"Qafqazın bu tərəfinin xəbəri" (qəzet)— 1845-ci ildə Tiflisdə Azərbaycan dilində nəşr olunan qəzet.
"Qafqazın bu tərəfinin xəbəri" | |
---|---|
Redaktor | P.İoseliani |
Yaranma tarixi | 1845 |
Dil | Azərbaycan dili |
Nəşrini dayandırıb | 1846 |
Ünvan | Tiflis |
Haqqında məlumat
"Zaqafqazski vestnik" qəzeti nəşr olunanda Rusiyanın Qafqaz əmirliyi bu qəzetin də yerli dillərdə nəşrinin vacibliyini nəzərə almışdı. "Zaqafqazski vestnik"in Azərbaycan dilində nəşr olunan vərəqi "Qafqazın bu tərəfinin xəbəri" adlanırdı və o, 1845-ci ildə işıq üzü gördü.
Tədqiqatçı A.Z.Abramişvili həmin qəzetin birinci nömrəsini arxivdən aşkarlayaraq, foto-surətini mətbuatda çap etdirmişdir. Həmin foto-surətdən və müəllifin verdiyi məlumatdan aydın olur ki, "Qafqazın bu tərəfinin xəbəri" qəzeti 1845-ci ildə nəşr edilmişdir.
Qəzetin redaktoru , tərcüməçisi olmuşlar.
Qəzetdə dərc olunan məqalələr
Qəzetin birinci nömrəsində ilk səhifədə senatın fərmanının bir hissəsi dərc edilmişdir. Fərmanda göstərilir ki, “hərgah mənzilbəmənzil gönədrilən məhbuslar yolda fövt olalar, lazımdır ki, vilayət hakimləri onları dəfn etsinlər”. Fərmanda dəfn xərcinin ödənilməsi, qəza məhkəmələrinin və hərbi hissələrin bu məsələ ilə əlaqədar vəzifələri qeyd olunmuşdur. Həmin səhifədəki başqa bir yazıda Qara dənizin şərqində, Kuban və İnqur çaylarının arasındakı gömrükxanalarda vergisiz mal gətirməyə izin verildiyi bildirilir.
Qəzetin ikinci və üçüncü səhifələrində girov qoyulmuş evlər, dükanlar haqqında, əmlakı müsadirə ediləcək adamlar haqqında məlumatlar, elanlar dərc olunmuşdur. Dör- düncü səhifədə malların qiyməti və xarici ölkələrə köçüb gedənlərin siyahısı verilmişdir.
Bu materiallardan görünür ki, "Qafqazın bu tərəfinin xəbəri" rəsmi dövlət məlumatlarını verən, fərmanları, qərar və qanunnamələri yayan bir orqan idi.
Mövzulardan göründüyü kimi "Qafqazın bu tərəfinin xəbəri" də çarizmin Qafqazda, məxsusi olaraq Azərbaycanda yeritdiyi siyasəti xalqa çatdırır, müstəmləkəçilik məqsədləri daşıyırdı. Qraf Paskeviçin maarif nazirinə göndərdiyi bir təliqədə qəzet-vərəqənin siyasi məzmunu aydın görsənir:
Bu iş lazımlı məlumatı və mədəni xalqların fikirlərini əhali arasında yaymaqla burada çox yayılan yalanları və zərərli şayiələri aradan qaldırmağa imkan yaradacaq və bu nöqteyi-nəzərdən bizim üçün faydalı olacaqdır. |
Qəzetin nəşrinin dayandırılması
Dəqiq olmayan məlumata görə "Qafqazın bu tərəfinin xəbəri" qəzeti 1846-cı ildə bağlanmışdır.
Həmçinin bax
Ədəbiyyat
- "Zaqafqazski vestnik", 16 oktyabr, 1847, N-21
Mənbə
- Zeynalov N. "Azərbaycan mətbuatı tarixi". I hissə. Bakı. 1973.
- Vəliyev Akif Abdüləzim oğlu (Aşırlı). "Azərbaycan mətbuatı tarixi" (1875-1920), Bakı "Elm və Təhsil", 2009-6-7 səh.
İstinadlar
- "Şahverdiyev A.B. Azərbaycan mətbuatı tarixi. "Təhsil" nəşriyyatı, 2006 - 248 səh" (PDF). 2016-03-05 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2018-07-03.
- (PDF). 2020-05-26 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-07-03.
- "Nizami Məmmədzadə, Mahmud Kamaloğlu, "Gürcüstanın azərbaycanlı jurnalistləri", Tiflis, 2015, 124 səh" (PDF). 2020-05-25 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2018-07-03.
Xarici keçidlər
- Tiflisdə nəşr olunan azərbaycandilli qəzetlər
- Azərbaycanda xarici dildə mətbuat ənənəsi[ölü keçid]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qafqazin bu terefinin xeberi qezet 1845 ci ilde Tiflisde Azerbaycan dilinde nesr olunan qezet Qafqazin bu terefinin xeberi Redaktor P IoselianiYaranma tarixi 1845Dil Azerbaycan diliNesrini dayandirib 1846Unvan TiflisHaqqinda melumat Zaqafqazski vestnik qezeti nesr olunanda Rusiyanin Qafqaz emirliyi bu qezetin de yerli dillerde nesrinin vacibliyini nezere almisdi Zaqafqazski vestnik in Azerbaycan dilinde nesr olunan vereqi Qafqazin bu terefinin xeberi adlanirdi ve o 1845 ci ilde isiq uzu gordu Tedqiqatci A Z Abramisvili hemin qezetin birinci nomresini arxivden askarlayaraq foto suretini metbuatda cap etdirmisdir Hemin foto suretden ve muellifin verdiyi melumatdan aydin olur ki Qafqazin bu terefinin xeberi qezeti 1845 ci ilde nesr edilmisdir Qezetin redaktoru tercumecisi olmuslar Qezetde derc olunan meqalelerQezetin birinci nomresinde ilk sehifede senatin fermaninin bir hissesi derc edilmisdir Fermanda gosterilir ki hergah menzilbemenzil gonedrilen mehbuslar yolda fovt olalar lazimdir ki vilayet hakimleri onlari defn etsinler Fermanda defn xercinin odenilmesi qeza mehkemelerinin ve herbi hisselerin bu mesele ile elaqedar vezifeleri qeyd olunmusdur Hemin sehifedeki basqa bir yazida Qara denizin serqinde Kuban ve Inqur caylarinin arasindaki gomrukxanalarda vergisiz mal getirmeye izin verildiyi bildirilir Qezetin ikinci ve ucuncu sehifelerinde girov qoyulmus evler dukanlar haqqinda emlaki musadire edilecek adamlar haqqinda melumatlar elanlar derc olunmusdur Dor duncu sehifede mallarin qiymeti ve xarici olkelere kocub gedenlerin siyahisi verilmisdir Bu materiallardan gorunur ki Qafqazin bu terefinin xeberi resmi dovlet melumatlarini veren fermanlari qerar ve qanunnameleri yayan bir orqan idi Movzulardan gorunduyu kimi Qafqazin bu terefinin xeberi de carizmin Qafqazda mexsusi olaraq Azerbaycanda yeritdiyi siyaseti xalqa catdirir mustemlekecilik meqsedleri dasiyirdi Qraf Paskevicin maarif nazirine gonderdiyi bir teliqede qezet vereqenin siyasi mezmunu aydin gorsenir Bu is lazimli melumati ve medeni xalqlarin fikirlerini ehali arasinda yaymaqla burada cox yayilan yalanlari ve zererli sayieleri aradan qaldirmaga imkan yaradacaq ve bu noqteyi nezerden bizim ucun faydali olacaqdir Qezetin nesrinin dayandirilmasiDeqiq olmayan melumata gore Qafqazin bu terefinin xeberi qezeti 1846 ci ilde baglanmisdir Hemcinin baxZakavkazski vestnik qezet Tiflisskiye vedomosti qezet Tiflis exbari qezet Edebiyyat Zaqafqazski vestnik 16 oktyabr 1847 N 21MenbeZeynalov N Azerbaycan metbuati tarixi I hisse Baki 1973 Veliyev Akif Abdulezim oglu Asirli Azerbaycan metbuati tarixi 1875 1920 Baki Elm ve Tehsil 2009 6 7 seh Istinadlar Sahverdiyev A B Azerbaycan metbuati tarixi Tehsil nesriyyati 2006 248 seh PDF 2016 03 05 tarixinde PDF Istifade tarixi 2018 07 03 PDF 2020 05 26 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 07 03 Nizami Memmedzade Mahmud Kamaloglu Gurcustanin azerbaycanli jurnalistleri Tiflis 2015 124 seh PDF 2020 05 25 tarixinde PDF Istifade tarixi 2018 07 03 Xarici kecidlerTiflisde nesr olunan azerbaycandilli qezetler Azerbaycanda xarici dilde metbuat enenesi olu kecid