Sac — çörək və ya yemək bişirmək üçün istifadə olunan məişət əşyası.
Tarixi
Sac qədim tarixə malikdir. Qədim zamanlarda köçərilər köç edərkən getdiyi yerlərdə yemək və çörək bişirmək məqsədilə sacı da özləriylə birgə aparardılar.
Azərbaycanda hələ və tava ixtira olunmamışdan əvvəl çörək və yemək bişirmək üçün saclardan istifadə olunurdu. Azərbaycan ərazisində tapılmış ən qədim sac nümunəsi e.ə. IV minilliyinə aiddir. XVII əsrdən başlayaraq gil sac daha möhkəm və böyük, hazırda istifadə olunan tökmə üsulu ilə hazırlanmış dəmir sacla əvəz olunmuşdur.
Forması
Bir tərəfi bir qədər qabarıq - günbəz, digər tərəfi isə çökək - oyuq olan dəyirmi formadadır. Qabarıq hissə sac üstü, oyuq hissə isə sac içi adlanır.
İstifadəsi
Sacın qabarıq tərəfində , çörək, , qutab bişirilir. Oyuq olan tərəfində isə müxtəlif yeməklər bişirilir.
Adətən yemək hazırlamaq üçün sac ya ocağın, ya da ağac kömürünün üzərində qoyulur.
Sac yeməklərinin hazırlanması
Yemək bişirmək üçün əsasən diametri 33 sm olan saclardan istifadə edilir. Sac içində hazırlanmış yeməklər "Saciçi" adlanır. Ət, toyuq, balıq və bu kimi bütün ərzaq növlərinin sac içində bişirilməsi mümkündür.
Ən qədim sac yeməyi sac qovurmadır. Sac qovurma hazırlamaq üçün ətin ən yaxşı hissəsi və qoyun quyruğu soğanla birlikdə sac içində yağda qovrulur.
Sacda bişirilən yeməklər isti halda süfrəyə verilməlidir. Bunun üçün sac süfrəyə "sac ayağı" deyilən 3 dayaqlı altlığın üzərində qoyulur. Sac ayağı olmadıqda sacı süfrəyə adi qaydada, altlıq olmadan da qoymaq olar.
Mənbə
- Saciçi Toyuq
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sac corek ve ya yemek bisirmek ucun istifade olunan meiset esyasi SacTarixiSac qedim tarixe malikdir Qedim zamanlarda koceriler koc ederken getdiyi yerlerde yemek ve corek bisirmek meqsedile saci da ozleriyle birge aparardilar Azerbaycanda hele ve tava ixtira olunmamisdan evvel corek ve yemek bisirmek ucun saclardan istifade olunurdu Azerbaycan erazisinde tapilmis en qedim sac numunesi e e IV minilliyine aiddir XVII esrden baslayaraq gil sac daha mohkem ve boyuk hazirda istifade olunan tokme usulu ile hazirlanmis demir sacla evez olunmusdur FormasiBir terefi bir qeder qabariq gunbez diger terefi ise cokek oyuq olan deyirmi formadadir Qabariq hisse sac ustu oyuq hisse ise sac ici adlanir IstifadesiSacin qabariq terefinde corek qutab bisirilir Oyuq olan terefinde ise muxtelif yemekler bisirilir Adeten yemek hazirlamaq ucun sac ya ocagin ya da agac komurunun uzerinde qoyulur Sac yemeklerinin hazirlanmasiEsas meqale Sacici Yemek bisirmek ucun esasen diametri 33 sm olan saclardan istifade edilir Sac icinde hazirlanmis yemekler Sacici adlanir Et toyuq baliq ve bu kimi butun erzaq novlerinin sac icinde bisirilmesi mumkundur En qedim sac yemeyi sac qovurmadir Sac qovurma hazirlamaq ucun etin en yaxsi hissesi ve qoyun quyrugu soganla birlikde sac icinde yagda qovrulur Sacda bisirilen yemekler isti halda sufreye verilmelidir Bunun ucun sac sufreye sac ayagi deyilen 3 dayaqli altligin uzerinde qoyulur Sac ayagi olmadiqda saci sufreye adi qaydada altliq olmadan da qoymaq olar MenbeSacici ToyuqIstinadlar