Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qreqor Yohan Mendel (alm. Gregor Johann Mendel); (20 iyul 1822, Heinzendorf bei Odrau, Sileziya, Avstriya İmperiyası — 6 iyun 1884, Brno, Avstriya-Macarıstan) avstriya bioloq və botaniki, irsiyyət haqqındakı təsəvvürlərin inkişafında mühüm rol oynamış, genetikanın atası və İrsi əlamətlərin qanunauyğunluğunun müəllifi.
| Qreqor Yohan Mendel | |
|---|---|
| alm. Gregor Johann Mendel | |
 | |
| Doğum adı | Johann Mendel |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Heinzendorf bei Odrau, Sileziya, Avstriya İmperiyası |
| Vəfat tarixi | (61 yaşında) |
| Vəfat yeri | Brno, Avstriya-Macarıstan |
| Vəfat səbəbi | böyrək çatışmazlığı[d], Nefrit (xəstəlik) |
| Elm sahəsi | Genetika |
| İş yerləri | Müqəddəs Tomas abbatlığı, Brno |
| Təhsili | |
| Tanınmış yetirməsi | Leoš Janáček |
| Tanınır | Genetikanın atası, İrsiyyət qanununun müəllifi |
| Mükafatları |  |
| mendelweb.org | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bioqrafiya
Qreqor Yohan Mendel 20 iyul 1822-ci ildə Avstriya imperiyasının Heinzendorf bei Odrau şəhərciyində (indiki Çexiya) kəndli Anton Mendelin ailəsində doğulmuşdur. Təbiətə erkən yaşlarında maraq göstərmiş və bağbanlıq etmişdir. İki il Olmüç universitetində fəlsəfə sinifində oxuduqdan sonra, 1843-cü ildən Brnodakı Avqustin ordeninin Müqəddəs Foma monastrında Qreqor adı altında monarxlığa başlayır. 1844-1848-ci illərdə Brno ali ruhani məktəbində oxumuş və 1847-ci ildə rahib olmuşdur. Bir çox elmlərə maraq göstərərək onları öyrənmiş, bir məktəbdə yunan dilindən, hesabdan dərs demişdir. 1849-1851-ci illərdə Znoym gimnaziyasında riyaziyyatdan, latın və yunan dilinən dərslər demişdir. 1851-1853-cü ildə Vyana universitetində sitoloq Ungerin rəhbərliyi altında təbiət hadisələrini öyrənmiş, bitkilərin çalaqlaşdırılması metodları ilə maraqlanmışdir.
1854-cü ildə diplomsuz mütəxəssis olsa da Brno ali real məktəbində fizikadan və təbiətşünaslıqdan dərs demək üçün təklif almışdır. Növbəti iki biologiya imtahanından kəsilən Mendel Avqustin monastrında abbatlıq edir. Bitkilərin müxtəlif əlamətləri onda böyük maraq yaradaraq 1856-1863 illərdə monastrın baxçasında noxud bitkisi üzərində bəzi tədqiqatlar apararaq irsi əlamətlərin qanunauyğunluğunu izah edən günümüzdə "Mendel qanunu" kimi tanınan qanununun izahını vermiş olur.
8 mart 1865-ci ildə Mendel öz təcrübə və tədqiqatlarının nəticələri haqqında Brno təbiətşünaslar cəmiyyətinə hesabat verir. Onun tədqiqatları cəmiyyətin işləri ilə birlikdə "Calaq bitkiləri üzərində təcrübələr" başlığı altında dərc olunur. Brno təbiətşünaslar cəmiyyətinin jurnalı prestij və bir o qədər də məşhur deyildir. Bu qəbildən olan dərclərə yalnız mərkəzi kitabxanalarda rast gəlmək mümkün idi. 1884-cü ildə Mendelin vəfatından sonra onun bu tədqiqatları unudulur və məşhurlaşa bilmir. 1900-ci ildən başlayaraq holland Huqo De Friz, alman Karl Korrens və avstriyalı Erix fon Çermak bir-birilərindən müstəqil şəkildə nəbati tədqiqatlar apararkən Mendelin məqaləsinə rast gəlirlər və anlayırlar ki, onların apardıqları tədqiqatlar Mendelin nəticələri ilə tam üs-üstə düşür. Beləliklə mendelin dərci sağlığında ala bilmədiyi qiymətini alaraq və yayılaraq dünyanın 120 universitetinin kitabxanasına yetişmiş olur.
Mendelin kəşfinin məğzi ondan ibarət idi ki, hər bir canlı orqanizm irsi əlamətləri daşıyan, hal-hazırda gen adlandırılan əsas hissəciklərə malikdir. Bu hissəciklər vasitəsilə irsi xasiyyət və əlamətlər nəsildən-nəsilə ötürülmüş olur.
Qalereya
-
![image]()
Qreqor Yohan Mendelin barelyefi -
![image]()
Avqustin ordeninin Müqəddəs Foma monastrı, Brno -
![image]()
Qreqor Yohan Mendelin Brno Mendel Universitetindəki büstü -
![image]()
İrsiyyət qanunauyğunluğu
Mənbə
- Мендель Г. Опыты над растительными гибридами // Труды Бюро по прикладной ботанике. 1910. Т. 3. № 11. С. 479—529.
- Əli Hüseynov, Məcnun Babayev. "Məşhur biologiya alimləri", Bakı, "Maarif", 2002. səh.48
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Georq Yohan Mendel 2009-10-12 at the Wayback Machine
- MendelWeb (ing.)
- Mendel genetikası, tədris filmi (Professor Graham Walkerin mühazirəsi)
- https://www.biography.com/people/gregor-mendel-39282.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qreqor Yohan Mendel alm Gregor Johann Mendel 20 iyul 1822 Heinzendorf bei Odrau Sileziya Avstriya Imperiyasi 6 iyun 1884 Brno Avstriya Macaristan avstriya bioloq ve botaniki irsiyyet haqqindaki tesevvurlerin inkisafinda muhum rol oynamis genetikanin atasi ve Irsi elametlerin qanunauygunlugunun muellifi Qreqor Yohan Mendelalm Gregor Johann Mendel Dogum adi Johann MendelDogum tarixi 20 iyul 1822Dogum yeri Heinzendorf bei Odrau Sileziya Avstriya ImperiyasiVefat tarixi 6 yanvar 1884 61 yasinda Vefat yeri Brno Avstriya MacaristanVefat sebebi boyrek catismazligi d Nefrit xestelik Elm sahesi GenetikaIs yerleri Muqeddes Tomas abbatligi BrnoTehsili Vyana Universiteti GimnaziyaTaninmis yetirmesi Leos JanacekTaninir Genetikanin atasi Irsiyyet qanununun muellifiMukafatlarimendelweb org Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiyaQreqor Yohan Mendel 20 iyul 1822 ci ilde Avstriya imperiyasinin Heinzendorf bei Odrau seherciyinde indiki Cexiya kendli Anton Mendelin ailesinde dogulmusdur Tebiete erken yaslarinda maraq gostermis ve bagbanliq etmisdir Iki il Olmuc universitetinde felsefe sinifinde oxuduqdan sonra 1843 cu ilden Brnodaki Avqustin ordeninin Muqeddes Foma monastrinda Qreqor adi altinda monarxliga baslayir 1844 1848 ci illerde Brno ali ruhani mektebinde oxumus ve 1847 ci ilde rahib olmusdur Bir cox elmlere maraq gostererek onlari oyrenmis bir mektebde yunan dilinden hesabdan ders demisdir 1849 1851 ci illerde Znoym gimnaziyasinda riyaziyyatdan latin ve yunan dilinen dersler demisdir 1851 1853 cu ilde Vyana universitetinde sitoloq Ungerin rehberliyi altinda tebiet hadiselerini oyrenmis bitkilerin calaqlasdirilmasi metodlari ile maraqlanmisdir 1854 cu ilde diplomsuz mutexessis olsa da Brno ali real mektebinde fizikadan ve tebietsunasliqdan ders demek ucun teklif almisdir Novbeti iki biologiya imtahanindan kesilen Mendel Avqustin monastrinda abbatliq edir Bitkilerin muxtelif elametleri onda boyuk maraq yaradaraq 1856 1863 illerde monastrin baxcasinda noxud bitkisi uzerinde bezi tedqiqatlar apararaq irsi elametlerin qanunauygunlugunu izah eden gunumuzde Mendel qanunu kimi taninan qanununun izahini vermis olur 8 mart 1865 ci ilde Mendel oz tecrube ve tedqiqatlarinin neticeleri haqqinda Brno tebietsunaslar cemiyyetine hesabat verir Onun tedqiqatlari cemiyyetin isleri ile birlikde Calaq bitkileri uzerinde tecrubeler basligi altinda derc olunur Brno tebietsunaslar cemiyyetinin jurnali prestij ve bir o qeder de meshur deyildir Bu qebilden olan derclere yalniz merkezi kitabxanalarda rast gelmek mumkun idi 1884 cu ilde Mendelin vefatindan sonra onun bu tedqiqatlari unudulur ve meshurlasa bilmir 1900 ci ilden baslayaraq holland Huqo De Friz alman Karl Korrens ve avstriyali Erix fon Cermak bir birilerinden musteqil sekilde nebati tedqiqatlar apararken Mendelin meqalesine rast gelirler ve anlayirlar ki onlarin apardiqlari tedqiqatlar Mendelin neticeleri ile tam us uste dusur Belelikle mendelin derci sagliginda ala bilmediyi qiymetini alaraq ve yayilaraq dunyanin 120 universitetinin kitabxanasina yetismis olur Mendelin kesfinin megzi ondan ibaret idi ki her bir canli orqanizm irsi elametleri dasiyan hal hazirda gen adlandirilan esas hisseciklere malikdir Bu hissecikler vasitesile irsi xasiyyet ve elametler nesilden nesile oturulmus olur QalereyaQreqor Yohan Mendelin barelyefi Avqustin ordeninin Muqeddes Foma monastri Brno Qreqor Yohan Mendelin Brno Mendel Universitetindeki bustu Irsiyyet qanunauygunluguMenbeMendel G Opyty nad rastitelnymi gibridami Trudy Byuro po prikladnoj botanike 1910 T 3 11 S 479 529 Eli Huseynov Mecnun Babayev Meshur biologiya alimleri Baki Maarif 2002 seh 48Hemcinin baxMendel qanunuXarici kecidlerGeorq Yohan Mendel 2009 10 12 at the Wayback Machine MendelWeb ing Mendel genetikasi tedris filmi Professor Graham Walkerin muhaziresi https www biography com people gregor mendel 39282