Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qaraçayevsk (abq. Карачаевск, Къарча къала, kab.-çərk. Карачаевскqaraç.-balk. Къарачай шахар, noq. Карачаевск) — Rusiya Federasiyası, Qaraçay-Çerkesiya Respublikasında respublika tabeli şəhər. Qaraçay rayonunun inzibati mərkəzi (rayon ərazisinə daxil deyildir).
| Qaraçayevsk | |||
|---|---|---|---|
| abq. Карачаевск, Къарча къала, kab.-çərk. Карачаевск, qaraç.-balk. Къарачай шахар, noq. Карачаевск | |||
 | |||
| |||
| Ölkə | |||
| Tarixi və coğrafiyası | |||
| Əsası qoyulub | 1927 | ||
| Sahəsi |
| ||
| Mərkəzin hündürlüyü | 900 m | ||
| Saat qurşağı | | ||
| Əhalisi | |||
| Əhalisi |
| ||
| Rəsmi dili | |||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||
| Telefon kodu | +7 87879 | ||
| Poçt indeksi | 369200, 369201, 369221, 369238, 369241 | ||
| Digər | |||
| karachaevsk.info | |||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||
Coğrafiyası
Qaraçayevsk şəhəri üç çayın birləşdiyi yerdə: Kuban, Teberda və Marı, dəniz səviyyəsindən təxminən 870 metr yüksəklikdə yerləşir. Qaraçaevskin sahəsi 1184 ha-dır. Şəhərin iqlimi mülayimdir. Günəşli günlərin çox olması ilə xarakterizə olunur. Orta illik rütubət 70 %-dir. Şaxtasız dövr 175 gün davam edir. Küləklər və dumanlar nadir görülür. Orta illik temperatur +8 °C təşkil edir. Qış isti, az qar keçir. Qışda orta temperatur −2,2 °C-dir. Yayda güclü istilər müşahidə edilmir, orta temperatur + 16.9 °C təşkil edir. Payız isə isti, quru, günəşli və sakit keçir. Payızda orta temperatur +9 °C təşkil edir.
Tarixi
Dağlıq Qaraçayda şəhər quruculuğunun təşəbbüskarı Qaraçay-Çərkəz Muxtar Vilayəti Regional Şurasının İcraiyyə Komitəsinin sədri (1922-1926-cı illərdə rayon icra komitəsinə rəhbərlik etmişdir) Qurman Kurdciyev olmuşdur. Təşəbbüs bəzi məlumatlara görə Qaraçay kəndlərinin nümayəndələrindən olan ağsaqqallar şurası tərəfindən təsdiqlənmişdir. Sonra Qaraçay-Çərkəz MV-nin daxil olduğu Şimali Qafqaz diyarının icraiyyə komitəsinin birinci katibi Anastas Mikoyan tərəfindən dəstəklənmişdir (o, 1926-cı ilin avqustuna qədər diyara rəhbərlik etmişdir). Yeni şəhərin təməlində ilk atılan ilk daş guya 1926-cı ildə indiki şəhər xəstəxanasının yerləşdiyi ərazidə olmuşdur.
1926-cı ilin aprelində qaraçay-Çərkəz MV-dən Qaraçayev Muxtar Vilayətinin ayrılması nəticəsində yeni şəhər regional mərkəzinə çevrilməli idi. 17 dekabr 1926-cı il siyahıyaalınmasına əsasən, mərkəzinin inşasında 117 ailədə 157 nəfər (116 kişi və 41 qadın) yaşayırdı, onlardan 120 nəfəri rus (76.4%), 8 nəfər alman (5.1%), 8 nəfər ukraynalı (5.1%), 21 nəfər isə digər millətlərin (13.4%) nümayəndələri olmuşdur. Tikinti sahəsi inzibati cəhətdən Kamennomost Kənd Sovetliyinə daxil ərazi olmuşdur.
Əhali
- Urbanizasiya
2019-cu il 1 yanvar tarixinə əsasən Rusiyanın 1115 şəhəri arasında əhalisinin sayına görə 644-ci yerdədir. Əhalisinin sıxlığı — 1777,62 nəf./km².
- Milli tərkib
2002-ci il Ümumrusiya siyahıya alınmasının məlumatlarına görə rayonun milli tərkibi haqqında aşağıdakı məlumatlar verilmişdir:
| xalq | say, nəf. | ümumi əhaliyə olan nisbət, % |
|---|---|---|
| qaraçaylılar | 16 077 | 72,7 % |
| ruslar | 3 610 | 16,3 % |
| osetinlər | 658 | 3,0 % |
| çərkəzlər | 299 | 1,4 % |
| noqaylar | 239 | 1,1 % |
| tatarlar | 209 | 0,9 % |
| ermənilər | 152 | 0,7 % |
| abazinlər | 144 | 0,7 % |
| ukraynalılar | 130 | 0,6 % |
| digərləri | 595 | 2,7 % |
| ümumi | 22 113 | 100 % |
2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasının məlumatlarına görə rayonun milli tərkibi haqqında aşağıdakı məlumatlar verilmişdir:
| xalq | say, nəf. | ümumi əhaliyə olan nisbət, % |
|---|---|---|
| qaraçaylılar | 17 546 | 81,67 % |
| ruslar | 2 434 | 11,33 % |
| osetinlər | 386 | 1,80 % |
| çərkəzlər | 179 | 0,83 % |
| tatarlar | 163 | 0,76 % |
| ukraynalılar | 102 | 0,47 % |
| ermənilər | 95 | 0,44 % |
| digərləri | 495 | 2,30 % |
| bildirməyənlər | 83 | 0,39 % |
| ümumi | 21 483 | 100 % |
Qalereya
-
![image]()
-
![image]()
Şəhərin görünüşü -
![image]()
Şəhərin küçələri -
![image]()
Qaraçayevsk -
![image]()
Park -
![image]()
Qaraçayevsk -
![image]()
Ətraf dağlar -
![image]()
Şəhərin küçələri -
![image]()
Ətraf dağlar -
![image]()
İstinadlar
- Абазинско-русский словарь. Около 14 000 слов / Под ред. Тугова В. Б. М.: «Советская Энциклопедия», 1967. 536 с. С. 472.
- "Тхыдэ бейм и щӏыналъэ // РИА «Карачаево-Черкесия», 21.08.2015". 2018-06-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-29.
- "Архиепископ Феофилакт Къэрэшей-Шэрджэс къэрал университетым щыӏащ // Благословенный Кавказ, официальный сайт Пятигорской и Черкесской епархии, 9 июня 2018". 2018-06-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-29.
- Суюнчев Х. И., Урусбиев И. Х. Русско-карачаево-балкарский словарь. Около 35 000 слов. М.: «Советская Энциклопедия», 1965. 744 с. С. 736, 744.
- Калмыкова С. А. и др. Ногайско-русский словарь. Около 15 000 слов / Под ред. Баскакова Н. А. М.: Государственное издательство иностранных и национальных словарей, 1963. 562 с. С. 478.
- "Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.)" (rus). 2023-08-18. İstifadə tarixi: 2023-08-23..
- "Домбай-инфо. Строительство и освоение Карачаевска". 2018-07-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-30.
- . 2019-09-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-30.
- Данные Всероссийской переписи населения 2002 года: таблица 02c. М.: Федеральная служба государственной статистики, 2004. (2002zip 2014-10-06 at the Wayback Machine, см. прим. 2016-03-05 at the Wayback Machine)
- . 2014-06-09 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-30.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qaracayevsk abq Karachaevsk Karcha kala kab cerk Karachaevsk qarac balk Karachaj shahar noq Karachaevsk Rusiya Federasiyasi Qaracay Cerkesiya Respublikasinda respublika tabeli seher Qaracay rayonunun inzibati merkezi rayon erazisine daxil deyildir Qaracayevskabq Karachaevsk Karcha kala kab cerk Karachaevsk qarac balk Karachaj shahar noq KarachaevskGerb43 46 20 sm e 41 54 50 s u Olke RusiyaTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1927Sahesi 11 84 km Merkezin hundurluyu 900 mSaat qursagi UTC 03 00EhalisiEhalisi 23 728 nef 2023 Resmi dili Abazin dili Qaracay balkar dili Noqay dili Kabardin cerkez dili rus diliReqemsal identifikatorlarTelefon kodu 7 87879Poct indeksi 369200 369201 369221 369238 369241Digerkarachaevsk infoQaracayevsk Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyasiQaracayevsk seheri uc cayin birlesdiyi yerde Kuban Teberda ve Mari deniz seviyyesinden texminen 870 metr yukseklikde yerlesir Qaracaevskin sahesi 1184 ha dir Seherin iqlimi mulayimdir Gunesli gunlerin cox olmasi ile xarakterize olunur Orta illik rutubet 70 dir Saxtasiz dovr 175 gun davam edir Kulekler ve dumanlar nadir gorulur Orta illik temperatur 8 C teskil edir Qis isti az qar kecir Qisda orta temperatur 2 2 C dir Yayda guclu istiler musahide edilmir orta temperatur 16 9 C teskil edir Payiz ise isti quru gunesli ve sakit kecir Payizda orta temperatur 9 C teskil edir TarixiDagliq Qaracayda seher quruculugunun tesebbuskari Qaracay Cerkez Muxtar Vilayeti Regional Surasinin Icraiyye Komitesinin sedri 1922 1926 ci illerde rayon icra komitesine rehberlik etmisdir Qurman Kurdciyev olmusdur Tesebbus bezi melumatlara gore Qaracay kendlerinin numayendelerinden olan agsaqqallar surasi terefinden tesdiqlenmisdir Sonra Qaracay Cerkez MV nin daxil oldugu Simali Qafqaz diyarinin icraiyye komitesinin birinci katibi Anastas Mikoyan terefinden desteklenmisdir o 1926 ci ilin avqustuna qeder diyara rehberlik etmisdir Yeni seherin temelinde ilk atilan ilk das guya 1926 ci ilde indiki seher xestexanasinin yerlesdiyi erazide olmusdur 1926 ci ilin aprelinde qaracay Cerkez MV den Qaracayev Muxtar Vilayetinin ayrilmasi neticesinde yeni seher regional merkezine cevrilmeli idi 17 dekabr 1926 ci il siyahiyaalinmasina esasen merkezinin insasinda 117 ailede 157 nefer 116 kisi ve 41 qadin yasayirdi onlardan 120 neferi rus 76 4 8 nefer alman 5 1 8 nefer ukraynali 5 1 21 nefer ise diger milletlerin 13 4 numayendeleri olmusdur Tikinti sahesi inzibati cehetden Kamennomost Kend Sovetliyine daxil erazi olmusdur EhaliUrbanizasiya 2019 cu il 1 yanvar tarixine esasen Rusiyanin 1115 seheri arasinda ehalisinin sayina gore 644 ci yerdedir Ehalisinin sixligi 1777 62 nef km Milli terkib 2002 ci il Umumrusiya siyahiya alinmasinin melumatlarina gore rayonun milli terkibi haqqinda asagidaki melumatlar verilmisdir xalq say nef umumi ehaliye olan nisbet qaracaylilar 16 077 72 7 ruslar 3 610 16 3 osetinler 658 3 0 cerkezler 299 1 4 noqaylar 239 1 1 tatarlar 209 0 9 ermeniler 152 0 7 abazinler 144 0 7 ukraynalilar 130 0 6 digerleri 595 2 7 umumi 22 113 100 2010 cu il Umumrusiya siyahiya alinmasinin melumatlarina gore rayonun milli terkibi haqqinda asagidaki melumatlar verilmisdir xalq say nef umumi ehaliye olan nisbet qaracaylilar 17 546 81 67 ruslar 2 434 11 33 osetinler 386 1 80 cerkezler 179 0 83 tatarlar 163 0 76 ukraynalilar 102 0 47 ermeniler 95 0 44 digerleri 495 2 30 bildirmeyenler 83 0 39 umumi 21 483 100 QalereyaSeherin gorunusu Seherin kuceleri Qaracayevsk Park Qaracayevsk Etraf daglar Seherin kuceleri Etraf daglarIstinadlarAbazinsko russkij slovar Okolo 14 000 slov Pod red Tugova V B M Sovetskaya Enciklopediya 1967 536 s S 472 Thyde bejm i shӏynale RIA Karachaevo Cherkesiya 21 08 2015 2018 06 23 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 29 Arhiepiskop Feofilakt Kereshej Sherdzhes keral universitetym shyӏash Blagoslovennyj Kavkaz oficialnyj sajt Pyatigorskoj i Cherkesskoj eparhii 9 iyunya 2018 2018 06 23 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 29 Suyunchev H I Urusbiev I H Russko karachaevo balkarskij slovar Okolo 35 000 slov M Sovetskaya Enciklopediya 1965 744 s S 736 744 Kalmykova S A i dr Nogajsko russkij slovar Okolo 15 000 slov Pod red Baskakova N A M Gosudarstvennoe izdatelstvo inostrannyh i nacionalnyh slovarej 1963 562 s S 478 Chislennost postoyannogo naseleniya Rossijskoj Federacii po municipalnym obrazovaniyam na 1 yanvarya 2023 goda s uchyotom itogov Vserossijskoj perepisi naseleniya 2020 g rus 2023 08 18 Istifade tarixi 2023 08 23 Dombaj info Stroitelstvo i osvoenie Karachaevska 2018 07 02 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 30 2019 09 13 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 10 30 Dannye Vserossijskoj perepisi naseleniya 2002 goda tablica 02c M Federalnaya sluzhba gosudarstvennoj statistiki 2004 2002zip 2014 10 06 at the Wayback Machine sm prim 2016 03 05 at the Wayback Machine 2014 06 09 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 10 30