Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Rusiya Dövlət Sosial-Siyasi Tarix Arxivi (RDSSTA; rus. Российский государственный архив социально-политической истории (РГАСПИ)) — federal hökumət qurumu, Rusiya Federasiyasının dövlət arxivi, fondlarında təkcə Rusiya tarixi (XVIII-XXI əsrlər) deyil, həm də ümumi (XVII-XX əsrlər) tarixə aid sənədlər və muzey əşyaları var. 1921-ci ildə əsası qoyulmuşdur.
| Rusiya Dövlət Sosial-Siyasi Tarix Arxivi | |
|---|---|
 | |
| Yaranma tarixi | 1999 |
| rgaspi.org | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Fondlar
RDSSTA həm rus, həm də xarici alimlər arasında “tarixin qızıl xəzinəsi” kimi layiqli şöhrətə malikdir.
RDSSTA-da (01.01.2012-ci il tarixinə) 1617-2011-ci illər üzrə 691 fond var; 2147 min ədəd xr., o cümlədən: foto sənədlər - 182,5 min ədəd. xr., fono sənədlər - 1,3 min ədəd. xr., muzey materialları - 140 min ədəd. xp.
RDSSTA sənədləri iki əsas tematik kompleksdən ibarətdir: Qərbi Avropanın ictimai-siyasi tarixinə dair sənədlər (XVII-XX əsrlər); müasir və yaxın dövrlərdə (19-cu əsrin ikinci yarısı - 21-ci əsrin əvvəlləri) Rusiya və SSRİ-nin siyasi və sosial tarixinə dair sənədlər. Muzeyin arxiv kolleksiyası da böyükdür (bunun əhəmiyyətli hissəsi 1993-cü ildə RSXİDNİ-yə əlavə edilmiş ləğv edilmiş K. Marks və F. Engelsin Moskva Muzeyinin fondlarıdır), onların arasında fransız dilinin qiymətli kolleksiyaları, 18-19-cu əsrlərin ingilis və alman siyasi və gündəlik cizgi filmləri və qrafikası (o cümlədən görkəmli ingilis rəssamları V. Hoqart, J. Gillray, A. Kruikşenk, T. Rolandson; fransız ustaları O. Daumier, G. Dore, Fr. Bonneville, J. Monnet, J.-L. Prieure, J. Duplessis, V. Adam, D.-O. Raffe); Böyük Fransa İnqilabı, Kontinental Blokada, 1812-ci il Vətən Müharibəsi, Rusiya Ordusunun Xarici Yürüşü (1813-1814), Avropada 1848-1849-cu illər İnqilabı, Fransa-Avropa tarixində mühüm hadisələrə həsr olunmuş kolleksiyalar. 1870-1871-ci illər Fransa–Prussiya müharibəsi, Paris Kommunası, Fransada Üçüncü Respublika dövrünün hadisələri və s. Arxivin muzey sərvətləri arasında görkəmli alimlərin, yazıçıların, rəssamların, rəssamların, siyasi və ictimai xadimlər, Avropa ölkələrinin tac sahibləri; dəb, hərbi geyim, şəhər tipləri və ayrı-ayrı tikililər və s. (XVIII əsrin sonu-19-cu əsrlər).
Hər bir kompleksə siyasi partiyaların, ictimai hərəkatların, hərəkatların, təşkilatların və qurumların fondları və sənədlər topluları, müəyyən tarixi hadisələrlə bağlı arxiv materialları topluları, nəzəriyyəçilərin, rəhbərlərin və ya tədbir və təşkilatların fəal iştirakçılarının müvafiq şəxsi fondları daxildir. Ən qiymətli şəxsi vəsaitlər Qərbi Avropa və Rusiyanın ictimai-siyasi tarixinin komplekslərində olur.
Qərbi Avropa tarixinə dair sənədlər kompleksində, məsələn, III Napoleonun (1840-1870) şəxsi kabinetindən sənədlər, Saksoniyanın daxili və xarici işlər nazirlikləri, Berlin sənədləri toplusu kimi kolleksiyalar olduqca maraqlıdır. Almaniyanın ictimai, fəhlə təşkilatları və siyasi mühacirətinə dair polis idarəsi (1810-1920), Fransa, Almaniya, İtaliya, Avstriya-Macarıstan, İsveçrə, İngiltərə və digər ölkələrin siyasi və sosial tarixinə dair sənədlər toplusu. Qərbi Avropa (XVII-XX əsrlər), XIX əsr italyan siyasətçilərinin sənədlər toplusu. (1804-1916), Fransada siyasi mühacirətlə bağlı Paris polisinin sənədlər toplusu (1841-1893), Fransanın "Milli Müdafiə Hökuməti"ndən (1870-1871), sənədlər toplusu. Rusiyanın Parisdəki səfirliyinin mühacirətlə bağlı yazışmaları (1844-1881), Fransada Vendom prosesinin sənədləri (1797), İngiltərədəki çartist hərəkatına dair materiallar və bir çox başqaları.
Böyük sənədlər toplusu XX əsrdə SSRİ-nin xarici siyasətinə və beynəlxalq münasibətlərə həsr edilmişdir. 1920-1940-cı illərin ən mühüm beynəlxalq konfranslarına aid sənədlər və materiallar xüsusi dəyərlidir; Sovet İttifaqı rəhbərlərinin dünyanın aparıcı dövlətlərinin rəhbərləri ilə, o cümlədənİkinci Dünya Müharibəsi illərində yazışmaları; militarist Yaponiya üzərində qələbəyə, Asiyada və Sakit okean regionunda müharibədən sonrakı sülhün bərqərar olmasına həsr olunmuş müxtəlif materiallar. Avropanın və dünyanın müharibədən sonrakı strukturunun formalaşması, BMT-nin yaradılması ilə bağlı böyük sənədlər toplusu mövcuddur. Soyuq müharibənin ilkin mərhələsinə aid sənədlər və materiallar mühüm elmi dəyərə malikdir.
Rusiya, xarici və beynəlxalq gənclər təşkilatlarının və hərəkatlarının tarixinə dair RDSSTA fondları tədqiqatçılar üçün əhəmiyyətli və maraqlıdır. Arxivdə parlament partiyalarının – Rusiya Federasiyası Kommunist Partiyasının, “Ədalətli Rusiya” partiyasının, Rusiya Liberal Demokrat Partiyasının, parlamentdənkənar çoxlu sayda partiya və hərəkatların fondları var.
RDSSTA dünyanın ən böyük arxiv mərkəzlərindən biridir, onun oxu zallarında hər il 1000-dən çox rus və xarici tədqiqatçı çalışır.
Mənbə
- Амиантов Ю. Н. (в соавт.) Зеркало веков. Краткая хроника Российского государственного архива социально-политической истории. — М. : РОССПЭН, 2011. — 94 с.: ил.
- Открытые тайны истории. Библиография трудов сотрудников РЦХИДНИ-РГАСПИ (1992—2011) /Сост. Д. А. Большаков, А. В. Репников, К. А. Соловьев/ Отв.ред. С. А. Котов. — М. : РОССПЭН, 2011. — 223 с.: ил.
- Исторические документы и актуальные проблемы археографии, источниковедения, российской и всеобщей истории нового и новейшего времени. Материалы IV международной конференции молодых ученых и специалистов /Гл. ред. А. К. Сорокин, отв. ред. С. А. Котов. — М. : Политическая энциклопедия, 2014.
- Исторические документы и актуальные проблемы археографии, источниковедения, российской и всеобщей истории нового и новейшего времени. Материалы V международной конференции молодых ученых и специалистов /Гл. ред. А. К. Сорокин, отв. ред. С. А. Котов. — М. : Политическая энциклопедия, 2015.
- Исторические документы и актуальные проблемы археографии, источниковедения, российской и всеобщей истории нового и новейшего времени. Материалы VI международной конференции молодых ученых и специалистов /Гл. ред. А. К. Сорокин, отв. ред. С. А. Котов. — М. : Политическая энциклопедия, 2016. — 699 с.
- Исторические документы и актуальные проблемы археографии, источниковедения, российской и всеобщей истории нового и новейшего времени. Материалы VII международной конференции молодых ученых и специалистов /Гл. ред. А. К. Сорокин, отв. ред. С. А. Котов. — М. : Политическая энциклопедия, 2017. — 583 с.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Rusiya Dovlet Sosial Siyasi Tarix Arxivi RDSSTA rus Rossijskij gosudarstvennyj arhiv socialno politicheskoj istorii RGASPI federal hokumet qurumu Rusiya Federasiyasinin dovlet arxivi fondlarinda tekce Rusiya tarixi XVIII XXI esrler deyil hem de umumi XVII XX esrler tarixe aid senedler ve muzey esyalari var 1921 ci ilde esasi qoyulmusdur Rusiya Dovlet Sosial Siyasi Tarix ArxiviYaranma tarixi 1999rgaspi org Vikianbarda elaqeli mediafayllarFondlarRDSSTA hem rus hem de xarici alimler arasinda tarixin qizil xezinesi kimi layiqli sohrete malikdir RDSSTA da 01 01 2012 ci il tarixine 1617 2011 ci iller uzre 691 fond var 2147 min eded xr o cumleden foto senedler 182 5 min eded xr fono senedler 1 3 min eded xr muzey materiallari 140 min eded xp RDSSTA senedleri iki esas tematik kompleksden ibaretdir Qerbi Avropanin ictimai siyasi tarixine dair senedler XVII XX esrler muasir ve yaxin dovrlerde 19 cu esrin ikinci yarisi 21 ci esrin evvelleri Rusiya ve SSRI nin siyasi ve sosial tarixine dair senedler Muzeyin arxiv kolleksiyasi da boyukdur bunun ehemiyyetli hissesi 1993 cu ilde RSXIDNI ye elave edilmis legv edilmis K Marks ve F Engelsin Moskva Muzeyinin fondlaridir onlarin arasinda fransiz dilinin qiymetli kolleksiyalari 18 19 cu esrlerin ingilis ve alman siyasi ve gundelik cizgi filmleri ve qrafikasi o cumleden gorkemli ingilis ressamlari V Hoqart J Gillray A Kruiksenk T Rolandson fransiz ustalari O Daumier G Dore Fr Bonneville J Monnet J L Prieure J Duplessis V Adam D O Raffe Boyuk Fransa Inqilabi Kontinental Blokada 1812 ci il Veten Muharibesi Rusiya Ordusunun Xarici Yurusu 1813 1814 Avropada 1848 1849 cu iller Inqilabi Fransa Avropa tarixinde muhum hadiselere hesr olunmus kolleksiyalar 1870 1871 ci iller Fransa Prussiya muharibesi Paris Kommunasi Fransada Ucuncu Respublika dovrunun hadiseleri ve s Arxivin muzey servetleri arasinda gorkemli alimlerin yazicilarin ressamlarin ressamlarin siyasi ve ictimai xadimler Avropa olkelerinin tac sahibleri deb herbi geyim seher tipleri ve ayri ayri tikililer ve s XVIII esrin sonu 19 cu esrler Her bir komplekse siyasi partiyalarin ictimai herekatlarin herekatlarin teskilatlarin ve qurumlarin fondlari ve senedler toplulari mueyyen tarixi hadiselerle bagli arxiv materiallari toplulari nezeriyyecilerin rehberlerin ve ya tedbir ve teskilatlarin feal istirakcilarinin muvafiq sexsi fondlari daxildir En qiymetli sexsi vesaitler Qerbi Avropa ve Rusiyanin ictimai siyasi tarixinin komplekslerinde olur Qerbi Avropa tarixine dair senedler kompleksinde meselen III Napoleonun 1840 1870 sexsi kabinetinden senedler Saksoniyanin daxili ve xarici isler nazirlikleri Berlin senedleri toplusu kimi kolleksiyalar olduqca maraqlidir Almaniyanin ictimai fehle teskilatlari ve siyasi muhaciretine dair polis idaresi 1810 1920 Fransa Almaniya Italiya Avstriya Macaristan Isvecre Ingiltere ve diger olkelerin siyasi ve sosial tarixine dair senedler toplusu Qerbi Avropa XVII XX esrler XIX esr italyan siyasetcilerinin senedler toplusu 1804 1916 Fransada siyasi muhaciretle bagli Paris polisinin senedler toplusu 1841 1893 Fransanin Milli Mudafie Hokumeti nden 1870 1871 senedler toplusu Rusiyanin Parisdeki sefirliyinin muhaciretle bagli yazismalari 1844 1881 Fransada Vendom prosesinin senedleri 1797 Ingilteredeki cartist herekatina dair materiallar ve bir cox basqalari Boyuk senedler toplusu XX esrde SSRI nin xarici siyasetine ve beynelxalq munasibetlere hesr edilmisdir 1920 1940 ci illerin en muhum beynelxalq konfranslarina aid senedler ve materiallar xususi deyerlidir Sovet Ittifaqi rehberlerinin dunyanin aparici dovletlerinin rehberleri ile o cumledenIkinci Dunya Muharibesi illerinde yazismalari militarist Yaponiya uzerinde qelebeye Asiyada ve Sakit okean regionunda muharibeden sonraki sulhun berqerar olmasina hesr olunmus muxtelif materiallar Avropanin ve dunyanin muharibeden sonraki strukturunun formalasmasi BMT nin yaradilmasi ile bagli boyuk senedler toplusu movcuddur Soyuq muharibenin ilkin merhelesine aid senedler ve materiallar muhum elmi deyere malikdir Rusiya xarici ve beynelxalq gencler teskilatlarinin ve herekatlarinin tarixine dair RDSSTA fondlari tedqiqatcilar ucun ehemiyyetli ve maraqlidir Arxivde parlament partiyalarinin Rusiya Federasiyasi Kommunist Partiyasinin Edaletli Rusiya partiyasinin Rusiya Liberal Demokrat Partiyasinin parlamentdenkenar coxlu sayda partiya ve herekatlarin fondlari var RDSSTA dunyanin en boyuk arxiv merkezlerinden biridir onun oxu zallarinda her il 1000 den cox rus ve xarici tedqiqatci calisir MenbeAmiantov Yu N v soavt Zerkalo vekov Kratkaya hronika Rossijskogo gosudarstvennogo arhiva socialno politicheskoj istorii M ROSSPEN 2011 94 s il Otkrytye tajny istorii Bibliografiya trudov sotrudnikov RCHIDNI RGASPI 1992 2011 Sost D A Bolshakov A V Repnikov K A Solovev Otv red S A Kotov M ROSSPEN 2011 223 s il Istoricheskie dokumenty i aktualnye problemy arheografii istochnikovedeniya rossijskoj i vseobshej istorii novogo i novejshego vremeni Materialy IV mezhdunarodnoj konferencii molodyh uchenyh i specialistov Gl red A K Sorokin otv red S A Kotov M Politicheskaya enciklopediya 2014 Istoricheskie dokumenty i aktualnye problemy arheografii istochnikovedeniya rossijskoj i vseobshej istorii novogo i novejshego vremeni Materialy V mezhdunarodnoj konferencii molodyh uchenyh i specialistov Gl red A K Sorokin otv red S A Kotov M Politicheskaya enciklopediya 2015 Istoricheskie dokumenty i aktualnye problemy arheografii istochnikovedeniya rossijskoj i vseobshej istorii novogo i novejshego vremeni Materialy VI mezhdunarodnoj konferencii molodyh uchenyh i specialistov Gl red A K Sorokin otv red S A Kotov M Politicheskaya enciklopediya 2016 699 s Istoricheskie dokumenty i aktualnye problemy arheografii istochnikovedeniya rossijskoj i vseobshej istorii novogo i novejshego vremeni Materialy VII mezhdunarodnoj konferencii molodyh uchenyh i specialistov Gl red A K Sorokin otv red S A Kotov M Politicheskaya enciklopediya 2017 583 s