Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qış nağılı — məşhur ingilis dram yazıçısı Uilyam Şekspir tərəfindən yazılmış bir teatr əsəridir. 1611-ci ildə ilk dəfə Şekspirin Saray (Court) Teatrında səhnəyə qoyulmuşdur. 1623-cü ildə ilk dəfə Uilyam Şeksprin əsərlərinin hamısının nəşr olunduğu Birinci Folio kolleksiyasında göstərilmişdir. Əsər ilk dəfə təqdim olunduğu zaman komediya janrında yazıldığı qeyd edilsə də, bəzi müasir redaktorlar bu dramın roman janrında olduğunu iddia edirlər.
| Qış nağılı | |
|---|---|
| The Winter's Tale | |
 | |
| Müəllif | Uilyam Şekspir |
| Janrlar | komediya, roman |
| Orijinalın dili | İngilis dili |
| Ölkə | |
| Orijinalın nəşr ili | 1623 |
| Elektron versiya | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bu pyes ingilis dilinin istifadə olunduğu ölkələrin səhnələrində tam mətni ilə deyil, müxtəlif teatrlarda nümayiş edilmişdir. 18-ci əsrdə çox tanınmış Şekspir aktyoru olan Devid Qarrik bu pyesindəki bir personajı canlandırmaqla çox şöhrət qazanmışdır. 19-cu əsrdə isə üçüncü pərdə pastoral xarakterli olmuş və böyük məşhurluq qazanmışdır. Ancaq 20-ci əsrin ikinci yarısında "Qış nağılı" pyesi tamamilə və Birinci Folio kolleksiyasındakı mətninin hamısını əhatə edərək, ilk dəfə səhnəyə qoyulmuşdur.
Personajlar
Siciliya
- Leontes – Siciliyanın Kralı
- Hermion – Sicilyanın səxavətli və gözəl kraliçası.
- Kamillo – Bir dürüst siciliyalı zadəgan.
- Paulina – Siciliyalı bir zadəgan qadın.
- Antiqon – Paulinanın həyat yoldaşı, həmçinin Hermionun sadiq dostu.
- Dion –Siciliyalı bir lord.
- Kleomen – Siciliyalı lord.
- Mamiliy – Siciliyanın gənc şahzadəsi, Leontes və Hermionun oğlu.
- Emiliya – Hermionun gözlədiyi qadınlardan biri.
- Qaoler – Hermionu həbsxanaya salmaqda günahkar bilinən şəxs.
- Mariner – Onun gəmisi Antiqonu Bohemiyaya götürür.
Bohemiya
- Poliksen – Bohemiyanın Kralı və Leontesin uşaqlıq dostu.
- Florizel – Poliksein tək övladı və varisi.
- Perdita – Leontes və Hermionun qızı, kral ailəsiniə mənsub olmasından xəbərsizdir.
- Çoban – Köhnə və şərəfli bir kəndli.
- Kloun və ya gənc çoban – köhnə çobanın oğlu və Perditanın ögey qardaşı.
- Avtolik – avara
- Mopsa – xanım çoban, gənc çobana aşiq.
- Dorkas – xanım çoban, gənc çobana aşiq.
Digər personajlar
- Arxidamus – bohemiyalı bir zadəgan.
- Siciliyadakı zadəganlar, xidmətçilər, xanımlar və cənablar
- Bohemiyadakı çobanlar və xidmətçilər
Sinopsis
Pyes uşaqlıqdan bəri iki yoldaş olan, Siciliya kralı Leontes ilə Bohemiya kralı Poliksenin səhnəyə daxil olması ilə başlayır. Poliksen Siciliya Krallığını ziyarət edir və köhnə yoldaşı ilə bir müddət vaxt keçirir. Lakin orada 9 ay qaldıqdan sonra, Poliksen öz padşahlığına dönmək və ölkəsini və orada olan oğlunu görmək üçün Sicilyadan ayrılmaq istəyir. Leontes yoldaşının bir az daha çox qalması üçün çox israr edir; amma yoldaşının qərarını dəyişdirə bilmir. Leontes o zaman arvadı olan, kraliça Hermionu, yoldaşını razı etmək üçün onun yanına göndərir. Hermion üç qısa çıxış edərək bu vəzifədə müvəffəqiyyət qazanır. Leontes necə olub da Hermionun Polikseni elə çox tez qərarından dəyişdirməyi bacardığını anlaya bilmir, amma birdən-birə qısqanclıq damarı tutur və hamilə olan arvadı Hermionun Poliksenlə gizli cinsi əlaqə qurduğunu və hamilə olduğu uşağın da bu əlaqədən olan qeyri-qanuni bir körpə olduğunu düşünməyə başlayır. Leontes Sicilyalı bir lord olan Kamilloya Polikseni zəhərləyib öldürməsi üçün əmr verir.
Lakin Kamillo Polikseni öldürmür və ikisi birlikdə Bohemiyaya qaçırlar. Leontes arvadı Hermionu zina və öz həyatına qarşı sui-qəsd hazırlama cinayətləri ittihamı ilə həbsə atır. Zindanda olarkən Hermionun qız uşağı olur. Leontes Sicilyalı bir saray mənsubu olan Antiqonusa bu körpəni anasından alıb öldürməsini əmr edir. Hermionun mühakimə olunması zamanı kahin rahibə Herminonun günahsız olduğunu bildirir; lakin Leontes bu qərarı dinləmək istəmir. Bu zaman Leontesin gənc oğlu Mamiliyin, anasının aqibətindən çox kədərlənməsi xəbəri məhkəməyə gəlir. Hermion bu xəbəri eşidincə huşunu itirib yerə yıxılır və ölmüş olduğu deyilir. Leontes bundan sonra aldığı qərarın doğru olmadığını anlayır. Ölmüş olan oğlu və arvadının xatirələrini həyatının sonuna qədər hər gün xatırlayıb böyük bir acı ilə yas tutacağına and içir.
Leontes Antiqonusa Hermiondan qaçırıb aldığı yeni doğulmuş olan qızı aparıb Bohemiyada dəni sahilində buraxması üçün əmr verir. Hermion Antiqonusun yuxusuna girir və kiçik körpəyə "Perdita" adını verməsini istədiyini söyləyir. Antoqones körpəyə mərhəmət edib baxmaq istəyir. Ancaq bunu bacara bilmir, çünki Şekspirin burada yazdığı və hər kəsin çox yaxşə bildiyi çox əcaib bir səhnə təlimatı olan "Bir ayı tərəfindən qovularaq səhnədən çıx" təlimatına uyğun olaraq körpəni qoyub ayıdan qaçar. Bir çoban və "Kloun" adıyla bilinən oğlu, Perditanı qurtararlar və bu körpənin yanında olan böyük məbləğdə qızıl pul səbəbindən da ikisi də çox zəngin olarlar.
Yeni pərdədə zaman sürətlə keçir və son hadisədən 16 il ötür. Leontes bu son 16 ili oğlu vəhəyat yoldaşının yası ilə keçirmişdi. Bohemiyada Poliksen və Kamillo, Poliksenin oğlu olan Florizelin bir qız çobana vurulduğunu öyrənirlər. Paltarlarını dəyişdirərək çoban qızın olduğu kənddə edilən bir "qoyun yunu qırxma" festivalına xərclərqoşulurlar və gənc cütlükləri nikahdan uzaqlaşdırmaq üçün təhdid edirlər. Lakin gənclər Kamillonun dəstəyi Sicilyaya qaçmağı bacarırlar.
Poliksen onları təqib edir. Avtolikus adında bir hiyləgərin köməyiylə nəhayət Perditanın kimin qızı olduğunu sirrini açar və Perditanın əsl atası Leontes ilə bir araya gəlir. İki kral da bir-biriylə barışırlar və hər ikisi də Florizel və Peritanın nikahlarına icazə verirlər. Hamısı birlikdə Hermion ilə sarayda birlikdə olan, sarayda onun tərəfini daima tutmuş olan və Hermionun xatirəsini əbədiləşdirmək üçün onun böyük heykəlini evində saxlayan və eyni zamanda Antiqonusun keçmiş arvadı olan Paulinanı ziyarətə etməyə gedirlər. Bu zaman heykəl birdən həyata gəlir və əsl Hermion olaraq canlanır. Sən demə, Delfi tanrılar kahinin sözlərini təsdiqləmək üçün və qızı ilə təkrar qovuşana qədər illər uzunu Hermionu hamıdan gizləmişdir.
Mənbə
Qış nağılı əsərinin əsas sahəsi 1588-ci ildə nəşr olunan Robert Qrininin pastoral romanı olan "Pandosto"-dan götürülmüşdür. Şekspirin bu sahəyə olan dəyişiklikləri, xüsusilə romansın qeyri-adi təbiətinin işığında və Şekspirin bu sadiqliyinə görə, Qış nağılının ən fərqli xüsusiyyəti: üçüncü və dördüncü aktlar arasındakı on altı illik boşluq.
Əsərdə adlar, yerlər və kiçik detallar barədə kiçik dəyişikliklər edilmişdir, lakin ən böyük dəyişikliklər oyunun sonunda Hermion və Leontesin sağ qalması və yenidən qovuşmasıdır. Pandostoda Hermionaya bərabər olan xarakter zinakarlığa görə ittiham edildikdən sonra ölür, Leontesin ekvivalenti özünün əməllərinə (qızının sevgisi daxil olmaqla) nəzər yetirir və özünü öldürür. Hermionun həyatda qalması ehtimal ki, sonuncu səhnənin daha təsirli edilməsi üçün əlavə edilmişdisə, Pandostodan fərqli bir tematik fərqlilik yaradır. Qrinin, güman ki, şəriət qanunlarını izləyirdi. Şekspir isə, əksinə, Leontes və Hermionun qovuşmasında yaşlı nəslin bərpasını ön plana çıxarır. Leontes yalnız yaşayır, amma əsərin xoşbəxt sona çatması üçün təkid edir.
1590-cı illərdən etibarən pastoral bir romantikanın istifadəsi göstərir ki, fəaliyyətinin sonunda Şekspir gəncliyin dramatik kontekstində yenilənmiş maraq hiss edib. Kiçik təsirlər də bu cür maraq göstərir. Periklidə olduğu kimi, hərəkətləri sadəlövh dramatik ənənə üsulu ilə inkişaf etdirmək üçün xordan istifadə edir; Bohem dənizindəki səhnədə bir ayı istifadə Musedorusa görə şübhəlidir, təxminən 1610-cu ildə məhkəmədə canlandırılan şivalik romantizmdir.
Anna Boleynin (1986) yazarı olan , oyunun həqiqətən 1536-cı ildə həyat yoldaşı VIII Henrinin əmrinə zina edən və yalançı ittihamlarla öldürülən kraliçanın həyatına paralel olaraq yazılması ehtimalını irəli sürür. Henrinin ən yaxın dostlarından biri olan Henri Norreys Annanın ehtiraslı sevgililərindən biri kimi qətlə yetirildiyi və həyatını xilas etməkdən imtina etmədiyi, hər kəsin kraliçanın günahsız olduğunu iddia etdiyi üçün, iki hekayə arasında bir çox paralellik var . Bu nəzəriyyəyə diqqət yetirdikdə, Perdita Annanın yeganə qızı Kraliça I Elizabetin dramatik təqdimatına çevrilir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- WT comes last, following Twelfth Night which uncharacteristically ends with a blank recto page, suggesting to Arden editor J. H. P. Pafford there was some hesitation as to where WT belonged at the time of printing the Folio. (J. H. P. Pafford, ed. The Winter's Tale (Arden Shakespeare) 3rd ed. 1933:xv–xvii.)
- C. F. Tucker Brooke, The Shakespeare Apocrypha,Oxford, Clarendon Press, 1908; pp. 103–26.
- Ives, The Life and Death of Anne Boleyn 2004:421: in spite of other scholars' rejection of any parallels between Henry VIII and Leontes, asserts "the parallels are there", noting his article "Shakespeare and History: divergencies and agreements", in Shakespeare Survey 38(1985:19–35), p 24f.
Xarici keçidlər
- Qış nağılı
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qis nagili meshur ingilis dram yazicisi Uilyam Sekspir terefinden yazilmis bir teatr eseridir 1611 ci ilde ilk defe Sekspirin Saray Court Teatrinda sehneye qoyulmusdur 1623 cu ilde ilk defe Uilyam Seksprin eserlerinin hamisinin nesr olundugu Birinci Folio kolleksiyasinda gosterilmisdir Eser ilk defe teqdim olundugu zaman komediya janrinda yazildigi qeyd edilse de bezi muasir redaktorlar bu dramin roman janrinda oldugunu iddia edirler Qis nagiliThe Winter s TaleMuellif Uilyam SekspirJanrlar komediya romanOrijinalin dili Ingilis diliOlke IngiltereOrijinalin nesr ili 1623Elektron versiya Vikianbarda elaqeli mediafayllar Bu pyes ingilis dilinin istifade olundugu olkelerin sehnelerinde tam metni ile deyil muxtelif teatrlarda numayis edilmisdir 18 ci esrde cox taninmis Sekspir aktyoru olan Devid Qarrik bu pyesindeki bir personaji canlandirmaqla cox sohret qazanmisdir 19 cu esrde ise ucuncu perde pastoral xarakterli olmus ve boyuk meshurluq qazanmisdir Ancaq 20 ci esrin ikinci yarisinda Qis nagili pyesi tamamile ve Birinci Folio kolleksiyasindaki metninin hamisini ehate ederek ilk defe sehneye qoyulmusdur PersonajlarSiciliya Leontes Siciliyanin Krali Hermion Sicilyanin sexavetli ve gozel kralicasi Kamillo Bir durust siciliyali zadegan Paulina Siciliyali bir zadegan qadin Antiqon Paulinanin heyat yoldasi hemcinin Hermionun sadiq dostu Dion Siciliyali bir lord Kleomen Siciliyali lord Mamiliy Siciliyanin genc sahzadesi Leontes ve Hermionun oglu Emiliya Hermionun gozlediyi qadinlardan biri Qaoler Hermionu hebsxanaya salmaqda gunahkar bilinen sexs Mariner Onun gemisi Antiqonu Bohemiyaya goturur Bohemiya Poliksen Bohemiyanin Krali ve Leontesin usaqliq dostu Florizel Poliksein tek ovladi ve varisi Perdita Leontes ve Hermionun qizi kral ailesinie mensub olmasindan xebersizdir Coban Kohne ve serefli bir kendli Kloun ve ya genc coban kohne cobanin oglu ve Perditanin ogey qardasi Avtolik avara Mopsa xanim coban genc cobana asiq Dorkas xanim coban genc cobana asiq Diger personajlar Arxidamus bohemiyali bir zadegan Siciliyadaki zadeganlar xidmetciler xanimlar ve cenablar Bohemiyadaki cobanlar ve xidmetcilerSinopsisTomas Carlz Vaqeman terefinden cekilen Qis nagili 1828 resm eserinde de Avtolikus kimi Con FavkettPaulina qizi Perditaya merhemet gostermek ucun Leontese yalvarir Pyes usaqliqdan beri iki yoldas olan Siciliya krali Leontes ile Bohemiya krali Poliksenin sehneye daxil olmasi ile baslayir Poliksen Siciliya Kralligini ziyaret edir ve kohne yoldasi ile bir muddet vaxt kecirir Lakin orada 9 ay qaldiqdan sonra Poliksen oz padsahligina donmek ve olkesini ve orada olan oglunu gormek ucun Sicilyadan ayrilmaq isteyir Leontes yoldasinin bir az daha cox qalmasi ucun cox israr edir amma yoldasinin qerarini deyisdire bilmir Leontes o zaman arvadi olan kralica Hermionu yoldasini razi etmek ucun onun yanina gonderir Hermion uc qisa cixis ederek bu vezifede muveffeqiyyet qazanir Leontes nece olub da Hermionun Polikseni ele cox tez qerarindan deyisdirmeyi bacardigini anlaya bilmir amma birden bire qisqancliq damari tutur ve hamile olan arvadi Hermionun Poliksenle gizli cinsi elaqe qurdugunu ve hamile oldugu usagin da bu elaqeden olan qeyri qanuni bir korpe oldugunu dusunmeye baslayir Leontes Sicilyali bir lord olan Kamilloya Polikseni zeherleyib oldurmesi ucun emr verir Lakin Kamillo Polikseni oldurmur ve ikisi birlikde Bohemiyaya qacirlar Leontes arvadi Hermionu zina ve oz heyatina qarsi sui qesd hazirlama cinayetleri ittihami ile hebse atir Zindanda olarken Hermionun qiz usagi olur Leontes Sicilyali bir saray mensubu olan Antiqonusa bu korpeni anasindan alib oldurmesini emr edir Hermionun muhakime olunmasi zamani kahin rahibe Herminonun gunahsiz oldugunu bildirir lakin Leontes bu qerari dinlemek istemir Bu zaman Leontesin genc oglu Mamiliyin anasinin aqibetinden cox kederlenmesi xeberi mehkemeye gelir Hermion bu xeberi esidince husunu itirib yere yixilir ve olmus oldugu deyilir Leontes bundan sonra aldigi qerarin dogru olmadigini anlayir Olmus olan oglu ve arvadinin xatirelerini heyatinin sonuna qeder her gun xatirlayib boyuk bir aci ile yas tutacagina and icir Leontes Antiqonusa Hermiondan qacirib aldigi yeni dogulmus olan qizi aparib Bohemiyada deni sahilinde buraxmasi ucun emr verir Hermion Antiqonusun yuxusuna girir ve kicik korpeye Perdita adini vermesini istediyini soyleyir Antoqones korpeye merhemet edib baxmaq isteyir Ancaq bunu bacara bilmir cunki Sekspirin burada yazdigi ve her kesin cox yaxse bildiyi cox ecaib bir sehne telimati olan Bir ayi terefinden qovularaq sehneden cix telimatina uygun olaraq korpeni qoyub ayidan qacar Bir coban ve Kloun adiyla bilinen oglu Perditani qurtararlar ve bu korpenin yaninda olan boyuk meblegde qizil pul sebebinden da ikisi de cox zengin olarlar Carlz Robert Lesli terefinden Florizel ve Perditanin oymagi Yeni perdede zaman suretle kecir ve son hadiseden 16 il otur Leontes bu son 16 ili oglu veheyat yoldasinin yasi ile kecirmisdi Bohemiyada Poliksen ve Kamillo Poliksenin oglu olan Florizelin bir qiz cobana vuruldugunu oyrenirler Paltarlarini deyisdirerek coban qizin oldugu kendde edilen bir qoyun yunu qirxma festivalina xerclerqosulurlar ve genc cutlukleri nikahdan uzaqlasdirmaq ucun tehdid edirler Lakin gencler Kamillonun desteyi Sicilyaya qacmagi bacarirlar Poliksen onlari teqib edir Avtolikus adinda bir hiylegerin komeyiyle nehayet Perditanin kimin qizi oldugunu sirrini acar ve Perditanin esl atasi Leontes ile bir araya gelir Iki kral da bir biriyle barisirlar ve her ikisi de Florizel ve Peritanin nikahlarina icaze verirler Hamisi birlikde Hermion ile sarayda birlikde olan sarayda onun terefini daima tutmus olan ve Hermionun xatiresini ebedilesdirmek ucun onun boyuk heykelini evinde saxlayan ve eyni zamanda Antiqonusun kecmis arvadi olan Paulinani ziyarete etmeye gedirler Bu zaman heykel birden heyata gelir ve esl Hermion olaraq canlanir Sen deme Delfi tanrilar kahinin sozlerini tesdiqlemek ucun ve qizi ile tekrar qovusana qeder iller uzunu Hermionu hamidan gizlemisdir MenbeCarlz Robert Lesli terefinden cekilen Avtolikus 1836 Antoni Frederik Oqastas Sendis terefinden Perditanin portreti Qis nagili eserinin esas sahesi 1588 ci ilde nesr olunan Robert Qrininin pastoral romani olan Pandosto dan goturulmusdur Sekspirin bu saheye olan deyisiklikleri xususile romansin qeyri adi tebietinin isiginda ve Sekspirin bu sadiqliyine gore Qis nagilinin en ferqli xususiyyeti ucuncu ve dorduncu aktlar arasindaki on alti illik bosluq Eserde adlar yerler ve kicik detallar barede kicik deyisiklikler edilmisdir lakin en boyuk deyisiklikler oyunun sonunda Hermion ve Leontesin sag qalmasi ve yeniden qovusmasidir Pandostoda Hermionaya beraber olan xarakter zinakarliga gore ittiham edildikden sonra olur Leontesin ekvivalenti ozunun emellerine qizinin sevgisi daxil olmaqla nezer yetirir ve ozunu oldurur Hermionun heyatda qalmasi ehtimal ki sonuncu sehnenin daha tesirli edilmesi ucun elave edilmisdise Pandostodan ferqli bir tematik ferqlilik yaradir Qrinin guman ki seriet qanunlarini izleyirdi Sekspir ise eksine Leontes ve Hermionun qovusmasinda yasli neslin berpasini on plana cixarir Leontes yalniz yasayir amma eserin xosbext sona catmasi ucun tekid edir 1590 ci illerden etibaren pastoral bir romantikanin istifadesi gosterir ki fealiyyetinin sonunda Sekspir gencliyin dramatik kontekstinde yenilenmis maraq hiss edib Kicik tesirler de bu cur maraq gosterir Periklide oldugu kimi hereketleri sadelovh dramatik enene usulu ile inkisaf etdirmek ucun xordan istifade edir Bohem denizindeki sehnede bir ayi istifade Musedorusa gore subhelidir texminen 1610 cu ilde mehkemede canlandirilan sivalik romantizmdir Anna Boleynin 1986 yazari olan oyunun heqiqeten 1536 ci ilde heyat yoldasi VIII Henrinin emrine zina eden ve yalanci ittihamlarla oldurulen kralicanin heyatina paralel olaraq yazilmasi ehtimalini ireli surur Henrinin en yaxin dostlarindan biri olan Henri Norreys Annanin ehtirasli sevgililerinden biri kimi qetle yetirildiyi ve heyatini xilas etmekden imtina etmediyi her kesin kralicanin gunahsiz oldugunu iddia etdiyi ucun iki hekaye arasinda bir cox paralellik var Bu nezeriyyeye diqqet yetirdikde Perdita Annanin yegane qizi Kralica I Elizabetin dramatik teqdimatina cevrilir Hemcinin baxHamlet Otello Romeo ve Culyetta IstinadlarWT comes last following Twelfth Night which uncharacteristically ends with a blank recto page suggesting to Arden editor J H P Pafford there was some hesitation as to where WT belonged at the time of printing the Folio J H P Pafford ed The Winter s Tale Arden Shakespeare 3rd ed 1933 xv xvii C F Tucker Brooke The Shakespeare Apocrypha Oxford Clarendon Press 1908 pp 103 26 Ives The Life and Death of Anne Boleyn 2004 421 in spite of other scholars rejection of any parallels between Henry VIII and Leontes asserts the parallels are there noting his article Shakespeare and History divergencies and agreements in Shakespeare Survey 38 1985 19 35 p 24f Xarici kecidlerQis nagili