Qazaniyyə döyüşü — 1410-cu ildə Qaraqoyunlular ilə Şirvanşahlar arasında baş verən toqquşma.
Qazaniyyə döyüşü | |||
---|---|---|---|
Tarix | 24 avqust 1410 | ||
Yeri | Təbriz | ||
Səbəbi | Sultan I İbrahimin müttəfiqi Sultan Əhmədə kömək üçün ordu göndərməsi | ||
Nəticəsi | Qaraqoyunlu qələbəsi | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
Döyüşdən əvvəl
Qara Yusif 1409-cu ilin əvvəllərində Əlincə qalasını ələ keçirdi və həmin ilin payızında Pir Ömərin başçılığı altında Qaraqoyunlu ordusunu Şəki hakimi Seydi əhməd üzərinə göndərdi.Qaraqoyunlular Şirvanın xeyli hissəsini talan edərək Təbrizə döndülər.Bu zaman Sultan Əhmədin elçisi Təbrizə gələrək Həmədan yaylağını Qara Yusifdən istədi. Lakin, Qara Yusif rədd cavabı verərək elçini geri qaytardı. Bu zaman Van hakimi İzzəddin Şir Qara Yusifi Şirvana növbəti yürüşdən çəkindirdi və onu Şirvanşah İbrahimlə barışdırdı Qara Yusifin siyasi və hərbi Qara Yusif 1410-cu ilin yayını keçirmək üçün yenidən Aladağa getdi və yerli əhalinin Ərzincan hakimindən şikayətləri onu Ərzincan şəhərini mühasirəyə almağa vadar etdi.45 günlük müqavimətdən sonra Şəhər ələ keçirildi. Bu zaman Həmadan yaylağının verilməməsindən qəzəblənən və Azərbaycan Qaraqoyunlu dövlətinin getdikcə güclənməsindən narahat olan Sultan Əhməd Qara Yusifin Ərzincan şəhərini mühasirəyə almasından istifadə edərək vaxtı ilə bağladıqları əhdi pozaraq Təbriz üzərinə hücum etdi.Qara Yusif bu xəbəri alaraq Azərbaycana hərəkət etdi.Vaxtı ilə acı günlər keçirmiş olan iki əski dost son dəfə qarşı-qarşıya gəldi.Şübhəsiz ki, qəbahət Sultan Əhməddə olmuşdu.O, nəinki Qara Yusiflə bağladıqları əhdi pozmuş, həmçinin onun Ərəb İraqında möhkəmlənməsində də dostu Qara Yusifin göstərmiş olduğu yardımı lazımi səviyyədi qiymətləndirməyi bacara bilmədi.1410-cu il avqustun 30-da Təbrizin 2 fərsəxliyində Əsəd kindində tərəflər arasında baş verən döyüədə Qara Yusif tam qələbə qazanaraq Sultan Əhmədi əsir aldı. Qara Yusif Sultan Əhməddən Azərbaycanı oğlu Pirbudaqa, Ərəb Iraqını isə digər oğlu Şahməhəmmədə verilməsi haqda yarlıq aldıqdan sonra Cəlairi əmirlərinin təkidi ilə onun öldürülməsinə razılıq verdi.
Döyüş
Atası onu Cəlairilərin qaraqoyunlulara qarşı mübarizəsində dəstək olmaq üçün Təbrizə göndərir. 1410-cu ildə, Sultan Əhmədin məğlub olduğu gün Kəyumərs Təbrizin həndəvərinə gəlib çatır. Gecə o, Qara Yusifin qoşunlarının qəfil hücumuna məruz qalaraq əsir alınır. Qara Yusifin əmri ilə Kəyumərs Ərciş qalasında saxlanılırdı.Şirvanşah oğlunun geri qaytarılması üçün böyük məbləğdə pul təklif etir. Lakin Qara Yusif Kəyumərsi təmənnasız buraxaraq, hədsiz iltifat göstərir və onunla atası Şeyx İbrahimə tabe olmaq tələbi ilə məktub göndərir. Şirvanşah Kəyumərsin xəyanət etməsindən, atasını devirərək, Qara Yusifin vassal olmaq barədə onunla saziş bağlamasından şübhələnərək oğlunu edam etdirir.
İstinadlar
- Sümer F. Kara-Koyunlular (Başlanğıcdan Cihanşaha kadar). c.I. TTK Bısemevi, Ankara, 1984, s.88
- Nəcəfli T.H. Azərbaycan Qaraqoyunlu hökmdarı Qara Yusifin siyasi və hərbi fəaliyyəti. // «Hərbi bilik», 2006, s.69-70
- Mustafa Yasin İşgüzar,Karakoyunlu hükümdarı Kara Yusuf ve dönemi, s.88
- Həsən Rumlu. Əhsən ət-Təvarix
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
Qara Qoyunids
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qazaniyye doyusu 1410 cu ilde Qaraqoyunlular ile Sirvansahlar arasinda bas veren toqqusma Qazaniyye doyusuTarix 24 avqust 1410Yeri TebrizSebebi Sultan I Ibrahimin muttefiqi Sultan Ehmede komek ucun ordu gondermesiNeticesi Qaraqoyunlu qelebesi Keyumers esir goturulduMunaqise terefleriQaraqoyunlular SirvansahlarKomandan lar Qara Yusif KeyumersDoyusden evvelQara Yusif 1409 cu ilin evvellerinde Elince qalasini ele kecirdi ve hemin ilin payizinda Pir Omerin basciligi altinda Qaraqoyunlu ordusunu Seki hakimi Seydi ehmed uzerine gonderdi Qaraqoyunlular Sirvanin xeyli hissesini talan ederek Tebrize donduler Bu zaman Sultan Ehmedin elcisi Tebrize gelerek Hemedan yaylagini Qara Yusifden istedi Lakin Qara Yusif redd cavabi vererek elcini geri qaytardi Bu zaman Van hakimi Izzeddin Sir Qara Yusifi Sirvana novbeti yurusden cekindirdi ve onu Sirvansah Ibrahimle barisdirdi Qara Yusifin siyasi ve herbi Qara Yusif 1410 cu ilin yayini kecirmek ucun yeniden Aladaga getdi ve yerli ehalinin Erzincan hakiminden sikayetleri onu Erzincan seherini muhasireye almaga vadar etdi 45 gunluk muqavimetden sonra Seher ele kecirildi Bu zaman Hemadan yaylaginin verilmemesinden qezeblenen ve Azerbaycan Qaraqoyunlu dovletinin getdikce guclenmesinden narahat olan Sultan Ehmed Qara Yusifin Erzincan seherini muhasireye almasindan istifade ederek vaxti ile bagladiqlari ehdi pozaraq Tebriz uzerine hucum etdi Qara Yusif bu xeberi alaraq Azerbaycana hereket etdi Vaxti ile aci gunler kecirmis olan iki eski dost son defe qarsi qarsiya geldi Subhesiz ki qebahet Sultan Ehmedde olmusdu O neinki Qara Yusifle bagladiqlari ehdi pozmus hemcinin onun Ereb Iraqinda mohkemlenmesinde de dostu Qara Yusifin gostermis oldugu yardimi lazimi seviyyedi qiymetlendirmeyi bacara bilmedi 1410 cu il avqustun 30 da Tebrizin 2 fersexliyinde Esed kindinde terefler arasinda bas veren doyuede Qara Yusif tam qelebe qazanaraq Sultan Ehmedi esir aldi Qara Yusif Sultan Ehmedden Azerbaycani oglu Pirbudaqa Ereb Iraqini ise diger oglu Sahmehemmede verilmesi haqda yarliq aldiqdan sonra Celairi emirlerinin tekidi ile onun oldurulmesine raziliq verdi DoyusAtasi onu Celairilerin qaraqoyunlulara qarsi mubarizesinde destek olmaq ucun Tebrize gonderir 1410 cu ilde Sultan Ehmedin meglub oldugu gun Keyumers Tebrizin hendeverine gelib catir Gece o Qara Yusifin qosunlarinin qefil hucumuna meruz qalaraq esir alinir Qara Yusifin emri ile Keyumers Ercis qalasinda saxlanilirdi Sirvansah oglunun geri qaytarilmasi ucun boyuk meblegde pul teklif etir Lakin Qara Yusif Keyumersi temennasiz buraxaraq hedsiz iltifat gosterir ve onunla atasi Seyx Ibrahime tabe olmaq telebi ile mektub gonderir Sirvansah Keyumersin xeyanet etmesinden atasini devirerek Qara Yusifin vassal olmaq barede onunla sazis baglamasindan subhelenerek oglunu edam etdirir IstinadlarSumer F Kara Koyunlular Baslangicdan Cihansaha kadar c I TTK Bisemevi Ankara 1984 s 88 Necefli T H Azerbaycan Qaraqoyunlu hokmdari Qara Yusifin siyasi ve herbi fealiyyeti Herbi bilik 2006 s 69 70 Mustafa Yasin Isguzar Karakoyunlu hukumdari Kara Yusuf ve donemi s 88 Hesen Rumlu Ehsen et TevarixHemcinin baxQara Yusif Keyumers SirvansahlarXarici kecidlerQara Qoyunids