Salur boyu — Oğuz xan Dastanına görə Oğuzların 24 boyundan biri və Mahmud Qaşqarlının Dünya ədəbiyyatında türkdilli xalqların ilk ensiklopediyası olan "Divanü Lüğat-it-Türk"dəki iyirmi iki Oğuz bölüyündə beşincisi; "صالغر Salgur" lardır. Damğaları budur: deyə tanınan bir Oğuz boyudur. Bu boyların qolundan (sol qolundan) Oğuz xanın oğlu Dağ xanın soyundan gəldikləri qəbul edilir."Salur" sözü qılınc yelləyən mənasında istifadə edilmişdir. XIV əsrdə Sivas, Ərzincan, Kayseri və Tokat ətrafında hökm sürmüş Qazı Bürhanəddin dövləti Salur boyuna mənsubdur.
Salur boyu damğası | |||
Yaşadığı ərazilər | |||
---|---|---|---|
| |||
Dili | |||
Dini | |||
Mənşəyi | |||
Oğuz (Türk) | |||
Qohum xalqlar | |||
Bu gün müasir türkmənlərin mənşəyi Salur boyu Türkmənistan, Özbəkistan, Əfqanıstan, İraq və İranda və eyni kökdən olan Çindəki Salar təbəə Salur boyundan gəlməkdə olduğu təxmin edilsə də Salurlar əsl Xəzər ətrafında yaşamış və oradan Xorasan, Orta Asiya və Anadolu bölgələrinə qədər dağılmışdılar. Anadoluda bir çox bölgədə və Anadolu Səlcuqlu və bərabər Anadoluda yaranan bəyliklər çəkili Salur boylarından təsirlənmişdir. Bunlar başda Qaraman, Təkə və Candaroğulları çəkili Salur mənşəli tayfalar Qəbilələr tayfalar tərəfindən meydana gəlmişdilər. Salurlar içərisindəki tayfa və tayfalar adında bu gün Salur baba yurdu olan Xəzər regionunda yer, əkiləcək tarla, kənd və yaşayış məntəqələri adları hələ də yaşamaqdadır. Salurlar içində ciddi ölçüdə qıpçaqlıq da var. Xəzər regionu hər zaman Oğuz və Qıpçaq tayfalarının birləşib bir arada yaşadığı bölgə olmuşdur. Eyni şəkildə Anadoluda Salurlar içində Oğuz və Qıpçaq tayfalar birlikdə Xəzər və İran ərazisindən köç edərək, qaynaşaraq bir arada yaşamağı davam etdirdilər. Salurlar haqqında ən dəqiq məlumatı Kitabi-Dədə Qorqud dastanında görürük. Dədə Qorqud dastanında salurlar Oğuz elinin hakimi kimi göstərilir. Salur Qazan Oğuz elinin hakimi, qormaz, igid bir başçı kimi tərənnüm edilir. Dədə Qorqud dastanındanda görüldüyü kimi, Oğuz Eli indiki Azərbaycan torpaqlarında olmuşdur. Zamanla Salur boyu bölünərək ayrı-ayrı tirələr əmələ gətirmişdir. Azərbaycanda bu tirə və tayfalardan çoxluq təşkil edəni Təkə tayfasıdır.
Mənbə
- Kafesoğlu, İbrahim. Türk Milli Kültürü. Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, 1977. sayfa 134
İstinadlar
- Atalay, Besim (2006). Divanü Lügati't - Türk. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. , Cilt I, sayfa 56
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Salur boyu Oguz xan Dastanina gore Oguzlarin 24 boyundan biri ve Mahmud Qasqarlinin Dunya edebiyyatinda turkdilli xalqlarin ilk ensiklopediyasi olan Divanu Lugat it Turk deki iyirmi iki Oguz boluyunde besincisi صالغر Salgur lardir Damgalari budur deye taninan bir Oguz boyudur Bu boylarin qolundan sol qolundan Oguz xanin oglu Dag xanin soyundan geldikleri qebul edilir Salur sozu qilinc yelleyen menasinda istifade edilmisdir XIV esrde Sivas Erzincan Kayseri ve Tokat etrafinda hokm surmus Qazi Burhaneddin dovleti Salur boyuna mensubdur Salur boyu Salur boyu damgasiYasadigi eraziler AzerbaycanDiliTurkDiniIslamMenseyiOguz Turk Qohum xalqlarTurk xalqlari Bu gun muasir turkmenlerin menseyi Salur boyu Turkmenistan Ozbekistan Efqanistan Iraq ve Iranda ve eyni kokden olan Cindeki Salar tebee Salur boyundan gelmekde oldugu texmin edilse de Salurlar esl Xezer etrafinda yasamis ve oradan Xorasan Orta Asiya ve Anadolu bolgelerine qeder dagilmisdilar Anadoluda bir cox bolgede ve Anadolu Selcuqlu ve beraber Anadoluda yaranan beylikler cekili Salur boylarindan tesirlenmisdir Bunlar basda Qaraman Teke ve Candarogullari cekili Salur menseli tayfalar Qebileler tayfalar terefinden meydana gelmisdiler Salurlar icerisindeki tayfa ve tayfalar adinda bu gun Salur baba yurdu olan Xezer regionunda yer ekilecek tarla kend ve yasayis menteqeleri adlari hele de yasamaqdadir Salurlar icinde ciddi olcude qipcaqliq da var Xezer regionu her zaman Oguz ve Qipcaq tayfalarinin birlesib bir arada yasadigi bolge olmusdur Eyni sekilde Anadoluda Salurlar icinde Oguz ve Qipcaq tayfalar birlikde Xezer ve Iran erazisinden koc ederek qaynasaraq bir arada yasamagi davam etdirdiler Salurlar haqqinda en deqiq melumati Kitabi Dede Qorqud dastaninda goruruk Dede Qorqud dastaninda salurlar Oguz elinin hakimi kimi gosterilir Salur Qazan Oguz elinin hakimi qormaz igid bir basci kimi terennum edilir Dede Qorqud dastanindanda gorulduyu kimi Oguz Eli indiki Azerbaycan torpaqlarinda olmusdur Zamanla Salur boyu bolunerek ayri ayri tireler emele getirmisdir Azerbaycanda bu tire ve tayfalardan coxluq teskil edeni Teke tayfasidir MenbeKafesoglu Ibrahim Turk Milli Kulturu Turk Kulturunu Arastirma Enstitusu 1977 sayfa 134IstinadlarAtalay Besim 2006 Divanu Lugati t Turk Ankara Turk Tarih Kurumu Basimevi ISBN 975 16 0405 2 Cilt I sayfa 56