Rəhim bəy Mehrəli bəy oğlu Məlikov (20 aprel 1886 – 23 fevral 1936) — Azərbaycanın ilk fizika alimi, tanınmış publisist və teatrşünas, milli ali təhsil qurucularından biri, Rəhim bəy Həsən bəy Zərdabinin qardaşı oğludur.
Rəhim bəy Məlikov | |
---|---|
Rəhim bəy Mehrəli bəy oğlu Məlikov | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Zərdab, Göyçay qəzası, Bakı quberniyası, Rusiya imperiyası |
Vəfat tarixi | (49 yaşında) |
Vətəndaşlığı | Rusiya imperiyası AXC SSRİ |
Atası | Mehrəli bəy |
Həyatı
Rəhim bəy Mehrəli bəy oğlu Məlikov 1886-cı il 2 mayda Göyçay qəzasının Zərdab kəndində anadan olmuşdur. O, 7 yaşında olanda atası Mehrəli bəy ermənilər tərəfindən öldürmüşlər. O illərdə Zərdab kəndində yaşayan Həsən bəy qardaşı oğlunu öz uşaqları ilə birlikdə tərbiyələndirməyə başlamış, 1895-ci ildə Hacı Zeynalabdin Tağıyevin dəvəti ilə Bakıya gələndə də ailəsi ilə gətirmişdi. Rəhim bəy əmisinin himayəsi ilə 1906-cı ildə Bakı real gimnaziyasını bitirmiş, onun tövsiyəsi ilə həmin il Rusiya imperiyasının məşhur ali məktəblərindən olan Kazan Universitetinin fizika-riyaziyyat fakültəsinə daxil olmuşdur.
Həsən bəy və onun ətrafında cəmləşmiş milli ziyalılar hələ gimnaziya illərində Rəhim bəyin xalq işinə səfərbər olunmasında mütləq rol oynamışdılar. O, yeniyetmə yaşlarından milli ədəbiyyatı dərindən öyrənmiş, yeni yaranan teatr həyatı ilə bağlanmış, bu mövzularda dövri mətbuatda silsilə çıxışları olmuşdur. M.F.Axundovun və H.Zərdabinin maarifçilik ideyaları onu milli-mədəni hərəkatın fəallarından biri kimi formalaşdırmışdır. Rəhim bəy tələbəlik illərində publisistik fəaliyyətini genişləndirmiş, xalqın taleyinə biganə qalan mətbuatı pisləyərək, "Əkinçi" yolunu davam etdirən "Molla Nəsrəddin" cəbhəsinin məfkurə yönünü müdafiə etmişdir.
1912-ci ildə həmin universiteti bitirərək Şimali Qafqazın müxtəlif şəhərlərində məktəb və universitetdə fizikadan və riyaziyyatdan dərs demişdir. Terek Xalq Maarif Şöbəsi onun iş təcrübəsinin yaymışdır.
Elmi fəaliyyəti
Sovet dövrünün ilk illərində doktor Nəriman Nərimanovun təşəbbüsü ilə Rəhim bəy Məlikov Bakıya dəvət olunmuş, milli ali təhsil quruculuğu işinə cəlb olunmuşdur. Bu illərdə o, ana dilində fizika və riyaziyyat proqramları, dərslikləri, tədris vəsaitləri yaradılması işinin önündə getmiş, ilk peşəkar fizika məktəbinin əsasını qoymuşdur. Rəhim bəy bir sıra ali və orta ixtisas məktəblərində fizika və riyaziyyatdan dərs demiş, tədris prosesini qaydaya salmışdır. Azərbaycanın ilk fizika professoru 1930–1936-cı illərdə Pedaqoji İnstitutun fizika kafedrasının müdiri olmuşdur.
Vəfatı
O, 1936-cı il 23 fevralda vəfat etmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- . 2009-05-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-02-02.
- M. Əmrahov, M. Salahov, N. Əsədov. Azərbaycanda ali məktəb quruculuğu, ali pedaqoji təhsilin təşkili və inkişafı tarixinin oçerkləri (1917–1941-ci illər). Bakı: Mütərcim, 2007. — səh. 55.
- "Rəhim Melikov". № 46 (4672). Qommunist. 24 fevral 1936. səh. 4.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Rehim bey Mehreli bey oglu Melikov 20 aprel 1886 23 fevral 1936 Azerbaycanin ilk fizika alimi taninmis publisist ve teatrsunas milli ali tehsil qurucularindan biri Rehim bey Hesen bey Zerdabinin qardasi ogludur Rehim bey MelikovRehim bey Mehreli bey oglu MelikovDogum tarixi 20 aprel 1886Dogum yeri Zerdab Goycay qezasi Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 23 fevral 1936 49 yasinda Vetendasligi Rusiya imperiyasi AXC SSRIAtasi Mehreli beyHeyatiRehim bey Mehreli bey oglu Melikov 1886 ci il 2 mayda Goycay qezasinin Zerdab kendinde anadan olmusdur O 7 yasinda olanda atasi Mehreli bey ermeniler terefinden oldurmusler O illerde Zerdab kendinde yasayan Hesen bey qardasi oglunu oz usaqlari ile birlikde terbiyelendirmeye baslamis 1895 ci ilde Haci Zeynalabdin Tagiyevin deveti ile Bakiya gelende de ailesi ile getirmisdi Rehim bey emisinin himayesi ile 1906 ci ilde Baki real gimnaziyasini bitirmis onun tovsiyesi ile hemin il Rusiya imperiyasinin meshur ali mekteblerinden olan Kazan Universitetinin fizika riyaziyyat fakultesine daxil olmusdur Hesen bey ve onun etrafinda cemlesmis milli ziyalilar hele gimnaziya illerinde Rehim beyin xalq isine seferber olunmasinda mutleq rol oynamisdilar O yeniyetme yaslarindan milli edebiyyati derinden oyrenmis yeni yaranan teatr heyati ile baglanmis bu movzularda dovri metbuatda silsile cixislari olmusdur M F Axundovun ve H Zerdabinin maarifcilik ideyalari onu milli medeni herekatin feallarindan biri kimi formalasdirmisdir Rehim bey telebelik illerinde publisistik fealiyyetini genislendirmis xalqin taleyine bigane qalan metbuati pisleyerek Ekinci yolunu davam etdiren Molla Nesreddin cebhesinin mefkure yonunu mudafie etmisdir 1912 ci ilde hemin universiteti bitirerek Simali Qafqazin muxtelif seherlerinde mekteb ve universitetde fizikadan ve riyaziyyatdan ders demisdir Terek Xalq Maarif Sobesi onun is tecrubesinin yaymisdir Elmi fealiyyeti Sovet dovrunun ilk illerinde doktor Neriman Nerimanovun tesebbusu ile Rehim bey Melikov Bakiya devet olunmus milli ali tehsil quruculugu isine celb olunmusdur Bu illerde o ana dilinde fizika ve riyaziyyat proqramlari derslikleri tedris vesaitleri yaradilmasi isinin onunde getmis ilk pesekar fizika mektebinin esasini qoymusdur Rehim bey bir sira ali ve orta ixtisas mekteblerinde fizika ve riyaziyyatdan ders demis tedris prosesini qaydaya salmisdir Azerbaycanin ilk fizika professoru 1930 1936 ci illerde Pedaqoji Institutun fizika kafedrasinin mudiri olmusdur Vefati O 1936 ci il 23 fevralda vefat etmisdir Hemcinin baxHesen bey ZerdabiIstinadlar 2009 05 05 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 02 02 M Emrahov M Salahov N Esedov Azerbaycanda ali mekteb quruculugu ali pedaqoji tehsilin teskili ve inkisafi tarixinin ocerkleri 1917 1941 ci iller Baki Mutercim 2007 seh 55 Rehim Melikov 46 4672 Qommunist 24 fevral 1936 seh 4