Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Samaqirlər (Samarlar) — dağ Nanayları, nanayların subetnik qrupu, hövzəsində yayılmış az saylı xalq. Tunqus-mancur dilləri aid olan dildə danışırlar. Amurönü ərazilərdə yayılmışlar. 1927-ci ildə samaqirlərin yaşadığı ərazilərdə Yevgeni Şneyderin ekspedisiyası təşkil edilmişdir.
 | |||
| Yaşadığı ərazilər | |||
|---|---|---|---|
| |||
| Dili | |||
| Dini | |||
| Şamanizm, , | |||
| Qohum xalqlar | |||
Adı
Samaqir sözü samar - Şaman və gir isə cins mənasını verir. Bu onların şaman cinsindın olmasına dəlalət edir.
Tarixi
[[Bladimir Klavdieviç Arsenev dəstiqləyirdi ki, samagirlər haqqında ilk məlumatı hələ XVII əsrdə kazaklar vermişlər.
İlk dəfə köçəri samagirlər Qorin çayı ətrafı ərazilərə XVII əsrdə miqrasiya etmişlər. Burada isə nanaylarlar bir ərazidə yaşamalı olmuşlar. S. Patkanov məlumat verərək bildiridi ki, samagirlərlə nanayların yaşadığı ərazilər arasında 120-130 verstlik məsafə vardır. Bu sahələr boşluq ərazilərdən ibarət olmuşdur. Ancaq qış ayları onlar (samaqirlər) həmin əraziyə gələrək qışı burada keçirirlər. XIX-XX əsrlərdə artıq balıqçı nanaylarla köçəri samağirlər arasında olan bu xətt tədricən itmişdir. Onların bir-birinə qsynayıb qarışması baş verir. Balıqçı nanaylar öz xüsüsiyyələrini itirərək köçəri həyat sürməli olurlar.
N. Q. Karqerin araraşdırmaları onu göstərdi ki, «samaqir» terminini Qirina çayı vadisində yaşayan bütün insanlara şamil etmək düzgün olmazdır. Belə ki, burada samagirlərlə birlikdə yaşayan bəzi qruplar var idi ki, onlar özlərini samagir hesab etmirdilər. Üstəlik samagielərdən fərqlənən Diqor, Tumalı, Caksor, Aymuka və Alçeka kimi etnik qruplar yayılmışdır. Onları yeni yaranan və tam xalq formasına cata bilməyən, etnik qruplar arasındakı birləşmələrdən yaranan etnik birliklərdir.
XIX və XX əsrin əvvəli «Qarin etnosu» geniş işlədilir. 1926—1927 illərdə qarin etnosunu İ. İ. Karqer və N. Q. Kozminski araşdırmışdır. Onlar əhalini qeydə almış və işlə bağlı 130 şəkil çəkmişlər. Əhalini qeydə alan etnoqraflar Amur çayı boyunca Bolon gölünə olan 163 km məsafədə 1 775 insan yaşadığı müəyyənləşmişdir. Qorina çayının mənsəbində 1 km² əraziyə 10,9 nəfər düşürdü. Halbu ki, Anyoya çayı mənsəbində isə 1 km² ərazidə 5,4 nəfər yaşadığı müəyyənləşmişdir.
Bir müddətdən sonra samaqirlər samar adı ilə nanayların bir qolu elan edilmişdir. A. V. Smolk samarların bir çox xərqli xüsusiyyətlərini ortaya qoymuşdur
Hazırda Kondon kəndində yaayan insanlar öz soy köklərini samaqirlə bağlayırlar. İlk samagirlər sagirlərin tərkibinə daxil edilirlər
Tatınmış samaqirli
- Akim Dmitrieviç Samar (1916—1943) — İlk nanay yazıçısı.
Ədəbiyyat
- Путинцева Н.П. О преданиях горинских нанай // Языки и фольклор народов Крайнего Севера.. — Л.: ЛГПИ им. А.И. Герцена, 1965.
- Kаргер Н.Г. Отчет об исследовании материальной культуры и верований гаринских гольдов //Гарино-Амгунская экспедиция 1926 г.. — Л., 1929.
- Смоляк А.В. Этнические процессы у народов Нижнего Амура и Сахалина.. — М.: Наука, 1975. — 230 с.
İstinadlar
- . 2021-12-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-11-26.
- "Всероссийская перепись населения 2002 года". 2011-08-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-12-24.
- (PDF). 2015-11-19 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-11-26.
- . 2015-11-21 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-11-26.
Mənbə
- [https://web.archive.org/web/20060430051958/http://www.ethnomuseum.ru/glossary/?%C3%90%C2%A1%C3%90%C2%B0%C3%90%C2%BC%C3%90%C2%B0%C3%90%C2%B3%C3%90%C2%B8%C3%91%C2%80%C3%91%C2%8B Arxivləşdirilib 2006-04-30 at the Wayback Machine Rusiya etnoürafik muzeyi]
- Выпуски телепередачи «Редкие люди — Самагиры. Под сенью спящего дракона» 2015-11-19 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Samaqirler Samarlar dag Nanaylari nanaylarin subetnik qrupu hovzesinde yayilmis az sayli xalq Tunqus mancur dilleri aid olan dilde danisirlar Amuronu erazilerde yayilmislar 1927 ci ilde samaqirlerin yasadigi erazilerde Yevgeni Sneyderin ekspedisiyasi teskil edilmisdir Samaqir Yasadigi erazilerRusiya melum deyil 2010 DiliNanay diliDiniSamanizm Qohum xalqlarNanaylar Evenler EvenklerAdiSamaqir sozu samar Saman ve gir ise cins menasini verir Bu onlarin saman cinsindin olmasina delalet edir Tarixi Bladimir Klavdievic Arsenev destiqleyirdi ki samagirler haqqinda ilk melumati hele XVII esrde kazaklar vermisler Ilk defe koceri samagirler Qorin cayi etrafi erazilere XVII esrde miqrasiya etmisler Burada ise nanaylarlar bir erazide yasamali olmuslar S Patkanov melumat vererek bildiridi ki samagirlerle nanaylarin yasadigi eraziler arasinda 120 130 verstlik mesafe vardir Bu saheler bosluq erazilerden ibaret olmusdur Ancaq qis aylari onlar samaqirler hemin eraziye gelerek qisi burada kecirirler XIX XX esrlerde artiq baliqci nanaylarla koceri samagirler arasinda olan bu xett tedricen itmisdir Onlarin bir birine qsynayib qarismasi bas verir Baliqci nanaylar oz xususiyyelerini itirerek koceri heyat surmeli olurlar N Q Karqerin ararasdirmalari onu gosterdi ki samaqir terminini Qirina cayi vadisinde yasayan butun insanlara samil etmek duzgun olmazdir Bele ki burada samagirlerle birlikde yasayan bezi qruplar var idi ki onlar ozlerini samagir hesab etmirdiler Ustelik samagielerden ferqlenen Diqor Tumali Caksor Aymuka ve Alceka kimi etnik qruplar yayilmisdir Onlari yeni yaranan ve tam xalq formasina cata bilmeyen etnik qruplar arasindaki birlesmelerden yaranan etnik birliklerdir XIX ve XX esrin evveli Qarin etnosu genis isledilir 1926 1927 illerde qarin etnosunu I I Karqer ve N Q Kozminski arasdirmisdir Onlar ehalini qeyde almis ve isle bagli 130 sekil cekmisler Ehalini qeyde alan etnoqraflar Amur cayi boyunca Bolon golune olan 163 km mesafede 1 775 insan yasadigi mueyyenlesmisdir Qorina cayinin mensebinde 1 km eraziye 10 9 nefer dusurdu Halbu ki Anyoya cayi mensebinde ise 1 km erazide 5 4 nefer yasadigi mueyyenlesmisdir Bir muddetden sonra samaqirler samar adi ile nanaylarin bir qolu elan edilmisdir A V Smolk samarlarin bir cox xerqli xususiyyetlerini ortaya qoymusdur Hazirda Kondon kendinde yaayan insanlar oz soy koklerini samaqirle baglayirlar Ilk samagirler sagirlerin terkibine daxil edilirlerTatinmis samaqirliAkim Dmitrievic Samar 1916 1943 Ilk nanay yazicisi EdebiyyatPutinceva N P O predaniyah gorinskih nanaj Yazyki i folklor narodov Krajnego Severa L LGPI im A I Gercena 1965 Karger N G Otchet ob issledovanii materialnoj kultury i verovanij garinskih goldov Garino Amgunskaya ekspediciya 1926 g L 1929 Smolyak A V Etnicheskie processy u narodov Nizhnego Amura i Sahalina M Nauka 1975 230 s Istinadlar 2021 12 23 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 11 26 Vserossijskaya perepis naseleniya 2002 goda 2011 08 21 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 12 24 PDF 2015 11 19 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 11 26 2015 11 21 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 11 26 Menbe https web archive org web 20060430051958 http www ethnomuseum ru glossary C3 90 C2 A1 C3 90 C2 B0 C3 90 C2 BC C3 90 C2 B0 C3 90 C2 B3 C3 90 C2 B8 C3 91 C2 80 C3 91 C2 8B Arxivlesdirilib 2006 04 30 at the Wayback Machine Rusiya etnourafik muzeyi Vypuski teleperedachi Redkie lyudi Samagiry Pod senyu spyashego drakona 2015 11 19 at the Wayback Machine