Səhihi-Buxari (ərəb. صحيح البخاري) — Əhli Sünnənin hədis ədəbiyyatında ən güvənilən hədis kitabları olaraq qəbul edilən altı kitabdan ("Kutubi Sittə"-dən) və ən güvənilən səhih hədis kitabları olaraq qəbul edilən iki kitabdan ("Səhiheyn"-dən) biridir. Ərəbcə səhih sözü həqiqi, mötəbər kimi tərcümə olunur. Əhli Sünnə məzhəbi tərəfindən ən etibarlı hədis kitabı olaraq qəbul edilir.
Səhihi-Buxari | |
---|---|
ərəb. صحيح البخاري | |
Müəllif | İmam Buxari |
Janr | İslam |
Orijinalın dili | Ərəbcə |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Müəllifi Buxaridir. Əsərin əsil adı "əl-Camius-Səhih" (Yəni səhih hədislərin cəmi) olsa da müəllifinə nisbətlə "Səhihi-Buxari" olaraq anılır.
Haqqında
Müəllif
Əbu Abdullah Məhəmməd ibn İsmayıl ibn İbrahim ibn əl-Mugirə ibn Mərdəzbəhə əl-Cufi Əl-Buxari 810-cu ildə Buxarada doğulmuşdur. Xorasan, İraq, Hicaz və başqa yerlərə səfər etmiş və hədis toplamışdır. Buxari 869-cu ildə Səmərqənddə vəfat etmişdir. Müslim ibn Həccac, Əbu Davud, Tirmizi, Nəsai və b. alimlər ondan hədis rəvayət etmişlər.
Əsər
Kitab cildlərə bölünür (cildlərin sayı nəşr edildiyi zamana, məkana və nəşriyyata görə dəyişir). Hər cilddə kitablar və hər kitabda da bablar var. Hər kitabda, kitaba uyğun bablar və hər babda da mövzuya uyğun hədislər vardır. Ümumilikdə isə əsər 9082, 7593 və ya 7397 hədisdən ibarətdir . Əsər 9-cu yüzillikdə alim Əbulabbas Zeynəddin Əhməd ibn Abdullətif əş-Şərci əz-Zəbidi tərəfindən "Ət-Təcrîdü's-Sarîh li-Əhâdîsi'l-Câmii's-Səhîh" adı ilə yenidən tərtib olunmuş, və tərtib zamanı təkrar hədislər çıxarılmışdır. Hal-hazırkı bir çox "Səhihi Buxari" kitabları da məhz onun tərtibi olan versiyanın təkrar nəşr və tərcümələridir.
Kitabları (Bölmələri)
Şərhlər
- "Səhih Buxarinin şərhi", Əbul-Həsən Əli ibn Xələf ibn Əbdülməlik əl-Qurtubi əl-Məliki (İbn Battal) (HQ. ?-449)
- "ət-Təlvih fi Şərh əl-Cəmius Səhih", Əlaəddin Mağlutay ibn Qəlic ət-Türki əl-Misri əl-Hənəfi (HQ. ?-762)
- "əl-Kovkəb əd-Dərari fi Şərh Səhih əl-Buxari, Şəmsəddin Məhəmməd ibn Yusif ibn Əli ibn Səid əl-Kərmani (HQ. ?-786)
- "Fəthul Bari Şərh Səhih əl-Buxari", Əbul-Fadl Əhməd ibn Əli ibn Həcər əl-Əsqalani əş-Şafei (HQ. ?-852)
- "Umdətul Qari fi Şərhil Buxari", Bədrəddin Mahmud ibn Əhməd əl-Eyni əl-Hənəfi (HQ. ?-855)
- "ət-Tövşih Şərh əl-Cəmius Səhih", Cəlaləddin əs-Suyuti (HQ. ?-911)
- "İrşədus Səri ilə Şərh Səhih əl-Buxari", Şihəbuddin Əhməd ibn Məhəmməd əl-Xatib əl-Qastalani əl-Qahiri əş-Şafei (HQ. ?-923)
- İmam Nəsrəddin Əli ibn Məhəmməd ibn əl-Munir əl-İskəndərinin şərhi
- "Feyzul Bari Şərh Sahihul Buxari", Məhəmməd Ənvər Şah Kəşmiri
Nəşrləri
Kitab ərəb dilində bir neçə dəfə nəşr olunub :
- Muhəmməd b. İsmayıl əl-Buxari, əl-Cami əs-Səhih, "Məktəbə əs-Sələfiyyə", Qahirə, 1400/1980; təhqiq: Muhibuddin əl-Xətib və Muhəmməd Fuad Əbdül-Baqi
- Muhəmməd b. İsmayıl əl-Buxari, əl-Cami əs-Səhih, "Dar əl-Fikr", Beyrut, 1401/1981
- Muhəmməd b. İsmayıl əl-Buxari, əl-Cami əs-Səhih, "Dar əs-Səlam", ər-Riyad, 1997, tərcümə: Dr. Muhəmməd Muhsin Xan
- Muhəmməd b. İsmayıl əl-Buxari, əl-Cami əs-Səhih, "Beyt əl-Əfkar əd-Dəvliyyə lil-Nəşr", ər-Riyad, 1419/1998; təhqiq: Əbu Suheyb əl-Kərmi
- Muhəmməd b. İsmayıl əl-Buxari, əl-Cami əs-Səhih, "Dar Təvq ən-Nacə, Beyrut", 1422/2002; təhqiq: Muhəmməd Zuheyr ibn Nasir
- Muhəmməd b. İsmayıl əl-Buxari, əl-Cami əs-səhih, "Dar İbn Kəsir", Dəməşq/Beyrut, 1423/2002
- Muhəmməd b. İsmayıl əl-Buxari, əl-Cami əs-Səhih, "Dar ər-Ruşd, ər-Riyad", 1427/2006; təhqiq: Əbdüs-Salam ibn Muhəmməd Ömər Alluş
Kitab müxtəsər şəkildə Azərbaycan dilinə tərcümə olunub və nəşr olunub :
- "Səhih əl-Buxari" (müxtəsər), tərc.: , Bakı, "", 2009, 973 səh.
Kitab Türk dilinə tərcümə olunub və 16 cilddə nəşr olunub :
- Muhammed bin İsmail el-Buhari, "Sahih-i Buhari" ve Tercemesi 2012-06-17 at the Wayback Machine, çeviren : Mehmed Sofuoğlu, "Ötüken" Neşriyatı.
Kitab özbək dilinə tərcümə olunub, dörd cilddə nəşr edilib:
- "Хадис (ал-Жомиъ ас-Сахих)", Тошкент, Комуслар Бош Тахририяти, 1997.
İstinadlar
- "Meaning of sahih". Islamic-Dictionary.com. 2013-02-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-05-13.
- The Canonization of Al-Bukhari and Muslim: The Formation and Function of the Sunni Hadith Canon 2017-03-26 at the Wayback Machine by Jonathan Brown, BRILL, 2007
- Muqaddimah Ibn al-Salah, pg. 160-9 Dar al-Ma’aarif edition
- "Kutubi Sitte veritabanı". 2021-08-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2012-08-26.
- Məhəmməd Fuad Əbdülbəqinin hesablamalarına əsasən
- Əbul Fadl Əhməd ibn Əli ibn Həcər əl-Əsqalaninin hesablamalarına əsasən
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- "Səhihi Buxari" (türkcə)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sehihi Buxari ereb صحيح البخاري Ehli Sunnenin hedis edebiyyatinda en guvenilen hedis kitablari olaraq qebul edilen alti kitabdan Kutubi Sitte den ve en guvenilen sehih hedis kitablari olaraq qebul edilen iki kitabdan Sehiheyn den biridir Erebce sehih sozu heqiqi moteber kimi tercume olunur Ehli Sunne mezhebi terefinden en etibarli hedis kitabi olaraq qebul edilir Sehihi Buxariereb صحيح البخاري Muellif Imam BuxariJanr IslamOrijinalin dili Erebce Vikianbarda elaqeli mediafayllar Muellifi Buxaridir Eserin esil adi el Camius Sehih Yeni sehih hedislerin cemi olsa da muellifine nisbetle Sehihi Buxari olaraq anilir HaqqindaMuellif Ebu Abdullah Mehemmed ibn Ismayil ibn Ibrahim ibn el Mugire ibn Merdezbehe el Cufi El Buxari 810 cu ilde Buxarada dogulmusdur Xorasan Iraq Hicaz ve basqa yerlere sefer etmis ve hedis toplamisdir Buxari 869 cu ilde Semerqendde vefat etmisdir Muslim ibn Heccac Ebu Davud Tirmizi Nesai ve b alimler ondan hedis revayet etmisler Eser Kitab cildlere bolunur cildlerin sayi nesr edildiyi zamana mekana ve nesriyyata gore deyisir Her cildde kitablar ve her kitabda da bablar var Her kitabda kitaba uygun bablar ve her babda da movzuya uygun hedisler vardir Umumilikde ise eser 9082 7593 ve ya 7397 hedisden ibaretdir Eser 9 cu yuzillikde alim Ebulabbas Zeyneddin Ehmed ibn Abdulletif es Serci ez Zebidi terefinden Et Tecridu s Sarih li Ehadisi l Camii s Sehih adi ile yeniden tertib olunmus ve tertib zamani tekrar hedisler cixarilmisdir Hal hazirki bir cox Sehihi Buxari kitablari da mehz onun tertibi olan versiyanin tekrar nesr ve tercumeleridir Kitablari Bolmeleri Serhler Sehih Buxarinin serhi Ebul Hesen Eli ibn Xelef ibn Ebdulmelik el Qurtubi el Meliki Ibn Battal HQ 449 et Telvih fi Serh el Cemius Sehih Elaeddin Maglutay ibn Qelic et Turki el Misri el Henefi HQ 762 el Kovkeb ed Derari fi Serh Sehih el Buxari Semseddin Mehemmed ibn Yusif ibn Eli ibn Seid el Kermani HQ 786 Fethul Bari Serh Sehih el Buxari Ebul Fadl Ehmed ibn Eli ibn Hecer el Esqalani es Safei HQ 852 Umdetul Qari fi Serhil Buxari Bedreddin Mahmud ibn Ehmed el Eyni el Henefi HQ 855 et Tovsih Serh el Cemius Sehih Celaleddin es Suyuti HQ 911 Irsedus Seri ile Serh Sehih el Buxari Sihebuddin Ehmed ibn Mehemmed el Xatib el Qastalani el Qahiri es Safei HQ 923 Imam Nesreddin Eli ibn Mehemmed ibn el Munir el Iskenderinin serhi Feyzul Bari Serh Sahihul Buxari Mehemmed Enver Sah KesmiriNesrleri Kitab ereb dilinde bir nece defe nesr olunub Muhemmed b Ismayil el Buxari el Cami es Sehih Mektebe es Selefiyye Qahire 1400 1980 tehqiq Muhibuddin el Xetib ve Muhemmed Fuad Ebdul Baqi Muhemmed b Ismayil el Buxari el Cami es Sehih Dar el Fikr Beyrut 1401 1981 Muhemmed b Ismayil el Buxari el Cami es Sehih Dar es Selam er Riyad 1997 tercume Dr Muhemmed Muhsin Xan Muhemmed b Ismayil el Buxari el Cami es Sehih Beyt el Efkar ed Devliyye lil Nesr er Riyad 1419 1998 tehqiq Ebu Suheyb el Kermi Muhemmed b Ismayil el Buxari el Cami es Sehih Dar Tevq en Nace Beyrut 1422 2002 tehqiq Muhemmed Zuheyr ibn Nasir Muhemmed b Ismayil el Buxari el Cami es sehih Dar Ibn Kesir Demesq Beyrut 1423 2002 Muhemmed b Ismayil el Buxari el Cami es Sehih Dar er Rusd er Riyad 1427 2006 tehqiq Ebdus Salam ibn Muhemmed Omer Allus Kitab muxteser sekilde Azerbaycan diline tercume olunub ve nesr olunub Sehih el Buxari muxteser terc Baki 2009 973 seh Kitab Turk diline tercume olunub ve 16 cildde nesr olunub Muhammed bin Ismail el Buhari Sahih i Buhari ve Tercemesi 2012 06 17 at the Wayback Machine ceviren Mehmed Sofuoglu Otuken Nesriyati Kitab ozbek diline tercume olunub dord cildde nesr edilib Hadis al Zhomi as Sahih Toshkent Komuslar Bosh Tahririyati 1997 Istinadlar Meaning of sahih Islamic Dictionary com 2013 02 14 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 05 13 The Canonization of Al Bukhari and Muslim The Formation and Function of the Sunni Hadith Canon 2017 03 26 at the Wayback Machine by Jonathan Brown BRILL 2007 Muqaddimah Ibn al Salah pg 160 9 Dar al Ma aarif edition Kutubi Sitte veritabani 2021 08 11 tarixinde Istifade tarixi 2012 08 26 Mehemmed Fuad Ebdulbeqinin hesablamalarina esasen Ebul Fadl Ehmed ibn Eli ibn Hecer el Esqalaninin hesablamalarina esasenHemcinin baxKutubi sitte Sehihi Muslim BuxariVikimenbede bu metnin orijinali var Bax Sehih el BuxariXarici kecidler Sehihi Buxari turkce