Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qazaxıstan–Yaponiya münasibətləri (yap. 日本とカザフスタンの関係; rus. Казахстанско-японские отношения) — Qazaxıstan ilə Yaponiya arasındakı mövcud ikitərəfli əlaqələr. İki ölkə arasında əlaqələr Mərkəzi Asiya üstəgəl Yaponiya formatında daha da güclənir.
| Qazaxıstan–Yaponiya münasibətləri | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Tarixi
| Adı | Doğum ili | status | dəfn tarixi |
|---|---|---|---|
| Soçi İmazura | 1913 | əsgər | 26 avqust 1946 |
| İvao Hasakava | 1910 | böyük serjant | 1 sentyabr 1946 |
| Diuken Nakaşima | 1906 | tərxis | 9 noyabr 1946 |
| Siqeci Homada | 1920 | əsgər | 19 noyabr 1946 |
| İoqi Sekezima | 1910 | əsgər | 16 dekabr 1946 |
| Madao Baba | 1914 | serjant | 25 dekabr 1946 |
| Soci Konno | 1927 | əsgər | 20 yanvar 1947 |
| Eslnou Takeyama | 1923 | əsgər | 21 yanvar 1947 |
| Tadao Masuda | 1905 | əsgər | 29 may 1947 |
| Çuçasaku Tanaka | 1912 | böyük əsgər | 26 iyul 1947 |
| Çuççeo Mori | 1902 | əsgər | 5 noyabr 1947 |
Sovet dövrü
İkinci dünya müharibəsindən sonra SSRİ tərəfindən bir çox yapon müharibə əsiri Qazaxıstana gətirilərək Paxta-Aral, Karlaq, Almatı kimi düşərgələrdə işlədilmişdir. Karağandı vilayətində yerləşən Karlaq düşərgəsində 15 min yapon müharibə əsiri saxlanılmışdır. Paxta-Aral düşərgəsinə ilk yapon müharibə əsirləri 1944-cü ildə gətirilmişdir və 1947-ci ildə 2225 yapon müharibə əsiri buradan Almatı düşərgəsinə köçürülmüşdür. Paxta-Aral düşərgəsində 57 yapon müharibə əsiri ölmüşdür.
Qazaxıstandakı müharibə əsirləri arasında ən məşhuru 1948-ci ildə bura gətirilmiş və ömrünün sonuna qədər Qazaxıstanda yaşamış Ahiko Tetsuro olmuşdur. Qazaxıstandakı yapon müharibə əsirlərinin çoxu 1950-ci illərdə Yaponiyaya qayıda bilmişdir.
Müstəqillik dövrü
Qazaxıstanla Yaponiya arasında diplomatik əlaqələr 26 yanvar 1992-ci ildə qurulub. Yaponiyanın Qazaxıstandakı səfirliyi 20 yanvar 1993-cü ildə Almatı şəhərində açılıb. Qazaxıstanı Yaponiyadakı səfirliyi isə 22 fevral 1996-cı ildə Tokioda açılıb. Yaponiyanın səfirliyi 1 yanvar 2005-ci ildə Astana şəhərinə köçüb.
Yaponiya baş nazirləri - Cuniçiro Koyzumi 2006-cı ildə, Şinzo Abe isə 2015-ci ildə Qazaxıstanda səfərdə olmuşdur. Qazaxıstan baş nazirləri 1996-cı ildə, isə 2005-ci ildə Yaponiyaya səfər etmişdir. Bundan əlavə, keçmiş Qazaxıstan prezidenti Nursultan Nazarbayev 1994, 1999, 2008, 2016 və 2019-cu illərdə Yaponiyada olmuşdur.
İqtisadiyyat
2019-cu ilin yanvar-oktyabr aylarında ölkələr arasındakı ticarət dövriyyəsinin məbləği 1,3 milyar ABŞ dolları (Qazaxıstandan ixrac 756 milyon ABŞ dolları, Qazaxıstana idxal 516 milyon ABŞ dolları) təşkil etmişdir.
Qazaxıstandan Yaponiyaya ixrac edilən əsas məhsullar metal və metal məmulatları, dəmir xəlitələri (ixracatın 50%-ini təşkil edir), neft, kömür, briket və digər bərk yanacaqlar (48%), kimyəvi məhsullardır. Yaponiyadan Qazaxıstana ixrac edilən əsas məhsullar isə avtomobillər, yük maşınları, buldozerlər, qreyderlər və digər nəqliyyat vasitələri, tibbi ləvazimatlar, maşın şinləridir. Yaponiya Qazaxıstandakı ən böyük 10 xarici investitor ölkədən biridir (ümumi məbləğ 7 milyard ABŞ dollarından çoxdur).
İki ölkə arasında biznes əlaqələrini gücləndirmək üçün 2014-cü ilin sentyabrından Yaponiya vətəndaşları üçün Qazaxıstanda 30 günlük azad viza rejimi tətbiq olunur. 6 iyul 2019-cu ildən Astana ilə Tokio arasında birbaşa uçuşlar mövcuddur.
Mədəniyyət
2005-ci ildə Yaponiyanın şəhərində baş tutan zamanı Qazaxıstan milli günü tədbirləri baş tutmuş və "Gulder", "Ulytau", "Alkissa" kimi qazax ansamblların performansı baş tutmuşdur. 2008-ci ildə Tokioda baş tutan Qazaxıstan mədəniyyət festivalı zamanı tanınmış qazax sənətçilər çıxış etmişdilər. 2012-ci ildə gənc musiqiçiləri Tokioda çıxış etmişdilər. 2012-ci ilin avqustunda Qazaxıstan xalq artisti Hiroşima şəhərində xeyriyyə konserti vermişdi. 2016-cı ilin oktyabrında və çıxışı baş tutmuşdur.
2016-cı ilin payızında Qazaxıstan istehsalı "" və "" filmləri Yaponiyada nümayiş etdirilmişdir.
Qazaxıstanın Nazarbayev, Əl-Fərabi, Qumılyov universitetləri ilə Yaponiyanın Tokio, , Tokay və Vaseda universitetləri arasında akademik əməkdaşlıq mövcuddur. 2016-cı ilin noyabrında Nursultan Nazarbayevə tərəfindən fəxri doktor titulu və Qoy Sülh Fondu tərəfindən xüsusi mükafat verilmişdir.
5 noyabr 2016-cı ildə Osaka prefekturasında baş tutan Payızgülü festivalı zamanı yeni cins bir payızgülünə "Prezident Nazarbayev" adı verilmişdir.
27 fevral 2017-ci ildə ilə arasında idman sahəsində əməkdaşlıq momerandumu imzalanmışdır. 14 noyabr 2017-ci ildə Qazaxıstan Milli Kitabxanası ilə Tokio Mərkəzi Kitabxanası arasında kitab mübadiləsi baş tutmuşdur.
21 və 25 dekabr 2017-ci ildə Tokioda tərəfindən Ahiko Tetsurodan bəhs edən "Aktaslı Ahiko" adlı tamaşa baş tutmuşdur. 2011-ci ildə isə "Karağandı vilayətindəki yapon müharibə əsirləri" adlı kitab çapdan çıxmışdır.
Əhali
2019-cu ilin oktyabrına olan məlumata əsasən Qazaxıstanda 171 Yaponiya vətəndaşı yaşayırdı.
İstinadlar
- Aimar, 2016. səh. 23
- Aimar, 2016. səh. 24
- . Qazaq TV (ingiliscə). Archived from the original on 2021-07-31. İstifadə tarixi: 27 iyul 2021.
- Aimar, 2016. səh. 12
- Aimar, 2016. səh. 16
- Aimar, 2016. səh. 18
- . MOFA (ingiliscə). Archived from the original on 2022-08-26. İstifadə tarixi: 27 iyul 2021.
- "Economic cooperation". Embassy of the Republic of Kazakhstan in Japan (ingiliscə). 2021-07-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 iyul 2021.
- . Embassy of the Republic of Kazakhstan in Japan (ingiliscə). Archived from the original on 2021-07-25. İstifadə tarixi: 27 iyul 2021.
- . Bolashaq (ingiliscə). Archived from the original on 2021-07-26. İstifadə tarixi: 27 iyul 2021.
Ədəbiyyat
- Aimar, Ventsel; Zhanguttin, Baurzhan. "Prison Camp No. 29 for Prisoners of War from the Second World War on the Territory of Kazakhstan between 1943–1949" (PDF). Folklore (ingiliscə) (63). 2016: 9-28. doi:10.7592/FEJF2016.63.camp29. İstifadə tarixi: 27 iyul 2021.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qazaxistan Yaponiya munasibetleri yap 日本とカザフスタンの関係 rus Kazahstansko yaponskie otnosheniya Qazaxistan ile Yaponiya arasindaki movcud ikiterefli elaqeler Iki olke arasinda elaqeler Merkezi Asiya ustegel Yaponiya formatinda daha da guclenir Qazaxistan Yaponiya munasibetleri Qazaxistan Yaponiya Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiPaxta Aral dusergesinin mezarliginda basdirilmis yapon muharibe esirlerinin siyahisi Adi Dogum ili status defn tarixiSoci Imazura 1913 esger 26 avqust 1946Ivao Hasakava 1910 boyuk serjant 1 sentyabr 1946Diuken Nakasima 1906 terxis 9 noyabr 1946Siqeci Homada 1920 esger 19 noyabr 1946Ioqi Sekezima 1910 esger 16 dekabr 1946Madao Baba 1914 serjant 25 dekabr 1946Soci Konno 1927 esger 20 yanvar 1947Eslnou Takeyama 1923 esger 21 yanvar 1947Tadao Masuda 1905 esger 29 may 1947Cucasaku Tanaka 1912 boyuk esger 26 iyul 1947Cucceo Mori 1902 esger 5 noyabr 1947Sovet dovru Ikinci dunya muharibesinden sonra SSRI terefinden bir cox yapon muharibe esiri Qazaxistana getirilerek Paxta Aral Karlaq Almati kimi dusergelerde isledilmisdir Karagandi vilayetinde yerlesen Karlaq dusergesinde 15 min yapon muharibe esiri saxlanilmisdir Paxta Aral dusergesine ilk yapon muharibe esirleri 1944 cu ilde getirilmisdir ve 1947 ci ilde 2225 yapon muharibe esiri buradan Almati dusergesine kocurulmusdur Paxta Aral dusergesinde 57 yapon muharibe esiri olmusdur Qazaxistandaki muharibe esirleri arasinda en meshuru 1948 ci ilde bura getirilmis ve omrunun sonuna qeder Qazaxistanda yasamis Ahiko Tetsuro olmusdur Qazaxistandaki yapon muharibe esirlerinin coxu 1950 ci illerde Yaponiyaya qayida bilmisdir Musteqillik dovru Qazaxistanla Yaponiya arasinda diplomatik elaqeler 26 yanvar 1992 ci ilde qurulub Yaponiyanin Qazaxistandaki sefirliyi 20 yanvar 1993 cu ilde Almati seherinde acilib Qazaxistani Yaponiyadaki sefirliyi ise 22 fevral 1996 ci ilde Tokioda acilib Yaponiyanin sefirliyi 1 yanvar 2005 ci ilde Astana seherine kocub Yaponiya bas nazirleri Cuniciro Koyzumi 2006 ci ilde Sinzo Abe ise 2015 ci ilde Qazaxistanda seferde olmusdur Qazaxistan bas nazirleri 1996 ci ilde ise 2005 ci ilde Yaponiyaya sefer etmisdir Bundan elave kecmis Qazaxistan prezidenti Nursultan Nazarbayev 1994 1999 2008 2016 ve 2019 cu illerde Yaponiyada olmusdur Iqtisadiyyat2019 cu ilin yanvar oktyabr aylarinda olkeler arasindaki ticaret dovriyyesinin meblegi 1 3 milyar ABS dollari Qazaxistandan ixrac 756 milyon ABS dollari Qazaxistana idxal 516 milyon ABS dollari teskil etmisdir Qazaxistandan Yaponiyaya ixrac edilen esas mehsullar metal ve metal memulatlari demir xeliteleri ixracatin 50 ini teskil edir neft komur briket ve diger berk yanacaqlar 48 kimyevi mehsullardir Yaponiyadan Qazaxistana ixrac edilen esas mehsullar ise avtomobiller yuk masinlari buldozerler qreyderler ve diger neqliyyat vasiteleri tibbi levazimatlar masin sinleridir Yaponiya Qazaxistandaki en boyuk 10 xarici investitor olkeden biridir umumi mebleg 7 milyard ABS dollarindan coxdur Iki olke arasinda biznes elaqelerini guclendirmek ucun 2014 cu ilin sentyabrindan Yaponiya vetendaslari ucun Qazaxistanda 30 gunluk azad viza rejimi tetbiq olunur 6 iyul 2019 cu ilden Astana ile Tokio arasinda birbasa ucuslar movcuddur MedeniyyetQazaxistanin Tokiodaki sefirliyi 2005 ci ilde Yaponiyanin seherinde bas tutan zamani Qazaxistan milli gunu tedbirleri bas tutmus ve Gulder Ulytau Alkissa kimi qazax ansambllarin performansi bas tutmusdur 2008 ci ilde Tokioda bas tutan Qazaxistan medeniyyet festivali zamani taninmis qazax senetciler cixis etmisdiler 2012 ci ilde genc musiqicileri Tokioda cixis etmisdiler 2012 ci ilin avqustunda Qazaxistan xalq artisti Hirosima seherinde xeyriyye konserti vermisdi 2016 ci ilin oktyabrinda ve cixisi bas tutmusdur 2016 ci ilin payizinda Qazaxistan istehsali ve filmleri Yaponiyada numayis etdirilmisdir Qazaxistanin Nazarbayev El Ferabi Qumilyov universitetleri ile Yaponiyanin Tokio Tokay ve Vaseda universitetleri arasinda akademik emekdasliq movcuddur 2016 ci ilin noyabrinda Nursultan Nazarbayeve terefinden fexri doktor titulu ve Qoy Sulh Fondu terefinden xususi mukafat verilmisdir 5 noyabr 2016 ci ilde Osaka prefekturasinda bas tutan Payizgulu festivali zamani yeni cins bir payizgulune Prezident Nazarbayev adi verilmisdir 27 fevral 2017 ci ilde ile arasinda idman sahesinde emekdasliq momerandumu imzalanmisdir 14 noyabr 2017 ci ilde Qazaxistan Milli Kitabxanasi ile Tokio Merkezi Kitabxanasi arasinda kitab mubadilesi bas tutmusdur 21 ve 25 dekabr 2017 ci ilde Tokioda terefinden Ahiko Tetsurodan behs eden Aktasli Ahiko adli tamasa bas tutmusdur 2011 ci ilde ise Karagandi vilayetindeki yapon muharibe esirleri adli kitab capdan cixmisdir Ehali2019 cu ilin oktyabrina olan melumata esasen Qazaxistanda 171 Yaponiya vetendasi yasayirdi IstinadlarAimar 2016 seh 23 Aimar 2016 seh 24 Qazaq TV ingilisce Archived from the original on 2021 07 31 Istifade tarixi 27 iyul 2021 Aimar 2016 seh 12 Aimar 2016 seh 16 Aimar 2016 seh 18 MOFA ingilisce Archived from the original on 2022 08 26 Istifade tarixi 27 iyul 2021 Economic cooperation Embassy of the Republic of Kazakhstan in Japan ingilisce 2021 07 27 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 iyul 2021 Embassy of the Republic of Kazakhstan in Japan ingilisce Archived from the original on 2021 07 25 Istifade tarixi 27 iyul 2021 Bolashaq ingilisce Archived from the original on 2021 07 26 Istifade tarixi 27 iyul 2021 EdebiyyatAimar Ventsel Zhanguttin Baurzhan Prison Camp No 29 for Prisoners of War from the Second World War on the Territory of Kazakhstan between 1943 1949 PDF Folklore ingilisce 63 2016 9 28 doi 10 7592 FEJF2016 63 camp29 Istifade tarixi 27 iyul 2021