Sadhu (sanskr. साधु, sādhuIAST)
Sadhu Hinduizmdə və Hindistan mədəniyyətində artıq hinduizmdə həyatın üç məqsədinə çatmağa can atmayan asketlər, müqəddəslər və yogilər üçün istifadə edilən bir termindir: kama (hissi həzz), artha (maddi inkişaf) və hətta dharma (vəzifə).
Bir sadhu meditasiya və Allahı tanımaqla mokşaya (azadlığa) nail olmağa tam sadiqdir.
Sadhular imtinanı simvolizə etmək üçün tez-tez oxra paltar geyinirlər.
Müasir Hindistanda sadhular
Adətən sadhular dünyadan və maddi həzzlərdən imtina etmiş rahiblərdir. Onlar Hindistanın mağaralarında, meşələrində və ya məbədlərində yaşayırlar.
Sadə insanlar çox vaxt sadhuya baba deyirlər. Bir çox hind dillərində baba ata və ya əmi deməkdir. Bəzən babaya hörmət göstəricisi olan ci — babaci şəkilçisi əlavə olunur.
2007-ci ilin statistikasına əsasən Hindistanda 4 ilə 5 milyon arasında sadhu var idi. Müasir Hindistanda onlara böyük hörmət bəsləyirlər, insanlar onlara müqəddəsliklərinə görə hörmət edirlər və əsasən onların lənətlərindən qorxurlar. Hesab olunur ki, sadhular öz asket təcrübələri (tapas) sayəsində həm öz karmalarını, həm də bütövlükdə cəmiyyətin karmasını yox edirlər. Bunu cəmiyyətə fayda kimi dəyərləndirən bir çox insan onlara ianə ilə kömək edir. Ancaq sadhuya hörmət Hindistanın hər yerində eyni deyil. Həm tarixi, həm də müasir kontekstdə sadhulara, xüsusən də şəhər əhalisi arasında bir qədər narazılıqla yanaşılır. Bu gün xüsusilə məşhur ziyarət yerlərində bir çox dilənçilər özlərini sadhu kimi göstərərək bu yolla özlərinə çörək qazanırlar.
Natha — yogilər — əsasən şaivitlərdir, yogi ordeninin ən böyüyüdür.
Naqa babalar — saqqallı və iri dolaşıq saçlı çılpaq sadhulardır.
Aqxori — çox vaxt qəbiristanlıqlarda, şmaşanalarda ruhlarla birlikdə yaşayan sadhuların bir kateqoriyasıdır. Hinduizmdə Allaha aparan çoxlu sayda yolları var. Bu mənəvi özünüifadə yolları müxtəlif sadhu qrupları tərəfindən izlənilir.
Dini cərəyanlar
Sadhular müxtəlif mənəvi təcrübələr keçirlər. Bəziləri özünə sərt məhdudiyət tətbiq edir, digərləri isə dua, mantra oxumaq və ya meditasiyaya diqqət cəmləyirlər.
Sadhu cəmiyyətində iki əsas cərəyan var: Sadhu-Şaivitlər — həyatlarını Şivaya həsr edən zahidlər və sadhu-Vaişnavalar — Vişnunun və onun Rama və Krişna kimi avataralarının fədailəri. Bu ikisi ilə müqayisədə daha kiçik bir qrup — ilahi qadın enerjisi, Tanrının qadın hipostazı olan ilahə Şaktinin fədailəri sadhu-şaktilərdir. Bu əsas cərəyanların içərisində müəyyən fəlsəfi məktəblərə və ya ənənələrə, sampradayalara əməl edən çoxlu kiçik cərəyanlar və qruplar mövcuddur.
Ən böyük Şaivit sampradayası daşanami — "on ad" adlanır. Mənəvi inisiasiya mərasimi zamanı həmin sampradayanın sadhuları on addan birini alır. Bu Şaivit sampradayanın əsasını VIII əsr hind filosofu Şankaranın qoyduğu güman edilir, baxmayaraq ki, bu sampradayanın mənşəyi haqqında tam və etibarlı məlumat yoxdur. Ən çox saylı davamçısı olan Vaişnava sampradaya sadhu, eyni zamanda müasir Hindistanda ən böyük sadhu sampradayasıdır, — bu, Ramananda adlı orta əsr bhakti (Allaha sədaqət) müəllimi tərəfindən qurulduğu güman edilən Ramanandidir.
Saiva sadhuları sannyasislər və ya dünya həyatını rədd edənlər kimi tanınır, Vaişnavalar isə özlərini vayraqlar və ya imtina edənlər adlandırırlar.
Bu terminlər iki qrupun müxtəlif dünyagörüşlərini əks etdirir: Şaiva asketizm və imtina fəlsəfəsi bir çox cəhətdən Vaişnavadan daha sərt və radikaldır.
Saiva asketlərinin dünyagörüşündə əsas rolu dünyanı tamamilə rədd etmək və samsara dövründən qurtulmağa həsr etmək oynayır.
Halbuki Vaişnavalar şəfqət üzündən cəmiyyətə xidmət edərək qeyri-sadhu cəmiyyətində iştirak etməyi üstün tuturlar.
Sadhular inisiasiyadan sonra öz kastasını tərk etməyə meylli olsalar da, onların nəsilləri qoşulduqları təriqətlərə təsir edir; müəyyən asket qrupları, məsələn, daşanami qrupundakı dandilər, ilk növbədə yerli brahmanalardan ibarətdir, digər qruplar isə öz sıralarına istənilən kastanın üzvlərini qəbul edirlər.
Sadhvi kimi tanınan qadın sadhular da var.
Çox vaxt imtina yolunu tutan qadınlar asket mühitində tənha həyat sürən dul qadınlardır.
Sadhvi çoxları tərəfindən Devinin təzahürləri kimi ibadət olunur.
Müasir Hindistanda Şri Anandamayi Ma kimi bir sıra xarizmatik sadhvilər din müəllimləri kimi məşhurlaşıblar.
Sadhu olmaq seçimi
Çox az adam sadhu olur.
Brahmaçarya mərhələsində rahib kimi təlim keçdikdən sonra, qrihastha mərhələsində ailə həyatı və vanaprasthada maddi dünyadan tamamilə imtina etməyə hazırlıq mərhələsini keçdikdən sonra maddi dünyadan tam imtina etmək hindlinin həyatının son mərhələsidir.
Sadhular çətin həyat sürürlər.
Sadhuların özlərin öldüyünə və Hindistan üçün vətəndaş olaraq rəsmi olaraq öldüyünə inanılır.
Çox vaxt sadhular öz dəfnlərində iştirak etdikləri xüsusi bir ritualdan keçirlər, bundan sonra onlar qurunu seçir və uzun illər onun ardınca gedir, ona xidmət edir və lazımi təcrübəni mənimsəyirlər.
Klassik sanskrit ədəbiyyatında hindu ənənəsi, sannyas və ya imtina həyatı həyatın dördüncü, son mərhələsi kimi təsvir olunsa da, bir çox cərəyanların ardıcılları gəncliklərində imtinanı qəbul edirlər.
Brahmin ailələrində böyüyən hindular ümumiyyətlə ənənəvi sistemə əməl edirlər və sadhu olmamışdan əvvəl uşaqlarını böyütməklə ev sahibi kimi yaşayırlar.
Nadir hallarda hindular sadhu həyatını seçir, çətin bir ailə və ya maddi vəziyyətdən xilas olmağa çalışırlar, bu da onlar üçün dözülməz oldu.
Namizədlər sadhuların sıralarına qəbul edilməzdən əvvəl çox vaxt qrup və ya cərəyandan asılı olaraq fərqlənən müəyyən rituallardan keçirlər.
Adətən, bir sadhu tələbəyə yeni ad və meditasiya təcrübəsinin bir hissəsi kimi təkrar etməli olduğu müəyyən bir mantra verən bir gurudan mənəvi təşəbbüs alır.
Guru asket ənənələrində son dərəcə mühüm rol oynayır, adətən ona Allahla eyni səviyyədə hörmət edilir və guruya, hətta ən sadəinə də xidmət etmək mühüm mənəvi təcrübə hesab olunur.
Həyat tərzi
Qalereya
-
- Hindistanın Puşkar şəhərində sadhu. Şaivizim simvolikası.
- Katmanduda Durbar Meydanında sadhu
- Кааtе Svayambhu sadhu, Katmandu
- Katmanduda sadhu
- Muktinatda sadhu, Nepal
İstinadlar
- Dolf Hartsuiker. Sadhus and Yogis of India 2007-10-15 at the Wayback Machine.
Ədəbiyyat
- Jaini, Padmanabh S. (1991), Gender and Salvation: Jaina Debates on the Spiritual Liberation of Women, University of California Press,
- Indian Sadhus, by Govind Sadashiv Ghurye, L. N. Chapekar. Published by Popular Prakashan, 1964.
- Sadhus of India: The Sociological View, by Bansi Dhar Tripathi. Published by Popular Prakashan, 1978.
- The Sadhu: A Study in Mysticism and Practical Religion, by Burnett Hillman Streeter, Aiyadurai Jesudasen Appasamy. Published by Mittal, 1987. .
- The Way of the Vaishnava Sages: A Medieval Story of South Indian Sadhus : Based on the Sanskrit Notes of Vishnu-Vijay Swami, by N. S. Narasimha, Rāmānanda, Vishnu-Vijay. Published by University Press of America, 1987. ISBN 0–8191-6061-X.
- Sadhus: The Holy Men of India, by Rajesh Bedi. Published by Entourage Pub, 1993. .
- Sadhus: Holy Men of India, by Dolf Hartsuiker. Published by Thames & Hudson, 1993. .
- The Sadhus and Indian Civilisation, by Vijay Prakash Sharma. Published by Anmol Publications PVT. LTD., 1998. .
- Women in Ochre Robes: Gendering Hindu Renunciation, by Meena Khandelwal. Published by State University of New York Press, 2003. .
- Wandering with Sadhus: Ascetics in the Hindu Himalayas, Sondra L. Hausner, Bloomington, Indiana University Press, 2007.
- Naked in Ashes, Paradise Filmworks International — Documentary on Naga Sadhus of Northern India.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sadhu sanskr स ध sadhuIAST Sadhu Hinduizmde ve Hindistan medeniyyetinde artiq hinduizmde heyatin uc meqsedine catmaga can atmayan asketler muqeddesler ve yogiler ucun istifade edilen bir termindir kama hissi hezz artha maddi inkisaf ve hetta dharma vezife Bir sadhu meditasiya ve Allahi tanimaqla moksaya azadliga nail olmaga tam sadiqdir Sadhular imtinani simvolize etmek ucun tez tez oxra paltar geyinirler Muasir Hindistanda sadhularKatmandu Nepalda sadhu Adeten sadhular dunyadan ve maddi hezzlerden imtina etmis rahiblerdir Onlar Hindistanin magaralarinda meselerinde ve ya mebedlerinde yasayirlar Sade insanlar cox vaxt sadhuya baba deyirler Bir cox hind dillerinde baba ata ve ya emi demekdir Bezen babaya hormet gostericisi olan ci babaci sekilcisi elave olunur 2007 ci ilin statistikasina esasen Hindistanda 4 ile 5 milyon arasinda sadhu var idi Muasir Hindistanda onlara boyuk hormet besleyirler insanlar onlara muqeddesliklerine gore hormet edirler ve esasen onlarin lenetlerinden qorxurlar Hesab olunur ki sadhular oz asket tecrubeleri tapas sayesinde hem oz karmalarini hem de butovlukde cemiyyetin karmasini yox edirler Bunu cemiyyete fayda kimi deyerlendiren bir cox insan onlara iane ile komek edir Ancaq sadhuya hormet Hindistanin her yerinde eyni deyil Hem tarixi hem de muasir kontekstde sadhulara xususen de seher ehalisi arasinda bir qeder naraziliqla yanasilir Bu gun xususile meshur ziyaret yerlerinde bir cox dilenciler ozlerini sadhu kimi gostererek bu yolla ozlerine corek qazanirlar Natha yogiler esasen saivitlerdir yogi ordeninin en boyuyudur Naqa babalar saqqalli ve iri dolasiq sacli cilpaq sadhulardir Aqxori cox vaxt qebiristanliqlarda smasanalarda ruhlarla birlikde yasayan sadhularin bir kateqoriyasidir Hinduizmde Allaha aparan coxlu sayda yollari var Bu menevi ozunuifade yollari muxtelif sadhu qruplari terefinden izlenilir Dini cereyanlarSadhu sagirdi ile Assam seherinde HindistanPasupatinatha mebedinde Naqa Sadhu Nepal Sadhular muxtelif menevi tecrubeler kecirler Bezileri ozune sert mehdudiyet tetbiq edir digerleri ise dua mantra oxumaq ve ya meditasiyaya diqqet cemleyirler Sadhu cemiyyetinde iki esas cereyan var Sadhu Saivitler heyatlarini Sivaya hesr eden zahidler ve sadhu Vaisnavalar Visnunun ve onun Rama ve Krisna kimi avataralarinin fedaileri Bu ikisi ile muqayisede daha kicik bir qrup ilahi qadin enerjisi Tanrinin qadin hipostazi olan ilahe Saktinin fedaileri sadhu saktilerdir Bu esas cereyanlarin icerisinde mueyyen felsefi mekteblere ve ya enenelere sampradayalara emel eden coxlu kicik cereyanlar ve qruplar movcuddur En boyuk Saivit sampradayasi dasanami on ad adlanir Menevi inisiasiya merasimi zamani hemin sampradayanin sadhulari on addan birini alir Bu Saivit sampradayanin esasini VIII esr hind filosofu Sankaranin qoydugu guman edilir baxmayaraq ki bu sampradayanin menseyi haqqinda tam ve etibarli melumat yoxdur En cox sayli davamcisi olan Vaisnava sampradaya sadhu eyni zamanda muasir Hindistanda en boyuk sadhu sampradayasidir bu Ramananda adli orta esr bhakti Allaha sedaqet muellimi terefinden quruldugu guman edilen Ramanandidir Saiva sadhulari sannyasisler ve ya dunya heyatini redd edenler kimi taninir Vaisnavalar ise ozlerini vayraqlar ve ya imtina edenler adlandirirlar Bu terminler iki qrupun muxtelif dunyagoruslerini eks etdirir Saiva asketizm ve imtina felsefesi bir cox cehetden Vaisnavadan daha sert ve radikaldir Saiva asketlerinin dunyagorusunde esas rolu dunyani tamamile redd etmek ve samsara dovrunden qurtulmaga hesr etmek oynayir Halbuki Vaisnavalar sefqet uzunden cemiyyete xidmet ederek qeyri sadhu cemiyyetinde istirak etmeyi ustun tuturlar Sadhular inisiasiyadan sonra oz kastasini terk etmeye meylli olsalar da onlarin nesilleri qosulduqlari teriqetlere tesir edir mueyyen asket qruplari meselen dasanami qrupundaki dandiler ilk novbede yerli brahmanalardan ibaretdir diger qruplar ise oz siralarina istenilen kastanin uzvlerini qebul edirler Sadhvi kimi taninan qadin sadhular da var Cox vaxt imtina yolunu tutan qadinlar asket muhitinde tenha heyat suren dul qadinlardir Sadhvi coxlari terefinden Devinin tezahurleri kimi ibadet olunur Muasir Hindistanda Sri Anandamayi Ma kimi bir sira xarizmatik sadhviler din muellimleri kimi meshurlasiblar Sadhu olmaq secimiCox az adam sadhu olur Brahmacarya merhelesinde rahib kimi telim kecdikden sonra qrihastha merhelesinde aile heyati ve vanaprasthada maddi dunyadan tamamile imtina etmeye hazirliq merhelesini kecdikden sonra maddi dunyadan tam imtina etmek hindlinin heyatinin son merhelesidir Sadhular cetin heyat sururler Sadhularin ozlerin olduyune ve Hindistan ucun vetendas olaraq resmi olaraq olduyune inanilir Cox vaxt sadhular oz defnlerinde istirak etdikleri xususi bir ritualdan kecirler bundan sonra onlar qurunu secir ve uzun iller onun ardinca gedir ona xidmet edir ve lazimi tecrubeni menimseyirler Klassik sanskrit edebiyyatinda hindu enenesi sannyas ve ya imtina heyati heyatin dorduncu son merhelesi kimi tesvir olunsa da bir cox cereyanlarin ardicillari gencliklerinde imtinani qebul edirler Brahmin ailelerinde boyuyen hindular umumiyyetle enenevi sisteme emel edirler ve sadhu olmamisdan evvel usaqlarini boyutmekle ev sahibi kimi yasayirlar Nadir hallarda hindular sadhu heyatini secir cetin bir aile ve ya maddi veziyyetden xilas olmaga calisirlar bu da onlar ucun dozulmez oldu Namizedler sadhularin siralarina qebul edilmezden evvel cox vaxt qrup ve ya cereyandan asili olaraq ferqlenen mueyyen rituallardan kecirler Adeten bir sadhu telebeye yeni ad ve meditasiya tecrubesinin bir hissesi kimi tekrar etmeli oldugu mueyyen bir mantra veren bir gurudan menevi tesebbus alir Guru asket enenelerinde son derece muhum rol oynayir adeten ona Allahla eyni seviyyede hormet edilir ve guruya hetta en sadeine de xidmet etmek muhum menevi tecrube hesab olunur Heyat terziQalereyaNepalin Katmandu seherinde Pasupatinatha mebedi yaxinliginda iki sadhu Hindistanin Puskar seherinde sadhu Saivizim simvolikasi Katmanduda Durbar Meydaninda sadhu Kaate Svayambhu sadhu Katmandu Katmanduda sadhu Muktinatda sadhu NepalIstinadlarDolf Hartsuiker Sadhus and Yogis of India 2007 10 15 at the Wayback Machine EdebiyyatJaini Padmanabh S 1991 Gender and Salvation Jaina Debates on the Spiritual Liberation of Women University of California Press ISBN 0 520 06820 3 Indian Sadhus by Govind Sadashiv Ghurye L N Chapekar Published by Popular Prakashan 1964 Sadhus of India The Sociological View by Bansi Dhar Tripathi Published by Popular Prakashan 1978 The Sadhu A Study in Mysticism and Practical Religion by Burnett Hillman Streeter Aiyadurai Jesudasen Appasamy Published by Mittal 1987 ISBN 0 8364 2097 7 The Way of the Vaishnava Sages A Medieval Story of South Indian Sadhus Based on the Sanskrit Notes of Vishnu Vijay Swami by N S Narasimha Ramananda Vishnu Vijay Published by University Press of America 1987 ISBN 0 8191 6061 X Sadhus The Holy Men of India by Rajesh Bedi Published by Entourage Pub 1993 ISBN 81 7107 021 3 Sadhus Holy Men of India by Dolf Hartsuiker Published by Thames amp Hudson 1993 ISBN 0 500 27735 4 The Sadhus and Indian Civilisation by Vijay Prakash Sharma Published by Anmol Publications PVT LTD 1998 ISBN 81 261 0108 3 Women in Ochre Robes Gendering Hindu Renunciation by Meena Khandelwal Published by State University of New York Press 2003 ISBN 0 7914 5922 5 Wandering with Sadhus Ascetics in the Hindu Himalayas Sondra L Hausner Bloomington Indiana University Press 2007 ISBN 978 0 253 21949 7 Naked in Ashes Paradise Filmworks International Documentary on Naga Sadhus of Northern India Xarici kecidler