Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
1787–1791-ci illər Osmanlı-Rus müharibəsi (Hicri təqviminə görə 1293-cü ilə uyğun olduğu üçün Osmanlı tarixində "93 Harbi" adlanır) — Rusiya imperiyasının Avstriya və Osmanlı İmperiyası ilə apardığı müharibə.
| Rusiya-Osmanlı müharibəsi | |
|---|---|
 | |
| Yeri | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Krımın Rusiyaya qatılması 1787-ci ildə Osmanlı ilə Rusiya arasında yeni müharibəyə səbəb oldu. Avstriya Reç Pospolitanın birinci bölüşdürülməsinə razı olduğu üçün Rusiyanın müttəfiqinə çevrilmişdi.
Osmanlı dövləti Prussiya, Hollandiya və İngiltərə tərəfindən müdafiə olunacağına, İsveç və Polşanın da Rusiyaya müharibə edəcəyinə ümid bəsləyirdi, lakin bu ümid doğrulmadı. Fransa və başqa Avropa dövlətlərinin təhriki ilə 1787-ci ildə Osmanlı Rusiyaya yeddi tələbdən ibarət ultimatum göndərdi. Cavab almayan Osmanlı dövləti 1787-ci ilin avqustunda müharibə elan etdi. Osmanlıların Kinburn qalasına hücumu ilə başlayan müharibə Osmanlı üçün uğursuz oldu. Aleksandr Suvorovun ordusu nəinki qalanı müdafiə etdi, üstəlik Oçaqovo qalasını ələ keçirdi. 1789-cu ildə Avstriya da Osmanlıya müharibə elan etdi. Avstriya qoşunları Banat vuruşmasında darmadağın edilsə də, ruslar Fokşan və Rımnik döyüşlərində rusların köməyi ilə türkləri məğlub etdilər. Belqradı ələ keçirən Avstriya Osmanlı ilə sülh bağlayaraq müharibədən çıxdı. Müharibəni davam etdirən Rusiya isə Suvorovun komandanlığı altında 1790-cı ildə İsmayıl qalasını ələ keçirdi.
Bü döyüşdə Kutuzov yaralandı və bir gözünü itirdi. Avstriyanın müharibədən çıxdığını görən Rusiya İsveçlə, sona isə Qərb dövlətlərinin təzyiqi ilə 1791-ci ildə Yassıda Osmanlı ilə sülh bağladı.
- Sülhün şərtlərinə görə:
- Cənubi Buq ilə Dnestr arasındakı torpaqlar Rusiyanın əlinə keçdi.
- Dnestr çayı Rusiya ilə Osmanlı arasında sərhəd oldu.
- Dnestrin mənsəbindən Krımadək bütün Qara dəniz sahilləri Rusiyaya verildi.
- Osmanlı Krım haqqında iddialarından əl çəkdi və onun Rusiyaya mənsub olduğunu təsdiq etdi. Rusiya Qara dənizdə qəti olaraq möhkəmləndi. Osmanlıların həm Balkanlarda, həm də Qafqazda mövqeyi zəiflədi.
Ədəbiyyat
- Петров А. Н. Вторая турецкая война в царствование императрицы Екатерины II (в 2 томах). — СПб: 1880.
- Цебриков Р.М. Вокруг Очакова. 1788 г. (Дневник очевидца) / Сообщ. П.Ф. Бычков // Русская старина, 1895. – Т. 84. — № 9. — С. 147–212. 2013-12-27 at the Wayback Machine
- Этон В. Средство принудить турецкий флот удалиться с Черного моря и уничтожение гаваней на Архипелаге и Средиземном море / Сообщ. А. Туган-Мирза-Барановский // Русская старина, 1875. – Т. 13. — № 7. – С. 443–446. – Под загл.: Проект удаления турок с Черного моря. 1780-х гг. 2014-07-24 at the Wayback Machine
Xarici keçidlər
![image]()
Vikianbarda Rusiya-Osmanlı müharibəsi (1787-1792) ilə əlaqəli mediafayllar var.- İkinci Rus-türk müharibəsi (1787–1792)
Həmçinin bax
 | Tarix ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Etdiyiniz redaktələri mənbə və istinadlarla əsaslandırmağı unutmayın. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Rusiya Osmanli muharibesi 1787 1791 ci iller Osmanli Rus muharibesi Hicri teqvimine gore 1293 cu ile uygun oldugu ucun Osmanli tarixinde 93 Harbi adlanir Rusiya imperiyasinin Avstriya ve Osmanli Imperiyasi ile apardigi muharibe Rusiya Osmanli muharibesiYeri Serqi Avropa Vikianbarda elaqeli mediafayllar Krimin Rusiyaya qatilmasi 1787 ci ilde Osmanli ile Rusiya arasinda yeni muharibeye sebeb oldu Avstriya Rec Pospolitanin birinci bolusdurulmesine razi oldugu ucun Rusiyanin muttefiqine cevrilmisdi Osmanli dovleti Prussiya Hollandiya ve Ingiltere terefinden mudafie olunacagina Isvec ve Polsanin da Rusiyaya muharibe edeceyine umid besleyirdi lakin bu umid dogrulmadi Fransa ve basqa Avropa dovletlerinin tehriki ile 1787 ci ilde Osmanli Rusiyaya yeddi telebden ibaret ultimatum gonderdi Cavab almayan Osmanli dovleti 1787 ci ilin avqustunda muharibe elan etdi Osmanlilarin Kinburn qalasina hucumu ile baslayan muharibe Osmanli ucun ugursuz oldu Aleksandr Suvorovun ordusu neinki qalani mudafie etdi ustelik Ocaqovo qalasini ele kecirdi 1789 cu ilde Avstriya da Osmanliya muharibe elan etdi Avstriya qosunlari Banat vurusmasinda darmadagin edilse de ruslar Foksan ve Rimnik doyuslerinde ruslarin komeyi ile turkleri meglub etdiler Belqradi ele keciren Avstriya Osmanli ile sulh baglayaraq muharibeden cixdi Muharibeni davam etdiren Rusiya ise Suvorovun komandanligi altinda 1790 ci ilde Ismayil qalasini ele kecirdi Bu doyusde Kutuzov yaralandi ve bir gozunu itirdi Avstriyanin muharibeden cixdigini goren Rusiya Isvecle sona ise Qerb dovletlerinin tezyiqi ile 1791 ci ilde Yassida Osmanli ile sulh bagladi Sulhun sertlerine gore Cenubi Buq ile Dnestr arasindaki torpaqlar Rusiyanin eline kecdi Dnestr cayi Rusiya ile Osmanli arasinda serhed oldu Dnestrin mensebinden Krimadek butun Qara deniz sahilleri Rusiyaya verildi Osmanli Krim haqqinda iddialarindan el cekdi ve onun Rusiyaya mensub oldugunu tesdiq etdi Rusiya Qara denizde qeti olaraq mohkemlendi Osmanlilarin hem Balkanlarda hem de Qafqazda movqeyi zeifledi EdebiyyatPetrov A N Vtoraya tureckaya vojna v carstvovanie imperatricy Ekateriny II v 2 tomah SPb 1880 Cebrikov R M Vokrug Ochakova 1788 g Dnevnik ochevidca Soobsh P F Bychkov Russkaya starina 1895 T 84 9 S 147 212 2013 12 27 at the Wayback Machine Eton V Sredstvo prinudit tureckij flot udalitsya s Chernogo morya i unichtozhenie gavanej na Arhipelage i Sredizemnom more Soobsh A Tugan Mirza Baranovskij Russkaya starina 1875 T 13 7 S 443 446 Pod zagl Proekt udaleniya turok s Chernogo morya 1780 h gg 2014 07 24 at the Wayback MachineXarici kecidlerVikianbarda Rusiya Osmanli muharibesi 1787 1792 ile elaqeli mediafayllar var Ikinci Rus turk muharibesi 1787 1792 Hemcinin bax Tarix ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Etdiyiniz redakteleri menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin