Ralf Uold Emerson (25 may 1803[…], Boston – 27 aprel 1882[…], Konkord[d], Massaçusets) – Amerika yazıçısı və filosofu, Transsendentalizm fəlsəfi hərəkatının banisi.
Ralf Uold Emerson | |
---|---|
ing. Ralph Waldo Emerson | |
Doğum tarixi | 25 may 1803[…] |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 27 aprel 1882[…](78 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Vəfat səbəbi | ağciyər iltihabı |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | filosof, şair, yazıçı, esseist, gündəlik yazıçısı[d], bioqraf, din xadimi[d], orator |
Əsərlərinin dili | ingilis dili |
İstiqamət | Avropa fəlsəfəsi |
Janr | transsendentalizm |
Üzvlüyü | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Baxışları ziddiyyətli kimi qəbul edilir. Ona Platon və ya yeni platonçular – Göte, , ingilis romantik şairləri və , həmçinin Şərq mistikləri təsir göstərmişdir düşünürlər.
E-un T-inə görə "fəlsəfənin əbədi problemi" Ruh və Materiyanın münasibətlərindən ibarətdir. O bu problemi idealist kimi həll edir: "Təbiət ruhun rəmzidir". Varlığın ən yüksək sintetik prinsipi fövqəlruhdur, Allahdır.
isə Emerson İntuitivizmə yaxın olmuşdur; seyr, sonra isə intuisiya və vəcdəgəlmə şeylərin mahiyyətinə nüfuz etməyin ən yaxşı üsullarıdır. Dünyada hər yerdə gözəllik mövcuddur; , və mənəvilik gözəlliyin əsas cəhətləridir. "Gözəlliyi yaratmaq sənətdir, incəsənətdir".
Emersona görə tarixdə həlledici rol böyük adamlara xasdır (və ümmumiyyətlə "bütün dərin biliyə nüfuz etmək, fərdiyyətçiliyin nəsibidir"); onlar cəmiyyətin, şəxsiyyətin əxlaqi təkmilləşməsindən ibarət tərəqqisinə kömək edirlər.
Emerson qeyd edirdi ki, "Yer üzərində varlılar və yoxsullar arasında mənafelərin əbədi mübarizəsi və hökm sürür" Onun rəğbəti kasıbların tərəfində idi. Emersonun sosial-etik idealı şəxsiyyətin bütövlüyü haqqında əməyə və xüsusi mülkiyyətin ədalətli bölüşdürülməsinə əsaslanan ümumi rifah və bərabərlik haqqında utopik arzudan ibarətdir.
Emerson burjua quruluşunu tənqid etmiş və ABŞ-də quldarlığa, irqçiliyə, istilaçı müharibələrə qarşı çıxış etmişdir. Emerson yazırdı: "İndiki demokratiyanın demokratik əsasla heç bir əlaqəsi yoxdur. Başdan ayağa sələmçilik ruhu ilə aşılanmış bu demokratiya məhvə məhkumdur".
Əsas əsərləri
- Təbiət (1836),
- Təcrübələr (1841–44),
- Bəşəriyyətin nümayəndələri (1850),
- Cəmiyyət və tənhalıq (1870).
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Ralph Waldo Emerson // Internet Speculative Fiction Database (ing.). 1995.
- Ralph Waldo Emerson // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ralf Uold Emerson 25 may 1803 Boston 27 aprel 1882 Konkord d Massacusets Amerika yazicisi ve filosofu Transsendentalizm felsefi herekatinin banisi Ralf Uold Emersoning Ralph Waldo EmersonDogum tarixi 25 may 1803 1803 05 25 Dogum yeri Boston Saffolk dairesi d Massacusets ABSVefat tarixi 27 aprel 1882 1882 04 27 78 yasinda Vefat yeri Konkord d Midlseks d Massacusets ABSVefat sebebi agciyer iltihabiTehsili Harvard Kolleci Harvard UniversitetiFealiyyeti filosof sair yazici esseist gundelik yazicisi d bioqraf din xadimi d oratorEserlerinin dili ingilis diliIstiqamet Avropa felsefesiJanr transsendentalizmUzvluyu Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Baxislari ziddiyyetli kimi qebul edilir Ona Platon ve ya yeni platoncular Gote ingilis romantik sairleri ve hemcinin Serq mistikleri tesir gostermisdir dusunurler E un T ine gore felsefenin ebedi problemi Ruh ve Materiyanin munasibetlerinden ibaretdir O bu problemi idealist kimi hell edir Tebiet ruhun remzidir Varligin en yuksek sintetik prinsipi fovqelruhdur Allahdir ise Emerson Intuitivizme yaxin olmusdur seyr sonra ise intuisiya ve vecdegelme seylerin mahiyyetine nufuz etmeyin en yaxsi usullaridir Dunyada her yerde gozellik movcuddur ve menevilik gozelliyin esas cehetleridir Gozelliyi yaratmaq senetdir incesenetdir Emersona gore tarixde helledici rol boyuk adamlara xasdir ve ummumiyyetle butun derin biliye nufuz etmek ferdiyyetciliyin nesibidir onlar cemiyyetin sexsiyyetin exlaqi tekmillesmesinden ibaret tereqqisine komek edirler Emerson qeyd edirdi ki Yer uzerinde varlilar ve yoxsullar arasinda menafelerin ebedi mubarizesi ve hokm surur Onun regbeti kasiblarin terefinde idi Emersonun sosial etik ideali sexsiyyetin butovluyu haqqinda emeye ve xususi mulkiyyetin edaletli bolusdurulmesine esaslanan umumi rifah ve beraberlik haqqinda utopik arzudan ibaretdir Emerson burjua qurulusunu tenqid etmis ve ABS de quldarliga irqciliye istilaci muharibelere qarsi cixis etmisdir Emerson yazirdi Indiki demokratiyanin demokratik esasla hec bir elaqesi yoxdur Basdan ayaga selemcilik ruhu ile asilanmis bu demokratiya mehve mehkumdur Esas eserleriTebiet 1836 Tecrubeler 1841 44 Beseriyyetin numayendeleri 1850 Cemiyyet ve tenhaliq 1870 IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Ralph Waldo Emerson Internet Speculative Fiction Database ing 1995 Ralph Waldo Emerson Brockhauz Ensiklopediyasi alm