Tünd qırmızı ayıca (lat. Rhyparia purpurata) — pulcuqluqanadlılar dəstəsinin ayıcalar fəsiləsinə aid kəpənək növü.
Tünd qırmızı ayıca | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Ranqsız: Tipüstü: Ranqsız: Ranqsız: Tip: Klad: Yarımtip: Sinif: Ranqsız: Yarımsinif: Budaq: İnfrasinif: Ranqsız: Dəstəüstü: Ranqsız: Dəstə: Yarımdəstə: Klad: Klad: Klad: İnfradəstə: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Fəsiləüstü: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Tünd qırmızı ayıca | ||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||
|
Təsviri
Qanadları açılmış halda 40-42& mm-dir. Ön qanadları təmiz sarı rəngdədir, üzərində çox sayda boz-qonur ləkələr var. Bu ləkələr qanadın ön kənarında cərgə ilə düzülmüş bir qədər iri və qaramtıldır. Qanadın daxili kənarındakı ləkələr yaxşı seçilmir. Arxa qanadları al qırmızı rəngdədir, üzərində eninə uzanmış 4 qara rəngli ləkə var. Bunlardan ortada yeləşən iki ləkə böyükdür. Qanadın xarici kənarında iki qara ləkə var. Ətrafındakı saçaqlar sarıdır. Döşü sarı tüklərlə örtülüdür. Qarıncığı sarıdır. Üst hissəsində xırda qara nöqtələr var.
Yayılması
, Rusiyada, Ukraynanın hər yerində, Azərbaycanda isə Kür-Araz düzənliyində, Abşeron-Qobustan təbii rayonunda və Zuvandın dağ-səhra sahələrində.
Həyat tərzi
Düzənlik, dağətəyi və dağ-səhra kserofit və həminkserofit biotoplarında. Kəpənəkləri mayın axırlarında, iyun və iyul aylarında uçur. Tırtılı qışlayır. Qışlamadan sonra mayda və avqust aylarında tırtıllar-boymadərən, qatıqotu, dağ tərxunu, çiyələk, moruq, böyürtkən, alma, söyüd üzərində yaşayır. Bir nəsil verir.
Sayı
Azsaylıdır. Abşeron-Qobustandan 5 kəpənəyi tutulmuşdur.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Yaşadığı biotopların əkin üçün istifadə olunması, həvəskar kolleksiyaçılar tərəfindən toplanması.
Qorunması üçün məsləhət görülən tədbirlər
Yaşayış yerlərində yasaqlıq təşkil etmək, biologiyasını ətraflı öyrənmək, süni surətdə artıraraq təbiətə buraxmaq lazımdır.
İstinadlar
- Azərbaycan Qırmızı Kitabı. 1989 il
- "Vlindernet". 2016-03-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-11-02.
- Ламперт К., Холодковский Н. Атлас Бабочек и гусениц Европы и отчасти Русско-Азиатских владений. С. Петербург, изд. А.Ф.Деврiена, 1913, с. 352.
Ədəbiyyat
- Azərbaycan Qırmızı Kitabı. 1989 il
- Azərbaycan Qırmızı Kitabı, II Cild, Bakı, 2013
- Ламперт К., Холодковский Н. Атлас Бабочек и гусениц Европы и отчасти Русско-Азиатских владений. С. Петербург, изд. А.Ф.Деврiена, 1913, с. 352.
Xarici keçidlər
- Vlindernet
- Lepidoptera of Belgium
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tund qirmizi ayica lat Rhyparia purpurata pulcuqluqanadlilar destesinin ayicalar fesilesine aid kepenek novu Tund qirmizi ayicaElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Ranqsiz IlkagizlilarTipustu TuleyenlerRanqsiz PanarthropodaRanqsiz Tip BugumayaqlilarKlad Yarimtip AltiayaqlilarSinif HeseratlarRanqsiz Yarimsinif QanadlilarBudaq Infrasinif YeniqanadlilarRanqsiz Ranqsiz Tam cevrilme ile inkisaf eden heseratlarDesteustu Ranqsiz Deste PulcuqluqanadlilarYarimdeste XortumcuqlularKlad Klad Klad Infradeste Klad Klad Klad Klad Klad Fesileustu Fesile ErebidlerYarimfesile Cins Nov Tund qirmizi ayicaBeynelxalq elmi adiRhyparia purpurata L 1758Sekil axtarisiNCBI 988033TesviriQanadlari acilmis halda 40 42 amp mm dir On qanadlari temiz sari rengdedir uzerinde cox sayda boz qonur lekeler var Bu lekeler qanadin on kenarinda cerge ile duzulmus bir qeder iri ve qaramtildir Qanadin daxili kenarindaki lekeler yaxsi secilmir Arxa qanadlari al qirmizi rengdedir uzerinde enine uzanmis 4 qara rengli leke var Bunlardan ortada yelesen iki leke boyukdur Qanadin xarici kenarinda iki qara leke var Etrafindaki sacaqlar saridir Dosu sari tuklerle ortuludur Qarincigi saridir Ust hissesinde xirda qara noqteler var Yayilmasi Rusiyada Ukraynanin her yerinde Azerbaycanda ise Kur Araz duzenliyinde Abseron Qobustan tebii rayonunda ve Zuvandin dag sehra sahelerinde Heyat terziDuzenlik dageteyi ve dag sehra kserofit ve heminkserofit biotoplarinda Kepenekleri mayin axirlarinda iyun ve iyul aylarinda ucur Tirtili qislayir Qislamadan sonra mayda ve avqust aylarinda tirtillar boymaderen qatiqotu dag terxunu ciyelek moruq boyurtken alma soyud uzerinde yasayir Bir nesil verir SayiAzsaylidir Abseron Qobustandan 5 kepeneyi tutulmusdur Mehdudlasdirici amillerYasadigi biotoplarin ekin ucun istifade olunmasi heveskar kolleksiyacilar terefinden toplanmasi Qorunmasi ucun meslehet gorulen tedbirlerYasayis yerlerinde yasaqliq teskil etmek biologiyasini etrafli oyrenmek suni suretde artiraraq tebiete buraxmaq lazimdir IstinadlarAzerbaycan Qirmizi Kitabi 1989 il Vlindernet 2016 03 03 tarixinde Istifade tarixi 2015 11 02 Lampert K Holodkovskij N Atlas Babochek i gusenic Evropy i otchasti Russko Aziatskih vladenij S Peterburg izd A F Devriena 1913 s 352 EdebiyyatAzerbaycan Qirmizi Kitabi 1989 il Azerbaycan Qirmizi Kitabi II Cild Baki 2013 Lampert K Holodkovskij N Atlas Babochek i gusenic Evropy i otchasti Russko Aziatskih vladenij S Peterburg izd A F Devriena 1913 s 352 Xarici kecidlerVlindernet Lepidoptera of BelgiumHemcinin bax