Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Raymon Lulli (lat. Raymundus Lullius, isp. Lulio, kat. Ramon Llull; təxminən 1235-ci il, Palma-de-Malorka — 1315-ci il, Palma-de-Malorka) — katalan , şair, filosof və , orta əsr Avropa nüfuzlu mütəfəkkirlərindən biri. Lulli Avropa və Kombinatorikanın banisi sayılır.
| Raymon Lulli | |
|---|---|
| kat. Ramon Llull | |
 katalan , şair, filosof və | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Palma-de-Malorka |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Palma-de-Malorka |
| Milliyyəti | katalan |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | filosof, yazıçı, ilahiyyatçı, missioner, astroloq, şair, klirik[d] |
| Əsərlərinin dili | latın dili |
| Janrlar | poeziya, roman, avtobioqrafiya, traktat, atalar sözü |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Raymon Lulli irsi
Lullinin hətaının sonunda çoxalan tərəfdarları (təkcə Paris Universitetində 50 magistr və doktorant onun təlimini dəstəklədiklərini bildirirdilər), ondan sonra XV əsrdə nüfuzu artan böyük bir məktəb yaratdılar. O məktəb səhvən Lullun adına yazılan bir sıra əsərlər yaratdı.
Katalan, ərəb və latın dillərində yazılan əsərləriəlyazmalar vasitəsi ilə yayılırdılar. XIV əsr başalnğıcında onun əsərləri ilə bağlı kataloqlar yaradılırdı. Əsərlərinin tam külliyatı — Mayinsda Zalsinger nəşri, 1721—1742-ci illər, 10 cilddə, 7-ci və 8-ci cildlər buraxılmadı. ("Rimada obrazı") şeyri İspaniyada nəşr edildi. Münhendə Lullinin çox böyük əlyazmaları var. Onların bir qismi indiyə qədər dərc edilməyib.
Ernest Renan tərəfindən qeydə alınmış 313 əsərdən çoxu ( təxminən 100) Lulliyə məxsus deyil. O cümlədən əlkimyaya aid olan əsərlər Lullinin ola bilməz: Lulli nəinki əlkimya ilə məşğul olmurdu, hətta onu tənqid edir, onu yalan və mənəviyyatsız adlandırırdı. Ancaq Lullinin bəzi davamçıları onu əlkimyanın ən görkəmli nümayəndəsi adlandırırdılar.
Bu ondan irəli gəlirdi ki, Lullun öz metoduna verdiyi ars magna, ars universalis adları o dövrün terminologiyasına görə məhz istənilən metaldan nəcib metal almaq və həyat eliksiri yaratmaq demək idi.
Lullinin adına çıxılan əsərlərin bir çoxu kobud saxtakarlıqdır: Lulli İngiltərədə heç zaman olmamasına baxmayaraq, ölümündən sonrakı tarixlərdə və uydurulmuş kral Robertin sarayında olduğu bildirilir.
Türkiyəli mütəfəkkir Hilmi Ziya Ülkən "İslam fəlsəfəsi: qaynaqları ve təsirləri" kitabında yazırdı ki, Raymon Lulli 1307-ci ildə Tunis yaxınlığında ərəbcə və İslam fəlsəfəsini öyrənmişdi. Papanı mənəvi xaç səfərləri etməyə təşviq etmiş, əvvəl tam maraqsızlıqla qarşılandığı halda, R.Lullun israrlı təşəbbüsləri sonda papalar tərəfindən qəbul edilmiş və missionerlik təşkilatının təməli olmuşdur. Raymon Lulli İbn Ərəbidən "Əsma əl-Hüsnə"ni "Allahın yüz adı" deyə latıncaya çevirmişdi. "Fütuhat"dan bir çox bölümləri nəql etmişdir. Bir xristian, bir müsəlman, bir yəhudinin mübahisələrini təsvir edən risalə yazmışdı. Təsəvvüfə, kəlama və fəlsəfəyə dair bir çox risalə və kitab yazmış olmasına baxmayaraq, əsasında islamlığa düşmənliyi qızışdırdı.
Sxolastik adətlərə görə din və elmin ən görkəmli alimlərinə xüsusi adlar verildiyinə görə, Lull işıqlı alim (doctor illuminatus, illuminatissimus) adlandırılır. İntibah dövründə Lulla , və xüsusilə də Cordano Bruno qoşulur və onun böyüklüyünü öz əsərlərində vəsf edirlər.
sonradan Lullda müəyyən yaradıcı fəaliyyət tapırdı.
Əsas kitabları
- Книга о Любящем и Возлюбленном. — СПб: «Наука», 1997.
- Книга о рыцарском ордене (Llibre de l’orde de cavalleria).
Ədəbiyyat
- Штекль А. История средневековой философии. Пер. Репринт. — СПб.: «Алетейя», 1996. — 307 с — (Вых. дан. ориг.: М. : Изд. В. М. Саблина, 1912.)
- Эко У. Поиски совершенного языка в европейской культуре. — СПб: «Alexandria», 2007.
- Helfferich. R. L. u. die Anfänge der catalonischen Litteratur, 1858.
- E. Renan. R. Lulle // «Histoire littéraire de la France, par les membres de l’Institut», т. XXIX. — Париж, 1885.
- Doctor Illuminatus: A Ramon Llull Reader. Еd. A. Bonner. Princeton: Princeton UP, 1993.
- Кульматов В. А. К истории распространения идей Луллия в России // Россия и гносис. М.: «Рудомино», 2000. — С.53-62.
- Кульматов В. А. От «Ars magna» Р. Лулия к «Великой науке» Белобоцкого // Verbum.Вып.5. Образы культуры и стили мышления: иберийский опыт.-СПб.: Издательство Санкт-Петербургско философского общества, 2001. С.217-240.
- Кульматов В. А. Способ задания определений и характер аргументации в «Искусстве» Раймунда Луллия //Историко-логические исследования: Межвузовский сборник. СПБ., 2003. C.111-133.
- Б. В. Бирюков, В. Н. Тростников. Жар холодных чисел и пафос бесстрастной логики. Формализация мышления от античных времен до эпохи кибернетики. М., Знание, 1977, 2004.
- Багно В. Русское люллианство как феномен культуры // Багно В. Е. Россия и Испания: общая граница. СПб., 2006, 21-31.
- Кульматов, В. А. Луллианские произведения А. X. Белобоцкого // Труды Отдела древнерусской литературы, 59, 2008, 352—362.
- Этьен Жильсон. От Александра Гэльского до Раймунда Луллия. — В кн.: Жильсон, Этьен. Философия в Средние века. От истоков патристики до конца XIV века. М.: «Республика», 2004. — 678 с. — . — с. 330—355.
- William Theodore Aquila Barber, Raymond Lull, the illuminated doctor : a study in mediaeval missions, London: C.H. Kelly, 1903.
- Anthony Bonner (ed.), Doctor Illuminatus. A Ramon Llull Reader (Princeton University 1985), includes The Book of the Gentile and the Three Wise Men, The Book of the Lover and the Beloved, The Book of the Beasts, and Ars brevis; as well as Bonner's "Historical Background and Life" at 1-44, "Llull's Thought" at 45-56, "Llull's Influence: The History of Lullism" at 57-71.
- Anthony Bonner, The Art and Logic of Ramon Llull: A User's Guide, Leiden: Brill, 2007.
- Alexander Fidora and Josep E. Rubio, Raimundus Lullus, An Introduction to His Life, Works and Thought, Turnhout: Brepols, 2008.
- Martin Gardner has written extensively about Llull. His analyses can be found in Logic Machines and Diagrams and Science - Good, Bad and Bogus.
- J. N. Hillgarth, Ramon Lull and Lullism in Fourteenth-Century France (Oxford University 1971).
- Mark D. Johnston, The Spiritual Logic of Ramón Llull, Oxford: Clarenden Press, 1987.
- Antonio Monserat Quintana, La Visión Lulliana del Mundo Derecho (Palma de Mallorca: Institut d'Estudis Baleàrics 1987).
- Pereira Michela, The Alchemical Corpus attributed to Raymond Lull, London: The Warburg Institute, 1989.
- Lorenzo Riber, Raimundo Lulio (Barcelona: Editorial Labor 1935, 1949).
- William Thomas Walsh, Characters of the Inquisition, Tan Books and Publishers, Inc (1940).
- Frances Yates includes a brief chapter on Lull in "The Occult Philosophy in the Elizabethan Age" (London, Ark Paperbacks 1979).
- Frances Yates, "Lull and Bruno" (1982), in Collected Essays: Lull & Bruno, vol. I, London: Routledge & Kegan Paul.
- Samuel Marinus Zwemer, Raymund Lull, first missionary to the Moslems, New York and London : Funk & Wagnalls Co., 1902; reprinted by Diggory Press, 2006,
İstinadlar
- «Луллий» 2013-04-21 at the Wayback Machine — статья в "Новой философской энциклопедии".
- Hilmi Ziya Ülken. İslam felsefesi: kaynakları ve tesirleri. Ankara, 1967
- Aytək Zakirqızı. Hilmi Ziya Ülkən Dantenin İslam dininə münasibəti haqqında. Azərbaycan Respublikası Dini Qurumlarla İş Üzrə Dövlət Komitəsi. Dövlət və din. İctimai fikir toplusu. Mart-Aprel 2011. 2(22). səh. 77-81
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Raymon Lulli lat Raymundus Lullius isp Lulio kat Ramon Llull texminen 1235 ci il Palma de Malorka 1315 ci il Palma de Malorka katalan sair filosof ve orta esr Avropa nufuzlu mutefekkirlerinden biri Lulli Avropa ve Kombinatorikanin banisi sayilir Raymon Lullikat Ramon Llullkatalan sair filosof veDogum tarixi 1235Dogum yeri Palma de MalorkaVefat tarixi 1315Vefat yeri Palma de MalorkaMilliyyeti katalanTehsili Monpelye UniversitetiFealiyyeti filosof yazici ilahiyyatci missioner astroloq sair klirik d Eserlerinin dili latin diliJanrlar poeziya roman avtobioqrafiya traktat atalar sozu Vikianbarda elaqeli mediafayllarRaymon Lulli irsiLullinin hetainin sonunda coxalan terefdarlari tekce Paris Universitetinde 50 magistr ve doktorant onun telimini desteklediklerini bildirirdiler ondan sonra XV esrde nufuzu artan boyuk bir mekteb yaratdilar O mekteb sehven Lullun adina yazilan bir sira eserler yaratdi Katalan ereb ve latin dillerinde yazilan eserlerielyazmalar vasitesi ile yayilirdilar XIV esr basalngicinda onun eserleri ile bagli kataloqlar yaradilirdi Eserlerinin tam kulliyati Mayinsda Zalsinger nesri 1721 1742 ci iller 10 cildde 7 ci ve 8 ci cildler buraxilmadi Rimada obrazi seyri Ispaniyada nesr edildi Munhende Lullinin cox boyuk elyazmalari var Onlarin bir qismi indiye qeder derc edilmeyib Ernest Renan terefinden qeyde alinmis 313 eserden coxu texminen 100 Lulliye mexsus deyil O cumleden elkimyaya aid olan eserler Lullinin ola bilmez Lulli neinki elkimya ile mesgul olmurdu hetta onu tenqid edir onu yalan ve meneviyyatsiz adlandirirdi Ancaq Lullinin bezi davamcilari onu elkimyanin en gorkemli numayendesi adlandirirdilar Bu ondan ireli gelirdi ki Lullun oz metoduna verdiyi ars magna ars universalis adlari o dovrun terminologiyasina gore mehz istenilen metaldan necib metal almaq ve heyat eliksiri yaratmaq demek idi Lullinin adina cixilan eserlerin bir coxu kobud saxtakarliqdir Lulli Ingilterede hec zaman olmamasina baxmayaraq olumunden sonraki tarixlerde ve uydurulmus kral Robertin sarayinda oldugu bildirilir Turkiyeli mutefekkir Hilmi Ziya Ulken Islam felsefesi qaynaqlari ve tesirleri kitabinda yazirdi ki Raymon Lulli 1307 ci ilde Tunis yaxinliginda erebce ve Islam felsefesini oyrenmisdi Papani menevi xac seferleri etmeye tesviq etmis evvel tam maraqsizliqla qarsilandigi halda R Lullun israrli tesebbusleri sonda papalar terefinden qebul edilmis ve missionerlik teskilatinin temeli olmusdur Raymon Lulli Ibn Erebiden Esma el Husne ni Allahin yuz adi deye latincaya cevirmisdi Futuhat dan bir cox bolumleri neql etmisdir Bir xristian bir muselman bir yehudinin mubahiselerini tesvir eden risale yazmisdi Tesevvufe kelama ve felsefeye dair bir cox risale ve kitab yazmis olmasina baxmayaraq esasinda islamliga dusmenliyi qizisdirdi Sxolastik adetlere gore din ve elmin en gorkemli alimlerine xususi adlar verildiyine gore Lull isiqli alim doctor illuminatus illuminatissimus adlandirilir Intibah dovrunde Lulla ve xususile de Cordano Bruno qosulur ve onun boyukluyunu oz eserlerinde vesf edirler sonradan Lullda mueyyen yaradici fealiyyet tapirdi Esas kitablariKniga o Lyubyashem i Vozlyublennom SPb Nauka 1997 Kniga o rycarskom ordene Llibre de l orde de cavalleria EdebiyyatShtekl A Istoriya srednevekovoj filosofii Per Reprint SPb Aletejya 1996 307 s Vyh dan orig M Izd V M Sablina 1912 Eko U Poiski sovershennogo yazyka v evropejskoj kulture SPb Alexandria 2007 Helfferich R L u die Anfange der catalonischen Litteratur 1858 E Renan R Lulle Histoire litteraire de la France par les membres de l Institut t XXIX Parizh 1885 Doctor Illuminatus A Ramon Llull Reader Ed A Bonner Princeton Princeton UP 1993 Kulmatov V A K istorii rasprostraneniya idej Lulliya v Rossii Rossiya i gnosis M Rudomino 2000 S 53 62 Kulmatov V A Ot Ars magna R Luliya k Velikoj nauke Belobockogo Verbum Vyp 5 Obrazy kultury i stili myshleniya iberijskij opyt SPb Izdatelstvo Sankt Peterburgsko filosofskogo obshestva 2001 S 217 240 Kulmatov V A Sposob zadaniya opredelenij i harakter argumentacii v Iskusstve Rajmunda Lulliya Istoriko logicheskie issledovaniya Mezhvuzovskij sbornik SPB 2003 C 111 133 B V Biryukov V N Trostnikov Zhar holodnyh chisel i pafos besstrastnoj logiki Formalizaciya myshleniya ot antichnyh vremen do epohi kibernetiki M Znanie 1977 2004 Bagno V Russkoe lyullianstvo kak fenomen kultury Bagno V E Rossiya i Ispaniya obshaya granica SPb 2006 21 31 Kulmatov V A Lullianskie proizvedeniya A X Belobockogo Trudy Otdela drevnerusskoj literatury 59 2008 352 362 Eten Zhilson Ot Aleksandra Gelskogo do Rajmunda Lulliya V kn Zhilson Eten Filosofiya v Srednie veka Ot istokov patristiki do konca XIV veka M Respublika 2004 678 s ISBN 5 250 01825 4 s 330 355 William Theodore Aquila Barber Raymond Lull the illuminated doctor a study in mediaeval missions London C H Kelly 1903 Anthony Bonner ed Doctor Illuminatus A Ramon Llull Reader Princeton University 1985 includes The Book of the Gentile and the Three Wise Men The Book of the Lover and the Beloved The Book of the Beasts and Ars brevis as well as Bonner s Historical Background and Life at 1 44 Llull s Thought at 45 56 Llull s Influence The History of Lullism at 57 71 Anthony Bonner The Art and Logic of Ramon Llull A User s Guide Leiden Brill 2007 Alexander Fidora and Josep E Rubio Raimundus Lullus An Introduction to His Life Works and Thought Turnhout Brepols 2008 Martin Gardner has written extensively about Llull His analyses can be found in Logic Machines and Diagrams and Science Good Bad and Bogus J N Hillgarth Ramon Lull and Lullism in Fourteenth Century France Oxford University 1971 Mark D Johnston The Spiritual Logic of Ramon Llull Oxford Clarenden Press 1987 Antonio Monserat Quintana La Vision Lulliana del Mundo Derecho Palma de Mallorca Institut d Estudis Balearics 1987 Pereira Michela The Alchemical Corpus attributed to Raymond Lull London The Warburg Institute 1989 Lorenzo Riber Raimundo Lulio Barcelona Editorial Labor 1935 1949 William Thomas Walsh Characters of the Inquisition Tan Books and Publishers Inc 1940 ISBN 0 89555 326 0 Frances Yates includes a brief chapter on Lull in The Occult Philosophy in the Elizabethan Age London Ark Paperbacks 1979 Frances Yates Lull and Bruno 1982 in Collected Essays Lull amp Bruno vol I London Routledge amp Kegan Paul Samuel Marinus Zwemer Raymund Lull first missionary to the Moslems New York and London Funk amp Wagnalls Co 1902 reprinted by Diggory Press 2006 ISBN 978 1 84685 301 2Istinadlar Lullij 2013 04 21 at the Wayback Machine statya v Novoj filosofskoj enciklopedii Hilmi Ziya Ulken Islam felsefesi kaynaklari ve tesirleri Ankara 1967 Aytek Zakirqizi Hilmi Ziya Ulken Dantenin Islam dinine munasibeti haqqinda Azerbaycan Respublikasi Dini Qurumlarla Is Uzre Dovlet Komitesi Dovlet ve din Ictimai fikir toplusu Mart Aprel 2011 2 22 seh 77 81