Riçard Nelson Fray (ing. Richard Nelson Frye; 10 yanvar 1920 — 27 mart 2014) — ABŞ iranşünası, Harvard Universitetinin fəxri professoru.
Riçard Nelson Fray | |
---|---|
ing. Richard Nelson Frye | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Birminqem, Alabama, ABŞ |
Vəfat tarixi | (94 yaşında) |
Vəfat yeri | Boston, Massaçusets, ABŞ |
Elm sahəsi | İranşünaslıq |
Elmi dərəcəsi | |
İş yerləri |
|
Təhsili | |
Üzvlüyü | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Riçard Nelson Fray 10 yanvar 1920-ci ildə ABŞ-nin Alabama ştatının Birminqem şəhərində anadan olmuşdu.1938-ci ildə Prinston Universitetinə qəbul olmuşdu.İllinoys universitetində bakalavr dərəcəsi almışdı. 1941-ci ildə nəzdindəki Şərq və Afrikanı öyrənən məktəbdə (School of Oriental and African Studies) Türk, Fars və Ərəb dillərini öyrəndi.1946-cı ildə Harvard Universitetində elmlər doktoru alim dərəcəsini aldı.
Riçard Nelson Fray 1958-ci ildən 1959-cu ilədək Harvard və Frankfurt universitetlərində dərs demişdi.1968-ci ildən 1969-cu ilədək Hamburq universitetində çalışmışdı.
Riçard Freyin bir müddət elm və tədqiqatı tərk etməsinin əsas səbəbi:
Riçard Frey, ömrünün 70 ildən çoxunu İran mədəniyyəti, tarixi və etnoslarını öyrənməyə və araşdırmağa sərf edib. 1970-ci illərdə Şirazdakı Pəhləvi Universitetində dərs deyərkən, birdən-birə tədrisi tərk edərək, azad bir işə (bir supermarketin idarəçiliyinə) üz tutur və üç il sonra Harvard Universitetinin dəvəti və təkidi ilə yenidən tədrisə başlayır. Kərəc şəhərinin Azad İslam Universitetinin professoru Doktor Vilyam, ABŞ-də Freyin mühazirəsində iştirak etməsi və ondan soruşduğu sualı və Freyin cavabını belə nəql edir: Onun mühazirəsindən sonra, sual-cavab zamanı ona şəxsi sual vermək üçün icazə istədim. O, mənə icazə verdi və mən o illərdə niyə tədrisi və universiteti tərk etdiyini soruşdum. O belə cavab verdi: “Bir gün Şiraz küçələrinin birində gəzərkən, ət satan bir dükanın qarşısından keçirdim. Dükanın kənarında bərbərxana var idi. Gördüm ki, ət satan dükanının sahibi və bərbərxananın müştərisinin arasında qarşıdırma yaranıb. Qəssab hər an ət gətirən maşının gələ biləcəyini qeyd edərək, gəncdən motosikletini dükanının qarşısından çəkməsini istəyir. Gənc isə cavabında deyirdi: Bərbərlə işim bitsin, sonra zatən götürüb qayıdacağam. Dava-dalaş daha da kəskinləşdi və qəssab dükana girib qiyməkeşi götürdü və qiyməkeşi birdən cavanın beyninə çırpdı. Cavan yerə yıxılaraq, özündən getdi. Mən bütün bu hadisənin şahidi oldum. Çox təsirləndim və oradan ayrıldım. Bir işim var idi, həll etdim və bir neçə saatdan sonra qayıdarkən, camaatın izdihamının davam etməsini müşahidə etdim. Oradakı müşahidəçilərdən birindən nə olduğunu soruşdum? O şəxs cavab verdi: Bu gəncin qəssabın həyat yoldaşı və namusu haqqında pis fikirləri və təklifləri olub, nəticədə qəssab onu öldürüb.” Hadisəni əvvəldən axıra qədər görən mən, bunun belə olmadığını bilirdim. Anidən şoka düşdüm. Bir neçə saatdan çox davam etməyən bir hadisə bu qədər təhrif olunmuşdu. Öz-özümə belə bir sual verdim: Mən necə min və iki min il əvvəlin həqiqətlərini və hadisələrini tam və dəqiq öyrənə bilərəm?! Sanki bütün bildiklərimi unutmuşdum. Bax bu hadisə tarix, mədəniyyət və etnoqrafiya tədqiqatçılığımı və müəllimliyimi buraxıb, supermarket idarəçiliyinə üz tutmağıma səbəb olmuşdu.
Biblioqrafiya
- The Near East and the Great Powers, Harvard University Press, 1951
- Iran, George Allen and Unwin, London, 1960
- The Heritage of Persia: The pre-Islamic History of One of the World's Great Civilizations, World Publishing Company, New York, 1963. Reprinted by Mazda Publishers, 2004. www.mazdapublishers.com
- Bukhara: The Medieval Achievement, University of Oklahoma Press, 1965. Reprinted by Mazda Publishers, 1997. www.mazdapublishers.com
- The Histories of Nishapur, Harvard University Press, (, 45) 1965
- Corpus Inscriptionum Iranicarum, vol. III, Dura-Europos, London, 1968
- Persia (3rd edition) Allen and Unwin, London, 1969
- The United States and Turkey and Iran, Archon Books, 1971
- Sasanian Remains from Qasr-i Abu Nasr. Seals, Sealings, and Coins, Harvard University Press, 1973
- Neue Methodologie in der Iranistik, Wiesbaden, 1974
- The Golden Age Of Persia: The Arabs in the East, Weidenfeld & Nicolson, London, 1988
- The heritage of Central Asia from antiquity to the Turkish expansion Markus Wiener, Princeton, 1996
- Notes on the Early Coinage of Transoxania; Numismatic Notes, 113, American Numismatic Association, New York
- Greater Iran, Mazda Publishers, 2005,
- Ibn Fadlan's Journey To Russia, 2005, Markus Wiener Publisher,
İstinadlar
- https://nelc.ucla.edu/iranian/richard-r-frye-memorium/.
- Riçard Freyin elm və tədqiqatı bir müddət tərk etməsinin əsas səbəbi
Xarici keçidlər
- Iranians pay tribute to Richard Nelson Frye, Mehr News Agency, July 5, 2004.
- Professor Frye, a great American Iranologist wills to be buried in Iran another 2006-02-23 at the Wayback Machine
- Dr. Frye's statements at UCLA in March 2005 2005-04-13 at the Wayback Machine
- Photos of Dr. Frye's lecture at UCLA, March 13, 2005
- Dr. Frye criticized the architectural development of modern Tehran.
- Excerpts from The Greater Iran: A 20th-Century Odyssey, the memoirs of R. N. Frye
- Dr. Frye's page at the Iran Heritage website 2005-11-24 at the Wayback Machine
- Dr. Frye's page at the Vohuman.org
- Former President of Iran Mr. Khatami praised Dr. Frye
- Ahmadinejad says 'Yes' to Prof. Frye 2012-02-08 at the Wayback Machine
- Frye, R. N. Reforms of Khosrow Anoushirvan, the Sasanian Shahanshah of Iran, The History of Ancient Iran, 1983.
- Video — YouTube Syria and Assyria
- Cover story on Dr. Frye in OCPC magazine 2008-04-25 at the Wayback Machine
- R. N. Fray "Ethnic Identity in Iran." 2002.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ricard Nelson Fray ing Richard Nelson Frye 10 yanvar 1920 27 mart 2014 ABS iransunasi Harvard Universitetinin fexri professoru Ricard Nelson Fraying Richard Nelson FryeDogum tarixi 10 yanvar 1920Dogum yeri Birminqem Alabama ABSVefat tarixi 27 mart 2014 94 yasinda Vefat yeri Boston Massacusets ABSElm sahesi IransunasliqElmi derecesi elmler doktoruIs yerleri Harvard Universiteti Hamburq Universiteti d Iohann Volfqanq Gote adina Frankfurt UniversitetiTehsili Harvard Universiteti Urbana Sampeyn Illinoys UniversitetiUzvluyu Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiRicard Nelson Fray 10 yanvar 1920 ci ilde ABS nin Alabama statinin Birminqem seherinde anadan olmusdu 1938 ci ilde Prinston Universitetine qebul olmusdu Illinoys universitetinde bakalavr derecesi almisdi 1941 ci ilde nezdindeki Serq ve Afrikani oyrenen mektebde School of Oriental and African Studies Turk Fars ve Ereb dillerini oyrendi 1946 ci ilde Harvard Universitetinde elmler doktoru alim derecesini aldi Ricard Nelson Fray 1958 ci ilden 1959 cu iledek Harvard ve Frankfurt universitetlerinde ders demisdi 1968 ci ilden 1969 cu iledek Hamburq universitetinde calismisdi Ricard Freyin bir muddet elm ve tedqiqati terk etmesinin esas sebebi Ricard Frey omrunun 70 ilden coxunu Iran medeniyyeti tarixi ve etnoslarini oyrenmeye ve arasdirmaga serf edib 1970 ci illerde Sirazdaki Pehlevi Universitetinde ders deyerken birden bire tedrisi terk ederek azad bir ise bir supermarketin idareciliyine uz tutur ve uc il sonra Harvard Universitetinin deveti ve tekidi ile yeniden tedrise baslayir Kerec seherinin Azad Islam Universitetinin professoru Doktor Vilyam ABS de Freyin muhaziresinde istirak etmesi ve ondan sorusdugu suali ve Freyin cavabini bele neql edir Onun muhaziresinden sonra sual cavab zamani ona sexsi sual vermek ucun icaze istedim O mene icaze verdi ve men o illerde niye tedrisi ve universiteti terk etdiyini sorusdum O bele cavab verdi Bir gun Siraz kucelerinin birinde gezerken et satan bir dukanin qarsisindan kecirdim Dukanin kenarinda berberxana var idi Gordum ki et satan dukaninin sahibi ve berberxananin musterisinin arasinda qarsidirma yaranib Qessab her an et getiren masinin gele bileceyini qeyd ederek gencden motosikletini dukaninin qarsisindan cekmesini isteyir Genc ise cavabinda deyirdi Berberle isim bitsin sonra zaten goturub qayidacagam Dava dalas daha da keskinlesdi ve qessab dukana girib qiymekesi goturdu ve qiymekesi birden cavanin beynine cirpdi Cavan yere yixilaraq ozunden getdi Men butun bu hadisenin sahidi oldum Cox tesirlendim ve oradan ayrildim Bir isim var idi hell etdim ve bir nece saatdan sonra qayidarken camaatin izdihaminin davam etmesini musahide etdim Oradaki musahidecilerden birinden ne oldugunu sorusdum O sexs cavab verdi Bu gencin qessabin heyat yoldasi ve namusu haqqinda pis fikirleri ve teklifleri olub neticede qessab onu oldurub Hadiseni evvelden axira qeder goren men bunun bele olmadigini bilirdim Aniden soka dusdum Bir nece saatdan cox davam etmeyen bir hadise bu qeder tehrif olunmusdu Oz ozume bele bir sual verdim Men nece min ve iki min il evvelin heqiqetlerini ve hadiselerini tam ve deqiq oyrene bilerem Sanki butun bildiklerimi unutmusdum Bax bu hadise tarix medeniyyet ve etnoqrafiya tedqiqatciligimi ve muellimliyimi buraxib supermarket idareciliyine uz tutmagima sebeb olmusdu Ricard Fray 27 mart 2014 cu ilde vefat edib BiblioqrafiyaThe Near East and the Great Powers Harvard University Press 1951 Iran George Allen and Unwin London 1960 The Heritage of Persia The pre Islamic History of One of the World s Great Civilizations World Publishing Company New York 1963 Reprinted by Mazda Publishers 2004 www mazdapublishers com Bukhara The Medieval Achievement University of Oklahoma Press 1965 Reprinted by Mazda Publishers 1997 www mazdapublishers com The Histories of Nishapur Harvard University Press 45 1965 Corpus Inscriptionum Iranicarum vol III Dura Europos London 1968 Persia 3rd edition Allen and Unwin London 1969 The United States and Turkey and Iran Archon Books 1971 Sasanian Remains from Qasr i Abu Nasr Seals Sealings and Coins Harvard University Press 1973 Neue Methodologie in der Iranistik Wiesbaden 1974 The Golden Age Of Persia The Arabs in the East Weidenfeld amp Nicolson London 1988 The heritage of Central Asia from antiquity to the Turkish expansion Markus Wiener Princeton 1996 Notes on the Early Coinage of Transoxania Numismatic Notes 113 American Numismatic Association New York Greater Iran Mazda Publishers 2005 ISBN 1 56859 177 2 Ibn Fadlan s Journey To Russia 2005 Markus Wiener Publisher ISBN 1 55876 366 XIstinadlarhttps nelc ucla edu iranian richard r frye memorium Ricard Freyin elm ve tedqiqati bir muddet terk etmesinin esas sebebiXarici kecidlerIranians pay tribute to Richard Nelson Frye Mehr News Agency July 5 2004 Professor Frye a great American Iranologist wills to be buried in Iran another 2006 02 23 at the Wayback Machine Dr Frye s statements at UCLA in March 2005 2005 04 13 at the Wayback Machine Photos of Dr Frye s lecture at UCLA March 13 2005 Dr Frye criticized the architectural development of modern Tehran Excerpts from The Greater Iran A 20th Century Odyssey the memoirs of R N Frye Dr Frye s page at the Iran Heritage website 2005 11 24 at the Wayback Machine Dr Frye s page at the Vohuman org Former President of Iran Mr Khatami praised Dr Frye Ahmadinejad says Yes to Prof Frye 2012 02 08 at the Wayback Machine Frye R N Reforms of Khosrow Anoushirvan the Sasanian Shahanshah of Iran The History of Ancient Iran 1983 Video YouTube Syria and Assyria Cover story on Dr Frye in OCPC magazine 2008 04 25 at the Wayback Machine R N Fray Ethnic Identity in Iran 2002