Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Samaqar noyon və ya Cemakar (XIII əsr – 28 yanvar 1296) — Qara tatar ağası, Abaqa xanın (1234–1282) sərkərdəsi. Samaqar noyonun adı 1271-ci ildə doqquzuncu xaç yürüşüylə kordinasiya edilmiş şəraitdə təşkil edilən Elxani hücumuna rəhbərlik edənlər sırasında çəkilir.
| Samaqar noyon | |
|---|---|
 | |
| 1271 sentyabr – 1271 noyabr | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | XIII əsr |
| Vəfat tarixi | 28 yanvar 1296 |
| Fəaliyyəti | hərbi qulluqçu |
| Hərbi xidmət | |
| Mənsubiyyəti | Abaqa xan |
| Rütbəsi | general |
Həyatı
Samaqar haqqında az şey məlumdur, lakin onun adı monqollar və səlibçilər arasında həyata keçirilən əməliyyatlar kontekstində çəkilir. 1269-cu ildə ingilis şahzadəsi Edvard (gələcəkdə I Edvard) kiçik qüvvə ilə Müqəddəs Torpaqlara doqquzuncu xaç yürüşünə başladı. O, 9 may 1271-ci ildə Akraya çatdı. Bu zaman Müqəddəs Torpaqlarda vəziyyət çox kritik idi. Belə ki Məmlük rəhbərlərindən biri olan Baybars Tripolidakı frank əsilzadəsi VI Bohemondu mühasirəyə almışdı.
Samaqarın yürüşü
Edvard Akraya gələn kimi Elxanilərin o dövrki hökmdarı Abaqa xanın yanına səfir göndərdi. Edvard Elxanilərin qüvvələrindən də yararlanaraq Baybarsa hücum etməyi planlamaqda idi. Abaqa xan 4 sentyabr 1271-ci ildə təklifə cavab üçün yazmış olduğu məktubda buna müsbət cavab vermişdi:
Məsələ ilə bağlı danışdıqdan sonra biz qərara gəldik ki, qüdrətli bir qüvvənin başında Cemakarı (Samaqarı) sizə yardım etməyə göndərək; beləliklə, yuxarıda adı çəkilən Cemakarla bağlı digər planları öz aranızda müzakirə edərkən, düşmənlə döyüşə girəcəyiniz dəqiq ay və gün barədə dəqiq qərarlar verməyinizə əmin olun. — Abaqadan Edvarda məktub, 4 sentyabr 1271
1271-ci ilin oktyabrının ortalarında Samaqarın komandanlığı altında monqol ordusu Suriyaya gəldi və Hələbdən cənuba doğru uzanan yerləri yağmaladı. Abaqa xan bu dövrdə Türküstanda da hərbi münaqişəyə girdiyi üçün yalnız 10 minlik bir dəstə göndərmişdi. Bu göndərilən ordu Anadoluda yerləşdirilmiş ordunun bir hissəsindən və səlcuqlu könüllülərindən ibarət idi. Lakin monqolların hücumu xəbəri müsəlman əhalinin qorxaraq Qahirəyə qədər qaçmasına səbəb oldu. Əhalinin bu cür reaksiya verməsinin əsas səbəbi əvvəlki Kit Buğanın yürüşü zamanı baş verən hadisələr idi. Monqollar Hələbi qoruyan türkmən qoşunlarını məğlub edərək, həmin şəhərdəki Məmlük qarnizonunu qaçıraraq Məərrət ən-Nöman və Apameya istiqamətində irəliləyişlərini davam etdirdilər.
Monqollar qısa müddət bölgədə qaldılar və bu müddət ərzində heç vaxt Edvardın qüvvələri ilə birləşmədilər. 12 noybr 1271-ci ildə Baybars Qahirədən əks-hücuma başlayan zaman Samaqar artıq Fəratın şərqinə doğru keçmişdi. Samaqar yürüşdə olduğu zaman da heç bir zaman tam qüvvəli Məmlük ordusu ilə qarşılaşmadı. Samaqarın dönməsindən sonra Edvard da 1272-ci ilin sentyabrında İngiltərəyə döndü.
Samaqar daha sonra Məmlük Sultanı Qalavuna Abaqa ilə şərtləri müzakirə etməkdə ona kömək edə biləcəyini bildirmişdi.
Çevrilişdə iştirakı
Marko Polonun bildirdiyinə görə, Samaqar Arquna Əhməd Təkudarın girovluğundan qaçmasına kömək edən əsilzadələrdən biri olmuşdur. Buğa Noyon onu və başqalarını Arquna kömək etməyə vadar etmişdi. Nəticədə Əhməd Təkudar Arqunun ordusu tərəfindən məğlub edilmiş və 10 avqust 1284-cü ildə edam edilmişdi.
Ailəsi
Samaqarın bir oğlunun adı bəllidir. Onun oğlunun adı Ərəb olmuş və Qazan xanın hakimiyyəti dövründə Anadoluda üsyan qaldırmış Tağaçarın üzərinə göndərilən orduya rəhbərlik edənlərdən biri olmuşdur. Bu yürüş nəticəsində Tağaçar Dəlicə adlı yerdə ələ keçirildi və Azərbaycana aparılaraq edam edildi.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Hindley, 2004. səh. 205-206
- Richard, 1996. səh. 446
- Runciman, 1987. səh. 335
- Amitai-Preiss, 1987. səh. 98
- Runciman, 1987. səh. 336
- Grousset, 1935. səh. 653
- Hindley, 2004. səh. 217-218
- Fisher, 1998. səh. 381
Mənbə
- Hindley, Geoffrey. The Crusades: Islam and Christianity in the Struggle for World Supremacy. New York: Carroll & Graf. 2004. ISBN .
- R. Amitai-Preiss. ḠĀZĀN KHAN, MAḤMŪD. Encyclopaedia Iranica. 2000.
- Grousset, René. L'épopée des Croisades. Editions Perrin. 1935. ISBN .
- Hazard, Harry W. (editor). Volume III: The Fourteenth and Fifteenth Centuries. A History of the Crusades. The University of Wisconsin Press. Kenneth M. Setton, general editor. 1975. ISBN . ([[:Category:|link]])[[Category:]]
- Jackson, Peter. The Mongols and the West. Pearson Education Ltd. 2005. 414. ISBN .
- Nicolle, David. The Crusades. Essential Histories. Osprey Publishing. 2001. ISBN .
- Richard, Jean. Histoire des Croisades. Fayard. 1996. ISBN .
- Jean-Paul Roux. L'Asie Centrale. Paris. 1997. ISBN .
- Runciman, Steven. A history of the Crusades 3. Cambridge University Press. 1987. ISBN .
- Tyerman, Christopher. God's War: A New History of the Crusades. Harvard University Press. 2006. ISBN .
- Fisher, William Bayne. The Cambridge History of Iran, vol. 5. Cambridge University Press. 1998. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Samaqar noyon ve ya Cemakar XIII esr 28 yanvar 1296 Qara tatar agasi Abaqa xanin 1234 1282 serkerdesi Samaqar noyonun adi 1271 ci ilde doqquzuncu xac yurusuyle kordinasiya edilmis seraitde teskil edilen Elxani hucumuna rehberlik edenler sirasinda cekilir Samaqar noyonElxani ordusunun Suriya yurusu komandani1271 sentyabr 1271 noyabrSexsi melumatlarDogum tarixi XIII esrVefat tarixi 28 yanvar 1296 1296 01 28 Fealiyyeti herbi qulluqcuHerbi xidmetMensubiyyeti Abaqa xanRutbesi generalHeyatiSamaqar haqqinda az sey melumdur lakin onun adi monqollar ve selibciler arasinda heyata kecirilen emeliyyatlar kontekstinde cekilir 1269 cu ilde ingilis sahzadesi Edvard gelecekde I Edvard kicik quvve ile Muqeddes Torpaqlara doqquzuncu xac yurusune basladi O 9 may 1271 ci ilde Akraya catdi Bu zaman Muqeddes Torpaqlarda veziyyet cox kritik idi Bele ki Memluk rehberlerinden biri olan Baybars Tripolidaki frank esilzadesi VI Bohemondu muhasireye almisdi Samaqarin yurusu Edvard Akraya gelen kimi Elxanilerin o dovrki hokmdari Abaqa xanin yanina sefir gonderdi Edvard Elxanilerin quvvelerinden de yararlanaraq Baybarsa hucum etmeyi planlamaqda idi Abaqa xan 4 sentyabr 1271 ci ilde teklife cavab ucun yazmis oldugu mektubda buna musbet cavab vermisdi Mesele ile bagli danisdiqdan sonra biz qerara geldik ki qudretli bir quvvenin basinda Cemakari Samaqari size yardim etmeye gonderek belelikle yuxarida adi cekilen Cemakarla bagli diger planlari oz aranizda muzakire ederken dusmenle doyuse gireceyiniz deqiq ay ve gun barede deqiq qerarlar vermeyinize emin olun Abaqadan Edvarda mektub 4 sentyabr 1271 1271 ci ilin oktyabrinin ortalarinda Samaqarin komandanligi altinda monqol ordusu Suriyaya geldi ve Helebden cenuba dogru uzanan yerleri yagmaladi Abaqa xan bu dovrde Turkustanda da herbi munaqiseye girdiyi ucun yalniz 10 minlik bir deste gondermisdi Bu gonderilen ordu Anadoluda yerlesdirilmis ordunun bir hissesinden ve selcuqlu konullulerinden ibaret idi Lakin monqollarin hucumu xeberi muselman ehalinin qorxaraq Qahireye qeder qacmasina sebeb oldu Ehalinin bu cur reaksiya vermesinin esas sebebi evvelki Kit Buganin yurusu zamani bas veren hadiseler idi Monqollar Helebi qoruyan turkmen qosunlarini meglub ederek hemin seherdeki Memluk qarnizonunu qaciraraq Meerret en Noman ve Apameya istiqametinde irelileyislerini davam etdirdiler Monqollar qisa muddet bolgede qaldilar ve bu muddet erzinde hec vaxt Edvardin quvveleri ile birlesmediler 12 noybr 1271 ci ilde Baybars Qahireden eks hucuma baslayan zaman Samaqar artiq Feratin serqine dogru kecmisdi Samaqar yurusde oldugu zaman da hec bir zaman tam quvveli Memluk ordusu ile qarsilasmadi Samaqarin donmesinden sonra Edvard da 1272 ci ilin sentyabrinda Ingiltereye dondu Samaqar daha sonra Memluk Sultani Qalavuna Abaqa ile sertleri muzakire etmekde ona komek ede bileceyini bildirmisdi Cevrilisde istiraki Marko Polonun bildirdiyine gore Samaqar Arquna Ehmed Tekudarin girovlugundan qacmasina komek eden esilzadelerden biri olmusdur Buga Noyon onu ve basqalarini Arquna komek etmeye vadar etmisdi Neticede Ehmed Tekudar Arqunun ordusu terefinden meglub edilmis ve 10 avqust 1284 cu ilde edam edilmisdi Ailesi Samaqarin bir oglunun adi bellidir Onun oglunun adi Ereb olmus ve Qazan xanin hakimiyyeti dovrunde Anadoluda usyan qaldirmis Tagacarin uzerine gonderilen orduya rehberlik edenlerden biri olmusdur Bu yurus neticesinde Tagacar Delice adli yerde ele kecirildi ve Azerbaycana aparilaraq edam edildi Hemcinin baxElxaniler dovletiIstinadlarHindley 2004 seh 205 206 Richard 1996 seh 446 Runciman 1987 seh 335 Amitai Preiss 1987 seh 98 Runciman 1987 seh 336 Grousset 1935 seh 653 Hindley 2004 seh 217 218 Fisher 1998 seh 381MenbeHindley Geoffrey The Crusades Islam and Christianity in the Struggle for World Supremacy New York Carroll amp Graf 2004 ISBN 978 0 7867 1344 8 R Amitai Preiss ḠAZAN KHAN MAḤMuD Encyclopaedia Iranica 2000 Grousset Rene L epopee des Croisades Editions Perrin 1935 ISBN 2 262 01864 2 Hazard Harry W editor Volume III The Fourteenth and Fifteenth Centuries A History of the Crusades The University of Wisconsin Press Kenneth M Setton general editor 1975 ISBN 0 299 06670 3 Category link Category Jackson Peter The Mongols and the West Pearson Education Ltd 2005 414 ISBN 0 582 36896 0 Nicolle David The Crusades Essential Histories Osprey Publishing 2001 ISBN 978 1 84176 179 4 Richard Jean Histoire des Croisades Fayard 1996 ISBN 2 213 59787 1 Jean Paul Roux L Asie Centrale Paris 1997 ISBN 978 2 213 59894 9 Runciman Steven A history of the Crusades 3 Cambridge University Press 1987 ISBN 978 0 14 013705 7 Tyerman Christopher God s War A New History of the Crusades Harvard University Press 2006 ISBN 0 674 02387 0 Fisher William Bayne The Cambridge History of Iran vol 5 Cambridge University Press 1998 ISBN 0 674 02387 0