Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sayma gölü (fin Saimaa, isv. Saimen) — Finlandiyanın ən böyük gölü. Avropanın isə şirinsulu gölləri arasında dördündü göldür. Ölkənin cənub-şərqində yerləşir. Göl bir-biri ilə əlaqədə olan 8 iri və çoxlu sayla sayda su tutarının birləşməsi nəticəsində əmələ gəlmişdir. Gölün sahəsi 4400 km² təşkil edir. Sahil xətdinin uzunluğu 15 min km-dir. Göl daxilində 13710 ada vardır. Bu adaların ümumi sahəsi 1850 km²-dir. Göldən başlanğıcını götürən yeganə çay Vuoksadır. Çay Ladoqa gölünə tölülür.
| Sayma gölü | |
|---|---|
| fin Saimaa | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Mütləq hündürlüyü | 76 m |
| Eni | 75 km |
| Sahil uzunluğu | 14850 km |
| Sahəsi | 4380 km² |
| Həcmi | 8400 km³ |
| Su tutumu | 61054 km² |
| Dərin yeri | 84 m |
| Orta dərinliyi | 17 m |
| Axan çay | Vuoks |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə |  Finlandiya |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Fiziki-coğrafi xüsusiyyətləri
Tarixi
| Göllər | Sahəsi səth suları, км² | Həcmi, km³ | Ölkə |
|---|---|---|---|
| Ladoqa gölü | 17700 | 908 |  |
| Oneqa gölü | 9720 | 285 | |
| 5550 | 180 |  | |
| Sayma | 4380 | 36 |  |
| 3550 | 25,2 |  | |
| 1900 | 72 | | |
| 1290 | 5,2 | | |
| 1140 | 7,1 | | |
| 1140 | 10,0 | | |
| 1065 | 18,1 | | |
| 1200 | 12,0 | | |
| 1000 | 28,0 | |
Gölün yatağı tektonik məşhəlli olmasına baxmayaraq buzlaqların təsirinə məruz qalmışdır. 10000 il öncə göl Baltik dənizinə daxil olan körfəzlərindən biri olmuşdur. Gölün Balrik hövzəsindən tam aralanması 8 000 ilə təsadüf edir. Müasir dönəmdə Vuoksa çayının Ladoqa gölü ilə əlaqələnməsə 5000 ilə öncəyə təsadüf edir.
Sayma sisteminə daxil olan göllər
1) Sayma (fin Saimaa), 137 703 ha
2) (fin Pihlajavesi), 71 258,5 ha
3) (fin Orivesi), 60 130,2 ha
4) (fin Haukivesi), 56 042,9 ha
4) (fin Puruvesi), 41 635,4 ha
5) (fin Pyhäselkä ), 36 110,4 ha
6) (fin Enonvesi),19 667,6 ha
7) (fin Pyyvesi), 2 975,11 ha
8) (fin Ukonvesi), 2 423,26 ha
Su yollarının istifadəsi
1791—1792-ci illər Finlandiyada olan rus qoşunlarının komandanı Aleksadr Vasileviç Suvorov gölün sahilində post təşkil edir. İsveçlər daxili keçidləri tutmaq məqsədi ilə göldə bateriyalar yerləşdirirlər. Hazırda belə bu keçidlər turistik maşrutlar üçün istifadə edilir. 1856-ci ildə gölü Fin körfəzi ilə birləşdirən kanal inşa edilir. Gölün dib relyefini 1857-ci ildə Finlandiyanın Senatı Yohan Bartmana tərtib etməyi həvalə edir. 1940-ci ildə işi davam etdirmək Aaro Hellaakosa həvalə edilir.
Ehtiyyatları
Göl balıqları ilə zəngindir. Burada hətta 2015-ci ildə elmə məlum olmayan yeni balıq növü aşkarlanmışdır ().
Üstəlik göldə nəsli kəsilmək üzrə olan Sayma nerpası yayılmışdır. Bu canlı Halqaşəkilli suitinın yarımnövüdür. 2012 ilə olan məlumata görə sayları cəmi 310 baş təşkil edir. 2020—2025 illər ərzində saylarının 400 başa çatdırılması planlaşdırılır.
Gölün sahilində azbest ehtiyatları aşkarlanmışdır.
Ədəbiyyat
- Esko Kuusisto: Lake District in Finland. In: Matti Seppälä (Hg.): The Physical Geography of Fennoscandia. Oxford University Press 2005.
İstinadlar
- "Sayma sisteminə daxil olan göllər. jarviwiki.fi (fincə)". 2020-01-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-06-08.
- Saymen nerpası. — WWF
- "Finlandiya meşə təsərrüfatı" (PDF). 2016-03-04 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2016-06-08.
Xarici keçidlər
- Sayma regionu haqqında məlumat
- Sayma gölündə balıq ovus
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sayma golu fin Saimaa isv Saimen Finlandiyanin en boyuk golu Avropanin ise sirinsulu golleri arasinda dordundu goldur Olkenin cenub serqinde yerlesir Gol bir biri ile elaqede olan 8 iri ve coxlu sayla sayda su tutarinin birlesmesi neticesinde emele gelmisdir Golun sahesi 4400 km teskil edir Sahil xetdinin uzunlugu 15 min km dir Gol daxilinde 13710 ada vardir Bu adalarin umumi sahesi 1850 km dir Golden baslangicini goturen yegane cay Vuoksadir Cay Ladoqa golune tolulur Sayma golufin SaimaaUmumi melumatlarMutleq hundurluyu 76 mEni 75 kmSahil uzunlugu 14850 kmSahesi 4380 km Hecmi 8400 km Su tutumu 61054 km Derin yeri 84 mOrta derinliyi 17 mAxan cay VuoksYerlesmesi61 15 54 sm e 28 19 32 s u Olke FinlandiyaSayma golu Vikianbarda elaqeli mediafayllarFiziki cografi xususiyyetleriTarixi Avropanin iri golleri Goller Sahesi seth sulari km Hecmi km OlkeLadoqa golu 17700 908Oneqa golu 9720 2855550 180Sayma 4380 363550 25 21900 721290 5 21140 7 11140 10 01065 18 11200 12 01000 28 0 Golun yatagi tektonik meshelli olmasina baxmayaraq buzlaqlarin tesirine meruz qalmisdir 10000 il once gol Baltik denizine daxil olan korfezlerinden biri olmusdur Golun Balrik hovzesinden tam aralanmasi 8 000 ile tesaduf edir Muasir donemde Vuoksa cayinin Ladoqa golu ile elaqelenmese 5000 ile onceye tesaduf edir Sayma sistemine daxil olan goller 1 Sayma fin Saimaa 137 703 ha 2 fin Pihlajavesi 71 258 5 ha 3 fin Orivesi 60 130 2 ha 4 fin Haukivesi 56 042 9 ha 4 fin Puruvesi 41 635 4 ha 5 fin Pyhaselka 36 110 4 ha 6 fin Enonvesi 19 667 6 ha 7 fin Pyyvesi 2 975 11 ha 8 fin Ukonvesi 2 423 26 ha Su yollarinin istifadesi 1791 1792 ci iller Finlandiyada olan rus qosunlarinin komandani Aleksadr Vasilevic Suvorov golun sahilinde post teskil edir Isvecler daxili kecidleri tutmaq meqsedi ile golde bateriyalar yerlesdirirler Hazirda bele bu kecidler turistik masrutlar ucun istifade edilir 1856 ci ilde golu Fin korfezi ile birlesdiren kanal insa edilir Golun dib relyefini 1857 ci ilde Finlandiyanin Senati Yohan Bartmana tertib etmeyi hevale edir 1940 ci ilde isi davam etdirmek Aaro Hellaakosa hevale edilir Sayma goluEhtiyyatlariGol baliqlari ile zengindir Burada hetta 2015 ci ilde elme melum olmayan yeni baliq novu askarlanmisdir Ustelik golde nesli kesilmek uzre olan Sayma nerpasi yayilmisdir Bu canli Halqasekilli suitinin yarimnovudur 2012 ile olan melumata gore saylari cemi 310 bas teskil edir 2020 2025 iller erzinde saylarinin 400 basa catdirilmasi planlasdirilir Golun sahilinde azbest ehtiyatlari askarlanmisdir EdebiyyatEsko Kuusisto Lake District in Finland In Matti Seppala Hg The Physical Geography of Fennoscandia Oxford University Press 2005 Istinadlar Sayma sistemine daxil olan goller jarviwiki fi fince 2020 01 03 tarixinde Istifade tarixi 2016 06 08 Saymen nerpasi WWF Finlandiya mese teserrufati PDF 2016 03 04 tarixinde PDF Istifade tarixi 2016 06 08 Xarici kecidlerSayma regionu haqqinda melumat Sayma golunde baliq ovus