Raad (fa: رعد, h.t: “Şimşək”) - İranın konstruksiya etdiyi və inşa etdiyi subsonik gəmi əleyhinə qanadlı raketdir.Raket, Çinin Silkworm gəmi əleyhinə raketinin tərsinə mühəndislik yolu ilə tərtib edilmiş və təkmilləşdirilmiş bir variantıdır. Raket dövlətə məxsus İran Aviasiya Sənayesi Təşkilatı (IAIO) tərəfindən hazırlanmışdır. İran 2004-cü ilin yanvarından Raadın tam istehsalına başlanıldığını və 2007-ci ildən istifadəyə verildiyini bildirmişdir. Raket qurudan və gəmidən buraxılmaq üçün platformalar ilə təchiz edilmişdir. Kütləsi 3000 kq, uzunluğu 7.36 metr, diametri 0,76 metr, döyüş başlığının çəkisi 450-550 kq, mühərriki qatı yanacaqlı gücləndirici, itələyici qüvvəsi turbo-jet mühərriki, əməliyyat mənzili 360 km, uçuş hündürlüyü isə dənizin üstündə uçan raketlərə müvafiqdir.
Raad (fa: رعد, h.t: “Şimşək”) | |
---|---|
Tipi | subsonik gəmi əleyhinə qanadlı raket |
Ölkə | |
İstehsal tarixçəsi | |
İstehsalçı | İran |
İnkişafı
İran-İraq müharibəsi dövründə Çin İrana çox sayda Silkworm gəmi əleyhinə raketin iki variantını - HY-2 və HY-4-ü özündə birləşdirən versiyalarını vermişdir. Müharibədən sonrakı dövrdən əvvəl İran ordusu, əsasən Birləşmiş Krallıq və ABŞ tərəfindən təmin edilən xarici silahlardan çox asılı idi. Müstəqilliyə nail olmaq və silah sahəsindəki xarici xərcləri azaltmaq üçün İran əks mühəndislik kampaniyasına başladı və sahib olduğu bütün silahları istehsal etdi. Raad, İranın əks mühəndisliklə tərtib etdiyi silahlardan biri idi.
Raadın istehsalında əsas götürüldüyü Silkworm variantı dəqiq bilinmir və mübahisəlidir. Lakin bəzi mənbələr bunun HY-2-yə, digərləri isə HY-4-ə əsaslandığını bildirirlər.
İnkişaf mərhələsinin nə vaxt başladıldığı məlum deyil, ancaq döyüş raketinin tam istehsalının 2004-cü ilin yanvarından başladıldığı məlumdur.
Raad, 7 fevral 2007-ci ildə uğurla sınaqdan keçirilmişdir. Bunu o zamankı İran Hərbi Hava Qüvvələrinin Komandirinin müavini Əli Fədavi təsdiqləmişdir: “SSN4 və ya Raad adlı qanadlı raketi, Oman dənizində və Hind okeanının şimalındakı müəyyən hədəfləri vuraraq uğurla sınaqdan keçirdik.”
Xüsusiyyətləri
Raad, həm yerüstü həm də dəniz platformalarından atıla bilən gəmi əleyhinə bir qanadlı raketdir. Raadın mühərriki, turbojet mühərrikli bərk itələyici qüvvətləndiricidən istifadə edir və eyni zamanda Ətalət Naviqasiya Sistemi və terminal idarəedicidən istifadə edir ki, terminal idarəedicinin dəqiq növü bilinmir, lakin IHS Jane's Weapons bunun “ehtimal edilən infraqırmızı görüntüləmə və ya aktiv radar sistemi” olduğunu bildirir. Raket, radarların onu aşkarlamasından və raket müdafiəsindən yayınmaq üçün aşağı hündürlüklərdə uçmaq qabiliyyətinə, həmçinin dəniz üzərində üzmə qabiliyyətlərinə də malikdir.
Spesifik xüsusiyyətləri
Raad Silkworm raketinə əsaslandığından Silkwormun HY-2 və HY-4 variantları ilə oxşarlıqları bölüşür. Həm HY-4, həm də Raad, turbojet mühərrikli qatı itələyicili gücləndiricidən istifadə etmə və aşağı hündürlüklərdə uçma qabiliyyəti kimi oxşar xüsusiyyətlərə malikdirlər. Raadın yük ağırlığı və işə salınma (buraxılma) ağırlıqları da HY-2-yə bənzəyir.
- Zəmin: Yer və dəniz istifadəyə müvafiqdir
- Uzunluq: 7.36 m
- Çap: 0.76 m
- Başlatma çəkisi: 3000 kq
- Yükü: 450-500 kq
- Döyüş başlığı: Yüksək partlayıcı
- İtələmə: Qatı yanacaqlı, turboreaktiv mühərrik
- Aralığı: 360 km
Operatorlar
İran- Raket, 2010-cu ilin aprelində hərbi dəniz təlimində 300 km uçurdularaq sınaqdan keçirilmişdir. Raad hazırda aktiv xidmətdədir və əsasən Fars körfəzi boyunca və müxtəlif dəniz gəmilərində yerləşdirilmişdir.
İstinadlar
- ""Ra'ad"". Missile Threat, Center for Strategic and International Studies. August 9, 2016. 11 September 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 30 May 2019.
- Kopp, Carlo; Andrew, Martin. "PLA Cruise Missiles, PLA Air – Surface Missiles". Air Power Australia. April 2012. 1 September 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 30 May 2019.
- "Iran Missile Milestones: 1985-2016". Iran Watch. 13 July 2016. 13 September 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 30 May 2019.
- “Ra’ad Cruise Missile,” in IHS Jane’s Air-Launched Weapons, 2012-2013, ed. Robert Hewson (United Kingdom: IHS, April 2012)
- Karsh, Efraim (25 April 2002). The Iran–Iraq War: 1980–1988. Osprey Publishing. pp. 1–8, 12–16, 19–82. ISBN
- "Iranian Missile Launches: 1988-Present". CSIS Missile Threat. 17 August 2017. 12 June 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 31 May 2019.
- "Iran successfully test fires land-to-sea missile". DNA India. 8 February 2007. 24 December 2020 tarixində . İstifadə tarixi: 31 May 2019.
- “Raad (HY-1/-2 ‘Silkworm’ variant/Pirouzi 75),” in IHS Jane’s Weapons: Strategic 2015-2016, ed. Jane’s C O’Halloran (United Kingdom: IHS, 2016), 154-155
- . Nuclear Threat Initiative. July 2017. 28 July 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 May 2019.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Raad Raad fa رعد h t Simsek Iranin konstruksiya etdiyi ve insa etdiyi subsonik gemi eleyhine qanadli raketdir Raket Cinin Silkworm gemi eleyhine raketinin tersine muhendislik yolu ile tertib edilmis ve tekmillesdirilmis bir variantidir Raket dovlete mexsus Iran Aviasiya Senayesi Teskilati IAIO terefinden hazirlanmisdir Iran 2004 cu ilin yanvarindan Raadin tam istehsalina baslanildigini ve 2007 ci ilden istifadeye verildiyini bildirmisdir Raket qurudan ve gemiden buraxilmaq ucun platformalar ile techiz edilmisdir Kutlesi 3000 kq uzunlugu 7 36 metr diametri 0 76 metr doyus basliginin cekisi 450 550 kq muherriki qati yanacaqli guclendirici iteleyici quvvesi turbo jet muherriki emeliyyat menzili 360 km ucus hundurluyu ise denizin ustunde ucan raketlere muvafiqdir Raad fa رعد h t Simsek Tipi subsonik gemi eleyhine qanadli raketOlke CinIstehsal tarixcesiIstehsalci IranInkisafiEsas meqale Iran Iraq muharibesi Iran Iraq muharibesi dovrunde Cin Irana cox sayda Silkworm gemi eleyhine raketin iki variantini HY 2 ve HY 4 u ozunde birlesdiren versiyalarini vermisdir Muharibeden sonraki dovrden evvel Iran ordusu esasen Birlesmis Kralliq ve ABS terefinden temin edilen xarici silahlardan cox asili idi Musteqilliye nail olmaq ve silah sahesindeki xarici xercleri azaltmaq ucun Iran eks muhendislik kampaniyasina basladi ve sahib oldugu butun silahlari istehsal etdi Raad Iranin eks muhendislikle tertib etdiyi silahlardan biri idi Raadin istehsalinda esas goturulduyu Silkworm varianti deqiq bilinmir ve mubahiselidir Lakin bezi menbeler bunun HY 2 ye digerleri ise HY 4 e esaslandigini bildirirler Inkisaf merhelesinin ne vaxt basladildigi melum deyil ancaq doyus raketinin tam istehsalinin 2004 cu ilin yanvarindan basladildigi melumdur Raad 7 fevral 2007 ci ilde ugurla sinaqdan kecirilmisdir Bunu o zamanki Iran Herbi Hava Quvvelerinin Komandirinin muavini Eli Fedavi tesdiqlemisdir SSN4 ve ya Raad adli qanadli raketi Oman denizinde ve Hind okeaninin simalindaki mueyyen hedefleri vuraraq ugurla sinaqdan kecirdik XususiyyetleriRaad hem yerustu hem de deniz platformalarindan atila bilen gemi eleyhine bir qanadli raketdir Raadin muherriki turbojet muherrikli berk iteleyici quvvetlendiriciden istifade edir ve eyni zamanda Etalet Naviqasiya Sistemi ve terminal idareediciden istifade edir ki terminal idareedicinin deqiq novu bilinmir lakin IHS Jane s Weapons bunun ehtimal edilen infraqirmizi goruntuleme ve ya aktiv radar sistemi oldugunu bildirir Raket radarlarin onu askarlamasindan ve raket mudafiesinden yayinmaq ucun asagi hundurluklerde ucmaq qabiliyyetine hemcinin deniz uzerinde uzme qabiliyyetlerine de malikdir Spesifik xususiyyetleriRaad Silkworm raketine esaslandigindan Silkwormun HY 2 ve HY 4 variantlari ile oxsarliqlari bolusur Hem HY 4 hem de Raad turbojet muherrikli qati iteleyicili guclendiriciden istifade etme ve asagi hundurluklerde ucma qabiliyyeti kimi oxsar xususiyyetlere malikdirler Raadin yuk agirligi ve ise salinma buraxilma agirliqlari da HY 2 ye benzeyir Zemin Yer ve deniz istifadeye muvafiqdirUzunluq 7 36 mCap 0 76 mBaslatma cekisi 3000 kqYuku 450 500 kqDoyus basligi Yuksek partlayiciIteleme Qati yanacaqli turboreaktiv muherrikAraligi 360 kmOperatorlar Iran Raket 2010 cu ilin aprelinde herbi deniz teliminde 300 km ucurdularaq sinaqdan kecirilmisdir Raad hazirda aktiv xidmetdedir ve esasen Fars korfezi boyunca ve muxtelif deniz gemilerinde yerlesdirilmisdir Istinadlar Ra ad Missile Threat Center for Strategic and International Studies August 9 2016 11 September 2022 tarixinde Istifade tarixi 30 May 2019 Kopp Carlo Andrew Martin PLA Cruise Missiles PLA Air Surface Missiles Air Power Australia April 2012 1 September 2022 tarixinde Istifade tarixi 30 May 2019 Iran Missile Milestones 1985 2016 Iran Watch 13 July 2016 13 September 2017 tarixinde Istifade tarixi 30 May 2019 Ra ad Cruise Missile in IHS Jane s Air Launched Weapons 2012 2013 ed Robert Hewson United Kingdom IHS April 2012 Karsh Efraim 25 April 2002 The Iran Iraq War 1980 1988 Osprey Publishing pp 1 8 12 16 19 82 ISBN 978 1 84176 371 2 Iranian Missile Launches 1988 Present CSIS Missile Threat 17 August 2017 12 June 2022 tarixinde Istifade tarixi 31 May 2019 Iran successfully test fires land to sea missile DNA India 8 February 2007 24 December 2020 tarixinde Istifade tarixi 31 May 2019 Raad HY 1 2 Silkworm variant Pirouzi 75 in IHS Jane s Weapons Strategic 2015 2016 ed Jane s C O Halloran United Kingdom IHS 2016 154 155 Nuclear Threat Initiative July 2017 28 July 2012 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 31 May 2019