Radiofizika — geniş mənada rəqsi-dalğavari proseslərin, dar mənada radio diapazonundakı elektromaqnit dalğalarının tədqiqi ilə məşğul olan elm. Tarixən radiofizikanın əsas tədqiqat predmeti radiodalğalar, onların şüalanması və qəbulu, müxtəlif mühitlərdə yayılması, cisimlərlə qarşılıqlı təsiri və udulması olmuşdur. Lakin sonralar radiofizikanın üsulları fizikanın digər sahələrinə: optika, akustika, mikrodalğalı elektronika, yarımkeçiricilər elektronikasına ötürüldü. Hal-hazırda dalğaların yayılmasının ümumi nəzəriyyəsi yaradılmış, fəza və zaman dispersiyası olan qeyri-xətti və qeyri-taraz mühitlər üçün dalğa tənliklərinin həlli üsulları işlənmişdir.
Praktik əhəmiyyəti
Radiofizika öz əhəmiyyətli tətbiqini radiolokasiyada tapmışdır. Obyektlərdən əks olunan radiodalğalara görə onların yerinin tapılması problemi radiofizikanın sayəsində öz həllini tapmışdır.
Radiofizika radiotexnikanı verici və qəbuledici antenalar, elektromaqnit dalğa generatorları, qəbuledicilər, gücləndiricilər, filtrlər, modulyatorlar, demodulyatorlar, radiodalğa ötürücüləri, radiolokatorlar, kvant cihazları və s. bu kimi cihazların təkmilləşdirilməsi üçün zəruri olan üsullarla təmin edir.
Radiofiziki üsullar radio diapazonunda kosmik tədqiqatların - başqa sözlə astrofizika üçün vacib olan radioastronomiyanın əsasını qoydu.
Tədqiqat istiqamətləri
Fizikanın bu bölməsinin fənlərarası əlaqəsinə görə tədqiqat istiqamətləri bir çox cəhətdən digər bölmələrin tədqiqat istiqamətləri ilə kəsişir.
Həll ediləcək vəzifələrə görə radiofizikanı bir neçə alt bölməyə ayırmaq olar:
- Klassik radiofizika
- Kvant radiofizikası
- Statistik radiofizika
Klassik radiofizika
Klassik radiofizika çərçivəsində tədqiqatlar aşağıdakı istiqamətlərdə aparılır:
- Radiodalğaların şüalanması və yayılması.
- Yerin və ionosferin elektromaqnit xassələri.
- Hərəkətli və qeyri-stasionar mühitlərin elektrodinamikası.
- Radioastronomiya.
- Qeyri-xətti akustika.
- Seysmoakustika.
- Elektrohidrodinamika
Kvant radiofizikası
Kvant radiofizikası maddələrin kvant xassələrini nəzərə alaraq dalğa xassələrini öyrənir. Bu alt bölmədə aşağıdakı sahələri ayırd etmək olar:
- Lazerlərin fizikası.
- Qeyri-xətti optika.
- Lifli optik sistemlər.
Statistik Radiofizika
Statistik radiofizika çərçivəsində təsadüfi qeyri-bircins mühitlərdə dalğaların yayılması problemlərinə baxılır. Bu bölmə real mühitlərdə siqnalların ötürülməsi üçün xeyli tətbiqə malikdir. Tədqiqat sahələrinə aiddir:
- Radiolokasiya məsələləri.
- Material səthlərinin diaqnostikası.
- Okeanda akustik siqnalların ötürülməsi.
- Plazmaların diaqnostikası.
- Canlı bioloji toxumaların diaqnostikası.
- Atmosferin monitorinqi.
Həmçinin baxın
Ədəbiyyat
- Davudov B., Daşdəmirov K. Radiofizika. Dərs vəsaiti, Bakı: «Bakı Universiteti» nəşriyyatı, 2008, 392 səh.
- A. М. Пашаев, А.Р. Гасанов. Антенны и распространение радиоволн. Баку: НАА. 2007.-135 с.
- Левичев В.Г. Радиопередающие и радиоприемные устройства. М.: Воениздат, 3-е, переработ. и дополн. 1974.-510 с.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Radiofizika genis menada reqsi dalgavari proseslerin dar menada radio diapazonundaki elektromaqnit dalgalarinin tedqiqi ile mesgul olan elm Tarixen radiofizikanin esas tedqiqat predmeti radiodalgalar onlarin sualanmasi ve qebulu muxtelif muhitlerde yayilmasi cisimlerle qarsiliqli tesiri ve udulmasi olmusdur Lakin sonralar radiofizikanin usullari fizikanin diger sahelerine optika akustika mikrodalgali elektronika yarimkeciriciler elektronikasina oturuldu Hal hazirda dalgalarin yayilmasinin umumi nezeriyyesi yaradilmis feza ve zaman dispersiyasi olan qeyri xetti ve qeyri taraz muhitler ucun dalga tenliklerinin helli usullari islenmisdir Praktik ehemiyyetiRadiofizika oz ehemiyyetli tetbiqini radiolokasiyada tapmisdir Obyektlerden eks olunan radiodalgalara gore onlarin yerinin tapilmasi problemi radiofizikanin sayesinde oz hellini tapmisdir Radiofizika radiotexnikani verici ve qebuledici antenalar elektromaqnit dalga generatorlari qebulediciler guclendiriciler filtrler modulyatorlar demodulyatorlar radiodalga oturuculeri radiolokatorlar kvant cihazlari ve s bu kimi cihazlarin tekmillesdirilmesi ucun zeruri olan usullarla temin edir Radiofiziki usullar radio diapazonunda kosmik tedqiqatlarin basqa sozle astrofizika ucun vacib olan radioastronomiyanin esasini qoydu Tedqiqat istiqametleriFizikanin bu bolmesinin fenlerarasi elaqesine gore tedqiqat istiqametleri bir cox cehetden diger bolmelerin tedqiqat istiqametleri ile kesisir Hell edilecek vezifelere gore radiofizikani bir nece alt bolmeye ayirmaq olar Klassik radiofizika Kvant radiofizikasi Statistik radiofizikaKlassik radiofizika Klassik radiofizika cercivesinde tedqiqatlar asagidaki istiqametlerde aparilir Radiodalgalarin sualanmasi ve yayilmasi Yerin ve ionosferin elektromaqnit xasseleri Hereketli ve qeyri stasionar muhitlerin elektrodinamikasi Radioastronomiya Qeyri xetti akustika Seysmoakustika ElektrohidrodinamikaKvant radiofizikasi Kvant radiofizikasi maddelerin kvant xasselerini nezere alaraq dalga xasselerini oyrenir Bu alt bolmede asagidaki saheleri ayird etmek olar Lazerlerin fizikasi Qeyri xetti optika Lifli optik sistemler Statistik Radiofizika Statistik radiofizika cercivesinde tesadufi qeyri bircins muhitlerde dalgalarin yayilmasi problemlerine baxilir Bu bolme real muhitlerde siqnallarin oturulmesi ucun xeyli tetbiqe malikdir Tedqiqat sahelerine aiddir Radiolokasiya meseleleri Material sethlerinin diaqnostikasi Okeanda akustik siqnallarin oturulmesi Plazmalarin diaqnostikasi Canli bioloji toxumalarin diaqnostikasi Atmosferin monitorinqi Hemcinin baxinElektrodinamika Radiotexnika Kvant elektronikasiEdebiyyatDavudov B Dasdemirov K Radiofizika Ders vesaiti Baki Baki Universiteti nesriyyati 2008 392 seh A M Pashaev A R Gasanov Antenny i rasprostranenie radiovoln Baku NAA 2007 135 s Levichev V G Radioperedayushie i radiopriemnye ustrojstva M Voenizdat 3 e pererabot i dopoln 1974 510 s