SWIFT (ing. Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) – Ümumdünya Banklararası Maliyyə Telekommunikasiya Cəmiyyəti məlumat ötürülməsi və ödənişlərin həyata keçirilməsi üçün beynəlxalq banklararası sistemdir. SWIFT 1973-cü ildən mövcuddur. Onun köməyi ilə ilk maliyyə əməliyyatı 19 oktyabr 1977-ci ildə Belçika şahzadəsi Albert tərəfindən həyata keçirilib. SWIFT – Belçika qanunvericiliyi tərəfindən yaradılmış kooperativ cəmiyyətdir və onun üzvlərinə – 209 ölkədə 9700-dən çox bank təşkilatı – məxsusdur. Bu təşkilat maliyyə aləmini birləşdirən alətləri birlikdə təqdim edir. Onun əsas xüsusiyyəti isə ondan ibarətdir ki, iştirakçı bank şəxsi unikal SWIFT şifrəyə sahib olur. Avropada ödənişlər həyata keçirmək üçün bankın SWIFT şifrəsini və alıcının şifrəsini bilmək kifayətdir.Bir gün ərzində SWIFT vasitəsilə pul köçürmələri, banklararası ödənişlər, qiymətli kağızlar, ümumi dəyəri milyard avrodan çox olan yol çekləri də daxil olmaqla milyondan çox tranzaksiya həyata keçirilir. Bu növ köçürmələr adətən əcnəbi valyuta, xüsusən də ABŞ dolları vasitəsilə həyata keçirilir.SWIFT demək olar ki, bütün qaydalarında beynəlxalq ISO standartlarından istifadə edir. Bu səbəbdən bəzi inkişaf etmiş ölkələr SWIFT standartları əsasın öz milli köçürmə sistemləri standartlarını yaradıblar. Buna misal, İngiltərə (CHAPS), Fransa (SAGITTAIRE), İsveçrə (SIC) göstərmək olar. Bu sistem vasitəsilə hər gün 40 milyondan çox mesaj göndərilir və trilyonlarla dollarlıq maliyyə vəsaiti şirkətlər və ya hökumətlər arasında əl dəyişir. Bir ildə SWIFT ilə 5 milyard informasiya mübadiləsi aparılır. Sovet İttifaqında SWIFT sistemi 1989-cu ilə fəaliyyət göstərməyə başlayıb.
Ümumdünya Banklararası Maliyyə Telekommunikasiya Cəmiyyəti (SWIFT) SWIFT | |
---|---|
Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication (SWIFT) | |
Növü | Kooperativ cəmiyyəti |
Yaranma tarixi | |
Mərkəzi | La Hulpe, Belçika |
Üzvləri |
|
swift.com |
SWIFT şifrə– ISO 9362 standartı əsasında yaradılan və SWIFT sistemində maliyyə hesablaşmaları iştirakçılarını identifikasiya etmək üçün nəzərdə tutulmuş unikal şifrədir. Bu standarta əsasən SWIFT BIC şifrəsi özündə hərf-rəqəm kombinasiyası növünü əks etdirir:
BBBB CC LL bbb
Şifrənin hər hissəsi aşağıdakı kimi müəyyən edilir:
BBBB — maliyyə təşkilatının şifrəsi və hesablaşma iştirakçılarını identifikasiya edən unikal 4 simvollu hərfi şifrədir.
CC — ölkə kodu və ISO 3166 standartı əsasında 2 simvollu hərfi koddur.
LL — 0 və 1 rəqəmlərindən başqa 2 simvollu hərf-rəqəm tipli yerləşməni bildirən koddur. Cütlükdə 1 rəqəmindən istifadə olunması qeyri-fəal koda, 0 isə SWIFT şəbəkəsində işi test etmək üçün nəzərdə tutulmuş xüsusi hala işarədir.
bbb — filialın kodudur. Filiallar olmadığı təqdirdə isə XXX simvollarından istifadə edilir.
SWIFT maliyyə mesajları aşağıdakı kateqoriyalara ayrılır
- Sistem mesajları
- Müştəri köçürmələri və çekləri
- Maliyyə təşkilatlarının köçürmələri
- Pul bazarları – forex, depozitlər
- İnkassa və kassa məktubları
- Qiymətli kağızlar bazarları
- Qiymətli metallar
- Akkreditivlər və qarantiyalar
- Yol çekləri
- Nağd pulun idarə edilməsi və müştəri statusu.
SWIFT kimindir və ona kimlər nəzarət edir?
SWIFT heç bir qurumun beynəlxalq ödəniş sistemi yaratmasını və bu sahədə monopolist olmasını istəməyən Amerika və Avropa banklarının birgə qurduğu sistemdir. 2 mindən çox bank və maliyyə institutu SWIFT şəbəkəsinin ortaq sahibidir
SWIFT-ə qoşulma
SWIFT-ə qoşulma xərci 160–200 min dollar təşkil edir ki, bu da orta və kiçik banklar üçün böyük məbləğdir. Beynəlxalq bank əməliyyatlarını yerinə yetirmək hüququna malik olan istənilən bank SWIFT-in üzvü ola bilər. SWIFT- ə tam olaraq qoşulma prosesi 4 aydan gec olmayaraq baş verir və iki mərhələdən ibarətdir:
- Maliyyə təşkilatının SWIFT ittifaqı üzvülüyünə qoşulması. SWIFT Direktorlar Şurası sənədləri nəzərdən keçirir və bankın cəmiyyətə qəbul edilməsi haqqında qərar qəbul edir;
- Maliyyə təşkilatında SWIFT aparat və proqram kompleksinin yaradılması. Bu mərhələdə bütün texniki məsələlər həll edilir, kommunikasiya avadanlığı əldə edilir və heyətə texniki vasitələrlə bağlı təlim keçirilir.
Əməliyyat mərkəzləri
SWIFT təhlükəsiz mesajlaşma şəbəkəsi ABŞ , Hollandiya və İsveçrədə yerləşən üç məlumat mərkəzindən idarə olunur . Bu mərkəzlər məlumatı real vaxt rejimində paylaşırlar . Məlumat mərkəzlərindən birində nasazlıq olarsa, digəri tam şəbəkənin trafikini idarə edə bilir. SWIFT öz məlumatlarını ötürmək üçün sualtı rabitə kabellərindən istifadə edir. 2009-cu ildə İsveçrənin Diessenhofen şəhərində üçüncü məlumat mərkəzini açdıqdan qısa müddət sonra SWIFT iki mesajlaşma zonası, Avropa və Trans-Atlantik ilə yeni paylanmış arxitektura təqdim etdi, beləliklə Avropa SWIFT üzvlərinin məlumatları artıq ABŞ məlumat mərkəzini əks etdirmir. Avropa zonası mesajları Hollandiyada və İsveçrə əməliyyat mərkəzinin bir hissəsində saxlanılır; Trans-Atlantik zona mesajları ABŞ-də və İsveçrə əməliyyat mərkəzinin Avropa zonası mesajlarından ayrılmış başqa hissəsində saxlanılır. Avropadan kənar ölkələr standart olaraq Trans-Atlantik zonaya ayrılmışdı, lakin mesajlarının Avropa zonasında saxlanmasını seçə bilərdilər. İsveçrə əməliyyat mərkəzi Diessenhofendə tikilib.
SN | SWIFT məlumat mərkəzləri | Növ |
---|---|---|
1 | Zoeterwoude , Hollandiya | OPC (Əməliyyat Mərkəzi) |
2 | Culpeper, Virciniya , Amerika Birləşmiş Ştatları | OPC (Əməliyyat Mərkəzi) |
3 | Diessenhofen , İsveçrə | OPC (Əməliyyat Mərkəzi) |
4 | Honq Konq | Əmr və Nəzarət |
Azərbaycan Bankları
İlk 4 simvol bank kodunu, sonrakı 2 simvol ISO ölkə kodu (Azərbaycan üçün AZ), sonrakı 2 simvol isə yerli kodu ifadə edir. Azərbaycanda fəaliyyət göstərən bütün banklar, Mərkəzi Bank, bank olmayan Aqrarkredit birliyi, Dövlət Xəzinədarlığı Agentliyi SWIFT-in üzvləridir.
Azərbaycan Bankları | BIC Kodu / Swift Kodu |
---|---|
AccessBank | ACABAZ22 |
AFB Bank | AZFIAZ22 |
AGBank | AZEGAZ22 |
Amrahbank | AMRAAZ22 |
ASB Bank | CAPNAZ22 |
Atabank | ATAZAZ22 |
Azər Türk Bank | AZRTAZ22 |
Bank BTB | BBTBAZ22 |
Bank of Baku | JBBKAZ22 |
Bank Respublika | BRESAZ22 |
Bank Silk Way | AZALAZ22 |
Beynəlxalq Bank | IBAZAZ2X |
Caspian Development Bank | CDBBAZ22 |
Dəmirbank | AZERAZ22 |
Expressbank | AZENAZ22 |
Gunay Bank | GUNAAZ22 |
Kapital Bank | AIIBAZ2X |
Muğanbank | MUGAAZ22 |
NBC Bank | NBCBAZ22 |
Nikoil Bank | NICBAZ22 |
Paşa Bank | PAHAAZ22 |
Rabitəbank | RBTAAZ22 |
Turanbank | TURAAZ22 |
Unibank | UBAZAZ22 |
VTB Bank Azərbaycan | VTBAAZ22 |
Xalq Bank | HAJCAZ22 |
Yapı Kredi Bank Azərbaycan | KABAAZ22 |
Ziraat Bankı | TCZBAZ22 |
İstinadlar
- (az.). Archived from the original on 2022-02-27. İstifadə tarixi: 2022-02-28.
- (az.). Archived from the original on 2022-02-27. İstifadə tarixi: 2022-02-28.
- (az.). Archived from the original on 2022-02-27. İstifadə tarixi: 2022-02-28.
- (az.). Archived from the original on 2022-02-27. İstifadə tarixi: 2022-02-28.
- (az.). Archived from the original on 2022-02-27. İstifadə tarixi: 2022-02-28.
- (az.). Archived from the original on 2022-02-27. İstifadə tarixi: 2022-02-28.
- (az.). Archived from the original on 2022-02-27. İstifadə tarixi: 2022-02-28.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
SWIFT ing Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication Umumdunya Banklararasi Maliyye Telekommunikasiya Cemiyyeti melumat oturulmesi ve odenislerin heyata kecirilmesi ucun beynelxalq banklararasi sistemdir SWIFT 1973 cu ilden movcuddur Onun komeyi ile ilk maliyye emeliyyati 19 oktyabr 1977 ci ilde Belcika sahzadesi Albert terefinden heyata kecirilib SWIFT Belcika qanunvericiliyi terefinden yaradilmis kooperativ cemiyyetdir ve onun uzvlerine 209 olkede 9700 den cox bank teskilati mexsusdur Bu teskilat maliyye alemini birlesdiren aletleri birlikde teqdim edir Onun esas xususiyyeti ise ondan ibaretdir ki istirakci bank sexsi unikal SWIFT sifreye sahib olur Avropada odenisler heyata kecirmek ucun bankin SWIFT sifresini ve alicinin sifresini bilmek kifayetdir Bir gun erzinde SWIFT vasitesile pul kocurmeleri banklararasi odenisler qiymetli kagizlar umumi deyeri milyard avrodan cox olan yol cekleri de daxil olmaqla milyondan cox tranzaksiya heyata kecirilir Bu nov kocurmeler adeten ecnebi valyuta xususen de ABS dollari vasitesile heyata kecirilir SWIFT demek olar ki butun qaydalarinda beynelxalq ISO standartlarindan istifade edir Bu sebebden bezi inkisaf etmis olkeler SWIFT standartlari esasin oz milli kocurme sistemleri standartlarini yaradiblar Buna misal Ingiltere CHAPS Fransa SAGITTAIRE Isvecre SIC gostermek olar Bu sistem vasitesile her gun 40 milyondan cox mesaj gonderilir ve trilyonlarla dollarliq maliyye vesaiti sirketler ve ya hokumetler arasinda el deyisir Bir ilde SWIFT ile 5 milyard informasiya mubadilesi aparilir Sovet Ittifaqinda SWIFT sistemi 1989 cu ile fealiyyet gostermeye baslayib Umumdunya Banklararasi Maliyye Telekommunikasiya Cemiyyeti SWIFT SWIFTSociety for Worldwide Interbank Financial Telecommunication SWIFT Novu Kooperativ cemiyyetiYaranma tarixiMerkezi La Hulpe BelcikaUzvleri 2 000 nef swift com SWIFT sifre ISO 9362 standarti esasinda yaradilan ve SWIFT sisteminde maliyye hesablasmalari istirakcilarini identifikasiya etmek ucun nezerde tutulmus unikal sifredir Bu standarta esasen SWIFT BIC sifresi ozunde herf reqem kombinasiyasi novunu eks etdirir BBBB CC LL bbb Sifrenin her hissesi asagidaki kimi mueyyen edilir BBBB maliyye teskilatinin sifresi ve hesablasma istirakcilarini identifikasiya eden unikal 4 simvollu herfi sifredir CC olke kodu ve ISO 3166 standarti esasinda 2 simvollu herfi koddur LL 0 ve 1 reqemlerinden basqa 2 simvollu herf reqem tipli yerlesmeni bildiren koddur Cutlukde 1 reqeminden istifade olunmasi qeyri feal koda 0 ise SWIFT sebekesinde isi test etmek ucun nezerde tutulmus xususi hala isaredir bbb filialin kodudur Filiallar olmadigi teqdirde ise XXX simvollarindan istifade edilir SWIFT maliyye mesajlari asagidaki kateqoriyalara ayrilirSistem mesajlari Musteri kocurmeleri ve cekleri Maliyye teskilatlarinin kocurmeleri Pul bazarlari forex depozitler Inkassa ve kassa mektublari Qiymetli kagizlar bazarlari Qiymetli metallar Akkreditivler ve qarantiyalar Yol cekleri Nagd pulun idare edilmesi ve musteri statusu SWIFT kimindir ve ona kimler nezaret edir SWIFT hec bir qurumun beynelxalq odenis sistemi yaratmasini ve bu sahede monopolist olmasini istemeyen Amerika ve Avropa banklarinin birge qurdugu sistemdir 2 minden cox bank ve maliyye institutu SWIFT sebekesinin ortaq sahibidirSWIFT e qosulmaSWIFT e qosulma xerci 160 200 min dollar teskil edir ki bu da orta ve kicik banklar ucun boyuk meblegdir Beynelxalq bank emeliyyatlarini yerine yetirmek huququna malik olan istenilen bank SWIFT in uzvu ola biler SWIFT e tam olaraq qosulma prosesi 4 aydan gec olmayaraq bas verir ve iki merheleden ibaretdir Maliyye teskilatinin SWIFT ittifaqi uzvuluyune qosulmasi SWIFT Direktorlar Surasi senedleri nezerden kecirir ve bankin cemiyyete qebul edilmesi haqqinda qerar qebul edir Maliyye teskilatinda SWIFT aparat ve proqram kompleksinin yaradilmasi Bu merhelede butun texniki meseleler hell edilir kommunikasiya avadanligi elde edilir ve heyete texniki vasitelerle bagli telim kecirilir Emeliyyat merkezleriSWIFT tehlukesiz mesajlasma sebekesi ABS Hollandiya ve Isvecrede yerlesen uc melumat merkezinden idare olunur Bu merkezler melumati real vaxt rejiminde paylasirlar Melumat merkezlerinden birinde nasazliq olarsa digeri tam sebekenin trafikini idare ede bilir SWIFT oz melumatlarini oturmek ucun sualti rabite kabellerinden istifade edir 2009 cu ilde Isvecrenin Diessenhofen seherinde ucuncu melumat merkezini acdiqdan qisa muddet sonra SWIFT iki mesajlasma zonasi Avropa ve Trans Atlantik ile yeni paylanmis arxitektura teqdim etdi belelikle Avropa SWIFT uzvlerinin melumatlari artiq ABS melumat merkezini eks etdirmir Avropa zonasi mesajlari Hollandiyada ve Isvecre emeliyyat merkezinin bir hissesinde saxlanilir Trans Atlantik zona mesajlari ABS de ve Isvecre emeliyyat merkezinin Avropa zonasi mesajlarindan ayrilmis basqa hissesinde saxlanilir Avropadan kenar olkeler standart olaraq Trans Atlantik zonaya ayrilmisdi lakin mesajlarinin Avropa zonasinda saxlanmasini sece bilerdiler Isvecre emeliyyat merkezi Diessenhofende tikilib Data merkezleri SN SWIFT melumat merkezleri Nov1 Zoeterwoude Hollandiya OPC Emeliyyat Merkezi 2 Culpeper Virciniya Amerika Birlesmis Statlari OPC Emeliyyat Merkezi 3 Diessenhofen Isvecre OPC Emeliyyat Merkezi 4 Honq Konq Emr ve NezaretAzerbaycan BanklariIlk 4 simvol bank kodunu sonraki 2 simvol ISO olke kodu Azerbaycan ucun AZ sonraki 2 simvol ise yerli kodu ifade edir Azerbaycanda fealiyyet gosteren butun banklar Merkezi Bank bank olmayan Aqrarkredit birliyi Dovlet Xezinedarligi Agentliyi SWIFT in uzvleridir Azerbaycan Banklari BIC Kodu Swift KoduAccessBank ACABAZ22AFB Bank AZFIAZ22AGBank AZEGAZ22Amrahbank AMRAAZ22ASB Bank CAPNAZ22Atabank ATAZAZ22Azer Turk Bank AZRTAZ22Bank BTB BBTBAZ22Bank of Baku JBBKAZ22Bank Respublika BRESAZ22Bank Silk Way AZALAZ22Beynelxalq Bank IBAZAZ2XCaspian Development Bank CDBBAZ22Demirbank AZERAZ22Expressbank AZENAZ22Gunay Bank GUNAAZ22Kapital Bank AIIBAZ2XMuganbank MUGAAZ22NBC Bank NBCBAZ22Nikoil Bank NICBAZ22Pasa Bank PAHAAZ22Rabitebank RBTAAZ22Turanbank TURAAZ22Unibank UBAZAZ22VTB Bank Azerbaycan VTBAAZ22Xalq Bank HAJCAZ22Yapi Kredi Bank Azerbaycan KABAAZ22Ziraat Banki TCZBAZ22Istinadlar az Archived from the original on 2022 02 27 Istifade tarixi 2022 02 28 az Archived from the original on 2022 02 27 Istifade tarixi 2022 02 28 az Archived from the original on 2022 02 27 Istifade tarixi 2022 02 28 az Archived from the original on 2022 02 27 Istifade tarixi 2022 02 28 az Archived from the original on 2022 02 27 Istifade tarixi 2022 02 28 az Archived from the original on 2022 02 27 Istifade tarixi 2022 02 28 az Archived from the original on 2022 02 27 Istifade tarixi 2022 02 28