Quba Rayon Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi — Quba rayonunda, Nizami Gəncəvi adına parkda yerləşən muzey. Muzeydə həm Azərbaycanın, həm də Quba rayonunun
Quba Rayon Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi | |
---|---|
Əsası qoyulub | 1924 |
Mövzu | Tarix |
Ölkə | |
Yerləşir | Nizami adına park, Quba, Azərbaycan |
Kolleksiyası | 10000+ |
Direktor | Mehriban Əliyeva |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
tarixini əks etdirən və turistlər üçün maraq doğuran çoxlu sayda eksponat var. 2024-cü ildən Quba Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyinə II Qarabağ müharibəsində Şəhid olan Əliyev Rəvanın anası Əliyeva Mehriban xanım rəhbərlik edir
Tarixi
1924–1943
Muzeyin əsası görkəmli ziyalı və din xadimi Əhməd Əfəndi Çələbizadə tərəfindən qoyulmuşdur. O, 1924-cü ildə dərs dediyi mədrəsədə tarix muzeyi yaratmış, burada Azərbaycan tarixinə aid materialları toplamışdır. Eksponatların əksəriyyəti Əhməd Əfəndinin özünə məxsus olmuşdur. Bununla yanaşı, o, idarə və təşkilatlar, ayrı-ayrı şəxslərlə əlaqə saxlamış, bir sıra əşyaların muzeyə verilməsinə nail olmuşdur. Bu əşyalar sırasında qədim əlyazmaları və kitablar, xalça və xalça məmulatları, xalq tətbiqi sənəti nümunələri, zərgərlik məmulatları və s. vardı.
1932-ci ilin avqust ayında Quba Rayon İcraiyyə Komitəsinin iclasında "Quba şəhərində muzeyin təşkili barədə" xüsusi məsələ müzakirə edilmişdir. İclasda muzeyin təşkili məqsədilə mütəxəssislər tərəfindən hazırlanmış tezislərə və plan-layihəyə baxılmışdır. Hər iki sənəddə muzeyin ekspozisiyasının təşkili ilə bağlı tövsiyələr, habelə təxmini strukturu öz əksini tapmışdır.
Plan-layihədən məlum olur ki, ekspozisiyanın ilk bölməsi rayonun təbiətinə həsr olunmuşdur. Burada rayonun və keçmiş Quba qəzasına aid müxtəlif xəritələr, quraşdırılmış, bitki aləmi və faydalı qazıntılarından nümunələr nümayiş etdirilmişdir.
Sonrakı bölmələr bölgənin tarixinə, mədəniyyətinə və etnoqrafiyasına həsr olunmuşdur. Bölmələrin adları: "Keçmiş Quba qəzasının qədim mədəniyyət abidələri", "Quba xanlığının yaranmasına qədər olan dövrə aid materiallar", "Quba xanlığının rus çarizmi tərəfindən zəbt edilməsi", "Komendantlıq dövrü" və s.
Ekspozisiyada ayrıca "Etnoqrafiya" bölməsi də nəzərdə tutulmuşdu. Bu bölmədə azərbaycanlılarla yanaşı, rayonda yaşayan azsaylı xalqların həyatına, adət-ənənələrinə, sənətkarlığına, xüsusən bölgədə geniş yayılmış xalça sənətinə və misgərliyə aid materiallar göstərilirdi. Ekspozisiyada 1920–1930-cu illərdə Qubanın mədəniyyət, maarif və təsərrüfatını əks etdirən materiallar da yer almışdı.
Xalq Maarif Komissarlığının 14 may 1935-ci il əmri ilə Əhməd Çələbizadə Quba Tarix Muzeyinə müdir təyin olunub. 1937-ci ildə o, repressiya qurbanı olub və muzey bağlanıb. 1943-cü ildə Quba ictimaiyyəti tarix muzeyinin açılması ilə bağlı Mərkəzi Komitəyə məktubla müraciət edib. Azərbaycan SSRİ Xalq Komissarları Sovetinin 04.21.1943-cü il tarixli əmri ilə Qubada muzeyin yaradılması haqqında qərar qəbul edilib. Muzey 1944-cü ilin avqust ayında görkəmli alim və mütəfəkkir, şair Abbasqulu ağa Bakıxanovun yaşadığı indiki Ərdəbil küçəsi, 93 saylı binada fəaliyyətə başlayıb.
1943–hazırda
1943–1958-ci illər Azərbaycan Elmlər Akademiyasının baza muzeyi kimi, 1958–1965-ci illər ictimai əsaslarla, 1965-ci ildən Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində fəaliyyət göstərir.
XIX əsrin əvvəllərində tikilən bu bina Azərbaycan SSRİ Nazirlər Sovetinin 14 may 1981-ci il nömrə 225 saylı qərarı ilə tarixi abidə kimi qeydə alınıb.
Uzun illər istifadə olunan muzeyin son 4 zalı qəzalı vəziyyətdə olduğu üçün 05.05.2010-cu il tarixdən Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi tərəfindən muzey ekspozisiyası tamaşaçılar üçün bağlanıb.
Azərbaycan Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi tərəfindən 2012-ci ildə Quba şəhərində Nizami adına parkın ərazisində yeni, müasir standartlara uyğun muzey binasının tikintisinə başlanıb. 2014-cü ildə binanın inşası tam başa çatdırılıb, ekspozisiyalarda tərtibat işləri aparılıb. 2 may 2015-ci ildə mədəniyyət naziri Əbülfəs Qarayevin iştirakı ilə açılış mərasimi baş tutub.
Xüsusiyyətlər
Binanın ümumi sahəsi 1620 m2 təşkil edir. 1 zirzəmi, 3 mərtəbədən ibarətdir. Muzeyin əsas və köməkçi fondunda 10 mindən çox eksponat qorunub saxlanılır.
- Zirzəmi: – 3 fond otağı, 1 yeməkxana, 1 təsərrüfat otağı, 1 təsərrüfat anbarı, 1 nasosxana.
- I mərtəbə: – Mühafizə otağı, asılqan, kütləvi-maarif şöbəsi, 3 xidməti otaq, 1 fond otağı, 1 tədris otağı.
- II mərtəbə: – Direktor otağı, qəbul otağı, istirahət otağı, 5 ekspozisiya zalı.
- III mərtəbə: – 1 konfrans zalı, 1 xidməti otaq, 4 ekspozisiya zalı.
II mərtəbənin ekspozisiya zallarındakı məlumatlar: – 1-ci zal: Qubanın təbiəti, muzey haqqında informasiya, Quba haqqında informasiya, müxtəlif ov səhnələri, ibtidai insanların məişətini əks etdirən əşyalar – 2-ci zal: Qədim Qubanın təsviri, Musa peyğəmbər və Həzrət baba rəvayətinin təsviri, Ağbil türbəsinin maketi – 3-cü zal: Arxeoloji qazıntılar zamanı tapılan saxsı əşyalar, qədim silah növləri – 4-cü zal: Xan divanın təsviri, Fətəli xanın portreti, qədim silah növləri, orta əsrlərə aid döyüşçü geyimi – 5-ci zal: Etnoqrafiya bölməsi – XVIII–XIX əsrlərdə yaşayış tərzi, XIX əsr qadın geyimi, Quba xalq sənətkarlığı nümünələri (dulusçuluq, misgərlik, xalçaçılıq).
III mərtəbənin ekspozisiya zallarındakı məlumatlar: – 1-ci zal: 1937-ci il represiya qurbanları (Quba), ilk muzey direktoru haqqında, Qubalı ziyalılar bölməsi, müharibə veteranları bölməsi, ilk qubalı ziyalı qadınlar haqqında – 2-ci zal: A. A. Bakıxanov haqqında guşə, incəsənət bölməsi – 3-cü zal: Gildən, misdən hazırlanmış məişət əşyalarının nümayişi, planetin 100 il əmək fəaliyyəti olan xalçaçı Zibeydə Şeydayeva haqqında məlumat və s. – 4-cü zal: Quba xalçalarının nümayişi, qadın geyimi XIX əsr, nümizmatika, gümüşdən hazırlanmış bəzək əşyaları Muzeyin nəzdində iki filial muzey fəaliyyət göstərir: Amsar kəndində yerləşən A. A. Bakıxanovun memorial-ev muzeyi və Quba şəhərində yerləşən Şəhidlər muzeyi.
Qalereya
- Azərbaycan ərazisində mövcud olan qədim dövlətlərin bayraqları.
- Füzulinin heykəli.
- Şah İsmayıl Xətainin heykəli.
- Qədim pul nümunələri.
- Səməd Vurğunun heykəli.
- Nizami Gəncəvinin kiçik heykəli.
- Qəzetlər kolleksiyası.
-
İstinadlar
- "Quba Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyinin yeni binası istifadəyə verilib VİDEO". Azertag (az.). 2 may 2015. 30 July 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 6 iyun 2018.
- "Quba Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi: tarixin yaddaşında və bu gün". Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi (az.). 12 iyun 2015. 2021-09-18 tarixində . İstifadə tarixi: 6 iyun 2018.
- "Quba Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyinin yeni binasının açılışı olacaq". Trend.az (az.). 1 may 2015. 11 February 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 6 iyun 2018.
- . AzCulture (az.). 18 avqust 2017. 2018-08-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 iyun 2018.
Xarici keçidlər
- Vikianbarda Quba Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi ilə əlaqəli mediafayllar var.
- Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin rəsmi saytında.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Quba Rayon Tarix Diyarsunasliq Muzeyi Quba rayonunda Nizami Gencevi adina parkda yerlesen muzey Muzeyde hem Azerbaycanin hem de Quba rayonununQuba Rayon Tarix Diyarsunasliq MuzeyiEsasi qoyulub 1924Movzu TarixOlke AzerbaycanYerlesir Nizami adina park Quba AzerbaycanKolleksiyasi 10000 Direktor Mehriban Eliyeva41 21 35 sm e 48 30 45 s u Vikianbarda elaqeli mediafayllar tarixini eks etdiren ve turistler ucun maraq doguran coxlu sayda eksponat var 2024 cu ilden Quba Tarix Diyarsunasliq Muzeyine II Qarabag muharibesinde Sehid olan Eliyev Revanin anasi Eliyeva Mehriban xanim rehberlik edirTarixi1924 1943 Xalcalar gusesi Muzeyin esasi gorkemli ziyali ve din xadimi Ehmed Efendi Celebizade terefinden qoyulmusdur O 1924 cu ilde ders dediyi medresede tarix muzeyi yaratmis burada Azerbaycan tarixine aid materiallari toplamisdir Eksponatlarin ekseriyyeti Ehmed Efendinin ozune mexsus olmusdur Bununla yanasi o idare ve teskilatlar ayri ayri sexslerle elaqe saxlamis bir sira esyalarin muzeye verilmesine nail olmusdur Bu esyalar sirasinda qedim elyazmalari ve kitablar xalca ve xalca memulatlari xalq tetbiqi seneti numuneleri zergerlik memulatlari ve s vardi 1932 ci ilin avqust ayinda Quba Rayon Icraiyye Komitesinin iclasinda Quba seherinde muzeyin teskili barede xususi mesele muzakire edilmisdir Iclasda muzeyin teskili meqsedile mutexessisler terefinden hazirlanmis tezislere ve plan layiheye baxilmisdir Her iki senedde muzeyin ekspozisiyasinin teskili ile bagli tovsiyeler habele texmini strukturu oz eksini tapmisdir Plan layiheden melum olur ki ekspozisiyanin ilk bolmesi rayonun tebietine hesr olunmusdur Burada rayonun ve kecmis Quba qezasina aid muxtelif xeriteler qurasdirilmis bitki alemi ve faydali qazintilarindan numuneler numayis etdirilmisdir Sonraki bolmeler bolgenin tarixine medeniyyetine ve etnoqrafiyasina hesr olunmusdur Bolmelerin adlari Kecmis Quba qezasinin qedim medeniyyet abideleri Quba xanliginin yaranmasina qeder olan dovre aid materiallar Quba xanliginin rus carizmi terefinden zebt edilmesi Komendantliq dovru ve s Ekspozisiyada ayrica Etnoqrafiya bolmesi de nezerde tutulmusdu Bu bolmede azerbaycanlilarla yanasi rayonda yasayan azsayli xalqlarin heyatina adet enenelerine senetkarligina xususen bolgede genis yayilmis xalca senetine ve misgerliye aid materiallar gosterilirdi Ekspozisiyada 1920 1930 cu illerde Qubanin medeniyyet maarif ve teserrufatini eks etdiren materiallar da yer almisdi Kend heyati gusesi Xalq Maarif Komissarliginin 14 may 1935 ci il emri ile Ehmed Celebizade Quba Tarix Muzeyine mudir teyin olunub 1937 ci ilde o repressiya qurbani olub ve muzey baglanib 1943 cu ilde Quba ictimaiyyeti tarix muzeyinin acilmasi ile bagli Merkezi Komiteye mektubla muraciet edib Azerbaycan SSRI Xalq Komissarlari Sovetinin 04 21 1943 cu il tarixli emri ile Qubada muzeyin yaradilmasi haqqinda qerar qebul edilib Muzey 1944 cu ilin avqust ayinda gorkemli alim ve mutefekkir sair Abbasqulu aga Bakixanovun yasadigi indiki Erdebil kucesi 93 sayli binada fealiyyete baslayib 1943 hazirda 1943 1958 ci iller Azerbaycan Elmler Akademiyasinin baza muzeyi kimi 1958 1965 ci iller ictimai esaslarla 1965 ci ilden Azerbaycan Medeniyyet Nazirliyinin tabeliyinde fealiyyet gosterir XIX esrin evvellerinde tikilen bu bina Azerbaycan SSRI Nazirler Sovetinin 14 may 1981 ci il nomre 225 sayli qerari ile tarixi abide kimi qeyde alinib Uzun iller istifade olunan muzeyin son 4 zali qezali veziyyetde oldugu ucun 05 05 2010 cu il tarixden Medeniyyet ve Turizm Nazirliyi terefinden muzey ekspozisiyasi tamasacilar ucun baglanib Azerbaycan Medeniyyet ve Turizm Nazirliyi terefinden 2012 ci ilde Quba seherinde Nizami adina parkin erazisinde yeni muasir standartlara uygun muzey binasinin tikintisine baslanib 2014 cu ilde binanin insasi tam basa catdirilib ekspozisiyalarda tertibat isleri aparilib 2 may 2015 ci ilde medeniyyet naziri Ebulfes Qarayevin istiraki ile acilis merasimi bas tutub XususiyyetlerBinanin umumi sahesi 1620 m2 teskil edir 1 zirzemi 3 mertebeden ibaretdir Muzeyin esas ve komekci fondunda 10 minden cox eksponat qorunub saxlanilir Zirzemi 3 fond otagi 1 yemekxana 1 teserrufat otagi 1 teserrufat anbari 1 nasosxana I mertebe Muhafize otagi asilqan kutlevi maarif sobesi 3 xidmeti otaq 1 fond otagi 1 tedris otagi II mertebe Direktor otagi qebul otagi istirahet otagi 5 ekspozisiya zali III mertebe 1 konfrans zali 1 xidmeti otaq 4 ekspozisiya zali II mertebenin ekspozisiya zallarindaki melumatlar 1 ci zal Qubanin tebieti muzey haqqinda informasiya Quba haqqinda informasiya muxtelif ov sehneleri ibtidai insanlarin meisetini eks etdiren esyalar 2 ci zal Qedim Qubanin tesviri Musa peygember ve Hezret baba revayetinin tesviri Agbil turbesinin maketi 3 cu zal Arxeoloji qazintilar zamani tapilan saxsi esyalar qedim silah novleri 4 cu zal Xan divanin tesviri Feteli xanin portreti qedim silah novleri orta esrlere aid doyuscu geyimi 5 ci zal Etnoqrafiya bolmesi XVIII XIX esrlerde yasayis terzi XIX esr qadin geyimi Quba xalq senetkarligi numuneleri dulusculuq misgerlik xalcaciliq III mertebenin ekspozisiya zallarindaki melumatlar 1 ci zal 1937 ci il represiya qurbanlari Quba ilk muzey direktoru haqqinda Qubali ziyalilar bolmesi muharibe veteranlari bolmesi ilk qubali ziyali qadinlar haqqinda 2 ci zal A A Bakixanov haqqinda guse incesenet bolmesi 3 cu zal Gilden misden hazirlanmis meiset esyalarinin numayisi planetin 100 il emek fealiyyeti olan xalcaci Zibeyde Seydayeva haqqinda melumat ve s 4 cu zal Quba xalcalarinin numayisi qadin geyimi XIX esr numizmatika gumusden hazirlanmis bezek esyalari Muzeyin nezdinde iki filial muzey fealiyyet gosterir Amsar kendinde yerlesen A A Bakixanovun memorial ev muzeyi ve Quba seherinde yerlesen Sehidler muzeyi QalereyaAzerbaycan erazisinde movcud olan qedim dovletlerin bayraqlari Fuzulinin heykeli Sah Ismayil Xetainin heykeli Qedim pul numuneleri Semed Vurgunun heykeli Nizami Gencevinin kicik heykeli Qezetler kolleksiyasi Istinadlar Quba Tarix Diyarsunasliq Muzeyinin yeni binasi istifadeye verilib VIDEO Azertag az 2 may 2015 30 July 2019 tarixinde Istifade tarixi 6 iyun 2018 Quba Tarix Diyarsunasliq Muzeyi tarixin yaddasinda ve bu gun Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet Nazirliyi az 12 iyun 2015 2021 09 18 tarixinde Istifade tarixi 6 iyun 2018 Quba Tarix Diyarsunasliq Muzeyinin yeni binasinin acilisi olacaq Trend az az 1 may 2015 11 February 2016 tarixinde Istifade tarixi 6 iyun 2018 AzCulture az 18 avqust 2017 2018 08 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 6 iyun 2018 Xarici kecidlerVikianbarda Quba Tarix Diyarsunasliq Muzeyi ile elaqeli mediafayllar var Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet Nazirliyinin resmi saytinda