Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qafqazda yaşayan qaradərililər və ya Abxaziya qaradərililəri (gürc. შავკანიანი აფხაზები)- Abxaziyada mövcud olan azsaylı etnik qrup.
Abxaziyanın ərazisində abxazlar, gürcülər və ruslardan ibarət etnik qruplar yaşayır. Lakin təxminən 100 il bundan əvvəl Hal-hazırda isə bu qrup Abxaziyanın əsas yerli əhalisi ilə qarışaraq assimilyasiyaya uğramışdır. Qafqaz qaradərililəri boyunca yerləşən Çlou, Merkula, Aqdarra, Pokveş və əsasən Adzyubja kəndində yaşayırdılar. Onlar abxaz dilində danışır və özlərini abxaz adlandırırdılar. Aralarında müxtəlif dinlərə inanırdılar. Zəncilərin əksəriyyəti müsəlman, bəziləri xristian, yəhudi və bütpərəst idilər.
Bu qaradərili qruplar haqqında müxtəlif fikirlər mövcuddur. Bir fərziyyədə ehtimal olunur ki, Abxaziyada yaşayan qaradərililərin əcdadları Osmanlı dövründə Abxaz knyazı (Çaçbanın) öz plantasiyalarında işlətmək üçün qul bazarından aldığı bir neçə yüz qara qullardır. "Şervaşidze" soyadı "Şirvanşah" sözünün təhrif olunmuş formasıdır, buna görə də Şervaşidze knyazlarının bizim Şirvanşahlara qohumluğu çatır. Digər bir ehtimala görə, XVIII əsrdə qullarla dolu olan bir gəmi Abxaziya sahillərinə yaxın bir ərazidə qəzaya uğramışdı. Bu qəzadan sonra, gəmidə olan qara qulların bir qismi xilas olmuş, Abxaziya sahillərinə çıxa bilmiş və burada məskunlaşmışlar. Başqa bir fərziyyəyə görə isə Abxaziyaya qaradərililər qədim zamanlarda Efiopiyadan köçmüşdür. Antik yunan mənbələrində Abxaziyanı "Kolxida", orada yaşamış xalqı isə "kolx" adlandırırdılar. Etnoslar haqqında ən qədim məlumatları verən qədim yunan tarixçisi Herodota görə kolxlar qaradərili, qıvrım saçlı olmuşlar. Onlar misirlilər və həbəşlilər kimi oğlanlarını sünnət edirdilər.
Abxaziyada yaşayan qaradərililər haqqında müxtəlif fərziyyələrin mövcud olmasına baxmayaraq, indiyə qədər qaradərililərin Afrikadan Qafqaza necə və hansı yollarla gəlib çıxdıqları sirr olaraq qalır. Başqa bir versiyayada isə qaradərililərin Abxaziyaya gətirilməsində knyaz Abaşidzenin adı çəkilir. Onun 1840-cı ildə qaradərililəri plantasiyada işlətmək üçün Efiopiyadan gətirməsi fərziyyə olunur. İndi həmin zəncilərin nəsli "Abaş ailəsi" adı ilə Abxaziyada yaşayır. Hal-hazırda Abxaziyada təmiz qanlı qaradərili ailəsi qalmayıb. Qaradərililər ağlarla qarışmış və onların gələcək nəsillərində zənci irqinin əlamətləri yox dərəcəsindədir. XIX əsrin amerikalı səyyah, yazıçı və jurnalist Corc Kennan tərəfindən çəkilmiş qaradərililərin fotoları bu gün də diqqəti özünə cəlb etməkdə davam edir. Belə ki onun 1870-1886-cı illərdə Rusiya imperiyasına səyahəti zamanı çəkdiyi fotoportretlərdən biri Azərbaycan üçün xüsusilə önəmlidir. Kennanın çəkdiyi həmin fotoda Dağlıq Qarabağda yaşayan qaradərili təsvir olunub. C.Kennan öz qeydlərində həmin şəxs afro-qarabağlı adlandırılıb. Fotoda olan şəxsin kimliyi barədə heç bir məlumat olmasa da, geyiminin Qafqazlılara xas formada olduğu görünür. Həmin fotonun bu gün ABŞ konqresinin kitabxanasında "Qarabağ zəncisi" adı ilə saxlanıldığı qeyd olunur.
Mənbə
http://www.aamh.az/blog_post_az_29.html
https://www.facebook.com/belebeleishler/videos/qaraba%C4%9Fda-qarad%C9%99rili-olub/322510908515597/
http://qafqazmedia.az/cemiyyet/4532-xix-srd-qarabada-yaam-qaradrili.html 2017-04-24 at the Wayback Machine
İstinadlar
- Abxaziya Gürcüstanın şimal-qərbində yerləşən separatçı Respublikadır.
- Abxaziya xalqının tərkibində Afrika zəncilərindən ibarət etnik qrup mövcud idi.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qafqazda yasayan qaraderililer ve ya Abxaziya qaraderilileri gurc შავკანიანი აფხაზები Abxaziyada movcud olan azsayli etnik qrup Abxaziya qaraderili ailesi Abxaziyanin erazisinde abxazlar gurculer ve ruslardan ibaret etnik qruplar yasayir Lakin texminen 100 il bundan evvel Hal hazirda ise bu qrup Abxaziyanin esas yerli ehalisi ile qarisaraq assimilyasiyaya ugramisdir Qafqaz qaraderilileri boyunca yerlesen Clou Merkula Aqdarra Pokves ve esasen Adzyubja kendinde yasayirdilar Onlar abxaz dilinde danisir ve ozlerini abxaz adlandirirdilar Aralarinda muxtelif dinlere inanirdilar Zencilerin ekseriyyeti muselman bezileri xristian yehudi ve butperest idiler Corc Kennanin cekdiyi Qarabag zencisi fotoportreti Bu qaraderili qruplar haqqinda muxtelif fikirler movcuddur Bir ferziyyede ehtimal olunur ki Abxaziyada yasayan qaraderililerin ecdadlari Osmanli dovrunde Abxaz knyazi Cacbanin oz plantasiyalarinda isletmek ucun qul bazarindan aldigi bir nece yuz qara qullardir Servasidze soyadi Sirvansah sozunun tehrif olunmus formasidir buna gore de Servasidze knyazlarinin bizim Sirvansahlara qohumlugu catir Diger bir ehtimala gore XVIII esrde qullarla dolu olan bir gemi Abxaziya sahillerine yaxin bir erazide qezaya ugramisdi Bu qezadan sonra gemide olan qara qullarin bir qismi xilas olmus Abxaziya sahillerine cixa bilmis ve burada meskunlasmislar Basqa bir ferziyyeye gore ise Abxaziyaya qaraderililer qedim zamanlarda Efiopiyadan kocmusdur Antik yunan menbelerinde Abxaziyani Kolxida orada yasamis xalqi ise kolx adlandirirdilar Etnoslar haqqinda en qedim melumatlari veren qedim yunan tarixcisi Herodota gore kolxlar qaraderili qivrim sacli olmuslar Onlar misirliler ve hebesliler kimi oglanlarini sunnet edirdiler Abxaziyada yasayan qaraderililer haqqinda muxtelif ferziyyelerin movcud olmasina baxmayaraq indiye qeder qaraderililerin Afrikadan Qafqaza nece ve hansi yollarla gelib cixdiqlari sirr olaraq qalir Basqa bir versiyayada ise qaraderililerin Abxaziyaya getirilmesinde knyaz Abasidzenin adi cekilir Onun 1840 ci ilde qaraderilileri plantasiyada isletmek ucun Efiopiyadan getirmesi ferziyye olunur Indi hemin zencilerin nesli Abas ailesi adi ile Abxaziyada yasayir Hal hazirda Abxaziyada temiz qanli qaraderili ailesi qalmayib Qaraderililer aglarla qarismis ve onlarin gelecek nesillerinde zenci irqinin elametleri yox derecesindedir XIX esrin amerikali seyyah yazici ve jurnalist Corc Kennan terefinden cekilmis qaraderililerin fotolari bu gun de diqqeti ozune celb etmekde davam edir Bele ki onun 1870 1886 ci illerde Rusiya imperiyasina seyaheti zamani cekdiyi fotoportretlerden biri Azerbaycan ucun xususile onemlidir Kennanin cekdiyi hemin fotoda Dagliq Qarabagda yasayan qaraderili tesvir olunub C Kennan oz qeydlerinde hemin sexs afro qarabagli adlandirilib Fotoda olan sexsin kimliyi barede hec bir melumat olmasa da geyiminin Qafqazlilara xas formada oldugu gorunur Hemin fotonun bu gun ABS konqresinin kitabxanasinda Qarabag zencisi adi ile saxlanildigi qeyd olunur Menbehttp www aamh az blog post az 29 html https www facebook com belebeleishler videos qaraba C4 9Fda qarad C9 99rili olub 322510908515597 http qafqazmedia az cemiyyet 4532 xix srd qarabada yaam qaradrili html 2017 04 24 at the Wayback MachineIstinadlarAbxaziya Gurcustanin simal qerbinde yerlesen separatci Respublikadir Abxaziya xalqinin terkibinde Afrika zencilerinden ibaret etnik qrup movcud idi