugu 130 145 sm cekisi ise 50 90 kq olur Bununla bele daha irilerine de rast gelinir 2006 ci ilde uzunlugu 154 sm cekisi 124 kq olan suiti askarlanmisdir Xezi esasen tund boz olur Bezi hallarda qaralarina rast gelinir Bu yagimnovun kelle qurulumu ferqlenir Bele ki kelleleri enli ceneleri ise qisadir Beynleri nisbeten iridir CoxalmasiOnlar yetkinlik yasina 4 5 ilinde catirlar Uc il erzinde disiler iki defe bala verir Balalar fevralin sonunda dogulur Yeni dogulan korpenin cekisi 5 kq teskil edir Heyat terziSayma nerpasi omrunun 65 85 suda kecirirler Onlar suyun altinda 20 deqiqe qala bilirler Burada onlar qisa muddetli yuxuya gedirler Orta omur muddetleri 20 il bezileri ise 30 il yasaya bilir Sayma nerpasi esasen baliqlarla qidalanir Gun erzinde bir nece kq teskil edir Illik qida rasionu 1000 kq dir Golde onlari qida ile temin etmek ucun torla ov qadagan edilmisdir IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 2003 Mammal Species of the World ing A Taxonomic and Geographic Reference D E Wilson D M Reeder 3 Baltimore JHU Press 2005 35 2142 p ISBN 978 0 8018 8221 0Hemcinin bax