Robert Qrin (11 iyul 1558, Noric – 3 sentyabr 1592[…], London) — ingilis dramaturqu və şairi.
Robert Qrin | |
---|---|
ing. Robert Greene | |
Doğum tarixi | 11 iyul 1558 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 3 sentyabr 1592[…](34 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | dramaturq, yazıçı, şair |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Robert Qrin Kembricdə və Oksfordda təhsil almış, incəsənət magistri dərəcəsinə yiyələnmişdir. Locun dostu olmuşdur. R.Qrin Avropanın bir çox ölkələrinə səyahət etmiş, dilənçi kimi dünyasını dəyişmiş, bir yazıçı kimi öz qələmini müxtəlif janrlarda sınamışdır.
Yaradıcılığı
Nəsr əsərləri içərisində ən maraqlıları Con Lilinin "Evfues" romanına nəzirə kimi və müəyyən mənada onun davamı olan "Evfues Filavtın məzəmməti" əsərini yazmış, bundan başqa o, "Pandosto. Zamanın zəfəri" romanını, "Heç vaxt gec deyil" və "Milyon tövbə hesabına alınmış qəpik quruşluq ağıl" pamfletlərini də qələmə almışdır. Bu əsərində R.Qrin qəzəblə Vilyam Şekspirə hücum edir, onu başqalarının lələkləri ilə bəzənmiş bambılı qarğa adlandırır. Qrinin səkkiz pyesi ölümündən sonra nəşr edilmişdir. Bunlardan ən məşhurları "Sərsəm Roland", "Rahib Bekon və rahib Bonqanın son dərəcə ləyaqətli tarixi", "Kral IV Ceymsin şotland tarixi" və "Vekfild səhra qoruqçusu Corc Qrin haqqında komediya" əsərlərini göstərmək olar. R.Qrin çox məhsuldar yazıçı olmuşdur. O özünün yeni ədəbi janrını — "məhəbbət pamfletləri" janrını təklif etmişdir. Bu janr əsas etibarilə çox da böyük olmayan povestlərdən ibarət idi. Qrinin povest-pamfletləri öz dövründə çox populyar olmuş, oxucular tərəfindən maraqla qarşılanmışdı. Vilyam Şekspir onun "Pandos to" povesti əsasında "Qış nağılı" pyesini yazmışdır. Bəzən R.Qrinin "pamfletləri" öz adına uyğun olaraq publisistik səciyyə daşıyırdı, günün aktual problemlərinə həsr olunurdu. Bunlardan "Oğru pamfletləri" (1591–1592) və "Məxmər və kətan şalvarın mübahisəsi"(1592) əsərlərini göstərmək olar. "Şalvarların mübahisəsi" alleqorik əsərində R.Qrin təzə-təzə çiçəklənməyə başlayan yarızadəgan, yarıburjua təbəqəsinə soxulan "bambili" Qabriel Harveyin dərsini vermişdir. Məxsus olduğu təbəqəsinə, istedadına və ruhuna görə zadəgan olan R.Qrin, təbəqələşmədə ədəbiyyat sahəsində olan "bambili"-lara qarşı mübarizə aparmağı özünə borc bilmişdir. Belə ki, "Milyon tövbə qiymətinə alınmış sağlam düşüncə dənəciyi" (1592) adlı pamfletində o, gözlənilmədən aktyor təbəqəsindən çıxmış va dramaturgiyanın ətəyinə sığınmış- aktyor dərisinə bürünmüş, şir ürəyinə malik olan, bizim lələklərimizlə bəzənmiş qarğanı, bizim ölkədə səhnəni silkələyəcəyini (Shake Scene) düşünən növbəti bir bambilini ifşa etmişdir. Bu bambili onun fikrincə Nizəsini Silkələyən Şekspir (Shakespeare) idi. O, səhnəyə xalq balladalarına əsaslanan ingilis xalq teatrının ruhunu gətirmişdir. Bu, xüsusilə onun "Vekfild səhra qoruqçusu Corc Qrin haqqında komediya" əsərində aydın şəkildə görünməkdədir. Bu əsərin qəhrəmanı bir qədər kobud və cazibədar yomen Yaşıl Corcdur. O, yaşıl rəngli gödəkçə geyindiyinə görə belə adlanır (Robin Hudun özü və igidləri yaşıl dəridən gödəkcə geyinirdilər), yaşıl sözü həm də müəllifin adına uyğundur (green). Bu əsərdə deyilir ki, Vekfild ətrafında vəzifə borcunu yerinə yetirən Yaşıl Corc, XIV əsrdə baş vermiş ingilis-şotland müharibəsinin həlledici hadisələrindən birinin iştirakçısı olur. O, şotland ordusunun qalıqlarını və kral Şotlandiyalı Aleksandrı bir talaya sıxışdırır va şotlandlar burada III Eduardın əsiri olurlar. Şəhər ağsaqqalanın Vekfildi şotlandlara və krala xəyanət etmiş, satqın və üsyankar lordlara təhvil verməyə hazır olduqları zaman sadə gənc Yaşıl Corc şəhəri xilas edir, düşmənlər və lovğa lordlar üzərində qələbə qazanır. Kral Eduard Corca cangavər adı vermək istədikdə isə bu cəsur sadə adam bundan imtina edir: o, yomen, azad kəndli olaraq şəhər tarlalarını və öz sevgilisini qorumağa üstünlük verir. Onun sevgilisi Robin Hud balladalarında olan Merianı xatırladır. Qrinin başqa bir əsəri isə "Rahib Bekon və rahib Bonqanın son dərəcə ləyaqətli tarixi" adlanır. Bu əsərdə ingilis sehrbazları, falçıları təsvir olunmuşdur. Bu əsərin qəhrəmanının prototipi çox güman ki, müəllifin müasiri Frensis Bekon deyil, XIII əsrdə yaşamış Orta əsrlər filosofu Rocer Bekondur. O, görkəmli filosof, alim olmaqla yanaşı K.Marlonun qəhrəmanı Faust kimi öz sehrbazlıq möcüzələri ilə məşhur olmuşdur.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Robert Greene // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Cəlil Nağıyev. Qərbi Avropa Ədəbiyyatı. 2019.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Robert Qrin 11 iyul 1558 Noric 3 sentyabr 1592 London ingilis dramaturqu ve sairi Robert Qrining Robert GreeneDogum tarixi 11 iyul 1558Dogum yeri Noric Norfolk qrafligi IngiltereVefat tarixi 3 sentyabr 1592 1592 09 03 34 yasinda Vefat yeri London Ingiltere kralligiTehsili Korpus Kristi Kolleci d Kembric UniversitetiFealiyyeti dramaturq yazici sair Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiRobert Qrin Kembricde ve Oksfordda tehsil almis incesenet magistri derecesine yiyelenmisdir Locun dostu olmusdur R Qrin Avropanin bir cox olkelerine seyahet etmis dilenci kimi dunyasini deyismis bir yazici kimi oz qelemini muxtelif janrlarda sinamisdir YaradiciligiNesr eserleri icerisinde en maraqlilari Con Lilinin Evfues romanina nezire kimi ve mueyyen menada onun davami olan Evfues Filavtin mezemmeti eserini yazmis bundan basqa o Pandosto Zamanin zeferi romanini Hec vaxt gec deyil ve Milyon tovbe hesabina alinmis qepik qurusluq agil pamfletlerini de qeleme almisdir Bu eserinde R Qrin qezeble Vilyam Sekspire hucum edir onu basqalarinin lelekleri ile bezenmis bambili qarga adlandirir Qrinin sekkiz pyesi olumunden sonra nesr edilmisdir Bunlardan en meshurlari Sersem Roland Rahib Bekon ve rahib Bonqanin son derece leyaqetli tarixi Kral IV Ceymsin sotland tarixi ve Vekfild sehra qoruqcusu Corc Qrin haqqinda komediya eserlerini gostermek olar R Qrin cox mehsuldar yazici olmusdur O ozunun yeni edebi janrini mehebbet pamfletleri janrini teklif etmisdir Bu janr esas etibarile cox da boyuk olmayan povestlerden ibaret idi Qrinin povest pamfletleri oz dovrunde cox populyar olmus oxucular terefinden maraqla qarsilanmisdi Vilyam Sekspir onun Pandos to povesti esasinda Qis nagili pyesini yazmisdir Bezen R Qrinin pamfletleri oz adina uygun olaraq publisistik seciyye dasiyirdi gunun aktual problemlerine hesr olunurdu Bunlardan Ogru pamfletleri 1591 1592 ve Mexmer ve ketan salvarin mubahisesi 1592 eserlerini gostermek olar Salvarlarin mubahisesi alleqorik eserinde R Qrin teze teze ciceklenmeye baslayan yarizadegan yariburjua tebeqesine soxulan bambili Qabriel Harveyin dersini vermisdir Mexsus oldugu tebeqesine istedadina ve ruhuna gore zadegan olan R Qrin tebeqelesmede edebiyyat sahesinde olan bambili lara qarsi mubarize aparmagi ozune borc bilmisdir Bele ki Milyon tovbe qiymetine alinmis saglam dusunce deneciyi 1592 adli pamfletinde o gozlenilmeden aktyor tebeqesinden cixmis va dramaturgiyanin eteyine siginmis aktyor derisine burunmus sir ureyine malik olan bizim leleklerimizle bezenmis qargani bizim olkede sehneni silkeleyeceyini Shake Scene dusunen novbeti bir bambilini ifsa etmisdir Bu bambili onun fikrince Nizesini Silkeleyen Sekspir Shakespeare idi O sehneye xalq balladalarina esaslanan ingilis xalq teatrinin ruhunu getirmisdir Bu xususile onun Vekfild sehra qoruqcusu Corc Qrin haqqinda komediya eserinde aydin sekilde gorunmekdedir Bu eserin qehremani bir qeder kobud ve cazibedar yomen Yasil Corcdur O yasil rengli godekce geyindiyine gore bele adlanir Robin Hudun ozu ve igidleri yasil deriden godekce geyinirdiler yasil sozu hem de muellifin adina uygundur green Bu eserde deyilir ki Vekfild etrafinda vezife borcunu yerine yetiren Yasil Corc XIV esrde bas vermis ingilis sotland muharibesinin helledici hadiselerinden birinin istirakcisi olur O sotland ordusunun qaliqlarini ve kral Sotlandiyali Aleksandri bir talaya sixisdirir va sotlandlar burada III Eduardin esiri olurlar Seher agsaqqalanin Vekfildi sotlandlara ve krala xeyanet etmis satqin ve usyankar lordlara tehvil vermeye hazir olduqlari zaman sade genc Yasil Corc seheri xilas edir dusmenler ve lovga lordlar uzerinde qelebe qazanir Kral Eduard Corca cangaver adi vermek istedikde ise bu cesur sade adam bundan imtina edir o yomen azad kendli olaraq seher tarlalarini ve oz sevgilisini qorumaga ustunluk verir Onun sevgilisi Robin Hud balladalarinda olan Meriani xatirladir Qrinin basqa bir eseri ise Rahib Bekon ve rahib Bonqanin son derece leyaqetli tarixi adlanir Bu eserde ingilis sehrbazlari falcilari tesvir olunmusdur Bu eserin qehremaninin prototipi cox guman ki muellifin muasiri Frensis Bekon deyil XIII esrde yasamis Orta esrler filosofu Rocer Bekondur O gorkemli filosof alim olmaqla yanasi K Marlonun qehremani Faust kimi oz sehrbazliq mocuzeleri ile meshur olmusdur Hemcinin baxRocer Bekon Vilyam SekspirIstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Robert Greene Encyclopaedia Britannica ing Celil Nagiyev Qerbi Avropa Edebiyyati 2019