Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qasım bəy Camalbəyov (tam adı:Qasım bəy Abbasqulu bəy oğlu Camalbəyov; 1881, Naxçıvan – 9 yanvar 1938, Bakı) — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin üzvü, Naxçıvanın İranda konsulu.
| Qasım bəy Camalbəyov | |
|---|---|
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1881 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 9 yanvar 1938 |
| Vəfat yeri | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | Konsul |
Həyatı
Qasım bəy Camalbəyov 1881-ci ildə Naxçıvan şəhərində doğulmuşdur. Atası onu, 7 yaşında olarkən, təhsil almaq üçün mədrəsəyə vermiş, daha sonra təhsilini 1896-cı ildə Naxçıvanda türk (ana dili), rus və fars dillərində təlim verən Məktəbi-tərbiyə adında nümunəvi açılan məktəbdə davam etdirmişdir. Burada türk və fars dilləri üzrə onun müəllimi məşhur şair, əslən Ordubadlı Məhəmməd Tağı Sidqi olmuşdur.
Qasım bəy Camalbəyov 1898-ci ildə təhsilini şəhər dördillik məktəbində davam etdirir. O, 1901-ci ildə, məktəbi uğurla bitirdikdən bir il sonra, İrəvan Müəllimlər Seminariyasında xalq müəllimi rütbəsi alması üçün sınaqlardan uğurla çıxmış, beləliklə, 1901-ci ilin sentyabrından 1912-ci ilin dekabrına qədər o, İrəvan quberniyasının müxtəlif kəndlərində müəllim işləmişdir.
Siyasi fəaliyyəti
1903–1904-cü ildən Qasım bəy Camalbəyov gizli siyasi fəaliyyətə başlayır. Bir qədər sonra Bakıda başlayan və sonra digər şəhərlərə, o cümlədən Naxçıvana keçən erməni qətliamı (ermənilərin bütün Azərbaycan ərazisində həyata keçirdiyi türk soyqırımı) Qasım bəy Camalbəyovu Naxçıvana qayıtmağa məcbur edir.
Bu zaman Naxçıvanda (bir qədər sonra isə Culfada) R. S. D. F. P.-ın özəyi yaradılır. Şimal-qərbi Persiyada (İran) Heydər Xan Əmoğlunun (1925-ci ildə Rəştdə fars kazakları ilə döyüşdə həlak olur) rəhbərliyi altında olan azadlıq hərəkatına böyük kömək göstərən bu təşkilatda o, təftiş komissiyasına rəhbərlik etmişdir.
1912-ci ildən Qasım bəy Camalbəyov müəllimlikdən uzaqlaşmış, elə həmin ildən, fars dilini bildiyinə görə Persiyanın bir bankının Culfa Agentliyində tərcüməçi işləməyə başlamışdır.
Bir ildən sonra isə onu müvəqqəti olaraq həmin bankın (Persiya) şəhərindəki agentliyinə keçirirlər. Lakin bir neçə aydan sonra Bankın Petroqrad idarəsindən gələn göstərişə əsasən heç bir izahat vermədən onu işdən azad edirlər. Təhlükəni hiss edən Qasım bəy Camalbəyov Bakıya yollanmış, lakin sərhədi keçərkən onu həbs etmiş və Krasnovodska gətirmişlər. Qasım bəy Camalbəyov bir gənc jandarmın (partiya üzvü) köməyilə Bakıya qaçmağa nail olmuş və Cəfər Axundov adında bir şəxsin yardımı ilə Bibiheybətdəki "Rapid" mexanika zavodunda yerləşmişdir. Beləliklə, o Bakıda bir neçə ay qeyri-leqal yaşaya bilmiş, nəhayət polis onun izinə düşmüşdür. Eyni zamanda ona məlum olur ki, Qafqazın ali administratsiyaı tərəfindən onun Qafqazdan Rusiyaya qeyri-müəyyən müddətdə sürgün edilməsi haqda hökm verilib. Buna görədə onun Naxçıvanda və Bakıda yaşayan qohumlarına rahatlıq vermir, onların evlərində axtarışlar aparırdı. Hər an həbs edilmə təhlükəsi var idi. Bu səbəbdən o, Qafqazı tərk etmək qərarına gəlir, lakin buna imkan tapmır – onu "İslamiyə" mehmanxanası (mehmanxananın mühasibi Abdulla (əlil) persiya təşkilatından idi və Qasım bəyi mehmanxananın anbarında dəfələrlə gizlətmişdi) yaxınlığında həbs edirlər. Bu həbsdən də qaçmağa nail olan Qasım bəy dənizlə Həştərxana gəlir. Burada o, silahdaşı İbrahim Əbilovu axtarıb tapır və onun yanında müvəqqəti sığınacaq əldə edir.
1920-ci illərdə Qasım bəy Camalbəyov Təbrizdə, onun qardaşı İsmayıl Camalbəyov isə Makuda Naxçıvanın ilk konsulları olmuşlar.
Mənbə
- Ədalət Tahirzadənin şəxsi arxivi
- Məhəmməd Camalbəyovun şəxsi arxivi
- Sadıqov S. H. Naxçıvan Muxtar Respublikası tarixindən. Azərbaycan Elmlər Akademiyasi Milli Münasibətlər İnstitutu. Bakı, 1995, 144 səh.
- Kəlbizadə E., Hacıyev İ. Naxçıvanlı diplomatlar. Naxçıvan:Əcəmi, 2017, 128 s. [ölü keçid]
- Fərrux Rüstəmov. İrəvan Müəllimlər Seminariyası və onun məzunları (PDF). Bakı: Elm və təhsil. 2022. səh. 167. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qasim bey Camalbeyov tam adi Qasim bey Abbasqulu bey oglu Camalbeyov 1881 Naxcivan 9 yanvar 1938 Baki Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamentinin uzvu Naxcivanin Iranda konsulu Qasim bey CamalbeyovAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamentinin uzvuSexsi melumatlarDogum tarixi 1881Dogum yeri Naxcivan Naxcivan qezasi Irevan quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 9 yanvar 1938 1938 01 09 Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRITehsili Irevan Muellimler Seminariyasi Mektebi terbiyeFealiyyeti KonsulHeyatiQasim bey Camalbeyov 1881 ci ilde Naxcivan seherinde dogulmusdur Atasi onu 7 yasinda olarken tehsil almaq ucun medreseye vermis daha sonra tehsilini 1896 ci ilde Naxcivanda turk ana dili rus ve fars dillerinde telim veren Mektebi terbiye adinda numunevi acilan mektebde davam etdirmisdir Burada turk ve fars dilleri uzre onun muellimi meshur sair eslen Ordubadli Mehemmed Tagi Sidqi olmusdur Qasim bey Camalbeyov 1898 ci ilde tehsilini seher dordillik mektebinde davam etdirir O 1901 ci ilde mektebi ugurla bitirdikden bir il sonra Irevan Muellimler Seminariyasinda xalq muellimi rutbesi almasi ucun sinaqlardan ugurla cixmis belelikle 1901 ci ilin sentyabrindan 1912 ci ilin dekabrina qeder o Irevan quberniyasinin muxtelif kendlerinde muellim islemisdir Siyasi fealiyyeti1903 1904 cu ilden Qasim bey Camalbeyov gizli siyasi fealiyyete baslayir Bir qeder sonra Bakida baslayan ve sonra diger seherlere o cumleden Naxcivana kecen ermeni qetliami ermenilerin butun Azerbaycan erazisinde heyata kecirdiyi turk soyqirimi Qasim bey Camalbeyovu Naxcivana qayitmaga mecbur edir Bu zaman Naxcivanda bir qeder sonra ise Culfada R S D F P in ozeyi yaradilir Simal qerbi Persiyada Iran Heyder Xan Emoglunun 1925 ci ilde Restde fars kazaklari ile doyusde helak olur rehberliyi altinda olan azadliq herekatina boyuk komek gosteren bu teskilatda o teftis komissiyasina rehberlik etmisdir 1912 ci ilden Qasim bey Camalbeyov muellimlikden uzaqlasmis ele hemin ilden fars dilini bildiyine gore Persiyanin bir bankinin Culfa Agentliyinde tercumeci islemeye baslamisdir Bir ilden sonra ise onu muveqqeti olaraq hemin bankin Persiya seherindeki agentliyine kecirirler Lakin bir nece aydan sonra Bankin Petroqrad idaresinden gelen gosterise esasen hec bir izahat vermeden onu isden azad edirler Tehlukeni hiss eden Qasim bey Camalbeyov Bakiya yollanmis lakin serhedi kecerken onu hebs etmis ve Krasnovodska getirmisler Qasim bey Camalbeyov bir genc jandarmin partiya uzvu komeyile Bakiya qacmaga nail olmus ve Cefer Axundov adinda bir sexsin yardimi ile Bibiheybetdeki Rapid mexanika zavodunda yerlesmisdir Belelikle o Bakida bir nece ay qeyri leqal yasaya bilmis nehayet polis onun izine dusmusdur Eyni zamanda ona melum olur ki Qafqazin ali administratsiyai terefinden onun Qafqazdan Rusiyaya qeyri mueyyen muddetde surgun edilmesi haqda hokm verilib Buna gorede onun Naxcivanda ve Bakida yasayan qohumlarina rahatliq vermir onlarin evlerinde axtarislar aparirdi Her an hebs edilme tehlukesi var idi Bu sebebden o Qafqazi terk etmek qerarina gelir lakin buna imkan tapmir onu Islamiye mehmanxanasi mehmanxananin muhasibi Abdulla elil persiya teskilatindan idi ve Qasim beyi mehmanxananin anbarinda defelerle gizletmisdi yaxinliginda hebs edirler Bu hebsden de qacmaga nail olan Qasim bey denizle Hesterxana gelir Burada o silahdasi Ibrahim Ebilovu axtarib tapir ve onun yaninda muveqqeti siginacaq elde edir 1920 ci illerde Qasim bey Camalbeyov Tebrizde onun qardasi Ismayil Camalbeyov ise Makuda Naxcivanin ilk konsullari olmuslar MenbeEdalet Tahirzadenin sexsi arxivi Mehemmed Camalbeyovun sexsi arxivi Sadiqov S H Naxcivan Muxtar Respublikasi tarixinden Azerbaycan Elmler Akademiyasi Milli Munasibetler Institutu Baki 1995 144 seh Kelbizade E Haciyev I Naxcivanli diplomatlar Naxcivan Ecemi 2017 128 s olu kecid Ferrux Rustemov Irevan Muellimler Seminariyasi ve onun mezunlari PDF Baki Elm ve tehsil 2022 seh 167 ISBN 978 9952 5455 010