Sədrəddinzadə Sadiq Mehmed Əfəndi (d. 21 dekabr 1630 — ö. 11 noyabr 1709) — Osmanlı alimi, şair və şeyxülislamı.
Sədrəddinzadə Sadiq Mehmed Əfəndi | |
---|---|
Əvvəlki | Əbusəidzadə Feyzullah Əfəndi |
Sonrakı | İmam Mehmed Əfəndi |
1 fevral 1707 – 25 yanvar 1708 | |
Əvvəlki | Başmaqçızadə Əli Əfəndi |
Sonrakı | Əbəzadə Abdullah Əfəndi |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Vəfat tarixi | (78 yaşında) |
Həyatı
21 dekabr 1630 tarixində İstanbulda dünyaya gəlmişdir. Atası IV Mehmed dönəminin üləmalarından olan Sədrəddinzadə Feyzullah Əfəndidir. İlk təhsilini Uzun Həsən Əfəndi və Kürd İshaq Əfəndidən alan Sadiq Mehmed Əfəndi ardından Qaraçələbizadə Mahmud Əfəndinin dərslərini aldı. Daha sonra 1657–1678-ci illər ərzində müxtəlif mədrəsələrdə müdərrislik etdi. Ardından 1680-ci ilin mayından 1681-ci ilin avqustunadək Hələb qazısı olaraq fəaliyyət göstərdi. 1685-ci ilin iyununda Qahirə qazısı seçildi və 1,5 il bu vəzifədə qaldı.
1693-cü ilin aprelində Anadolu başqazısı, 1694-cü ilin iyununda isə Rumeli başqazısı seçildi. 22 iyun 1694-cü ildə Əbusəidzadə Feyzullah Əfəndinin yerinə şeyxülislam seçildi. Şeyxülislamlığı əsnasında II Əhməd vəfat etmiş, yerinə II Mustafa padşah olmuşdu. Yeni padşah lələsi Seyid Feyzullah Əfəndini Ədirnədən İstanbula gətirtmişdi və onun şeyxülislam olacağı haqqında şayələr gəzirdi. Nəhayət, Sədrəzəm Sürməli Əli Paşanın da tərtibiylə 20 mart 1695-ci ildə Sadiq Mehmed Əfəndi vəzifədən alındı.
12 il boyunca dövlət işlərindən əlini çəkən Sadiq Mehmed Əfəndi yaşlılığını bəhanə gətirsə də, 1 fevral 1707 tarixində 78 yaşında ikən ikinci dəfə şeyxülislamlığa gətirildi. Yaşlılığı səbəbilə heç bir iş görə bilmədi. III Əhmədin qızı Xədicə Sultanın cənazə namazını səhvən bayram namazı şəklində qıldırmış, bu bəhanə göstərilərək 25 yanvar 1708 tarixində vəzifədən alındı. 11 noyabr 1709 tarixində İstanbulda vəfat edən Sadiq Mehmed Əfəndi Fındıqlı səmtindəki məscidin həyətinə dəfn olunmuşdur.
Mənbə
- Şeyhî, Vekāyiu’l-fuzalâ, II, 313–315;
- Devhatü’l-meşâyih, s. 77–78;
- İlmiyye Salnâmesi, s. 495;
- Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, III/2, s. 488; IV/2, s. 457, 458;
İstinadlar
- Râşid, Târih, II, 254
- Râşid, Târih, II, 312–313
- Râşid, Târih, III, 307–308;
- Danişmend, Kronoloji2, V, 132, 135.
- Râşid, Târih, III, 238
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sedreddinzade Sadiq Mehmed Efendi d 21 dekabr 1630 o 11 noyabr 1709 Osmanli alimi sair ve seyxulislami Sedreddinzade Sadiq Mehmed Efendi63 Osmanli seyxulislamiEvvelkiEbuseidzade Feyzullah EfendiSonrakiImam Mehmed Efendi1 fevral 1707 25 yanvar 1708EvvelkiBasmaqcizade Eli EfendiSonrakiEbezade Abdullah EfendiSexsi melumatlarDogum tarixi 21 dekabr 1630Vefat tarixi 11 noyabr 1709 78 yasinda Heyati21 dekabr 1630 tarixinde Istanbulda dunyaya gelmisdir Atasi IV Mehmed doneminin ulemalarindan olan Sedreddinzade Feyzullah Efendidir Ilk tehsilini Uzun Hesen Efendi ve Kurd Ishaq Efendiden alan Sadiq Mehmed Efendi ardindan Qaracelebizade Mahmud Efendinin derslerini aldi Daha sonra 1657 1678 ci iller erzinde muxtelif medreselerde muderrislik etdi Ardindan 1680 ci ilin mayindan 1681 ci ilin avqustunadek Heleb qazisi olaraq fealiyyet gosterdi 1685 ci ilin iyununda Qahire qazisi secildi ve 1 5 il bu vezifede qaldi 1693 cu ilin aprelinde Anadolu basqazisi 1694 cu ilin iyununda ise Rumeli basqazisi secildi 22 iyun 1694 cu ilde Ebuseidzade Feyzullah Efendinin yerine seyxulislam secildi Seyxulislamligi esnasinda II Ehmed vefat etmis yerine II Mustafa padsah olmusdu Yeni padsah lelesi Seyid Feyzullah Efendini Edirneden Istanbula getirtmisdi ve onun seyxulislam olacagi haqqinda sayeler gezirdi Nehayet Sedrezem Surmeli Eli Pasanin da tertibiyle 20 mart 1695 ci ilde Sadiq Mehmed Efendi vezifeden alindi 12 il boyunca dovlet islerinden elini ceken Sadiq Mehmed Efendi yasliligini behane getirse de 1 fevral 1707 tarixinde 78 yasinda iken ikinci defe seyxulislamliga getirildi Yasliligi sebebile hec bir is gore bilmedi III Ehmedin qizi Xedice Sultanin cenaze namazini sehven bayram namazi seklinde qildirmis bu behane gosterilerek 25 yanvar 1708 tarixinde vezifeden alindi 11 noyabr 1709 tarixinde Istanbulda vefat eden Sadiq Mehmed Efendi Findiqli semtindeki mescidin heyetine defn olunmusdur MenbeSeyhi Vekayiu l fuzala II 313 315 Devhatu l mesayih s 77 78 Ilmiyye Salnamesi s 495 Uzuncarsili Osmanli Tarihi III 2 s 488 IV 2 s 457 458 IstinadlarRasid Tarih II 254 Rasid Tarih II 312 313 Rasid Tarih III 307 308 Danismend Kronoloji2 V 132 135 Rasid Tarih III 238